Alþýðublaðið - 04.04.1945, Page 2

i
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðviicudagur 4. apríl 1945
Mynd 'þessi er aif Ihmíum fjór.um umgu íslendingum, seim nýlega
enu (koimnir vestur um .hatf til iþess að stunda nám í ýimsuim .girein-
urn í .skólum í Amieriíiku. Mennirnir eru, talið ifrlá v.inisitri tii hæigri:
Kjartan Póturssion, iMartin Petersen, Gunnar Heimir Jónsson og
Vilhjálmur 'Guðjónisson.
Fjórir Islendinpr nýkomnir lil
Bandaríkjanna fil námsdvalar
Amerísk lislasiofnun
segir álsf sifi á upp-
dráltum Ágúsls Páls-
sonar að Neskirkju
BYGGINGARNEFND Nes
kirkju sendi fyrir nofckru
uppdrátt Ágústs Pálsisonar að
kirkjiunni tiil kunnar stoÆnunar
í Ameríku, sem heitir Cran
brokk of art og hefur aðsetur
sitt í Niew York. Bað nefndin
lurn áliit stofniunarinnar á upp
drættiinúm.
Einn af forstöðumönmum þess
arar stofnunar er heimsfraagur
arki.tekt, dr. Eliel Saarinen, og
hetfir hann aneð brefi. dags. 15.
des. 1944 láftiS eftirifaraindi álit
í Ij ós:
„Ég hefi kynnit rniér verð
Jau.n auppdrætt i. að Neskirkju á
íslandi eftir herra Ágúsit Páls
son. Uppdrættirnir að kirkjiunni
eru hiuigvitssamir fimgenionus),
lí góðu jatfmvæigi 0;g skipulegir
og er mér iþví miikil ámæigj a að
(þvlí að geta af fullri eiinil'æigni
mælt með Iþví að byiggt verið
eftir þeim“.
Skíðamót Siglfirðinga
um páskana
UM páskana gengust Siglfirð
ingar fyrir skíðamóti og var
keppt í svigi, stökki og bruni,
en vegna ills veiurfars hefur
enn ekki verið unnt að ljúka
keppninni í bruni og stökki.
Úrsiiit í sviigk'eppniinni urðu
þessi: í A-f lofcki. sigraði Ásigrím
ur Stefánlsson ’S. S. á 128,7 mín.
1 B-flokiki, Jón Sæmundsson S.
S. á 134,4 mín. og á C-Ælófcki
Mikael iÞórðarson S. S. á 108,8
nrm.
SvLgbrautin var miismunandi
Ixkhg, fyrir hvern flofek.
P JÓRIR ÍSLENDINGAR,
sem ætla að stunda nám
í ýmsum amerískum skólum,
komu til New York 19. marz,
flugleiðis frá Reykjavik.
Menn þessir eru:
Kjartain Pétursson, Bergstaða
strærti 52, þrjátíu og sjö ára,
Gunnar Heimir Jóinsison, Loka-
átfg 22, tuttugu oig ei-ns árs,
Martiin Petersen, Suðurgötu 16,
miítján ára og Vilhjálimur Guð
jó.nssom Óðinsgötu 10, tuttugu
og átita ára.
Kjartan, sem er slökk.viliðs-
m.aður í Reykjavík, er á leið til
Bioston til þess að kymna sór
ameráskar nýjumgar í eldivörn-
um í' Boston. Kjartan hefir starf
að í slötokviliði.nu í Reykj.avák
í ellefu ár og er sonur Péturs
heitins Inigimuindarsonar, sem
sitartfaði í sliötokviliði Reykjavík
ur í þrjátáu ár og var len.gi,
slöiktoviliðsistjóri.
Gunnar Heimár íór til Tulsa
i Oklahoma til flugnáms. Hann
hefir í hyggju að gerastf flug
.maðuT hjá öðru kvor.u flugfé
laiginu, sem nú .starfar á íslandi..
Hann ilét þau orð falla við komu
sína vestur, að á ísiandi væri
mikill 'áhugi fyrir flugmálum
og þa-r hefði. verið startfandi svitf
Æluiglfélag síðan 1936. Hann .g.at
iþesis o.g, að i Reykjaviíkuriblöðun
um hefðu nýlaga birztþærfreign
ir, að i júná næstto. myndu
heifjast fastar flugferðir milli
Reykjiavíkur og New York.
Viilhjólmur er á leið til
Chicago til aö stunda Mj!ómliist
arnám. Hann er feominn vestur
á veigum tónlistarfélaigsins, ís-
lenzika, ©em þegar hetfir sent
tvo memu 1 til tómlistarnáms á
Bretiandi. 'Þ.egar ,hei.m kemur
hyggst Vilhjálmur að gerast
fcerjnari við Tónlistanská'lamn í
Reykjiavtík. í Chicaigo mun Vil
hjálmur hitta 'bróður sinn,
Kjartan Guðjónsson, er þar
stumdar Hstniám.
iMartin Petersen ’hefir starfað
' hjá Friðrik Bertelsen í Reykja
vák, en ætlar mú að nema vi.ð
slkiptafræði í New York.
Kvennadeild Slysavarnafélagsins
heldur skemmtifund í kvöld í
Tjamarcafé. Til skemmtunar verð
ur uppíestur, söngur og dans.
Byrjað verSur á byggingunni yfir
Þjóðminjasafnið á miðju sumri
Á að standa á Háskólalóðinni á horni Hela-
vegar og Hringbraular
. .
Stór salur verður í faenni fyrir iistaverltasafn
Hkisins
O" AFIZT VERÐUR HANDA um byggingu húss þjóð-
-®- minjasaínssms á næsta sumri og á það að standa á Há-
skólalóðinmi, á horni Hringbrautar og Melavegar. í því verð
ur stór salur fyrir málverkasafn ríkisins.
1
Dr. Alexander Jóhannesson, formaður byggingarnefndar hús
ins skýrði frá þessu á fundi í Blaðaniannafélagi íslands í fyrra
dag, en það félag, ásamt þjóðhátíðamefnd átti uppástunguna að
því að lýðveldisstofnunarinnar yrði minnzt með því að ákveðið
væri að reisa byggingu lyfir minjar þjóðarinnar frá liðnum öldum.
Döktor Alexander Jóhannes-
son rakti sögu málsins á blaða-
mannafundinum og sagði hann
meðal annars:
„Rétt fyrir lýðveldisstofnun
ina í 'fyrra kom fram tillaga í
þjóðhátíðarnefndinni þess efnis
að þjóðin minntist hátíðarinnar
með því að byggja* yfir þjóð-
minjasafn sdtt. Um sarna leyti
mun þetta hafa verið rætt í
Blaðamannafélagi íslands og
þjóðminjavörður mætt .á fundi
þess og flutt erindi um safnið.
Tillagan var samþykkt í þjóðhá
íðarnefnd og var síðan ríkis-
stjórninni og formönnum allra
þingflokkanna sent bréf um
málið. Nokkru eftir að lýðveld-
ið hafði veríð endurreist var,
borin fram í alþingi tillaga til
þingsályktunar um að verja 3
milljónum króna til byggingar
safnhúss.ins.
Ríkisstjórnin skipaðá því næst
þriggja manna byggingarnefnd:
Alexander Jóhannesson for-
mann hennar, Valtý Stefánsson
formann Blaðamannafélagsins
og Matthías Þórðarson forn-
minjavörð. Síðar var tveimur
mönnum bætt við í nefndina að
tilhlutun menntamálaráðherra,
þeim Kristjáni Eldjárn magist-
er og Kristni Andréssyni mag-
ister.
Fyrsta verk nefndarinnar var
að ákveða stað fyrir húsið. Eft-
ir all-miklar umræður varð það
úr að Háskólinn bauðst til að
láta af lóð sinm undir bygging-
una svæðið fyrir ofan gamla
stúdentagarðinn, á horni Mela-
vegar og Hringbrautar. Gera
má ráð fyrir að náin samvinna
verði milli Háskólans og Þjóð-
minjasafnsins og að forstöðu-
maður þess starfi við kennslu
og fyrirlestrahald í Háskólan-
um.
Næst lá fyrir að láta gera
uppdrætti að byggingunni og
voru ráðnir til þess arkitektarn
ir Sigurður Guðmundsson og
Eiríkur Einarsson. Yinna þeir
nú að því að teikna húsið. Eru
þeir langt komnir og talið lík-
legt að þeir hafi lokið því í júní.
En undir eins og lokið hefir ver
ið að gera teikningamar verður
byrjað að byggja. Allt ytra
form byggingarinnar er þegar
ákveðið. Húsið verður þrjár hæð
ir, þar af ein í kjallara, sem að
mestu verður ofanjarðar, —
Lengd þess verður 60 metrar,
en breiddin um 18 metrar, Öll
stærð hússins verður 13 þús.
tenningsmetrar. Inngangur í
by.gginguna verður um norður-
enda hennair, frá Hrmgbraut.
Verða þar breiðar tröppur upp
á fyrstu hæðina og niður í kjall
arann þegar maður kemur inxi
í húsið verður fyrst fyrir manni
stór og breiður gangur, en úr
honum fer maður inn i satfnið
á fyrstu hæð. Hæðunum verður
þrískipt. í miðju þéirra verða
stórir salir, sem fá ‘birtu sína
frá rafljósum, en til beggja
handa verða smærri herhergi,
sem njóta dagsbirtunnar. — Á
efri hæðinni verður, í stóra saln
um, listaverkasafnið. Er það þó
að eins hugsað til bráðabirgða,
því að sjálfsögðu verðum við
að eignast bygiiigu yfir lista-
verk okkar. Á efri myndinni
verða nokkrar deildir Þjóð-
minrjasafnsins og skrifstofa. í
kjallaranum verða sitórir salir
með munum safnsims og enn-
fremur geymslur og íbúð. En
að sjálfsögðu skipulegigur þjóð-
minjavörður allt safndð i bygg
ingunni. Þess skal getið að lok-
um að þegar kemur inn úr for-
dyri byggingarinnar er hægt að
ganga inn í all-stóran sal sem
ætlaður er til fyrirlestrahalds
og sýninga. Eiga á annað hundr
að manns að komast fyrir í
honum í einu.“
Eins og kunnugt er hefir Þjóð
minjasafnið verið á hrakhólum
frá fyrstu tíð. Átti því vel. við
að endurreisnar lýðveldisins var
minnzt með þvi að byggja það
og skapa því veglegan sama-
stað.
\FSTRAUMNUM frá Skeið J
arárfossvirkj uninni var
hleypt á bæjarkerfið á Siglu-
firði 29. marz s. 1. Framleiðir
hin nýja virkjun 15 til 18 hundr
uð hestafla orku, en ráðgert er
að hækka stifluna um 6 metra
í surnar, og er þá áætlað að orka
rafveitunnar /verði 2350 hest-
öfl.
Áður en straumnum var
hleypt á bæjarkerfi Siglufjarð
ar var búið að reyna vélasam
stæðuna í þrjár vikur.
Nú vinna rafmagnsverkfræð-
dngar að því, að rannsa'ka hve
mikilli orku hin nýja vélasam-
stæða, sem ráðgert er að bæta ’
við í sumar, þurfi að skila svo
að aflið nýtisit tif hirus ýtrasta,
oe telja þeir, að það verði 3 500
hestpfl, svo öll verður virkjun-
in þá tæp 6 þúsund hestöfl.
* *
'#
Stúlkan var refcin á
dyr, féll af tröpp-
unum og beið bana
Sá„ sem rak hana
út dæmdur í
Þriggja mánaHa
fangelsi
____
IYETUR bar það við hér í
bænuim að stúlka fannst
imeðvitunidarlaus, 'liggj.andi í
blóði síniu við tröppiur á ihúsi
•vestfur í bæ. Stúlkan var tékin,
•er hiún. fanúst, en það'imiuín hafa
•verið mokkru etftir að hún fétU,
og var farið með hana í sjúikra
bús. .Kömst hún ekM til með
Viiitundiar oig lóst nokkru slíðar.
Raninsókinarlögreglan tók mál
ið í Biínar hendiur og við rainn
sókn hennar kom í ljós að stiúlk
an siem hafði verið drutokin
hafði heimsóttf mann, sem átti
heima í hiúsinu og jafn vel gesti
hans og að maðiurxnn hafði rek
ið hana á dyr.
Nú hef ir siakadóimarinn dæmt
þennan mann í þrig,gja mánaða
tfangelsi, Er hainn dæmdiur fyrir
það að hatfa •ekki komið stúlk
unni til hjíáilpar — og er þá vósit
tailið sannað, að hann hatfði viit
að fum slys hennar. Hins vagar
•er ekki talið sann.nað að hann
hatfi. hrint henni.
íslenzk siúlka kynnir
sér starfsemi Rauða
krossins í Ameríku
IBLAÐINU Minneapoles
Morning Tribune er nýlega
skýrt frá því, að íslenzk stúlka,
Auður Jónsdóttir, að nafni,
Aðrennsliisæðin, í hinni nýj.u
virkjun, er 650 meitra löng oig
2.10 í þvermál og flytur hún
nægilegt vatnsmagn til að knýja
báðar vélasaimstæðurnar.
Leiðsilan frá orkuverinu sjáifu
til bæjarins er 27.8 km. á lengd.
Þráinn Ólafsson vélvirki setti
túrbínuna og rafvélina niður,
en Anton Kristjánsson og að-
staðarmenn hafa unnið við bæj
arkerfið og tengingar frá aðal-
leiðslunni. Menn frá Rafveitu
Reykjavikur og Akureyri hafa
unnið að lagningu háspennulín
unnar.
Yfirumsjón með verkinu öllu
því er að paforkutækni lýtúr
hafðd Jakob Guðjohnsen verk-
fræðingur fyrir hönd Höjgaard
& Schultz.
Fimmtug
er í dag frú Magnea G. Ólafs-
dóttir, Grettisgötu 19 hér í bæ.
WA. á 1. siitt.
Siglfirðingar hafa fengið raf-
magn frá Skeiðfosswkpninni
í ráði að bæta við virkjunina í smnar