Alþýðublaðið - 12.04.1945, Síða 5
Finuntwdagur 12 ágúst 1945
ALÞYÐÖELABIP
ú
Ólætin í Kron — Heimilið — landið — þjóðin — og
flokkurinn — Víga-Glúmur skrifar um launakjörin og
kennarana.
M.lG FURÐAR ekki á bví þó
að bæjarbúar séu muirandi
yfir ólátunum í Kron. Flest er nú
hægt að gera að togstreitu og æs-
ingamálum. En staðreynd er þetta.
Menn standa Iíka undrandi yfir að
förunum. Kommúnistar smala inn
í félagið i'ólki í hundraðatalj. Það
er til dæmis ekki nóg að heimilis-
faðirinn sé í .félaginu heldur smala
kommúnistar konum . þeirra .og
böfnum inn í félagið. í lögum fé-
lagsins segir að kona geti mætt á •
fundum félagsins fyrir hann sinn
og gagnkvæmt. Ég er svo vitlaus
að með þessu skil ég lögin þannig
að þá sé ekki gert ráð fyrir því
að bæði séu í félaginu, enda skilst
mér að aðalatriðið fyrir kaupfé-
lögin sé að heimilin séu í félag-
inu.
EN MEÐ ÞVÍ að hafa þessa
reglu ihlaut félaginu að verða
stjórnað eins og því hefir verið
stjórnað af rruönnum úr öllum flokk
um, með kaupfélagsstarfsemina
eina fyrir augum en ekki brölt og
basl einstakra flokka. Þessu vilja
kommúnistar breýta. Þeir vilja fá
að verða einráðir í félaginu, geta
notað það fyrir sinn flokk, sem
tæki hans í hinni pólitísku bar-
áttu. Þeirthljóta þó að vita að um
leið verður minni árangur af starf
semi þess fyrir heimilin í bænum.
EN ÞÁ VARÐAR það engu. Þeir
trúa á sinn flokk — og við því
er ekkert að segja. Hagsmunir
fólksins í hinni hreinu og beinu
kaupfélagsstarfsemi er þeim ein-
skis virði. Flokkurinn er þeim allt.
Það eru líka biindir menn, sem
ekki skilja þetta aða'latriði þess-
ara manna. Hvar sem þeir eru,
hvað sem þeir gera, og hvað sem
þeir segja, þá er flokkurinn hið
eina sem þeir hugsa um, ekki fólk
ið, ekki landið og ekki þjóðin.
VÍGA-GLÚMUR skrifar: „Við
barríakennarar erum mjög þakk-
látir fyrir þær kjarabætur er vér
fáum með hinum nýju launalög-
um. Einkum má þakka Alþýðu-
flokksþingmönnum fyrir hjálp
þeirra og ómetanlega aðstoð í þessu
máli. En þar sem öfundsýki gagn-
vart kjarabótum kennara gerir ali
víða vart við sig bið ég þig fyrir
fáein huggunarorð til þeirra, sem
illgirni og öfundsýki er að gera
græna og gula.
FÝRST MÁ GETA þess að skól-
ar hefðu innan skamms lagzt niður
víða á landinu ef kjör kennara
hefðu ekki verið bætt. Menn láta
efcki lengur bjóða sér þser hunds-
bætur er fyrr nefnd stétt hefir um
langan aidur látið bjóða sér. Barna
kennarastéttin hefir lengst af bein'
línis verið svelt. Ég skal nefna
kjör þau er ég t. d. bjó við í
mörg ár.
ER ÉG BYRJAÐI kennslu réð-
ist ég að stórum Skóla, á þeirrar
tíðar mælikvarða. Við vorum fjór
ir kennararnir við þann skóla. —
Laun olkkar yoru kr. 55.00 á mán-
uði. Af þeirri upphæð greiddum
við kr. 40 á mánuði til að viðhalda
lífinu. Voru þá eftir kr. 15, eða
50 aurar á dag. Þetta var þegn-
skylduvinna, en e'kki staða. Svo
gerðist ég farkennari. Starfstíminn
var árlega 6 mánuðir. Fyrst voru
greiddar 2 krónur á dag, síðar smá
hækkaði það upp í 3 (kr. á dag.
Kaup frá hreppnum var 25 kr. á
mánuði, og álíka upphæð úr ríkis-
sjóði.
í STUTTU MÁLI sagt voru
brúttólaun mín þessi ár frá 700—
900 krónur fyrir starfstímann. Var
það á þeim árum er einlileypur
maður þurfti um 200 kr. á mán-
uði til þess að draga fram lífið,
eða um 2400 kr. yfir árið. Og
hvers vegna lagði nokkur maður
út í þetta starf? Vegna ástar á því.
Vegna trúar þeirrar, að þetta væri
göfugt starf. Þeir höfðu löngun
til þess að halda á lofti því sem
er gott og fallegt. Þeim hefir lítið
verið hælt fyrir þetta að fórna
ævi sinni næstum kauplaust.
ÉG GAT UM tvítugsaldur bæði
komist að verzlun og á pósthús.
En ég vatdi kennslustarfið sem nú
er orðið erfitt og vanþakklátt verk.
(Erfitt vegna vanþakklætis). Þá
vil ég leiðrétta þann misskilning
að hinir eldri kennarar hafi notið
lítillar menntunar. Ég hefi t. d.
stundað nám ca. 35 mánuði eftir
fermingu. Það gerir 5 vetur með
7 mánaða kennslu. Auk þess hefi
ég íengiö tímakennslu í tungumál
um,, svo sem enéku og þýzku.
ÞJÓÐIN IIEFIR svelt barna-
kennarana. Þeir eiga inni hjá rík
inu. Nú eru þeim vanþökkuð
störf við kennslu svo svívirðilega
að það eitt að þola það, er 300 kr.
virði á mánuði. — Hin íslenzka
þjóð má gæta sín að hún velti
ekki úr tölu menningarþjóða. En
án juargra og sæmilega vel laun-
aðra kennara gerir hún það.“
Hannes á horninu.
Nýjasiar fréffir,
bezfar greinar og
skemmfilegasiar sögur
fáfð þér í
Símið í 4900 ©g gerist áskrifandi.
Hermenn í snjó . . .
Mynd þeslsti sýmir heriflokka úr þriðija hier Band'a ..kjciníanra saújia fraim yfir snævi þakið land
inn í þorpið Lutrebois i Belgíu.
DAVID LLOYD GEORGE, |
eða Liioyd Georige, jarlinn !
af Dwyfor, eins og nafn hans
var nú orðið, var tfæddur í Manc
hester árið 1863 og ali.nn upp
í Caernarlilhire. f GaisrnarEihire
bjá hann þriðjurng æfinnar.
Hina tvo þriðju hluta æfi sinnar
var hann fulltrúi þess á þingi.
Hann var af biændiaættiu.m.. Fað
ir hanis var faa'Lkóliastjlóri, —
oig móðir ihams vann d heimiili.
■hjá öðnum.
Eftir að tfaðir Ihians lézt, ófet
hann upp hjiá frænda öínum,
sjálfmennt'uðium mianni, er
stundaði skóeimiíði. Það var
skamimt firiá Cri.cciietlh.
Af rýruim tekjuim slínum tóikist
skiólsmiðinuim að koSta fóEiturson
inn til lögfræðiniéimis Héraðið
var mjög einfcennandi fyrir
Wales á allan hátt, þar bjuggu
eingöngu iutanþjóðikiirikjiumenn,
áhugasa'mir um stijórnirriál, og
þar var 'aragrúi af lélegum
skiáildum. iS'töðugur straumur
var þar af evanigelískum prédik
unum.
Að undanskildum rikum mönn
um, sem mest máttu sín og hin
um fátælkiustu, sem lifðu við
sult og iseyru, var yfirleitt þjóð
félagsl'eigur jötfnuður ríkjandi.
Lýðræðiilsileigt Isitjórnarifarið hafði
strax iáihrií á lhin.n uniga löigfræð
ing O'g var j-atfnan uppistaðian í
hiugsiunuimi hans cng athiöfnum
allú tdð. Oig otft leitaði hann tif
æskustöðvanna till þiasis iað end
urnýjia kratfta edna.
Lloyd George var Sern ræðu
maður einkennandi tfyrir hið
biezta í lýðriæðinu. iÞar isem
Baldwdn dávarður talaði um
eiigi. o,g Sikógáranem'ónur í sam
líkingum sínum, talaði Lloyd
George um fjallatinda og
þrumuveður.
*
Þeir isern héldiu iþvií tfram, að
Lloyd George væri 'hiaxila reik
uHl d islkoðunum og stetfnu,
glieyimdu ,þvlí, hrwersu rótfastur
hann var í Ihinum þróttmikla
þjóðfega jiarðvagi lýðsæði,slegna
stjiórnmiálaskoðana sinna. Þeir
glieymdU' áhrifum þeim, er
'hann hafði á gang málanna í
sambandi við Búa og Grikki. En
stefna hanis oli því, að hann
gat aldrei orðið fórmaður íhaldis.
floklfcsins. Oig sjáltfur sagði hiann:
E* FTIRFARANDI grein er
^ eftir dr. Thomas Jones
>g birtist í enska tímaritinu
,The Listener“. Segir her frá
efi og starfi enska stjóm
náLamannsins Davids Lloyd
Georges, sem var forsætisráð
herra Breta á heimsstyrjald
irárunum fyrir og er nú ný
látinn.
Lloyd George
,,Ég get aldrei oi'ðið annar Jós-
ep Chamberlam.“
Lloyd George vairð .smemma
djarífur .lögfræðinigur og sitanf
hians á þvií sviði 'bar strax mik
inn áranigur. ‘— Svo íbauð hann
sig frarxi ti(L þin'gls' fyritr Frjális
lynda fioiklki.nn olg tfeilildi mót-
framlbjÓðainda sinn d aukaikotsn
ingum. IÞá ivar hiann tuttuigu og
sjö ára gamall! myndarliegur
ungur maður, með isvart hár og
blá augu. Han,n isettiist í Fulli
•trúadeiiljdina árið 1890, þeigar
Goíslhien kom með tfjlárlagatfrum.
varp sitt, — en það var nlítjlán
árum áður en Liioyd George
fcom sijálfur tfram með sitit fyrista
og fræga fijárlaigaifru'mvarp. —
Hinn ungi Disraelli réðist á
Peel. Hinn ungi Randolph Chur
hill mælti gegn Gladstone, —
og hi.nn un.gi Dloyd George siruér
iet gegn Jóisep Oh airub e rlai n,
sem e. t. v. að Fox undanskijd
urn var miesti ræðuskörumgur,
er átt hefur sæti d cteildinni.
Loyd George var á móti Búa
strdðimu. Þegar .mú'gurinn stnér
i»t gegn honum sökum skoðana
hans, varð hann að hafa með
sér lögregiluvörð er hann fór tii
vinmu sinnar. En þetta varð tíl
þess, að fyligi'Smenn hans dáðu
hann ennþá mieira en n'oklkru
sinni f-yr,r.
Fjórum árum síðar gerði
Campell-Bannei'man hann að
formanni viðskiptanefndar í
ráðuneyti sínu. Strax bar á fram
takssemi hans og dug í iþví
startfi. Hann k.om tii leiðar nýum
löiguirn um Jíaupskip, oig einka-
leyfi, siömuQjeiðis leyisti hanm
jarnbrautadeilur, toom á sikýrsiú.
gerðíum. í saimlbandi við ýmiskon
ar framiei.ðsliu og 'nýiskipan í
hafnarimálum Lundúnaiborgar.
Hann var strax orðinn. einhver
mesti framkvæmdaxnáður hug
sjóna og framlfiaramáfla, er á dötf
inni voru, — og 'hugsjónamaður
í senn.
Aisqiuith varð forsætisráð
herra árið 1908 og í ráðuneyti
haná' varð Lloyd George fjiár
miál aráðherra. Þá samidi hann
fjárlagas'tefnuskrá, sem As-
quiith iglegnumskoðaði *vand®ega
og féldlst á í öJluim aða'latriðum.
Lloyd George hatfði kynnzt
fátækt d bemsku nógu vel til
þeisis, að hann reyndi eftir megni
að vinma bug á henni meðal al
þýðunnar, með því að auka jþjóð
artekjurnar og dreifa þeim
meira en áður haifði verið gert.
Með öðruan orðum, eins og dr.
Johnson fcomst að orði.: „Hann
koim þjóðíélaginu á hreyfingu.“
—,----— Lloyd Geonge hafði á
hritf á ifijlöJdamlörg framlfaramál:
á Iþesisum árum, svó eem viega
miál, ka.up og vinnu vierikia
manna, tekju- og iskattamál' o.
m. fl. Mótstaðan gegn hionum
varð mikil og Lfoyd George
þaggaði ni.ður í 'mótstöðumönn
uniuim með sn jöllum og hiiífánidi
ræðuim sínum. Eftir mangra
mánaða harðvítugar u mraeður í
FuHtriúaidleiikliinni var fjiárla'ga
frumvarp hans tfiel't d Dáyairðia
Framh. á 6. siðu.