Alþýðublaðið - 14.04.1945, Qupperneq 6

ALfrYÐUBLAfHP
Laugardagur 14. apríl 1945.
Myndin sýnir hina frægu dómkirkju í Köln, sem stendur enn
lítt sködduð, þótt rústir einar séu allt í kringum hana.
Fráfall Rooseveifs
Frh. af 3. saöu.
þrek hins látna forseta mum
lengi í minnum höfð. Churc-
hi'll minntist forsetans á þing-
fundi í galr, en síðan var þing-
fundum frestað og er það í
fyrsta skipti, að brezka þingið
frestar fundum sínum vegna
andláts erlends þjóðarleiðtoga.
Stalin sendi einnig skeyti þar
sem hann lætur í ljós samúð
Sovótþjóðanna. Molotov utan-
ríkismálaráðherra hefur einnig
vottað hluttekningu sína. Chang
Kai-Shek, forseti Kína lét svo
um ’ mælt í samúðarkveðju
sinni, að heimurinn 'hefði misst
eitt af miklmennum sögunnar
og ötuls 'baráttuínanns fyrir
lýðræði og friði. De Gaulle hef
ur einnig vottað samúð Frakka.
Hakon Noregskonungur sendi
frú Roosevelt samúðarkveðju
fyrir hönd Norðmanna, þar sem
íhann getur vináttu hins látnu
forseta og einlægs vinarþels í
garð Norðmanna. Ólafur krón-
prins flutti í gær útvarpsræðu í
London, þar sem hann heiðr-
aði minningu forsetans og
minnti á vinsemd hans og vel-
vilja í garð norsku þjóðarinn-
ar á liðnum árum. Á svipaða
lund mælti Nygaardsvold, for-
sætisráðherra og Tryggve Lie,
utanrikismálaráðherra.
Fregnin um andlát Roose-
velts vakti mikinn söknuð og
sorg í Stokkhólmi og fánar voru
dregnir í hálfa stöng í gær. Per
Albin Hansson, forsætisráð-
herra Svía, lét meðal annars
svo um mælt, að með Roose-
velt forseta væri til moldar
genginn einn af traustustu for-
svarsmönnum lýðræðis og mann
réttinda í heiminum.
Þá hafa 'borizt samúðarkveðj
ur frá forsætisráðherrum allra
samveldislanda Breta. Páfinn
hefur einnig heiðrað minningu
hins látna forseta og sent fjöl-
skyldu hans innilegt samúðar-
skeyti.
í London er tilkynnt, að Ed-
en, utanríkisráðherra, muni af
hálfu brezku stjórnarinnar,
verða viðstaddur útför Roose-
velts forseta á morgun.
Harry S. Truman, hinn nýi
forseti Bandaríkjanna er fædd-
ur 8. mai árið 1884 í Missouri-
riki. Hann er af bændafólki
kominn og vann lengi á bú-
garði föðurs síns í Missouri.
Hann tók þátt í heimsstyrjöld-
inni og gat sér góðan orðstír
og var majór að tign, er henni
lauk. Siðar var hann dómari í
Jacksonhéraði í Missouri. f nóv
embef 1934 var hann kjörinn
öldungadeildafþingmaður og
endurkjörinn 1940, til sjö ára.
Truman gat sér mikinn orðstír
sem formaður hinnar svoköll-
uðu Truman-nefndar, sem hafði
það verkefni með höndum að
rannsaka útgjöld til landvarna,
en talið er. að starfsemi nefnd-
arinnar hafi sparað Bandarikja
þjóðinni að minnsta kosti 1000
milljónir dollara. Truman þótti
röggsamur og samvizkusamur í
starfi sínu og naut nefnd hans
hins mesta traus ts meðal þjóð-
arinnar.
Hinn nýi forseli er kvæntur
og á eina dóttur, Mary Mar-
garet að nafni.
nfm

Tryggingar á
Framhald af 4 siðu.
a. Ellilífeyririnn.
Rét:t tid elililiífieyriís hafa þeir,
siem em 65 ára oig eMri. Fynsta
árið, sem lífeyririnn er gireidd
ur (órið 1040), var 'Mfeyririnn
áikíveðintn' 10 piund á árl fyrir
hrvea-n einistaíkíLinig (ca. 260 kr.
mieð niúveramdi gjengi), en hækk
ar áíðan á hiverjiu ári um 2 mijnd
(ætti að vera 18 ,pumd áriðjÉPif),
þangað til hanm kemst ' upp í
78 pumd á óri (ca 2045 kr. ).
Ættoti það að vera árið 1979, að
öllu óbreyttu, og frá þeim tíma
f eniglju þá öil 'gamailmenni 65 ára
otg elidri. óskentan þiennan líf
eyri, án tillits til efna'hags eða
anruars. ■
b. Ellilaunin.
Rétt til eHilaunja samkvæmt
álkivæðtum lagánna hatfa adlir 60
ára o(g eldri.
Grunnupphæðin, ‘sf-m gengið
er út frá' eimmjg í þesisu tilfellr.
er 78 purid á óri. Frá þesisaxi
upphæð dregst fyrst ellilífeyr-
irimn. hjá þeim sem hans njcta.
Friá þeissari uppbæð dre-gist síð
an, þegiar um óigifta er að ræða:
eiitlt pund fyrir hvert piund, sem
hllluitaðieiigiandi hiefur í tekjur um
fram 52 pund á ári„ oig eitt pund
fýrir hiver 10 pund,1 sem hlutað
eilgandi á, eftir nánari fyrir
mælulm lagamma, en þegar um
hjión er að ræða: táiu shiliings
fyrir bvert * pund, er þau hafa
í teik'jiur, ef bæði. njóta ellilauna,
eitt pund fyrir hvert pund,
uimtfnam. 130 purnd á ári í öðr
um tiilifelluim, oig eitt pund fyrir
hiver 10 pund, sem þau eiga sam
tatfs.
Bf istyikþegarnir eiga börn
(eða fiósitunböm) iinnam 16 ára,
er heimilt að hœkka upphæðirn
ar uim .allt að 26 pund á ári
fyrir hvent barn, þó aldrei meir
en svo, að þær nemi samtals
324 pundum á ári.
2. Ekkjulífeyririnn.
Rétt til ekikjiuflítfleyris eiga:
a. aliar .ekkijur, sem eiga börn
yngri en 16 ára,
b. ialilar ekfkjiur, aem hafa átt
hörn loig verið giftar a. m.
• k. 15 ár, eðá (sem jafmgildir
þylí) Verið giftar ag hatft fyrir
bömum að isijlá samtalis 15 ár,
c. allar ekikjlur, sem urðu ekkj
ur eftir að þær urðu fimmt
uigar, en þó eiigi fyrr en 5
áruim 'eiftir að þær giftusfr,
d. allar ekikjiuir aðrar en þær,
siem að framian greinir og upp
Æyl'la etftinf.alrandi skilyrði:
1. eru 50 ára eða eldri,
2. unðU ekkjur efitir að þær
hiötfðu náð 40 ára aldri,
3. voru giftar a. m. k. 10 ár og
4. .a. m. k. 15 ár þurfa að vera
ll'iðin frá þvtf þær gengu í
ihljióiniaha'ndið.
Samis íkonar rétt' oig ekkjur
eiga igiftar konur, sem hafa vei
ið ytfingetfmar atf mönnmm sín
um (nánar skifgrednf) eða þegar
ekki er vi.tað um dvalarstað eig
inmannisins, ag einni.ig aðrar
fconur, sem, líkt stendur á um,
t. d. ef maðurinn er fjarri heim
ilinu veigna apdniberra ráðstaf
ana.
iBnn fbemur er það skidyrði
fyrir ekkju'lífieyri, að tryggmga
náðiið haifi fenigið viisisu um, að
umsæhjandkm uipptfyHi viss
skiilyrði um siðferði. oig reglu
slemi og að öruiggt geti talizf, að
lífieyrir sá, sem greiddur er
vagna barnanna, verði notaður
í þeirra þágu.
Elkkjuiliíifeyririn'n er 52 pund
á ári (með fródrætti) fyrir efckj
ur, sem efcíki eiiga böm undir
16 ár.a aTdri, en annars greiðast
26 punid á ári’ fyrir hivert slíkt
barn, þó þanniig, að hám.arkslíf
eyrir er 234 pumd á áiri.
Frádrátturinn er hinn sami
Nýja-Sjálandi
oigi greint er hér að framian um
elMiaunin, þegar um óigiífta er
a'ð ræða.
3. Munaðarleysingjastyrkir.
Rétt til munaðaitlieysingja
'srtyxiks hðfiur sérhvert barn inn
an 16 ára, sem. hefiur mislst háða
fioröldra stfma og hietfiutr ekki. fram
fiæri si'tt á njeinni' ríkisstofnun.
Þleir, sfem falin hiefiur verið
Æorjsljá slíkra barna, sækja um
styrfcinn, og er hann greiddur
þekn.
Tiyggdnigaráð álkveður upp
hæð styrksd'nis í hverju einstöku
ti'Ifélli oig tekur þá tiíHit til efna
hags barnannaog allra aðstæðna
þeirra, en addrei rná styrkurinn
fara fram úr 39 pundum á ári.
4. Ómegðar(fjöldskyldu)styrkir
ÍRéfit til ómiagðarstyrks eiga
aíUir foréldrar, sem hatfa börn
ymgri en 16 ára á framtfœri sínu,
er efcki fiá styrfc samkvœmt öðr
um ákivæðum laiganna. Etf um
öryrkija er að ræða, sem ekki
geta unnið fyrir sér eftir 16 ára
aTdur, (gletur tryiggimgaráði.ð
framilenigt styrkinin.
Einniig híér eru s&tt skilyrði
um siðferði og reglusemi foreldr
a.nna.
Ómegðamlfcyrfcurinin, er 4 shiil
inigls á vifcu fyrir hvert barn
umsækjandans, þó þanmi'g, að
mieðaltiekjúr foneldrannia og
barnamina, isem styrfcur er
grelddur til, fari ekki fram úr
5 pundum og 4 shillinigs á vilku.
'Óml&gðarstyrlkina ber að nota
eiinigönigu tiLL frnmffæris eða upp
eldilsi barnain'na sjáilífra, og .getur
tryggingarláð flöTTt þá' niðiur, etf
það teliur, að styrkimir hatfi, efcki
verið notaðir á réttan hátt.
Niðurlag á morgun.
Skugga-Sveinn
Framhald af 2. síðu
útvarpinu, en það var í fyrra
vetur, og eingöngu helgað Kaj
Munk. Er þetta því annað út-
varpskvöld þess, en einnig hef-
ur félagið eins og kunnugt er
gengizt fyrir nokkrum kvöld-
Vökum hér í bænum, bæði í
fyrra vetur og sömuleiðis núna
í vetur. Verið getur að félagið
efni til einnar slíkrar kvöld-
vöku enrf, en það er þó ekki
fullráðið.
ATþýðublaðið sneri sér í gær
til Þorsteins Ö. Steþhensen, for
manns Félags íslenzkra leikara
og spurðist fyrir um hlutverka
skipunina í Skugga-Sveini að
þessi sinni og tjáði hann þVí
eftirfarandi: .
SjáTfan höfuðpaurinn, Skugga
Svein, leikur Jón Aðils, Ketil
leikur Alfreð Andrésson, Ög-
mundur er leikinn atf Þorsteini
Ö. Step'hensen, Harald leikur
Ævar R. Kvaran, Sigurður í
Dál er leikinn af Haraldi Björns
syni, Ástu, dóttur hans, leikdr
Sigrún Magnúsdóttir, Grasa-
Guddu leikur Gunnþórunn Hall
dórsdóttir, Gvend smala leikur
Lárus Ingólfsson, Lárensíus
sýslumann leikur Gestur Páls-
son, Margréti leikur Anna Guð
mundsdóttir, Jón sterka leikur
Valdimar Helgason, Hróbjart
leikur Friðfinnur Guðjónsson
©g stúdentarnir eru leiknir af
þeim Brynjólfi Jóhannessyni
og Kristjáni Kristjánssyni.
Leikstjóri verður Haraldur
Björnsson.
Áður en lei'kurinn hefst mun
Þorsteinn Ö. Stephensen flytja
erindi og ræða um leiklistarmál
almennt og hefst erindi hans kl.
20.20, en að því loknu hefst
leikurinn og mun hann taka um
tvær klukkustundir.
Kvenfélag Alþýðu-
flokksins heldur
bazar n. k. föstudag
KVENFÉLAG Alþýðuflokks
ins efnir til bazars næst-
komandi föstudag, 20. apríl í
Góðtemplarahúsinu og verður
hann opnaður kl. 2 e. h.
Þegar eru komnir á bazarinn.
fjölda margir eigulegir munir,
en margir eru þó enn ókpmnir.
Þeir, sem ætla að gefa muni á
bazarinn eru beðnir að koma
þeim til eftirtalinna kvenna.
Elínborgar Lárusdóttur, Vita
stíg 8 A, sími 3763, Sigríðar Ein
arsdóttur, Karlagötu 3, sími
4304, Pálínu Þorfinnsdóttur,
Urðarstíg 10, simi 3249, Hólm-
fríðar Björnsdóttur, Njarðar-
götu 61, sími 1963, Önnu Einars
dóttur, Ránargötu 3 A, sími
5528, Ingibjargar Vilhjálmsdótt
ur, Hofsvallagötu 22, sími 4903,
Kristínar Ólafsdóttur, Miðtúni
68, sími 5049.
Soongsyslurnar
Frh. aí 5. siðu.
/
ekiki auðvelt í byrjiun að vekja
sjiáMsitilfininigniu ag 'mletnað kín
verksu komuinn'ar til þesls hún
krefðilst rétta.r síns í þjóðtfélag-
inu, en frú Chiang Kai-ishek hetf
ur tekizt þetta með óiþreytandi
vilija stfmum og hætfilieilbum. Hún
hetfur samleinað kaniv&rlskar kon
ur tf baráttunni oig mtaifcað
srtefnu þeirra að ralÉi Teyti.
Kouur al'lra þjóða miæittu með
virðinigu meta verk hennar og
taka hana til fyrirmyndar.
Hiún isrtotfnisetti og stjómar
New LiÆe-hreyífimguinni, s&m isér
um munaðarieyisinigjá atf völld-
um strlíðsiinis, særða hermenn
oig veika ■ borigara. Húox stund
ar að jafnaði heiimsóknir í
sjúkrahús oig teilur ekki etftir
,sér áð vinnia sjiálf hin erfiðuistu
verk, þelgar hún hefiur tiíma ti'l.
.S'ömulTeiðils hefur hún stoín-
stett kvennahjólparsveitir og út
breiitt startf þeirra mjlög.
ATIt hennar startf er í þjón-
uistu Ktfma og Kíiwerja. Hún er
óþreytandi, — vinnudagur henn
ar er langtur og verkahri ngur
hleomar, stór.
Finnskir hermenn
vílja samvinnu vfð
Norðmenn
MIÐSTJÓRN Sambands
finskra hermanna í Tamm
ersfors hefir sent Nygaardsvold,
forsætisráðherra Norðmanna
símskeyti, þar sem látin er í
Ijós mikil samúð með Norð-
mönnum, sem enn verða að þola
eyðileggingarbrjólsemi af völd
um hins nazistíska hernáms. Þá
er látin í ljós von um nána sam
vinnu Finnlands og Noregs, er
frelsið hefir verið endurheimt.
(Fró norska blaðafulltrúanum).
T OFTÁRÁSIR bandamanna
og spellvirki föðurlands-
vina valda því, að skipaferðir
hafa lagzt niður að mestu með
ströndum Vestur-Noregs.
Að sj'álfsögðu verður að fella
niður einstök atriði úr leikn-
um, sem ekki er hægt að koma
við að leika í útvarp, eins og
úr öllum leikritum, sem samin
eru fyrir leiksvið.