Alþýðublaðið - 29.08.1945, Blaðsíða 2

ALB»TCUBLADIÐ
Mi8\ikuda"ui 29. ágóst 1345'
herra ha
Flugménnlrnir, sem
nauðlenfu komu fil
Seyðisfjarðar í gær.
IGÆR bárust fréttir frá
Seyðisfirði þess efnis, að
íslenzku flugmennirnir, sexn
urðu að nauðlenda fyrir Norð-
urlandi í fyrradag, væru komn-
ir þangað
Alþýðublaðið átti í gærkveldi
tal v(ið Hilmar Sigurðson.,
starfsmann iijá Flugfélagi ís-
lands, en hann hafði talað við
annan flugmanninn, Skúla f*et
ersen, í síma í gærdag.
Skýrði Skúli honum svo frá,
að þeir hefðu nauðlent hjá
sænsku skipi, „Silvia“ að nafni,.
og hafði það bjargað þeim.
SkijD þetta var á leið til Sví-
þjóðar, og gat ekki snúið við
til lands, en nokkru eftir að
flugmennirnir voru komnir um
borð í það, bar að brezkan tog-
ara og fór hann með flugmenn-
ina til Seyðisfjarðar, en þang-
að komu þeir kl. 2 í gærdag.
Er áhöfn flugvélaxinnar ó-
meidd og líður vel. í dag fara
þeir með bifreið til Akureyrar.
Vegna þess að símasamband
við Seyðisfjörð var vont í gær
gat Hilmar ekki fengið nánari
fregnir af atburðinum er flug-
vélin fórst.
ASvörun:
Gisflliúsava ndrœði í
'■ ií .
tanríkismálaráðuneytinu
barst í gær skeyti frá
Stokkhólmi þess efnis, að ó-
mögulegt væri að fá hótelher-
bergi þar í borginni nema með
því að panta það að minnsta
kosti með viku fyrirvara.
Árbék SJomanna- og
. gestahelmills Siglu-
fjarSar
A RBÓK Sjómanna- og gesta-
heimllis Siglufjarðar fyrir
árið 1944 er nýkomin út. Aldrei
í sögu heimilisins hefur aðsókn
að því verið eins mikil og þetta
ár, alls voru skráðir í daghók
7404 gestir Flestir gestir á
einum degi voru 360.
Ýmsar endurbætur hafa ver-
ið gerðar á heimilinu, meðal
annars var í fyrrasumar komið
upp fjórum baðklefum fyrir
steypiböð og einum fyrir ker-
3aug, og eru þau mikið notuð af
gestum heimilisins.
f stjórn Siómanna- og gesta-
fceimilisins eru nú: Pétur
Björnsson, Andrés Hafliðason
og Óskar J. Þorláksson.
Er Fiskimálaiteid sek tsm sfcrkostleg fattÉtl
r
! Heimkoman úr fyrsta
Danskur Kgfræðingur kominn hlngað fil að
reka réilar þsirra
---------«,--------
STERKUR OKÐRÓMUR gengur hér í hænum 'og víðar út um
laud um að ekki sé allt með felldu um starfsemi Fiskimála-
nefndar og sérstaklega sé meira en lítið bogið við framkvæmd-
ir hennar og atvinnumálaráðherra, sem starfsemi hennar heyrir
undir, á samningunum, sem gerðir voru við Færeyinga í fyrra.
Þessi orðrómur hefur mjög styrkst við það, að fyrir nokkru
kom hingað danskur lögfríéðingur til þess að gæta hagsmuna
Færeyinga og rannsaka aðsíæður, en jafnframt hefur nýlega
hirst í blaðinu „Tíminn“ viðtal við mann. sexn er nýkominn frá
Færeyjum og skýrir hann frá mjög rnegnri óánægju, sem sé í
Færeyjum út af vanefndum í uppfyllingu samninganna og jafn-
vel vantrausti á íslenzku ríkisstjórninni af þessu tilefni.
Hér er um mjög alvarlegt
mái að ræða, ef það reynist
rétt, að; íslenzk ríkisslofnún,
sem heyrir beint undir eitt
ráðuneytanna hefur gerzt sek
um að greiða ekki fé, sem Fær
eyingum ber samkvæmt utan-
ríkisamningum.
í viðtalinu í Tímanum segir
m. a. um óánægjuna, sem nú
er ríkjandi meðal Færeyinga af
þessu tilefni:
„Yegna þeirra erinda, sem ég
rak í Færeyjum, átti ég tal við
fjölmarga útgerðarmenn og sjó
menn. ótrúlega margir þeirra
höfðu sögur að segja um óreiðu
íslendinga i fjármálum ög svik
semi. Þeir tilnefndu menn, sem
ég þekki nöfn á — sem höfðu
keypt af þeim fisk, en greitt
svo aðeins nokkurn hluta, hitt
aldrei. Þeir höfðu róið á skip-
um hjá öðrum, en aldrei fengið
hlutinn sinn útborgaðann. Enn
aðrir höfðu selt eða leigt íslend
ingum skip — og aldrei feng-
i.ð greiðsluna. — Sumt af þessu
var gamált, en állt rifjaðisf það
upp og færðist í aukana við það,
sem nú var að gerast. Því að
nú var það sjálf ríkisstjórn ís-
lands, sem var hinn sviksami
viðskiptaaðili. Margir útgerð-
armenn, sem ég talaði við, töldu
sig eiga stórfé hjá „Regering-
en“, eins og þeir nefndu það.
Aðrir nefnda þehnan aðila Fiski
málanefnd. Ég hitti líka marga
fátæka sjómenn, sem höfðu
sömu sögu að segja. Þeir gátu
ekki veitt sér hinar og aðrar
nauðsynjar vegna þess, að „ís-
lenzka ríkisstjórnin,“ „Reger-
ingen“, sveikzt um að borga
þeim kaupið þeirra fyrir þann
'tíma, sem þeir höfðu siglit á
hennar vegum. Á sumum þeirra
ski-ldist mér, að þeir væru orðn-
ir vondaufir um að fá þetta
nokkurntíma greitt! „íslending
ar eru svona“ — og svo rifjuð-
ust upp dæmi um gömul og ný
svik einhverra íslendinga —
sumt manna, sem þeir sögðji,
að nú væru örðnir efnaðir
menn — en greiddu þó ekki
gamlar skuldir sínar. — „Já,
jafnvél sjálf ríkisstjórnin svík-
ur,“ var viðkvæðið. Vikur og
mánuðir höfðu liðið frá því að
uppgjör höfðu. átt að fara fram
samkvæmt samningum, en ekk
erl gerðist, — annað en að gaml
ar sögur og minningar um svik-
semi íslendinga rifjuðust upp
fy-rir Færeyingum. — Auk van-
skilanna var svo mikið rætt um
ýms atriði samnings þess, er
gerður var s. 1. vetur um leigu
á færeyskum skipum til ríkis-
ins eða Fiskimálanefndar. Tal-
ið var, að þar orkaði margt
tvímælis — og ihaft í flimting-
u að auðveldara mundi að gera
hagkvæma samninga víð „ís-
lenzku ríkisstjórnina11, en að fá
hana ti‘1 að standa við þá. Sann-
ast að segja ógnaði mér sú lýs-
ing, sem ýmsir menn í Fær-
eyjum gáfu af þessum viðski.pt
um. Ég býst við, að mynd sú,
sem af þeim var gefin þar, sé
að verulegu leyti villandi qg ó-
hagstæð fyrir íslendinga —- en
eftir því, sem ég hef kynns.t
þessu máli eftir að ég kom hing
að heim, þá virðist mér þó auð-
sætt, að hér -hafi. átt sér stað
stórkostlega viðskiptalegt
hneyskslí, sem ailtaf hlýtur að
verða hinum íslenzku aðilum
til skammar. Reyndar 'hef ég
síðan sannfærst um, að ýmsir
Færeyingar eru sekir í sam-
bandi við framkvæmd þessara
mála, en það réttlætir ekki
vanskil Íslendinga.
• Það er jafnan varasamt og
tilvalið til misklíðar, þegar tveir
aðilar eiga mikil og margþætt
viðskipli. án þess að geta ræðst
við pefsónulega, eins og hér
hefur átt sér stað. Og nú þeg-
ar er búið að drepa á dreif
svo miklum óhróðri í garð ís-
lendinga yfirleitt i Færeyjum
í sambandi við þetta mál, að ég
tel hreina nauðsyn að teknar
verði upp umræður um þau —
og að fram geti komið þær
málsbætur, sem til kunna að
vera fyrir íslenzfcu aðilana, og
að það verði leitt í ljós, hvaða
einstaklingar eiga sökina, svo
að íslenzka þjóðin, sem heild
hljóti ekki meiri skömm af
þessu máli en orðið er.
Er sökin hjá þeim, sem gert
hafa hinn fræga skipaleigu-
samning, sem sumir telja að sé
mjög loðinn og illt að starfa
eftir? Er hún hjá þeim, sem
áttu að framkvæma hann, hjá
Fiskimálanefnd, starfsMði henn
Frh. á 7. síðu
Myndin er tekin rétt eftir að ílugmennirnir stigu út úr flugbátn-
um, er þeir komu til Reykjavíkur úr Danmcrkurfluginu í fyrra-
kvöld. Talið frá vinstri: Jóhann Gíslason loftskeytamaður, Sig-
urður Ingólfsson vélamaður, Magnús Guðmundsson flugmaður^.
brezki siglingafræðingurinn og Jóhannes Snorrason flugtjóri.
áS|i|íi@if úfgáfuféfag fyrir fs-
sikar bókmesisiffr II.
HSufaflársöfnun hér á Easidi hafm, en Svíar
ver@a einnig meS
-----------«--------
IREYKJAVÍK er hafin fjársöfnun í hlntafélag, sem gexxgsí
fyrir stofnun forlags erlendis til úthreiðslu íslenzkra hok-
mennta og lista. Upptök að þessu áttu landar í Stokkhólmi sam-
an komnir á lýðveldishátíðinni og sendu þeir Menntamálaráði
og Bandalagi ísl. listamanna áskorun og rækilega greinagerð nœ
málið. Síðan útveguðu þeir tilboð um fjárhagslega þátttöku frá
prentsmiðjum og útgefendum í Stokkhólmi.
Áhugamenn og útgefendur í Reykjavík hafa nú látið tii
skarar skríða, undirskrifað stofnsamning hlutafélags hér og fal-
j ið lögfræðixxgi að ganga frá skiJmálum. Hlutafé ’er ákveðið miirnsd
200 þúsxmd krónur.
MikiL áherzla er lögð á verzl
unarlegt öryggi. fy.rirtækisins,
enda þaulreyndir erlendir hlut-
hafar fengnir, sem þó fallast á
að meirihluti fjármagnsins sé í
höndum íslendinga. Gert er ráð
fyrir, að gefa úí þýðingar ís-
lenzkra bókmennta, gamalla og
nýrra, á ýmsum málum, bækur
úílendinga um íslenzk efni,
bækur um forna og nýja ís-
lenzka myndlist ásamt endur-
prentun myndlistarverka, tón-
list alls konar eftir Íslendinga
og erlend klassi.sk tónverk í út-
gáfum íslendinga, íslenzk leik
rit og kvikmyndaverk með um-
boði til útbreiðslu í ýmsum
löndum, en í sambandi við
firmað á auk þess að starfa sér
istök blaðadeild til útbreið’slUi
íslenzkra mynda og greina eða
gréina útlendinga um ísland til,
bíaða og tímáritá ,úti um heim.
Verður dEarið varlega af stað og
aðeins þær útgáfur kostaðar af
firmanu, sem telja má ótvírætt
arðbærar, en önnur verk aðeins
tekin til umboðs óprentuð eða
með þeim hætti að prentun sé
kostuð úr öðrum áttum. Um
Þetta verður fari.ð að ráðum
þeirra manna, sem sjálfir leggja
fram fé til firmans og eru þaul
kunnugir qrlendum markaðs-
skilyrðúm í hverri grein.
Stofnendur firmans leggja
höfuðáherzliu á gildi starfsem-
innar fyrir álitsauka landsins
og ’álla tryggingu sjálfstæðis
þess út á vi.ð. Þeim dylst þó
ekki, að þessi djúptæka kynn-
ing muni um leið verða mjög
veigamikil verzlunarauglýsing
fyrir allar íslenzkar afurðir, en
íslenzkir höfundar, sem engrar
réítarverndar njóta í öðrum
löndum, mundu fyrir milSi
göngu islenzka firmans erlend-
is njóta þeirrar lagaverndar um
a’llan heim, sem aosetursland*
fyrirlækisins veitir. Telst þvá
tryggt að öllum aðilum rmmi;
mikill ávinningur af starfsemi,1
firmans. Menn eru hvattir txli
að skrifa sig fyrir hlutafé í
tæka tíð' í skrifstofu Ragnars
Ólafssonar hæstaréttarlög-
manns, Vonarstræti 12, Reykja
vik, sem lætur í té allar upp-
lýsingar.
©I
Ný bók eftir Hallgrím
Jóiissora skólastjóra.
T i AUSAVÍSUR . OG IJÓÐ
nefnist ný hók eftir
Hallgrím Tónsson skólastjóra. í
bók þessaxi er mikið safn af
lausavísTtm og lengri kvæðum„
Eins og kunnugt er, hefur
Hailgrímur Jónsson fengist mik-
ið við ritstörf og skáldskap og
hafa komið út eftir hann
nokkrar bækur, bæði þýddar og
frumsamdax;.
Síðasta Ijóða’bók Hallgríme á
undarí þessari, Stef og stökur,
kom út fyrir tveim árum.
Bókin, Lausavísur og ljóð Hall
gríms Jónssonar er 165 blaðsáð
ur að stærð og mjög vönduð að
öllum frágangi. Útgefandi bok
arinnar er Jens Guðbjörnsson.