Alþýðublaðið - 21.09.1945, Blaðsíða 5

Föstudagnr 21. september 1945.
AL^roysL^eiÐ
Hvar eru þeir, sem vilja hefjast handa? — Enn auglýst
eftir framtaksmönnum — Gistihúsin og ferðamennirnir
Grein benedikts grön- |
DALS HÉR f BLAÐINU í
gær um ísland, sem ferðamanna-
land og ferðalög Ameríkumanna
eftir styrjöldina var mjög athyglis-
verð. Hann drepur á það sama,
sem ég hef við og við verið að
minnast á hér í pistlum mínum, að
mikil nauðsyn sé fyrir okkur að
búa okkur undir það, að hingað
streymi ferðafólk á næstu árum til
að skoða landið og dvelja hér í
nokkra daga. Hann dregur fram,
samkvæmt skoðanakönnun, sem
nýlega hefur farið fram í Banda-
ríkjunum um það, sem ferðafólkið
vill helzt sjá og heyra og hvetur til
þess að við athugum þau mál nú
þegar.
BENEDIKT GRÖNDAL bendir
líka á nauðsyn þess, að við komum
upp igistiihúsum og sendum út
nómsmenn 'till þess að fulllnuma
sig í matargerð og gistihúsamenn-
ingu, en hvort tveggja stendur enn
á $ví stigi hér, að ekki er hægt að
miða það við heimsmælikvarða.
Það verðum við þó að gera, ef við
eigum að gera land okkar sam-
keppnisfært. Aðrar þjóðir gera það
— og þess vegna verðum við að
gera það líka. Það er eins nauð-
synlegt fyrir okkur að 'geta full-
nægt kröfum erlendra ferðamanna,
eins og að geta tfulinægt kröfum
erlendra 'þjóða um þær afurðir,
sem við framieiðum og seljum á
erlendum mörkuðum.
EG HEF arðið áþreifanlega var
við það, að margir íslendinigar
skilja það ekki, að hér er um nýj-
an, mjög góðan atvinnuveg að
ræða. Það er eins og menn eigi
erfitt með að átta sig á því, að við
getum haft tekjur a;f öðru en sölu
fiskjar, gæra, kjöts og annars, sem
við framleiðum og stritum við árið
um kring. Þetta er hinin mesti mis-
skilningur. Mgrgar þjóðir hatfa tug ,
milljónakróna tökjur aí eriendum
ferðamönnum og það getum við I
einnig haft, ef við viljum, <ef við ,
höngum ekki í gömlum venjum, etf
ríkisváldið snýr :sér að því að
koma upp góðri og hagnýtri land- .
kynningu, ef 'það og einstakling-
arnir koma upp góðum gistihúsum.
EG MYNDI ALLS EKKI verða
hissa' á því, þó að ég sæi í hag-
skýrslum eftir svo sem 10—15 ár,
að við hefðum tugmilljónakróna
tekjur af erlendium ferðamönnum.
En til þéss að það megi verða, meg
um við ekki aðeins hugsa sem kot-
ungar, þó að við séum kotríki, —
heldur hafa það í, huga, að við eig-
um fagurt land og alveg sérstætt,
sem getur boðið lúxusfólki upp á
margt, sem ekkert annað land
hefur upp á að bjóða. Og að sjálf-
sögðu eigum við að koma þessu
öjlu í peniniga. Ekbert látum við í
staðinn. Enginn fer með fegurð
fjaillanna okkar. Enginn setur
hverina í töskuna sína. Hvar eru
þeir, sem vilja hefjast handa?
Hannes á horninu.
eða eldra fólk vantar til að bera blaðið til áskrif-
enda í eftirtalin hverfi:
i
Bergstaðastræti,
Dverhoit,
Hverðisgata.
Lindargðtu,
Auðarstrsti,
Kleppsheit.
Bræðraborgarstíg.
Alþfðyblaðið
Sími 4900,
SendisveiDB ,
óskast nú þegar. »
Hátt kaup.
Alþýðublaðið simi 490ö!
5
i
Sveitaþorp í Ðanmörku
Þessi mynd, sem er nýkomin frá Danmörku, var tek n á Sjálandi, eftir að landið varð frjálat,
. og sýnir sveitaþorp.
Spáieos og spádómar tyrr oa oð
INHVER allra bezta skemmt (
un manna á: str’íðsáirunum
var að lesa og lesa aftur hin
,spámannlegu“ uimmæii, sem
Mussolini ,Hitler og áhangend-
ur þeirra létu sér hvað eftir
annað um munn fara. Árið 1939
spáði Mussolini því, að Evrópa
mundi öEi verða orðin fasistisk
árið 1940. Hiller hét Þjóðverj-
um þúsund-ára nazistaríki.
Sama ár fullvissaði Göbbels
hermenn sdna um það.'að inn-
an viku frá ræðu 'hans myndi
.hann igeta talað í útvarp frá
Portland Place í London.
Allir voru þessir menn önn-
um kafnir við að finna upp að-
ferðir til þess að ná tökum á
fjöldanum og komu því fram
sem spámenn. ti.l þess að geta
betur haft áhrif á fólkið. En
þeir gerðu sjá'lfa sig að fífl-
um með þvd að gl'eyma að taka
það með í rei'kninginn, hversu
margt getur unnizt nteð þv'í t.
d. að 'teygja stríð á langinn.
Tíminn getur verið hairla erfið-
ur óvinur þeim sem þykjast
segja fyrir um .óorðna,hluli. Áð
ur fyrr, á miestu veigengnisdög-
um hverskyns hjátrúar, veigr-
uðu menn sér ékki: við iþví að
spá um framtíðina ailllangt
fram í tímann. Stjörnuspámað-
urinn Michel Nostradamus
sagði fyrir um sögu heimsins
allt til ársins 3797. Hann lézt
fyrir eitthvað fjórum öldum.
Hann mun varla hljóta hin
minnstu óþægindi af því, þótt
svo fari, að árið 3798 ireynist
spádómar hans markleysa ei.n,
bæði í smærri atriðunum sem
þeim stærri.
*
Öllu skemmtilegra er að lesa
um véfréttirnar, spákonurnar
fuglaspámennina og innyflaspá
mennina í Grifcklandi, og Róma
veldi til forna. Höfuð-véfrétt-
in í Grifcklandi, sem var vé-
fréttin í Delfi, var allgóð tefcju
lind fyrir „hina heilögu,“ —
meðlimi rí'kustu fjöls'kyldnanna
d Delfi, sem höfðu spákonuna
Pyt'hiu í þjónustu sinni sem
„foirmælanda“.
í Ap pollo -hcfi nu í Delfi var
Pythiu sagt, hvern'g spurning
spyrjandans hljóðaði. Eftir ým-
iskonar undirbúningsathafnir
GREIN SÚ, sem hér fer
á eftir, er þýdd úr belg
isku tímariti úígefnu í
London, er heitir ‘Message.‘
Höfundurinn er Hill Gil-
land. Segir greinin frá að-
ferðum ýmissa spámanna og
kvenna fyrri tíma og ber það
saman við lík fyrirbæri í nú-
tímanum.
settist spáfeonan á þrílfættan stól
og fór með ógreinilegar þulur
fyrir munni sér, eftir að hafa
fyllizt hinum „sþámannlega
feyngikrafti“. Hinir „heilögu“,
sem tekið höfðu við spurnirig-
unni .af þeim er leitaði til vé-
fréttarinnar, báru svo ráð sín
saman á laun 'um það, hvaða
svar skyidi gefið. Síðan komu
þeir með svarið fyrir hönd spá-
konunnar.
Prestarnir í Delfi voru meira
■en nógu ánægðir með árstekjur
sínar og skiptu sér efefeert af
pólit’ís'kum valdaþrætum. Þeir
'gáifu sig að starfi, sem var mjög
persónuleg eðlis fyrir ýmsa, og
olli það því, að það var aldrei
náðdzt á þá eða die'It, enda hefði
enginh þorað að halda því fram,
að spádómar þeirra væru rang-
ir, enda þótt slífct væri tilfellið.
Þegar véfréttin í DeLfi spáði
Naró því, að hann myndi lifa
a. m. k. unz hann yrði sjötdu
og ems ars að aldri, höfðu óvin-
ir hans nógum öðrum hnöppum
að hneppa heldur en minnast
heiimsóknar hans til véfréttar-
innar í Dtelfi.
Andstætt við hinair grísfcu vé-
fréttir, var starfsemi rómlversfcu
fuglasp'ámannanna skipulögð d
þágu pólitískrar áróðurssiarf-
semi. Að lokum var stofnað hið
svonefnda Augursriélag, með
fknmtán meðliimum, sem héldu
starfseminni uppi, og ifcomust til
'hinna míestu metorða á dögum
Augus'tusar fceisara. Þeir tófcu
jafnaan til að spá sfeömmu eftir
miðnættið og drógu þá ályktan-
ir sínar af flugi og ýmsum öðr-
um hreyfingum fugla. Þeir
mynduðu pólátíska klíku, sem
hafði mikið að segja í fámenn-
isstjórninni, sem þá réð lögum
og lofum í ríkinu, og sem þeir
voru sjálfir meðlimir í, sumir
hverjir. Þeir beittu áhrifum S'ín
um til þess að koma þeim mönn
um í embætti, sem þeir höfðu
mætur á, ef einhverjir fcynnu
að fcoma til grei.na, sem þeim
fannst óheppilegir til að fá sæti
í hinni fámennu stjórnarklífcu.
Á .slyrjaldartímum spáðu þeir
jafnan hinum rómversfcu herj-
um stórum sigrum og hafði það
ekki einungis áhrif á hermenn
Rómverja, heldur dró það einn
ig kjark úr óvinaherjunum.
Auguirs-félagið má því sannar-
léga kallast fyrsta áróðursráðu
neytið í veraldarsögunni.
Innýflaspámennirnir voru
síður metnir heldur en fugla-
spámennirnir. Þeir skoðuðu inn
yflii dýra þeirra, er þeir notuðu
við spádómana, og einkum at-
huguðu þeir þvagblöðruna vand
lega. Niðurstöður þeirra voru
mjög persónulegar, en algjör-
lega.gri.pnar úr lausu lofti.
Bæði i Grikklandi og Róm
til forna, tíðkaðist það, að spá-
prestárnir væru konur.. .
*
Á miðöldunum leituðust
stjörnusþámenn við að leysa af
hólmi véfréttir, fuglasþámenn,
innyfliaspámenn og spákonur.
Sá sem einna lengst fcomst á
þessu sviði var Nostradamus,
sá er áður var nefndur, og svo
þeirn tíma og æsti upp í mönn-
forvitnina á að vita, hvað næsti
daguf kynni að fela d sfcauti
sínu. Eins og allir spámenn um
þær« mundir, sagði Lilly fyrir
um sigur Charles I., en snerist
siðar á sveif með andstæðing-
um hans. Cromwell tók hann
upp á arma sína með tíiruanum
og hann varð vellauðugur mað-
ur.
Eitt sinn spáði Lijly þvd, að
London myndi eyðilieggjast
mjög af eldi. Þetta kom fram.
Framhald á 6. síðu.
og tveggja ára,' varð hann áj
nægður og fór frá Delfi glaður
í huga. Þegar hann lézt þrjátíu Englendingurinn Wili.am Li%.
Hinn sdðarnefndi notfærði sér
hið slæma innanl'andsástan'd á