Alþýðublaðið - 29.11.1945, Blaðsíða 7

Eíniriitudagur, 29. nóv. 1945.
<K *i-rtí"
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Bærinn í dag
Næturlæknir er í
stofunni, simi 5030.
Laeknavarð-
Næturvörðnr
teki.
er í tngólfsapó-
Nætiuraikstur annast B. S. í.,
sími 1540.
ÚTVAÍtPIÐ:
8.30—8.45 Morgunútvarp.
12.10—13.15 Hádegi'sútvarp.
15,30—16.00 Miðctegisútvarp
18.30 Dönskukennsa, 2. fl.
19.00 Enskukennsla, 1. fl.
19.25 Þingfréttir.
19.40 Lesin dagskrá næstu viku.
20.00 Fréttir.
20.20 Útvarpsiiljámisveitin (Þórar-
inn Guðmundsson stjórnar).
a) Norrænn lagiaflokkur eft-
ir Tryggve Torjussen.
b) Brúðkaupsvals eftir Döhn-
any.
c) Slavneskt lag eftir Gra-
ham P. Moore.
20.45 Lestur fornrita: Þættir úr
Sturlungu (Helgi Hjörvar).
21.15 Dagskrá kvenna (Kvenrétt-
indafélag íslands): Frá full-
trúaÆundi norrænna hjúkr-
unarkvenna (frú Sigríður
Eiríksdóttir).
21.40 Frá útlöndum (Axel Thor-
steinsson)..
22.00 Fréttir.
Létt lög (plötur).
22.30 Dagskrárlok.
Kvenfélag Hallgrímskirkju.
Kvenféiagskonur og aðrir vinir
starfseminnar, sem 'senda vilja
rnuni á baizarinn (5. des.) eru vin
samiega teðiiir að koma þeim til
frú - Þóru Binarsdóttir, Leifsgötu
16 og frú Ólafar Jakotosdóttur,
Gréttisgötu' 40,- dagana 3. og 4.
desember.
Bazar..: \
heldur Kvenfélag Fríkirkjusafn
aðarins íá ánorgun, föstudag, kl. 2
e. h. í Góðtemplarahúsmu, uppi.
Eflaust verðúr 'þar margt góðra
muna á boðstölu.rri, ef dæma skal
eftir fyrri bözurúm þessa kven-
félags.
Félag Suðurnesjamanna
í jRsy-^jay.ík heldur félags- og
skemrnjiifipid; :íi kvöld kl. 8,30 e. h.
í Tjarnarcafé. Þar verður til
skemmtunar; Upplestur, bernsku-
minningar af Suðurnesum, þjóð-
hátíðarkvikmynd Lofts verður
sýn-d, tónleikar fluttir og ef til vill
fleira.
F. U. J. F. U. J.
F. U. J. - F É L A G A R !
Þið, sem hafið orð-
ið 21 árs á þessu
ári, ættuð að koma
í skrifstofu félags-
ins og athuga, hvort
nöfn ykkar eru í
kjörskránni.
Skrifstofan er opin dag-
lega frá kl. 1—7 e. h.
liilJUA;
. yl'IOiTl Ö
■ •r-Jhi'-y, Yi *=* ra rn rM :4 o 1 J ^
Stjómin.
í- b «qíj aní t>ífo
Stjémarkjörið í Sjó-
mannafélaginu.
f ramhald af 2. síðu.
hag félags síns og stéttar sinn
ar mjög fyrir brjósti og hefur
enginn þeirra nokkru sinni léð
sig til neinna skemimdarverka
gegn saimitökum sjónmnna held
ur þvert á móti langflestir tek
ið vírkan þátt í baráttunni, en
aðrir að byrja, enda ungir.
Er þetta tekið frami vegna mis
akilnings sem það hefur vald-
ið, að blað kommúnista hefur
reynt að kljúfa fylikingar sjó-
mianna með sérstökum hatrömm
um undirróðri fyrir þessar
kosninigar, Iþar sem þeir reyna
að draga nokkra af þessum
miönnum í sinn dilk. Munu
þess.ir menn kuinna beim litlar
þakkir fvrir enda telja sér sízt
gerður greiði með slíkum á-
róðri og m.un þeir ekki óska
eftir því að kommúnistablaðið
sé að stimpla þá. — Má vera
að blað kommúnista fái að
heyra um það innan skamms.
Komimúnistar hafa löngum
reynt að ná tökuirn á Sjómanna
félaginu. Hafa þeir við hverj-
ar kosningar haft tækifæri til
að geta sýnt fylgi sitt meðal
sjómanna, en alltaf fengið hina
herfil'egustu útreið. — Að
þessu sinni hafa þeir tekið upp
þá starfsaðferð, semi þeir beita
í félögum þar sem þeir eru
fylgislausir. Þeir reyna að
flagga með góðum og gegn.um
mönnurn, sem standa þó ekki
í neinu sambandi við þá -—• og
igera þeir það til þess að reyna
að veikja hina rauinverulegu
forustu, vita, sem er, að þeg-
ar búið er að veikja hana, Verð
ur léttari leikuxinn til fullikom
inna yfirráða þeirra. Var þessi
l*na og fyrirskipað í hinu fræga
leynibréfi kommúnistans Brynj
ólfs Bjarnasonar fyrir síðustu
kosningar til Alþýðusamibands
þinig.
En reynslan hefur Verið sú
mieðal sjómanna, að ef komm-
únistar hafa flaggað með ein-
hverjum manni, þá hefur það
dregið úr fylgi hans.
Að þessu sinni er Sigurjón
A. Ólafsson í kjöri sem, formlað-
ur félagsins í 27. sinn, en áður
hafði.hann verið í stjórn félags
ins í 1 ár, Ólafur Friðrik'sson er
í kjöri, sem varaformaður í 19.
sinn, en hann hafði áðúr Verið
ri.tari félagsins í 2 ár, og Sigurð
ur Ólafsson í 19. sinn, sem
gjaldkeri félagsins.
Það er al'miennt álit að
verkalýðsfélagi á landinu sé
stjórnað af jafnmikilli fram-
sýni og festu og Sjómiannafé-
laigi ReykjavíJ;ur. Nýlega lét
einn af kunn.ustu mönnum lands
ins, sem 'lengi hefur átt sæti í
sáttanefndum ríkisins í vinnu-
deilum. þau1 orð falla opinber-
leg'a, að ekkert félag undir
byggi eins yel kröfur sínar í
launadeilum og samninga og Sjó
miannafélag Reykjavíkur.
Þetta er oig staðreynd, sem
allir vita. Og það er sannarlega
sómi fyrn- Sjó.miannafélag
MtóST' iSSðflSiBS#' i
Umræður um útvarpið
á alþingi.
Framhald a-f 2. síðu.
Þá gerði Stefán Jóhann og
glöggan greinarmun á fréttun-
um frá London og Moskva. —
Minntist hann á það, að í frétt-
unum frá London væri getið
allra þeirra skoðana. varðandi
málin, sem fram kæmu, þar
væri greint frá sjónarmiðum
j afnaðarmanna, íhaidsmanna og
kommúnista og engan veginn
gert upp á milli þeirra. Auk
þess væri London aðal frétta-
miðstöð heimsins. í fréttunum
frá Moskva væri hins vegar að-
eins túlkuð ein skoðun í hverju
máli. En með bessu væri þó
ekki sagt, að fréttamenn útvarps
ins skyldu ekki hlusta á fréttir
Moskvaútvarpsins, heldur hitt
að vafasamt væri að flytja þær
fréttir orðréttar hér í útvarpinu
eins og gert væri.
Stefán Jóhann taldi að lokum
miklu skiota, að fréttaflutning
ur útvarpsins yrði bættur að
miklum mun og starfslið frétta
stofunnar aukið verulega.
í i?æ$a BJaraa Bene-
v. rara iUL íisvnjto •.'íjnmi; y-usoiiriY.ru -
IiÍt ! rí\>iÍ ök tyoirtszú
Tflkynnins frá N|bygg!agarráði.
Nýbyggingarráð auglýsir hér með, að frest-
urur sá til að skila umsóknum um togara,
smíðaða í Bretlandi sé framlengdur til 15.
desember næstkomandi.
Nýbyggingarráð.
Bjarni Benediktsson kvað það
gleðilegt, að ríkjandi væri á al
þingi slíkur skilningur á nauð-
syn þess, að hlutleysis útvarps
ins væri dyggile.ga gætt, og
fram kæ.mi í þessumi umræð-
um. Benti hann á, að gagnrýni
sú, semi fram hefði komið á ríik
isútvarpið að undanförn.U', hefði
einvörðungu beinzt að frétta-
stofunni. Taldi hann, að bezt
miyndi á því fara, að fréttastofa
útvarpsins yrði tekin undan eft
rliti útvarpsstjóra og m'ennta-
málaráðherra og f'alin stjórn út
varpsráðs, sem1 kosið væri af
alþingi og bæri ábyrgð gagn-
vart því, svo að þessi þáttur
efnis útvarpsins heyrði einnig
undir alþingi.
Siiari ræf&a Brysniélfs
Bjarnasonar
Brynjólfur Bjarnason kvaddi
sér þessu næst hljóðs öðru
sinni og flut’ti langa ræðui.
Brást hann hinn versti við þess
ari áfstöðU' B.jarna Benedikts-
sonar og lýsti þ-ví yfir, að ef
frumvarp þessa efnis kæmii
frám á al'bingi og yrði saim-
þykkt, teldd hann það vantraust
á sig og brot á stjórnarsam'n-
ingnum' og skyldu' þeir þing-
menn, er hefðu slíkt í huga,
gera sér grein fyrir afleiðing-
um þess.
Þessu næst fjölyrti Brynjólf
ur um 'erindi Björns Franzson-
ar frá útlöndum, og deilur
þær, sem af þeim spruttu, svo
og hina misheppnuðu tilraun
sína til að segja útvarpsráði fyr
ir verkum.. Kvað hann erindi
Björn Franzsonar hafa verið al
‘gerlega óhlutdræg og þá ráð-
stöfun útvarpsráðs, að láta hann
hætta flufninigi erindanna frá
útlöndum, óréttmiæta með öllu.
r^epal annars fullyrti ráðh'err-
jgíjh i þes'su s.amibandi, að ás.tæð
an fyrir því, að Björn Franz-
'son greip til þess ráðs að skatt-
yrðast við gagnrýnendur sína úr
útvarpssal hefði verið sú, áð út
varpið hefði ekki flutt varn'ar-
yfirlýsingu útvarpsstjóra fyr-
ir Björn og ekkert dagblað-
anna nemia Þjóðviljinn!
Las Brynjólfur kafla úr þess
ari skýrslu útvarpsstjóra, en
beindi því næst orðum' sínum
til Jónasar Jónsson,a.r og Her-
manns Jónassonar í tilefni af
tilraunum þeirra fyrr og síðar
til að komia á hlutdrægni við út
varpið og kom í því sam-
Pareival
Síðasti mnsterisriddarinn, I—II.
Komið hafa í leitirnar nokkur eintök af þessari vinsælu bók,
er kom út í 2 útgáfu 1936.
Séra Árni Sigurðsson frí-
kirkjuprestur segir í ritdómi
um bók þessa á sínum tíma.
„. . . .Parcival er hin indæl
asta unglingabók, sem ég get
hugsað mér. Heilbrigðum, ó-
spilltum, röskum og skynsöm
um drengjum hlýtur að vera
sönn nautn að lesa slíka bók,
hrífast af hinum áhrifamiklu
viðburðum, læra að elska og
innræta sér drehgskapinn og
dyggðirnar, sem helstu per-
sónurnar sýná í lífi sínu og
verkum og læra um leið að
hafa megnustu andstyggð á
lygi, falsi, svikum og bleyðimennsku og ódrengskap“.
Séra Friðrik J. Rafnar vígslubiskup, hefir þýtt þetta ágæt-
isverk, sem er í 2 bindum, samtals 672 blaðsíður í stóru
broti. — Þessi fáu eintök verða seld með gamla verðinu,
eða kr. 40.00 ib. Ættu menn nú þegar að nota tækifærið
meðan það gefst og eignast þessa sérstæðu bók.
Tilvalinn tækifærisgjöf ungurn sem eldri.
RTorðri.
bandi víða við. Taldi hann þings
ály'ktu'nartillögu' Jónasar Jóns-
Sionar koma úr hörðustu átt,
því að hann hefði átt allra
mlanna mestan þátt íl því að
gera útvarpið að áróðurstæki.
Einnig var hann margorðiir um
málflutniniginn í ríkisútvarp-
inu, þegar árásarstyrjöld Rússa
gegn Finnum: kom til sögu
1939.
Loks las Brynjólfur kafla úr
löngiu bréfi, sem útvarpsstjóri
hefur S'krifað honum', þar sem
Jónas Þorbergsson heldlur því
fram, að Framsóknarmienn hafi
gert ítrekaðar tilraunir til hlut
dirægni við ríkisútvarpið. Á Jón
as Jónsson að 'hafa haft forustu
þessa, en notið ful'ltingis Her-
manns Jónassonar, sem var yf
irmiaður útvarpsins í ráðherra-
tíð sdnni. M'eðal annars er því
haldið fram' í bréfi þessu
að Jónas Jónsson hafi krafizt
þess af útvarpsstjóra, að hann
réði einvörðu'ngu Framsóknar-
menn í þjónustu útvairpsins, og
að Hermann Jón'asson hefði hót
að því að reka útvarpsstjóra úr
j embætti, ef hann hlítti ekki fyr
! irmælum foringj'a Framsóknar
flokksins varðandi ríkisútvarp
ið.
Þegar Brynjólfur Bjarnason
hafði lokið ræðu sinni, var um
'ræðunni frest'að og rnálið tekið
út af dagskrá eins og fyrr get-
ur..
um útgáfuna. Er þessi nýja út-
gáfa af Önnu frá Stóruborg,
skreytt myndum eftir Jóhann
Briem listmálara, og eru fimm
þeirra litprentaðar.
Bók þessi er í stóru broti og
nemur tólf örkum. Hefur prent-
smiðjan Hólar annazt prentun
hennar, og er mjög til útgáfunn
ar vandað í hvívetna.
Jón Trausti hefur átt miklum
vinsældum að fagna meðal ís-
lendinga og er Anna frá Stóru-
borg meðal þeirra skáldverka
hans, sem fært hafa honum
mesta lýðhylli og viðurkenn-
ingu. Mun því hinni nýju og
vönduðu útgáfu sögu þessarar
tvímælalaust mjög fagnað af
hinum mörgu aðdáendum Jóns
Trausta.
Meginefni sögunnar fjallar
um ástir þeirra Onnu og Hjalta,
en fyrst og fremst verður hún
talin lýsing hinnar stórbrotnu
íslenzku konu. Jón Trausti dreg
ur upp í sögu þessari mynd
hinnar skapmiklu konu, sem er
jafn fórnfús ástvini sínum og
hún er grimm og kaldráð þeim,
sem ofsækja hann. Og hann
dregur þessa mynd af svo næm
um skilningi og festu í línum,
að nafn Onnu mun aldrei gleym
ast lesendum bókarinnar.
Hverjum þeim, sem lesið hefur
þessa sögu Jóns Trausta, mun
finnast sem ekki séu allar is-
lenzkar kvenhetjur upp taldar,
ef.
gáfa á Önnu frá
Sféruborg, eftir Jón
Trausfa.
17 YRIR NOKKRUM DÖGUM
kom á lesmarkaðinn, ný
útgáfa af Önnu frá Stóruborg,
hinni snjöllu og vinsælu skáld-
sögu Jóns Trausta. Hefur Guð-
jón Ó. Guðjónsson gefið bók-
ina út, en Pétur Lárusson séð
löffiðátbÚrðir þeir, sem frá
segir í sögunni af Önnu frá
Stóruborg, eru sögulega sannir
og gerðust á sextándu öld, um
og eftir siðaskiptin. Þrjár aðal-
persónur sögunnar, þau Anna,
Hjalti og Páll lögmaður eru
„histórískar", svo og fleiri
menn'og atburðir sögunnar, en
þó ekki nærri allir.
OfbreiSIS ilbtSuhþSiS.