Alþýðublaðið - 07.09.1946, Qupperneq 7

7
Laugardagur, 7. sepí. 1946.
ALÞÝÐUBLADIÐ
Bærinn í dag.
Næturlæknir er í Læknavarð-
Stofunni, sími 5030.
Næturvörðuir er í Liaugavegs-
japóteki.
Næturakstur annast Hreyfill,
isímá 1633.
JFríkirkjan.
ÚTVARPIÐ:
Í19.25 ’Samsöngur (plöttur).
{20.00 Fréttir.
J20.30 Útvarpstríóið: Einleikur
og tríó.
J20.45 Upplestur (Lárus Páls-
son leikari).
121.15 Tónleifcar: Valsar (plöt-
ur).
Messað á morgun fcl. 5, séra
*Árni Sigurðsson.
fSjötug er í dag
frú Helga Vigfúsdóttir, Norð-
ftirbraut 11 C, Háfnarfirði.
JDómkirkjan.
Messað á morgun kl. 11 f. h.
íséra Jón Áuðuns.
IHallgrímssókn.
Messað í Austurbæjarbarna-
askólanium á morgun fcl. 11 f.
ili. Séra Sigurjón Árnason,
laiLalPTCEi
Sverrir
á æ 11 un a rf er ð til Br e i ð a -
fjarðar. Vörumóttaka til
S næfellsnesihafna, Salthólma
víkur Króksfjarðarness og
Flateyjar 'árdiegis í dag.
félagsfundur verður haid-
inn miðvikiudaginn 11.
sept. ikl. 8,30 e. h. á tíkrií-
stofufélagsins, Hverfis-
götu 21.
Fundarefni:
1. Kosning fulltrúa á
Alþýðusambandsþin g
2. Félagsmál.
3. Önnur mál.
Stjómin.
Torgsalan
Njálsgötu og Baróns
stíg„ og á horninu á
Hofsvallagötui og Ás
val'lagötu, beint á
móti verkamannabú-
stöðu'num.
Alils konar blóm og
•grænmeti: Tómatar,
agúrkur, blómkál,
Ihvjítkál, gulnætur
kartöflur, salöt o. fl.
Einnig mjög mikið
af alls ’konar blóm-
uim. Mjög ód>ýr sum
arblóm í búr.tum.
Seat frá kl. 9--12 f. h.
Leynisfríðið áNorð-
urlondum
Framhald af 5. síðu.
skýrði honum frá þessum
erfiðMkum.
„Því 'ðkkd að láta þá fá skil
ríki fyrir ikyrrsetningu,“
sagði ég. „Auk þess getið þið
fengið fingramerki þeirra og
tekið af þeim myndir.“
„Ágætt,“ svaraði hann, „ég
skal koma kl. 8 í fyrramálið.1'
Þá símaði ég í utanríkisráð-
herrann og gat þess að þeir
væru allir í einkennisbúning-
um, ogihvað ætti ég til bragðs
að taka. „Látið þá eiga sig“
var svarið. í apríl 1945 vor-
um yér allir í einkennisibún-
ingum 1 Stolkikhólmi og fórum
ekíki dult með. Hefðum við
farið inn á Noreg, myndu
Svíar hafa fylgt okkur.
Margir voru þeir norskir
flóttamenn, .er oltir voru af
Þjóðverjumi, sem hjargað
var af sænislkum landamæra-
vörðum, sem fóru með þá til
stöðva sinna og hjúkruðu
þeim og gáfu þeim mat og
vísuðu þeim síðan rétta boð-
leið. Einu sinni særðist einn
sendimianna vorra, er hann
var á flótta undan Gestapo.
Hann varpaði sér til jarðar
og skaut á Þjóðverjana, —
spratt sdðan iá fætur og thljóp
noikkurn! spöl, að því búnu
kastaði hann sér aftur niður
og skaut, til þess að tefja
fyrir þeim sem eltu hann.
Hann var aðeins um 500 m.
frá landamærunum þegar
skot hitti hann og gerði
hann óvígan, svo hann mátti
sig ekki hreyfa meir.
Svíarnir höfðu fylgst
mieð eltingaleiknum, og nú
þoldiu þeir ekki lengur mát-
ið, heldur fóru yfir 1-anda-
mærin, og vörnuðu Þjóðverj
umuim með brugðnum byssu-
stingjum að n'á til flótta-
mannsins, en tóku hann í
sína uimsjá. Þjóðverjar sendu
siíðan harðorð mótmæli út af
þessum' atburði, en þeim var
ekki sinnt.
Allan hernámstíma Þjóð-
verja í Nonegi, fóru- v.agna-
lestir inn í Svíþjóð stanz-
laust og það var næsta auð-
velt fyrir nor.sku andstöðu-
hreyfinguna að koma 2—3
tómum flutningavögnum inn
í þær vagnalestir. Á fynr-
fr.am lákveðnum stað var
þess'Uim tómu vögnum keyrx
út úr röðinni, en aðrir
þaktir ábreiðum, fullir af
fólki, settir inn í þeirra istað.
Eftirlit Þjóðverjanna var að
eins í þvi fólgið, að telja að
eins vagnana, og ef talan var
rétt, var .aD.lt í lagi. Eg held
við höfum aðeins misst þrjá
vagna allan stríðstímann.
hjáliparsveitum sem svo fóru
til oig liknuðu þeim. Sænsk-
ar flugvélar björguðu á þess-
um tima fleira fóBti en tölu
verður á komið.
Meðan á strriðinu stóð,
sluppu að minnsta fcosti um
60 þúsund Norðmenn yfir til
Svíþjóðar, oftast með hjálp
Svia. Þetta fólk var skrá-
sett af norlsku sendisveitinni
í Stokkhólmi, að því búnu
var þeiim fengið aðsetur í
Kjeseter í Mið-Svíþjóð. —
Margt .af 'þessu fólki, voru
ungir menn', sem áttu enga
ósk heitari en að sameinast
öðrum löndum sínium er-
lendis til baráttu fyrir frelsi
Noreg's. Úr Iþessum hópi
þjálfuðu sænskir og nonskir
liðsforingjar, eins’ og kunn-
ugt er, mikið orskt lið, með
það fyrir augum, að senda
það síðar inn í Noreg. Árið
1945 voru samtals 15.500
vel þjálfaðir norsfcir her-
menn i Svíþj'óð, reiðulbúnir
til þess að fara yfir landa-
mærin og inn í Noreg, þeg-
ar kallið kæmi. Allur hern-
aðarútbúnaður þeirra var
frá Svíum — sænska hern-
um. Tæplega einn fjórði úr
millljón, flóttafólk frá Nor-
egi, Danmörfcu, Eistlandi,
Lettlandi og Lithaugalandi
hlutu sfcjól í Sviþjóð og
slapp með því, ýmist frá af
töfcum, þrælahaldi eða ann-
arri illri meðferð. Og út fyr-
ir landamæri Svíþjóðar náði
hjálp Svíanna. Síðasta ár
hernámsins lótu þeir um 50
þúsund sfcólabörnum í Os!o
í té mat daglega, og í Finn-
landi fengu 70 þúsund börn
mat daglega fyrir aðgerðir
sænsfca rauðakrossins.
En það, sam bregður þó
einna .sikemmtilegustum biæ
á „Ihlutleysi" Svíþjóðar á
liðnum istyrjaldartímum var
þegar Svíar afhentu Englend
ingum þá fyrstu V2-isprengju
sem þeir náðu heilli og ó-
S'fcemmdri. Sprengjum þess-
um viar fyrst sfcotið á Lond-
on. í öktóber 1944. Dag nokk-
urn ií júlímánuði 1944 var
símað í mig frá London, og
ég beðinn að fljúga með
nokkra stóra fcassa sem voru
á Bromimaflug'vellinum í
Stokitóhólmi; þeir vógu um
2Vz smálest. Hvað í þeim
yæri var ailgjört leyndarmál.
—- Keith Allen, herdeildar-
foringi flaug til Svíþjóðar
eftir Iþeim, og fór með þá til
Lentíhars, höfuðstöðva flug
herslns á austurströnd
Skotlands. Þaðan flaug ég
með þá til hin's mifcla æfinga
flugvallar við Farmborough,
og afhenti þá síðan prófess-
or Alexander, sem trúði mér
fyrir ley ndarmálinú, að
kassar þessir hefðu að inni-
haldi V-2 sprengju, sem
hefði lent í Svíþjóð á til-
raunafl’ugi.
H'inir sænsku fljúgandi
landamær.averðir, við norð-
urlan'damærin, voru í raun
og veru björgu'nafsiveit; því
þeir voru imargir, sem flýðu
yfir landamærin veturinn
1944—45, þegar Þjóðverjar
voru hraktir til baka um
Norður-Noreg.
Oft 'kom það fyrir, að
flóttamönnum tókst ekki að
komast leiðar sinnar, heldur
du'ttu niðiur á þýzku um-
ráðas'væði, kalnir á 'höndum
og fótum. Sænskir flug-
menn við landamæravörzlu
á þessum svæðum, fundu svo
hundruöum skipti þetta ó-
hamingjusama fólik, og björg
uðu því eftir beztu getu, —-
annað hvort imeð því að setj-
ast og tafca það upp í flug-
vélarnar eða gera aðvart
HIN BLÖÐIN . . .
Framhald af 4. síðu.
Eins oig menn sjá af þessu,
snýr Þjóðviljinn öllu öfugt, til
iþess að knékrjúpa fyrir Rúss-
um.
íslendingar hafa ástæðu til
að fagna hinum nýju viðskipt-
um við Rússa, að það gera þeir.
En íslendingar fagna ekki,
heldur fyrirlíta þann skriðdýrs
hátt gagnvart erlendu stórveldi
að brengla jafnan staðreyndum
og ljúga á aðra, í því skyni að
þjónfcast hinum.“
Við þetta dæmi Morgun-
blaðsins um skriðdýrshátt
kommúnista fyrir Rússum
mætti bæta öðru, sem ný-
Kolaeldavélar
nýfcomnar.
A. EINARSSON & FUNK
Malvælageymslan h.f.
Pósthólf 658.
Undirritaður óskar að taka á leigu til eins árs
— geymsluhólf.
Nafn ........................
Heimili .....................
Alvinna
Vélvirki, eða. maður, sem kunnáttu hefur í
meðferð véla, getur fengið framtíðaratvinnu
við jarðboranir.
Upplýsingar gefur rafveitustjórinn í
Hafnarfirði.
Nýkomið mikið af:
Kjólum og Kápum
Gagnfræðaskólinn
í Reykjavík
Vegna sífeldra fyrirspurna um skólavist næsta
vetur tilkynnist:
Fleiri nemendur munu sækja .annan befck en
gert var ráð fyrir. Verður því ekfci hægt að koma
fyrir nema sjö fyrista bekkjar deiidum í vetur í stað
níu deilda í fyrra. Vegna rúmleysis verður þv'í að
tafcmarka inntaku í fyrsta bekfc þannig, að teknir
verða allir þeir innsækjendur frá því í vor, sem fædd -
ir eru fyrir 1932, en af yngri nemendum þeir, sem hafa
fullnaðarprófseinkunn yfir 6.50. Prófslkírteini frá
bamaskóla verður að sýna. Nýjum uxnsóknum er efcki
hægt að taka við.
Sfcólinn verður settur (um 2Q. þ. m. og verður stað
ur og stund auglýst nánar síðar.
Ingiinar Jónsson.
lega vakti ekki aðeins undr-
un heldur og mikla hátínu;
það var þegar Þjóðviljinn
lagaði til fréttina af kúluvarp
inu á Evrópumeistaramótinu
í Oslo og lét Rússann kasta
20 sentimetrum lengra en
hann gerði, til þess að gera
afrek hans sem mest og draga
úr glæsilegum sigri Gunnars
Huseby, landa okkar! _A