Alþýðublaðið - 11.01.1947, Page 5

1947.
ALÞVBOBLABBÐ
5
Laugardagui-, 11. js’--
ÞUNG HURÐ að húsa-
garði nokkrum slæst til, svo
að marrar í hjörunum. Tveir
eða þrír gluggahlérar slást í
vegg hátt yfir akveginum.
Götuhreinsari nokkur dregst
áfram út úr þröngum, dimm
um trjágöngum og leitar
gaumgæfilega í næstum
tómri sorpbyrðu. Gatan
rumskar við hið skellandi
hljóð af trésólum, er þeir
slást í götuna, hið mjúka
hljóð af morgunskóm og
málmhljóðið af steikarrist-
um, sem verið er að koma
fyrir.
Stutt röð af fólki nær út
ur búðardyrum bakarans,
og heitur, lokkandi ilmur af
nýju brauði angar út á göt-
una.
Flest fólkið, sem sést, kon-
ur með bylgjur í hárinu,
geispandi börn og örfáir
'flibbalausir karlmenn, ber
þunnar lengjur af brauði inn
í húsagarða sína og trjágöng.
Tveir holdugir kvenmenn
ganga saman út frá bakaran-
mn og troða báðar skömmt-
unarmiðum í pyngjur, sem
eru úttroðnar af opinberum
bréfspjöldum og leyfismið-
um.
,,Og nú er það brauðið, sem
hefur stigið í verði, frú. Til
hvers er að hækka iaunin?“
, ,St j órnmálamennirnir
okkar ættu að annast inn-
kaup svo sem viku tíma. Þá
mundu. þeir fá einhverja
hugmynd um, hvað gerzt
heíur.“
Hinar tvær ölknæpur við
breiðgötuna hafa verið opn-
aðar án þess að nokkur tæki
eftir því. Þær líta báðar
mjög einmanalega og brjóst-
umkennanlega út með hinn
upplitaða og hálfmáða brúna
lit og rykuga glugga með
auglýsingum um drykki,
sem ekki fást lengur. Gam-
all vagn skröltir yfir hnull-
ungana og kastast til um
[ leið og hann staðnæmist
i fyrir utan aðrá knæpuna.
I Vel kiæddur rnaður heilsar
ölsalanum, sem er klæddur í
stutterma skyrtu, og flýtir
sér með honum inn í hinn
dimma afkima bak við af-
greiðsluborðið. Þeir hvíslast
leynilega á og dularfullir
litlir pinklar skipta um eig-
endur.
Búðirnar eru nú allar
opnar nema slátrarabúðin,
er virðist gefa til kynna, að
eigandi hennar hafi sofið
yfir sig. Fyrir utan matvöru-
búðina ‘ hanga tveir listar
yfir hinar ýmsu matarteg-
undir. Fyrir ofan annan list-
ann stendur: ,,Við höfum“,
en fyrir ofan hinn: „okkur
vantar“. Allmargir hvít-
klæddir aðstoðarmenn skrifa
á gluggana eða gangstéttina
stuttar upplýsingar eins og:
„Mjólkurduft í frjálsri sölu“.
„Mjólkurostur án skömmt-
unarmiða." Og íyrir utan
búð nýlenduvörusala með
| eggjakassa í glugganum, sem
1 merktur er: „fyrir J 2 og J 3
skömmtunarmiða 5 franka
hvert egg“, skrifar búðar-
maður: ,,Egg í frjálsri sölu á
16 franka stykkið.“
Yfirfullir smávagnar
standa í röðum meðfram
gangstéttinni. Konur á öil-
um aldri, sem bera stórar,
beyglaðar tvíhanka töskur,
er innihalda tómar mjólkur-
könnur og vínflöskur, göm-
ul dagblöð og fyrirferðar-
miklar pyngjur, koma inn á
sölutorgið. Stuttar raðir
myndast alls staðar. í sér-
hverri matvörubúð stjórnar
afgreiðslumaðurinn, sem er
önnum kafinn við peninga-
borðið með skæri og lita,
margiláia bréfsnepla, hinum
hægu hreyfingum fólksrað-
anna, er stöðugt lengjast.
Stjórnendur sölupallanna
biðja hvern viðskiptavin um
dagblað, sem þeir brióta
saman og snúa úr bréfstikil.
Hér er líf og hreyfing. Hér
sjást allavega útflúraðar inn
kaupatöskur eða poltar. —
.Menn fara í skoðunarferðir
fram. <og til baka yfir götuna,
peningar og ' skömmtunar-
miðar ganga manna í milli.
Aðeins raðirnar lialdast í
jafnvægi, eftir því, sem þær
lengjast. En mas kvennanna
yfirgnæfir annan hávaða.
„Eg hef sent bæði börnin
mín út í sveit til ömmu
airrá í Vendée“, segir kona
nokkur við grannkonu sína.
„Þau. munu fá nóg að borða
þar.“ „Vissulega meira en
þau fá hérna, frú, og einnig
ódýrara.“
Kvíðafull kona snýr sér að
þeirri næstu og segir: „V’ild-
uð þér gjöra svo vel og sjá
um, að enginn fari í staðinn
minn. Ég hefi náð mér í
rúm við grænmetissölupall-
inn og fólkið þrengir sér
stöðugt að.“
!
Lítil stúlka kemur hlaup-
l andi út úr húsagarði, brýst
gegnum röð, er myndast hef
ur umhverfis ;tvo sölupalla
og gengur að hinu fyrsta
söluborði. Hún spyr sölu-
manaiinn, hvort hann hafi á-
huga á að kaupa tíu puind af
smjöri á fimmfalt verð.
Hann snýr sér að hinum
eina viðskiptavini sínum
með örvæntingarfullri hreyf
ingu. „Sjáið þér til“, segir
hann. „Mjólkurbúið hefur
aldrei neitt smjör en dyra-
vÖrðurinn þarna á móti á tíu
pund. Því næst snýr hann
sér að stúlkunni og býðst til
hað kaupa fjcgur pund af
; hióðvr hénnar. „Maður bjarg
, ar sér út úr vandræðunum
[ saint ,sem áður“, segir hann
| með dálitlu stolti. Á meðan
j hverfa raðirnar og sölumenn
I irnir tvístrast. Matvörubuð-
unum jer lokað í þrjáir eða
! fjörár klukkustundír. Skýndi
í tlega sveigir gamall vagn til
hfiðar fyrir horn og stöðvast
fyrir utan aðra ölkrána.
Hinn velklæddi ökumaður
ber í skyndi trékassa út úr
vagninum og kemur svó
brátt til baka til að rétta við-
skiptavini sínum.
Er vagninn skröltir brott,
virðist hann hafa vakið göt-
una til lifsins aftur. Það
■ískrar og marrar í búðarhurð
um, sem eru opnaðar, skrölt
i vagnhjólum heýrist hvað-
anæva og skvaldrið og mas-
íð í fólki eykst hrö-ðum skref
um. Sölustjórarnir þurrka út
verðið á ávöxtum sínum og
grænmeti, er þeir höfðu skrif
að með krit og setja lægri
tölur í staðinn. Raðirnar eru
styttri nema við mjólkurbúð
ina, þar sem nýlega hafa
komið aukabirgðir af mjólk
; handa börnum. Konurnar, er
' mynda raðir með þclinmæði
hafa nóg til að ræða um.
j „Ég hef í aflian morgun
staðið í röð við Samar. Loks
, höfðu þeir dálítið af nauð-
synlegum fatnaoi til sölu,
sjáðu til“
! „Veslings kona, en hve
! yður ' hlýtur að vera illt í
| fótunum. En hvernig lítur
j annars þessi fatnaður út. Er
nokkuð varið í hann?“
„Já, já, það er lalllt í lagi
með hann. Hann er nógu ó-
-dýr. En það er alveg sama,
frú. Alltof óbrotinn.“
J „Ef ykkur langar til að
kaupa góðar og vel gerðar
karlmannsskyrtur, þá farið
til Victers, hárskerans“,
skaut þriðja konan inn í.
„Hann hefur fengið aðstoðar
Framhald á síðu.