Alþýðublaðið - 15.10.1947, Blaðsíða 6

1
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 15. okt. 1947
AÐSENT BRÉF:
Filipus
Bessason
hréppstjóri:
Herra ritstjóri!
Einstaka sinnum grípur það
mig, að ég hef gaman af að
dunda við kvæðagerð, og mun
ég hafa sent yður vísur nokkrar
hér á dögunum. Nú sendi ég yð-
ur kvæðabrot nokkur, sem eru
ekki eftir mig og þó eiginlega
eftir mig, og eru tildrög þeirra
yrkinga sem hér segir:
Sú saga gengur um sveitir,
að hestur fælist þar nú orðið, ef
hann mætir öðrum hesti, þótt
hann hins vegar hneggi mjög
svo alúðlega til jeppa og trakt-
ora. Mun sagan ýkt vera, en
sönn í eðli sínu, engu að síður,
og er svo oft um hálfgildings
lygasögur. Víst er um það, að
jepparnir ryðja sér til rúms,
ekki aðeins á vegum og veg-
leysum sveitanna, heldur og í
hugum og hjörtum okkar
sveitabúa, að sama skapi og
hinn göfugi og þolgóði þjónn,
hesturinn, glatar þar ítökum, og
má segja, að ekki sé þá nema
sæmilega launuð margra alda
tryggð. Ðreymir nú ekki sveita-
drengi lengur um berjaferð á
hlemmivökrum fola, — sussu-
neú'stóribróðir ekur með krakk
ana þangað í jeppa. Og ekki
þeysir sveitabóndinn framar
góðglaður til messu á Léttfeta
sínum. Nei, þá sjaldan messað
er, skrönglast hann þangað í
jeppa sínum, og trúi ég, að held-
ur hristist úr honum blessunin
á heimleðiinni. Og minnist ekki
á réttirnar. . . .
Og hvað verður um hestavís-
urnar og hestakvæðin, ljóðfórn-
ir vorra snjöllustu skálda á alt-
ari það, sem ljúf endurminning
reisti góðum gæðingum? Þau
gleymast, nema því aðeins, að
á þeim verði gerð nokkur brag-
arbót, svipuð þeirri, er ég sendi
yður sýnishorn af.
Jarðarerfinginn, sem af föður
sínum hefur verið keyptur með
jeppa til þess að verða kyrr
heima næstu árin, syngur á leið
til ungmennafélagssamkomu:
Ég geisa í jeppa gráum
grýttan veg.
Á brekkubugðum fláum
bruna ég.
Og fýlan fer um kinn.
Þú ert mesti gíragammur
góði Kanajeppinn minn ...
Og mamma kveður drenginn
sinn í svefn:
Afi minn fór í honum jeppa
eftir Dauða í bæinn.
Ef á veginn kemur kreppa
keyrir hann beint í sæinn . ..
„Fálkana“ liið mikla kvæði
kynngiskáldsins, munu því mið-
ur fáir kannast við, þótt hesta-
menn séu eða hafi verið. Vera
má, að jeppamennirnir reynist
næmari:
„Mótorinn hóstar og hikstar við
unz hvæsandi og fnæsandi ann
tekur við sér.
Skítbrettin glamra og skrölta
við hlið,
én skruðningur mikill um
púströr fer.
Og jeppinn með rembingi
.rambar um vegi.
Og rattið skrattast. í beygjur ég
sveigi.
En hossið og skrykkirnir hvergi
ljá grið ■—
harmkvælum bakhlutans lýsi ég
eigi.“
Sé lægra ris á kvæðisbrotum
þessum en á þeim var á frum-
málinu, má mér auðvitað nokk-
uð um kenna, því enginn er ég
snillingur, en gæta ber og að
hinu, að nokkur munur er á
yrkisefni.
Virðingarfyllst. _
Filippus Bessason
hreppstjóri.
NEGRAHATRIÐ
magnast stöðugt hér í bæn-
um, og þykist nú enginn hala-
negri lengur óhultur um líf
sitt, en þeir kváðu vera hér
nokkuð margir. Sagt er og, að
lögregluvörður muni skipaður
til verndar þeim mönnum, sem
vinna að kolauppskipun, — að
minnsta kosti þangað til þeir
hafa þvegið sig að lokinni
vinnu.
John Ferguson:
MAÐURINN I MYRKRINU
gagnslaust að setja mynd í
blöðin, sem væri óþekkjan-
leg.“
Það kom dauðaþögn.
Læknirinn virtist vera að at-
huga, hvaða afleiðingar það
hefði, ef myndin yrði sett í
blöðin. Ég sjálfur var náður-
sokkinn í að hugsa um,
hvernig ég ætti að fá.McNab
til að láta Record fá mynd-
ina eitt fyrsta daginn. Þá tók
Dunn upp myndina, þegar
hann var búinn að velta
þessu fyrir sér stundarkorn.
„Hann er hann hefur
breytzt talsvert, síðan þessi'
mynd var tekin,“ sagði Iiann.
,,Ég efast um, að hægt væri
að þekkja hann eftir þessari
mynd.“
„Þér þekktuð hann nú
strax samt,“ sagði McNab.
„Rétt. En ég man líka eftir
honum eins og hann var þá.“
Það kom skuggi á andiit
.McNabs.
„Það getur ekki gert svo
mikinn mun, þó að hann' sé
blindur," sagði hann ákafur.
„Nú, svo þér vitdð það lxka
— að hann er blindur? Jæja,
blinda breytir andliti maims
mjög mdkið. Það hafið þér ef
til vill ekki vitað. Andlit sjá-
andi manns ber alltaf svip af
þeim tilfinnngum og skynj-
unum, sem ýmislegt, er hann
sér, vekur. En þegar augun
sjá ekkert, hætta andlitsvöðv
arnir að hreyfast og andiitið
verður kyrrt og stirt, svipur
>iman.nsins breytist allur, jafn-
'vel lögun andlitsins verður
öðruvíai."
Læknirinn virtist nú vekja
traust, þegar hann var að
tala um efni, sem hann haíði
þekkipgu á. Þegar McNab
þagði og virtist, vera að íhuga
þetta, sem hann heyrði, laut
Dunn niður og klappaði á
myndina á borðinu og sagði:
„Þér getið gert hvað þér vilj-
ið með að birta þetta auðvit-
að, en ég get fullvissað yður
um, að ef þér setfuð mynd af
Kinloch blindum viá hliðina
á þessari, munduð þér ekkj
sjálfur trúa því, að þetta
væri sami maðurinn.“
Þannig snerus.t vopnin
gegn McNab sjálíum. Hann
sat og horfði alvarlega á
myndina af Kinloch. Hann
hefði ekki getað verið
drumbslegri á svipinn þó að
hann hefði verið blindur
sjálfur.
„Með þessu móti,“ sagði
hann, „neyðist ég til að taka
þá stefnu, sem ég hefði helzt
viljað forðast. Eg verð að
neyða yður til að segja mér,
hvar þessi maður felur sig
nú.“
Hinn hristi höfuðið ákveð-
inn. ,,Ég get það ekki.“
„Þér eigið við, að þér vilj-
ið það ekki.“
„Nei, ég meina það, sem ég
segi. Ég sá fyrir, að komið
gæti að einhverju þessu- líku,
svo að ég neitaði að heyra
ráðagerðir hans.“
„Ráðagerðir hans?“
Læknirinn krosslagði fæt-
urna og hallaði sér aftur á
bak.
„Já, þér hljótið að skilja,
að það er ekki hægt að neyða
mig til að segja hluti, sem ég
ekki, veit.“
Þegar læknirinn heyrði hið
raunamædda andvarp, sem
fylgdi þessu, fór hann að
brosa. Hann leit út eins og
sigurvegari núna og naut
þess auðsýnilega.
„Alveg rétt. En ég hugsa,
læknir, að það væri mjög
gagnlegt, ef þér vilduð segja
mér það, sem þér vitið.“
Dunn laut næstum Ijúf-
mannlega að McNab og
sagði: „Ég skal segja yður
það rétt undir 'eins, þér skul-
uð ekki eyða tíma yðar í að
eltast við Kinloch. í fyrsta
lagi er ég sannfærður um, að
þér munuð ekki finna hann
— hann var alveg viss um
það sjálfur. Og í öðru lagi
yrði hann ykkur ekki til
neins gagns þó að þér fynduð
hann, því að hann er alger-
lega sakíaus af nokkurri
hlutdeild í morðinu, og þó að
hann væri viðstaddur, þegar
það var framið, þá var hann
blindur og sá ekkert, sem
gætiorðið yður að Iiði.“
McNab lyfti augnabrúnun-
um vantrúaður á svip. „Samt ,
vill hann ekki láta finna
sig?“
„Það gerir hann ekki —
því rniður. En það gerir eng-
an mismun. Haldið þér, að ég
vildi vera nokkuð við þetta
riðinn, ef hann væri sekur?“
Dunn talaði hvasst og af
talsverðum hita. McNab
svaraði ekki þessari spurn-
ingu, sem var spurð af því-
líkri alvöru. „Samt vill hann
ekki láta finna sig,“ endurtók
hann.
„Það lítur illa út, viður-
kenni ég,“ sagði læknirinn
hikandi.
„Óskiljanlega, ef hann er
saklaus,11 sagð McNab og var
auðheyrt hve vantrúaður
hann var á það.
„Yður finnst það. En ef
kvenmaður er nú með í spil-
inu?“
McNab leit fljótt upp, eins
og þessi athugasemd hefði
gert honum mjög bilt við.
„Kona? Ja, það mundi
gera talsverðan mismun og
skiljanlegri afstöðu Kinlocks
til málsins." Hann hikaði áð-
ur en hann bætti við: „En við
höfum ekki minnstu sönnun
þess að kona sé við málið rið-
in, ekki minnstu líkur.“
Nú þrýsti ég þrákelknis-
lega þumalfingrinum í vestis-
vasann, því að mig langaði að
minna McNab á spegilbrotið,
sem fundizt hafði í herberg-
inu. En hann lét sem hann
isæi það ekki. Ég hefði alveg
eins getað eins og ég sagði
honum seinna sett fingurinn
upp í mig. Og þar sem lækn-
irinn steinþagði, sagði Mc-
Nab íhugull: „Já, ef ég vissi
að það væri kona við þetta
riðin, gæti ég skilið fram-
koum Kinlocks. Ég mundi
jafnvel vera reiðubúinn að
samþykkja með ykkur sak-
leysi hans, því að þegar mað-
ur gerir eitthvað mjög
heimskulegt, þá er venjulega
kona á bak við.“
Dr. Dunn klappaði á borðið
og sagði: „Það er kona með í
þessu, og hún mjög kæn. Hér
MYNDASAGA ALÞYÐUBLAÐSINS:
ÖRN ELDING

STÚLKAN: Ég kvaðst hafa stefnu
mót með Örn elding, og hvern
varðar um það------
LAUTENANTÍNN: Ég get fullyrt,
að ég hef lagt mikið í sölurn-
ar til þess að geta notið þeirrar
ánægju að ganga með þér----------
STÚLKAN: Ég get sagt hið sama
LAUTENANTINN: Þarna fer
hann. — Það lítur ekki út fyr-
ir að hann sé að gæta að þér.
STÚLKAN: Halló, Örn! Ertu búr
inn að bíða lengi?
ÖRN: Ha — já, auðvitað.-----
I