Alþýðublaðið - 09.01.1948, Blaðsíða 5

Föstiulagur 9. janúar 1948
ALmBUBL/kmB
5
Síðari g'rein:
DAVIÐ LOW:
ERFIÐUR RÓÐUR Á FRAKKLAND5
AUKNING KOLAFRAM-
LEIÐSLUNNAR
Einna mikilvægast er fram
lag námuverkamanna. Viku
eftir viku uku þeir kolafram
leiðsluna, svo að nú er hún
komin upp í' 4 360 000 tonn
á viku, eða jafnmikið og í
ág. 1940, er allrar orku var
neytt til að hervæðast gegn
loftsókn Hitlers á England.
Hin aukna kolaframleiðsla
er búin að tryggja iðnaði og
heimilum aukinn skammt af
kolum á árinu, sem nú er að
hefjast og allveruleg magn
kola til útflutnings. Nýlega
var talið, að 200 000 tonn af
kolum væru flutt út á viku,
en Arthur Horner, aðalritari
námaverkamanna telur, að
fcólaútflutningurinn muni
tvöfaldast, þá er fram líður
á árið. Þetta er stærsti sigur
Sem stefna verkamanna-
stjórnarinnar hefur unnið
fram að þessu. Þjóðnýting
kolanámanna hefur gert
meira en að sanna ágæti sitt.
Jafnvel segir íhaldssinnað
blað, að ,Manny’s baby! (það
er að segja eftirlætisbarn
Emanuels Sh'mwells elds-
neytismálaráðherra) þrífist
vel, og íhaldsflokkurinn var
svo* hygginn að fullyrða, að
ekki væri ráðlegt að afnema
þessa þjóðnýtingu. Og þrífist
,,barnið“ eins vel framvegis
og á þessu fyrsta ári þess,
fá íhaldsmenn aldrei tæki-
færi til þess að þrengja að
kosti þess.
MENN KUSU VINNUNA
AF FUSUM VILJA
Girnilegt var það til fróð-
leiks að fylgjast með þátt-
töku brezku þjóðarinnar í
framkvæmd kreppuráðstaf-
ananna. Eggjan sir Sfaffords
Cripps var þessi: Við verðum
að vinna eða líða skort! Marg
ár iðjuhöldar (íhaldsmennj
svöruðu: Við kjósum að
vinna. Og verkamenn svör_
uðu hinu sama. Hinn mikli
árangur náðist í aðalatriðum
með samvinnu í framleiðslu
ráðum og samvinnunefndum
vinnuveitenda og verba-
manna í Verksmiðjum, og
þvingunarstjórnin varð
aldrei annað en vofa. Af 325
þús. mÖnnum, sem ráðstafað
var tU vinnu á vinnumiðlun
arskrifstofu eftir. að lögin
um ráðstöfun vinnuaflsins
gengu í gildi 6. okt. síðast
Iðinn hafa 10 menn, segi og
skrifa tíu menn, verið settir
nauðugir til vinnu. Allir aðr
ir hafa látið skrá sig af fús-
um og frjálsum vilja.
Einkum brugðust konur
frábærlega vel við. Hafa 500
þúsund' konur látið skrá sig
til vinnu í verksmiðjum,
sumar allan daginn, en aðrar
part úr vinnudeginum síð-
an framleiðslukapphlaupið
hófst. Vinnuafl Englands er
í dag hálfri annarri milljón
rneira en árið 1938 og at-
vinnuleysið er algerlega horf
ið, svo fremi að ‘það séu að-
eins menn, sem eru að skipta
íim vinnustað, er taldir eru
S vinnuskýrslum atvinnulaus
ír, en það er aðeins 1%,
BJARTSÝNI OG BARÁTTA
Ekki voru forustumenn
baráttunnar einir um það að
Þannig kemur ástandið í Frakklandi Low fyrir sjónir. Róðurinn er erfiður fyrir Schumann forsætisráðherra og mið-
flokkana^ sem styðja hann, þvi að frammi í bátnum er hinn gildi kommúnistaleiðtcgi Duclos og aftur í herforinginn
de Gaulle. Báðir standa fyrir stórum flokkum og báðir vinna gegn stjórninni.
fW- Jf" '• r,' - - - g !?-■
eggja fólkið til átaka. Verka
mennirnlr tóku sjálfir í því
drjúgan þátt, með því að
stofna til samkeppni milli
verksmiðja innbyrðis og
einnig kolanáma um það,
hver mest gæti framleitt á
viku. Þetta hugarfar gefur til
kynna, að jólagleði ríki á
• Englandi, enda þótt verðlag
^sé á mörgu 20% hærra en á
sama tíma í fyrra. 10 punda
þungur kalkún — hinn venju
legi jólamatur Engléndinga
•— kostar 50—60 kr. (dansk-
ar)t og getur komizt upp í
hundrað krónur. I stað hun-
ungs, sýróps og líkjöra verða
Englendingar í þetta sinn að
notast við kartöflu og gul-
rótajafning í jólabúðinginn.
En framleiðsluauknmgin hei
ur einnig borið veruiegan
árangur inn á við. Alls konpr
búsáhöld, sem ekki haíá
fengizt síðan stríðið brauzt
út svo sem bollar diskar, raf
magnsáhölcL og fle'.ra eru nú
komni í búðir að nviu. Og
Englendingar hafa appelsín-
ur banana, og alls konar
hnetur í jólamatinn; að vísu
er.i ávextir mjög dýrir, en
•m þc.'rra verða margar þjcð
;r að vera. ^
VAXANDI VEFcZLUN
Sé horft fram á við hyggja
Englendingar á að gera v.iö-
skiptasamninga við hvorki
meira né minna en 28 þjóð-
ir. Eru þeir þegar hafnir eða
standa fyrir dyrum. Þessar
þjóðir vilja gjarnan kaupa
þær vörur, er Englendingar
auka útflutning á, einkum
járn og stál, en láta í staðinn
matvörur. Sumarframleiðsla
Nýja-Sjálands gerir kleif c að
jafna upp skortinn á dönsku
smjöri, svo að smjörskammt
urinn hækkar nú í byrjun
ársins úr 56 grömmum upp í
84 grömm á viku. Kanada og
Astralía láta af hendi nægi-
lega mikið hveiti svo að
brauðskammturinn getur
hækkað og Englendmgar
einnig sparað séa: dollara, er
(Framh. á 7. síðu.)

m víða veröld
o-r
Horfur fyrir árið 1948.
1947 ER LIÐIÐ — og það var
merkilegt ár að mörgu leyti.
Línur heimsmálanna skýrð-
ust meir en nokkru sinni;
sókn kommúnismans var að
mestu leyti stöðvuð og hug-
myndin um Marshallhjálp-
ina, sem getur orðið lífgjafi
tugmilljóna og bjargvættur
Vestur-Evrópu frá yfirráða-
græðgi1 kommúnismans í
austri, kom fram.
ÞAÐ ER NÚ LJÖST, hvar
þungamiðja deilunnar milli
vesturs og austurs er. Hún
er Þýzkaland og Austurríki.
Á árinu 1948 verða haldnar
margar ráðstefnur til þess að
reyna að leysa deilumálin um
þessi mikilvægu lönd. Rússar
munu tefla fram snjöllusíu
og ósvífnustu ' bardagamönn •
um sínum, Molotov og Vish-
inský, til þess að eyðileggja
þessar ráðstefnur, til þess að
hindra það á allan hátt, að
Þýzkaland og Austurríki, og
þar með efnahagslíf mikiís
hluta Mið- og Vestur-Evrópu,
komizt á heilbrigðan grund-
völl og byrji að rísa við.
HÖ'FUÐÁSTÆÐURNAR fyrir
því, að Rússar vilja hindra.
friðarsamninga og endanleg'a
lausn á málum þessara ríkjá,
eru-tvær: 1) Viðreisn heil-
brigðs efnahagslífs í Vestur-
Evrópu þýðir tvímælalaust
hrun fyrir fylgi kommúnism
ans þar. 2) Meðan mál Þýzká
lands og Austurríkis eru 6-
leyst, geta Rússar haft þar
herlið og blóðsogið hernáms-
svæði sín jafnframt því sem
þeir sá þar illgresi kommún-
ismans, og það sem meira er,
0
Bevin gefst ekki upp.
þeir hafa afsökun fyrir her-
setu sinni í Póllandi, Rúmen
íu og Ungverjalandi, — til
þess að vernda samgönguæð-
ar sínar við herina í Þýzka-
landi og Austurríki!
MARSHALL OG BEVIN vita
vel, hvað vakir fyrir Rúss-
um. Þeir sjá vel hvernig
Molotov eltist við skottið á
sjálfum sér í málþófi, og
hvernig' hann misnotar ráð-
herrafundina til þess að
halda uppi áróðri. En utan-
ríkisráðherrar geta ekki gef
izt upp. Þeir mega ekki gefa
upp von um samkomulag, og
þess vegna segir Bevin, að
það þurfi mikla þolinmæði
til að leysa heimsmálin. Það
getur svo farið, að margar
rá'ðstefnur fari eins og.fund-
urinn í London, en Bevin og
Marshall munu ekki gefast
upp. En meðan Rússar hindra
eðlilega lausn á málum Mið-
Evrópu, er Marshallhjálpin
eina vonin um viðreisn í álf-
unni.
GRIKKLANDSMÁLIÐ er stór-
hættulegt. Markos hefur
litla eða enga von um að ná.
nokkurn tíma völdum í
Grikklandi, en Rússar vilja
halda horium og her hans lif-
andi, af því að Molotov not-
ar Grikkland mikið við
samningaborðið. Oft þegar
hallar á hann í samningum,
gerir hann skyndilega gagn-
árás og þá er það alltaf „fas-
istastjórnin“ í Grikklandi og
stuðningur Vesturveldanna.
við hana, sem hann hamrar á.
EN HÆTTAN í máiinu liggur í
því, að Balkanlöndin geta
tekið upp á því að viður-
kenna stjórn Markos og byrj
að að senda honum vopn og
aðstoð án þess að fara dult
með það. Þá verða Banda-
ríkin að taka alvarlegar á
málinu og getúr svo farið, að
stórveldin flæki sig stig af
stigi svo alvarlega inn í
þessa deilu, að ekki verði
snúið aftur, þótt þau vilji
raunverulega ekki fara í
styrjöld út af Grikklandi.
Stríð hafa brotizt út á þann.
hátt fyrr.
Á ÞESSU ÁRI verður meira
rætt um Þýzkalandsmálið en
áður. Það verður vandlegar
fylgzt með fréttum af við-
reisn Frakklands og Ítalíu.
Grikklandsmálið kemur til
með að hverfa öðru hverju
úr fyrirsögnunum, en svo
skýtur því upp aftur og all.t
virðist vera að fara í bál,
þegar Moskva þarf á gagn-
sókn að halda. Indland, Kína
og Indlandseyjar Hollencl*
inga eru allt hættustaðir, e:a
púðurtunna Austurlanda er
sem stendur Kórea. Frétt,
sem fylgzt verður með af sér
stakri athygli á þessu ári:
Forsetakosningarnar í Banaa
ríkjumjm í nóvember.