Alþýðublaðið - 11.07.1948, Blaðsíða 4

Sunnudagtir 11. Júlí 1918.
Útgefandl: Alþýffoflokkurlnn.
Ritstjóri: Stefán Fjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt GröndaL
Þingfréttir: Helgi Sæmnndsson.
Ritstjórnarsímar: 4901, 4902.
Anglýsingar: Emilía Möller.
Anglýsingasími: 4906.
| Afgreiðslusími: 4900.
Heilsufarsskírteini. — Merk nýung hjá Svíum. —
Eklsi a£ baki dottnir. — Bók um Færeyjar. —
Vöruskortur og skemmdar niðursuðuvörur.
Nýju og gömlu dansarnir í G.T.-
húsinu annað Ikvöld kl. 9.
A.ðgöngum. seldir frá kl. 6,30 e. h.
Húsinu lokað kl. 10,30.
SKEMMTANIR DAGSINS
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðnprentsmiðjan hJ.
ísland og viðreisn
Evrópu
EFNAHAGSLEG ENDUR-
REISN NORÐURÁLFUNN-
AR skiptir ísland og íslend
inga vissulega miklu máli.
Atvinnulíf landsins og efna-
hagur þjóðarinnar byggist
fyrst og fremst á framleiðslu
og sölu sjávarafurða. Nú er
hafið nýtt tímabil í sögu
þessa aðalatvinnuvegar lands
manna. Ný og stórvirk fiski-
skip hafa verið keypt til
landsins, mörg þeirra eru þeg
ar komin hingað, en önnur
eru í þann veginn að koma.
Byggðar eru nýjar og stór-
virkar verksmiðjur og stofn-
uð ýmis fyrirtæki önnur, sem
beint eða óbeint munu starfa
í þjónustu sjávarútvegsins.
Sjávarútvegurinn er í dag
hinn drottnandi atvinnuveg
ur íslendinga, og hann mun
verða það í ríkari mæli í
framtíðinni.
*
En þaS er til lítils fyrir
okkur aó eignast ný og full
komin skip og nýjar og stór
virkar verksmiðjur til að
veiða fi'sk og hagnýta sjávar
afurðir, ef okkur tekst ekki
að selja þessa aðalútflutn
ingsvöru okkar á erlendum
markaði. En það getur því að
eins orðið, að endurreisn at-
vinnulífs og efnahags hinna
gömlu og nýju viðskipta-
þjóða okkar komi til, því að
örsnautt fólk, sem byggir
lönd í rústum, kaupir ekki
mat né aðrar nauðsynjár,
þótt hungur sverfi að því, og
sízt við því verði, sem við
þurfum að fá fyrir fram
leiðluvörur okkar á yfirtand
andi tímum.
Norðurálfa er nú með að-
stoð Bandaríkja Norður-
Ameríku að byggja upp á ný
atvinnulíf sitt og efnahag.
ísland héfur gerzt aðili að
þessu endurreisnarstarfi Norð
urálfunnar, þótt aðstaða þess
sé ihjög önnur en flestra
annarrá þjóðá álfunnar. Fyr
ir okkur vakir fyrst og fremst
að treysta gömul og ný við-
skiptabönd við aðrar þjóðir
þeirrar heimsálfu, sem við
teljumst til. Þetta virðist
auðskilið og sjálfsagt mál.
Þjóðir Norðurálfunnar þarfn
ast matvæla til að ;seðja hung
ur sitt, og við framleiðum
SVÍAR STANDA flestum
þjóöum framar í heilbrigðismál-
um og heilsuvernd. Fyrir nokk-
ru ákváðu þeir að taka upp
merka nýjung í þessum málum.
Frá árinu 1950 skal hvert manns
barn fá sitt heilsufarsskírteini,
eða hvað menn vilja kalla það.
Þegar barn fæðist skoðar læknir
það og færir á kort þess heil-
brigðisskýrslu þess. Þetta kort
fylgir barninu síðan og er þá
hægt alla ævi þess að fylgjast
með heilsufarinu. Telja læknar
þetta geta orðið til mikils léttis
í baráttunni gegn sjúkdómum
og greiningu á þeim.
ÉG HEF EKKI fýrr heyrt tal-
að um þetta, en frá mínu leik-
mannssjónarmið þykir mér
þetta vera mjög merkileg nýj-
ung, sem við ættum hér á landi
að taka upp þegar ástæður
leyfa. Við vorum víst fyrstir
allsherjar berklarannsókn á
landsfólkinu. Það var og er á-
lit fróðustu manna að sú rann-
sókn sé stórt atriði í baráttunni
við berklana. Væri ekki sjálf-
sagt fyrir okkur að fara að
dæmi Svía í því, sem ég nefndi
að framan?
ALLT VIRÐIST benda til
þess að ákveðið sé að byggja
síldarbræðaluverksmiðju við
Örfirisey. Ég á ómögulegt með
að skilja enn sem komið er,
hvað er sem veldur því, að
menn vilja endilega byggja
verksmiðjuna undir nefinu á
borgarbúum. Ég hélt satt að
segja að hætt væri við þessa fá
sinnu, en ég sé í blöðunum að
Kvöldúlfur óskar eftir tilboðum
viðvíkjandi þessari byggingu.
Þeir eru því ekki af baki dottnir.
Við hljótum að gera okkur grein
fyrir því að Reykjavík ljókkar
mjög við þessa síldarbræðslu.
Það er ekki aðeins það, sem mæt
ir auganu, sem setur svip á borg
ir. Ef fýla og pest er í borginni
virðist hún ljót og ógeðsleg.
EF ENGIN LEIÐ væri til
þess að setja síldarbræðsluna
annars staðar en þarna þá væri
ekki um að sakast, en menn
geta ekki séð neina skynsam-
lega ástæðu fyrir að verksmiðj-
an verði sett þarna frekar en
einhvers staðar annars staðar,
og því mótmæla menn þessari
fyrirhuguðu verksmjð j ubygg-
ingu á þessum stað.
NORRÆNA FÉLAGIÐ hefu.r
hafið útgáfu á bókum um Norð
matvæli, sem við þurfum að
selja á erlendum markaði við
sem hagfelldustu verði.
*
Eins og nú er ástatt í heim
inum, er öllum þjóðum bráð
nauðsynlegt að afla dollara
gjaldeyris. Við erum sízt
undantekning í því efni, þar
eð við þurfum að flytja inn
frá öðrum löndum meiri vör-
ur og margvíslegri hlutfalls
lega en flestar eða allar aðr
ar þjóðir. Vegna þessa skiptir
okkur miklu máli að selja
urlöndin í máli og myndum.
Fyrsta bókin er um Færeyjar,
og fer vel á því. Jörgen Frantz
Jacobsen, hið látna skáld, höf-
undur ,,Far veröld þinn veg,“
samdi bókina, tveir ljósmyndar-
ar hafa tekið um 130 myndir,
sem eru í bókinni. Þetta er hin
myndarlegasta bók og lofar
góðu um framhaldið. Það var
mikil þörf fyrir bók um Fær-
eyjar hér, og er því ekki að efa
að hún fái mikla útbreiðslu.
H1JSMÓÐIR SKRIFAR MÉR
á þessa leið. „Það er rétt hjá
þér að nú er skortur á mörgum
vörum í Reykjavík, og sérstak-
lega verður skorturinn á mat-
vörunum tilfinnanlegar. Kart-
öflur fást til dæmis ekki, en
kartöflurnar sem fengust fyrir
nokkru voru næstum því óæti,
og skil ég ekki.að þessar kartöfl
ur séu nokkurs staðar ætlaðar
til mannafæðu nema hér.
ÞÁ VIL ÉG vekja athygli á
því hve oft það kemur fyrir að
við fáum í búðunum ónýtar nið
ursuðuvörur. Þessar vörur eru
ætíð frá innlendum framleið-
endum og er það varla einleik-
ið hve oft er spilt í dósunum.
Þetta veldur manni vandræðum
og eyðslu til einskis. Jafnvel þó
að maður geti fengið andvirðið
endurgreitt ef maður fer með
dósirnar til kaupmannsins. Þetta
er þó ekki allt af hægt að gera.
Ég vil mælast til þess að þú ger
ir þetta að umtalsefni í þeirri
von að það hafi þau áhrif að
framleíðendurnir reyni að
vanda betur til varanna en nú
er raunin á.“
Maður bíður bana
er bí lí velfur í á
SÍÐASTLIÐINN laugardag
valt jeppabifreið niður í á
milli Breiðdalsvíkur og Eyja
í Breiðdal, og drukknaði mað
urinm. sem ók bifreiðinni, en
hann hét Unnar Björnsson, til
heimilis að Eyjum í Breiðdal.
Var Unnar heitinn að fara
til Breiðdalsvíkur að heiman
frá sér þegar slysið varð. A
er á leiðinni. og er kröpp
beygja að brúnni á ánmi og
brekka niður að ánni. Mun
hann hafa misst stjórn á bif
reiðinni, eða istýrisútbúnaður
hennar hefur bilað.
framleiðsluvörur okkar til
landa, sem greiða í dollurum
eða Bandaríkin sjá fyrir vöru
birgðum beinlínis eða óbein-
línis.
*
Kommúnistar hamast gegn
þessum ráðstöfunum öllum
eins og óðir menn. Þeim er
sér í lag illa við öll viðskipti
við Bandaríkin og hata og
fordæma dollarann. En þeim
er ekki eins í nöp við þær
vörur, sem frá Bandaríkjun
um eða öðrum dollaralönd
- Aðeins í Alþýðublaðinu -
Gerizt áskrifendur. Símar 4900 & 4906.
Hvað getum við gert í kvöld? Eigum við
að fara á dansleik eða í kvikmyndahús,
eða í leik-
húsið? Eða
um ver^
í skemmtana-
^ j^\ iJ lífinu? Eða
eigum við að-
eins að sitja
heima — og
hlusta á út-
-í % varpið? Flett-
/ - -• ið þá upp í
Skemmtunum
dagsins á 3.
síðu, þegar þið veltið þessu fyrir ykkur.
ísí m m
Olympíu-sundmóf
verður ihaldið í Sundhöllinni mánudaginn
12. júlí kl. 8V2 e. h.
Keppt verður í öllum þeim greinum,
sem íslendingar taka 'þátt í á Ólyrnpíu-
leikjunum.
Hvað verða mörg met sett?
Ofympíunefnd.
Áuglýsið í Alþýðublsðlnu
um koma. Og yrði skortur á
þessum vörum hér á landi,
myndu kommúnistarnir á-
reiðanlega verða manna fljót
astir að kvarta og kveðá upp
áfellisdóma.
Aðstaða íslenzku kommún-
istanna er sannarlega betri en
aðstaða samherja þeirra í
leppríkjum Rússa. Kommún-
istarnir þar verða að fordæma
viðskiptin við Bandaríkin ,og
hafna þeim að rússnesku
valdboði. Kommúnistarnir
hér fordæma á sama hátt við-
skiptin við Bandaríkin að
rússnesku valdboði. En þeir
þurfa ekki að fara á mis við
nauðþurfíir þess vegna eins
og samherjar þeirra í Balk-
anlöndunum. Þeir ganga í
búðirnar og kaupa vörurnar,
sem þeir saka ríkisstjórnina
mest fyrir að fluttar skuli til
landsins. Og verði hörgull á
þeim,' fleiri eða færri, þá
kvarta þeir fyrstir og eru ekki
síður háværir þá en þegar
þeir eru að óskapast yfir við
skiptunum við Bandaríkin,