Alþýðublaðið - 22.10.1948, Qupperneq 8

■*S
Gerizt áskrifendur
bö Alþýðublaðinu,
Alþýðublaðið inn á hvert
heimili. Hringið í síma
1900 eða 4906.
Föstudagur 22. okt. 1948.
Börn og unglingar.
Komið og seljið
ALÞÝÐUBLAÐIÐ j g
Allir vilja kaupa |
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Fr-h. af 1. siiVu.
að verkalýðssamböndin á Frakk
landi og Ítalíu hefðu kloínað
fyrst og fremst vegna þess, að
Lýóræðissinoaöir sosialistar {;afnaóar-13afnaðarmenn hefðu viijað efna-
. , , _ I hagslega viðreisn og haldið fast
menn) og irjalslyndir studentar hafa
sameigirslegan lista.
KOSNINGAR TIL STUDENTARAÐS fara
sinni fram annan laugardag, 30. október, og' vai
írestur útrunninn í gœrkvöldi. Yið kosmngarnar verða þrir list
við hugsjónir lýðræðisins og
frelsisins, en kommúnistar hefðu
dansað á línunni frá Moskvu,
Þetta hefði gert meginlínur
þessu gtjórnmálanna í hlutaðeigandi
framboðs- j löndum skýrari. Nú væri svo
komið, að
að
ar í kjöri: sameiginlegur listi Stúdentafélags lýðræðissinnaðra
sósíalista( jafnaðarmanna) og Félags frjálslyndra stúdenta,
listi Vöku, félags lýðræðissinnaðra stúdenta (Sj’álfstæðis-
manna) og' lísti félags róttækra stúdenta (kommúnista).
Samvinna hefur tekizt, við
þessar kosningar til stúdanta
ráðs, milli jafnaðarmanna og
frjálslyndra stúdenta um að
hafa i kjöri sameigínlegan,
lista, eykur það að sjálfsögðu
mjög á sigurvonir þeirr®, og
hefur skotið íhaldsmönnum
og kommúnistum talsverðum
skelk í bringu.
Listi jafnaðarmanna og
frjálslyndra stúdenta er þann
ig skipaður:
1. Bjarni V. Magnússon- st.
oecon- (F), 2. Stefán Hilmars
son, slud- jur. (J), 3. Sigurjón
Jóhannesson, stud. mag. (J),
4- Eiríkur Bjarnason, stud.
med. (F), 5. Rafn Jensson,
.Stud- polyt. (J), 6. Guðm.
Gunnarsson, stud polyt. (F),
7. Magnús Guðjónsson. stud-
jur. (J), 8. Helgi Helgason,
stud. jur. (F), 9. Ingimar
Jónsson, stud. oecon. (J), 10.
Rannveig Þorsteinsdóttir,
stud. jur. (F), 11. Guðm. Jó-
hannesson, slud. theol. (J),
12. Björn H- Jónsson, slud.
theol- (J), 13. Guðm. Bene-
diktsson stud. med. (J), 14.
Stefán Sörer.sson, stud. jur.
(F), 15- Árni Stefánsson, stud.
jur. (J), 16. Sverrir Finnsson
stud- iur. (F). 17. Jón P. Efils,
stud. jur- (J). 18. Tómas Árna
son stud. jur. (F).
Við síðustu stúdentaráðs-
kosningar, sem fram fóru 1.
nóv. í fyrra, fengu jafnaðar-
menn 60 atkvæði (1 full-trúa)
frjálslyndir slúdentar 57 (1
fulltrúa), kommúnistar 106
(2 fulltrúa) og íhafdsmenn
185 (5 fulltrúa).
hringekja kommún’smans
væri stödd á sama stað og
1930, þegar kommúnistar
klufu sig út úr alþýðusam-
tökunum og tóku upp hina
heifíúðugu, blindu baráttu
gegn jafnaðarmönnum að
fyrirmælum allsráðendanna
í alþjóðasamtökum komm
únista. Síðar hefði sam
fylkingarskrafið alkunna
komið til sögu, en nú væri
það tímabil liðið. í þessari
hringekju hins alþjóðlega
kommúnisma væri lítill hóp
ur Islendinga, og það væri
hann, sem bergmálaði hér
andstöðu kommúnismans
við Marshalláætlunma af
pólitískri ofsatrú og hlýðni
við vissan stjórnmálaflokk
austur í Evrópu.
Einangrun ómögu-
leg fyrir okkur.
Rottur aru siú í 70 af hverjum
160 húseignum f bænum.
♦-------
3-4 vikna herferö gegn rottum hófst á
austurmörkum bæjarins í gær.
-------------«——----
HERFERÐIN gegn rottunni í bænum hófst í gærmorgun
og var byrjað að eitra v.ið Eiliðaár og Fossvogslækinn og
verður haldið vestur um bæinn og endað vestur á Seltjarnar
nesi. Búizt er við, að fyrsta umferðin taki 3—4 vikur, og
er mjög áríðandi, að fólk gæti þess, að rottan komist ekki
í sorptunnur eða nái á annan hátt í matarleifar eða mat
meðan herferðin stendur yfir.
Áður en eitrunin hófst var
fai'ið um bæinn og rannsak-
að á hvaða stöðum rcnttan
var, og samkvæmt þeim
skýrslum, sem nú hef-ur ver
ið unnið úr, reyndist rottan
vera í 70% af eignum í bæn
um. og er það litlu minna en
fyrir rottueyðinguna 1946,
en þá reyndust vera rottur í
87% af eignum í bænum.
Skrifstofa borgarlæknis
b.efur beðið blaðið að brýna
það vel fyrir fólki, að hafa
isorptunnur vel byrgðar með
•an eitunin fer fram. svo að
rottan nái ekki í æti úr þeim.
Þe'ir. sem ekki eiga lok á
sorptunnur sínar. geta snúið
eér iti-1 heilbrigðisfulltúa á
Vatnsstíg 4, sími 3210. en þar
fást nú lok yfir sorptunnur.
Er það mjög mikið atriði í
sambandi við eitrunina, að
rottan nái ekki í mat. og sé
orðin svöng, þegar eiturpökk
unum er dreift, því að þeim
mun gáðugri verður hún í
þá. Alls verða farnar þrjár
umferðir um bæinn og í sein
ustu tveim umferðunum
verður notað bráðdrepandi
éitur, en það sem notað er í
fyrstu umferðinni, verkar
þannig. að þær rottur, sem
neyta þess, smita út frá sér,
en þær geta lifað allt að átta
dögum. þótt þær hafi etið
bað.
Bazar Slysavarnafélagsins í
Hafnarfirði er á morgun, fyrsta
vetrardag. Velunnarar félagsins
eru vinsamlega beðnir að koma
gjöfum sínum til nefndar-
kvenna árd. á laugardag.
Ejrsteinn Jónsson mennta-
málaráðherra tók næstur til
máls og ræddi einnig málið al-
mennt. Sagði hann, að fram-
koma Bandaríkjastjórnar í sam-
bandi við Marshalláætlunina
vitnaði um óvenjulega víðsýni
og frjálslyndi og væri aðdáan-
lega laus við eiginhagsmuna-
sjónarmið. Sagði hann, að ís-
land hefði ekki þurft að fallast
á nein óaðgengileg skilyrði varð
andi efnahagssamvinnuna á
grundvelli Marshalláætlunar-
innar; en ef það hefði ekki gerzt
aðili að henni, hefði það ein-
angrað sig og útilokað frá við-
skiptum við hlutaðeigandi þjóð-
ir. Með því að neita þátttöku
hefði það í raun og veru sagt,
að það hafnaði samvinnu og við
skiptum við Bandaríkin og
löndin í Vestur-Evrópu og þar
með skipað sér í sveit þeirra,
sem væru Marshalláætluninni
andvígir.
Varðandi málflutning og
framkomu kommúnista 1 þessu
máli sagði menntamálaráðherra,
að hún ætti sér aðeins eina hlið-
stæðu, sem sé hina furðulegu af-
stöðu sama stjórnmálaflokks á
stríðsárunum, þegar hann tók
upp baráttu fyrir því, að íslend-
ingar hættu fiskflutningunum
til Bretlands á sama tíma og öll
önnur fyrri viðskiptalönd voru
að lokast hvert af öðru áf-völd-
um styrjaldarinnar.
Ráð þeirra iafngild-
ir gengislækkun.
Gylfi Þ. Gíslason gerði í
snjallri ræðu grein fyrir nokkr-
um helztu atriðum málsins.
Hann benti á. að meginerfiðleik-
ar íslendinga í dag væru gjald-
eyrisskorturinn, en auk hins al-
menna gjaldeyrisskorts ættum
við við sérstakan gjaldeyris-
skort að stríða, sem sé dollara-
skort. Með aðild að Marshall-
áætluninni væri stórt skref stig-
ið til lausnar á öollaraskortin-
um, þar eð hún veitti okkur
kost á að selja framleiðsluvörur
okkar við hagfelldu verði gegn
greiðslum í dollúrum. Gerði
Gylíi því næst málflutning kom-
múnista að umræðuefni og benti
á, að þeir hefðu engin ráð fram
að færa til lausnar á dollara-
skortinum. Hins vegar þættust
þeir sjá ráð til lausnar á hinum
almenna gialdeyrisskorti með
clearingviðskiptum við ríkin i
Austur- og Mið-Evrópu. En á
þessu væri sá hængur, að þessi
viðskipti væru mjög áhagstæð,
og nefndi hann í því sambandi
dæmi um nokkrár vörutegundir
annars vegar frá Tékkóslóvakíu
og Ítalíu og hins vegar frá Bret-
landi, en þau sanna, að
vörurnar frá þeim ríkjum,
sem konunúnistar vilja, að
viðskiptum fyrst og fremst
við, eru allt að því 50%
dýrai'i.
Þess væri þó að geta, að sum
þessi lönd að minnsta kosti byðu
nokkru hærra verð en Bretland,
Bandaríkin og Vestur-Þýzka-
land fyrir íslenzkar útflutnings-
afurðir, en samt sem áður væru
hlutföll clearingviðskiptanna
mjög óhagstæð fyrir íslendinga.
Þetta ráð kommúnista væri því
í raun og veru ekkert annað en
það að færa erfiðleika útflutn-
ingsframleiðendanna yfir á neyt
endurna í landinu, þar eð út-
flytjendur fengju nokkru hærra
verð fyrir vörur sínar, en nejd-
endur yrðu að greiða allar að-
fluttar vörur miklu hærra verði.
Sagði Gylfi, að íslendingar
könnuðust við þetta úrræði en
aðeins undir öðru nafni.
Þetta ráS kommúnista
væri sem 'sé nákvæmlega
hið sama og gengislækkun,
lausn clearingviðskiptanna
væri nákvæmlega hin sama
og lausn gengislækkunar
innar, svo að kommúnistar
gætu alveg eins krafizt
hennar eins og að krefjast
grímuklæddrar gengislækk
unar í mynd clearingvið
skiptanna.
!/iIJa aðeins skipta
v^ið Aisstur-Evrópu.
Síðasti ræðumaður um mál
þetta á fundi sameinaðs þings í
gær var Bjarni Benediktsson
utanríkismálaráðherra, sem
svaraði iangloku Einars Olgeirs
sonar frá því í fyrradag lið fyrir
lið og kom með ótal upplýsingar
um viðskipti íslendinga við aðr-
ar þjóðir og hina fíflslegu bar-
áttu kommúnista hér á landi og
annars staðar gegn Marshall-
áætluninni og Marshallaðstoð-
inni. Sagði hann það algerlega
rangt, þegar Einar Olgeirsson
héldi því fram, «ð kommúnistar
jiýðufiökksfélág-
aiáia í Hafnarfirli
í kvöid kl. 8,30.
ALÞÝÐUFLOKKSFÉ
LÖGIN í HAFNARFIRÐI
halda sameiginlegt spila og
skemmtikvöld í Alþýðuhús
inu við Strandgötu kl. 8,30 í
KVÖld.
Byrjar skemmtunin með
félagsvist, en því næst fly.tur
Benedikt Gröndal blaðamað
ur stutt ávarn. Að lokum
verður dansað.
Fyrsti snjérinn féll
á Reykjavík í gær.
FYRSTI SNJÓRINN á
bessu hausti féll á götur
Reykjavíkur í gær, en þá
voru líka veturnætur. Fyrri
hluta dags var norðan eða
norðaustan strekkingur og úr
komulaust. en að aflíðandi
hádegi fór að snjóa. Ekki
snjóaði mikið, en þó nóg til
þess, að umferð tafðist nokk
uð; bifreiðastjórar urðu að
setja keðjur á hjól bifreiða
sinnap. svo að bser kæmust
leiðar sinnar eftir flughálum
götum, og menn, sem á gangi
voru á götunum, sveipuðu
bétt að sér yfirhöfnum sín
um-
Berlínardeiian
Fhr. af 1. síðu'.
•um, að gera Vishinski léttara
að 'greiða henni atkvæði. Hún
væri að vísu að efni til áskor
un til Rússlands um að létta
af samgöngubanninu við Ber
lín, og tilfjómældanna allra um
að befja eftir það viðræður urn
gjaldmáð'ilsmálin í Berlín fg
uon Þýzkalandsmálin. yfirleitt.
En í tillögunni væri þó ekki
talað urn samgöngubann við
borgaríhlúta V esturveldanna,
beldur takmarkanir 'á flutning
um þangað, og enn fremur
væri orðalag tillögunnar að
öðru leyti til þess ætlað að
koma nbkk'uð til móts við
Rússa.
hér vildu, að íslendingar ræk'ju
viðskipti við sem flestar þjóðir.
Einar Olgeirsson og samherjar
hans hefðu hvað eftir annað
sannað það á sjálfa sig, að fyriE
þeim vekti að íslendingar skiptu
einvörðungu við kommúnista-<
ríkin í Austur-Evrópu eða að
minnsta kosti í svo ríkum mæli,
að við yrðum þeim háðir í hví-i
vetna. Ríkisstjórnin beitti séi;
hins vegar fyrir sem víðtækust-
um viðskiptum, en hitt vær|
annað mál, að t. d. Rússar léðu
ekki máls á því að gera við oklc-i
ur viðskiptasamninga. Viðskipt-i
in við þau lönd í Austur- og
Mið-Evrópu, sem við okkuE
vildu á annað borð skipta, hefðu
hins vegar margfaldazt í valda*
tíð núverandi ríkisstjórnar. _J