Alþýðublaðið - 11.02.1949, Síða 1

iVeðurhórfur:
Vaxandi suðaustanátt;
hvassviðri og rigning síðd.
*
*
Forustugreínl
Þjóðvarnarhetjur í óþægilegri
klípu.
*
XXX. árffaneur.
Föstudagur 11. febrúar 1949.
33- tbl.
Vesfurveldin lífa alvarleuum
erlínar enn

TeSja ba'ð brot á friðarsamoliiguiMim,
sem gerðir voru við Ungverja!anc^K
BREZKA STJÓílNIN lét sendiherra sinn í iliidapest af-
henda ungversku stjórninni í gær orðsendingu þar sem máia
ferlunum gegn M ndszenty kardinála er íxrótmæltý.iingverska
stjórnin sökuð um að hafa með þeim gerzt brotleg. við friðar-
samningana, sem gerðir voru við Ungverjaland. og brezka
stjórn.n áskilur sér rétt t:l þeirra aðgerða út af niájiiiu, sem
hún telur nauðsynlegar.
v Bevin, ut-anrtKismálaráð-
Lange ræðir við Be
vm a
Kemur frá New
York til London á
laugardagskvöld.
FREGN FRA LONDON í gær
kveldi liermir, að .Halvard
Lange, utanríkismálaráðherra
Norðmanna, muni koma f-ug.
leiðis frá New York til London
á laugardagskvöldið og eiga við
ræður þar við Bevin um Norð-
ur.Atlantshafshandalagið áður,
en hann heldur heim til Noregc.
Lange kom til New York á
sunnudaginn og hefur dvalizt
síðan í Washington og tvisvar
sinnum átt tal við Aeheson ut-
anríkismálaráðherra þar, um
Atlantshafsbandalagið og skil-
yrði fyrir þátttöku Noregs í því.
Ekkert mun verða gert kunnugt
um árangur af för hans fyrr en
hann flytur norska stórþinginu
skýrslu um hana eftir að hann
kemur heim.
Stranda friðarsamn-
ingar við Austur-
ríki ennf
Rússar ekki áfram
um að fara haðau.
VESTURVELDIN felldu í gær
á friðarráðstefnunni um Aust.
urríki í London, tillögu Rússa
um að bjóða fulltrúa frá Júgó-
slavíu að tala þar og flytja
landvinningakröfur hennar á
kostnað Austurríkis. Fulltrúi
Breta tók það fram, að hann
væri þrátt fyrir það fús til við
ræðna um stríðsskaðabótakröf.
ur Júgóslavíu, en brezka stjórn
in myndi ckki fallast á neinar
breytingar á landamærum Aust
urríkis öðrmn ríkjum í liag.
Afstaða Rússa í þessu máli á
ráðstefnunni í London hefur
vakið undrun Vesturveldanua,
og menn spyrja nú þegar, hvort
fyrir Rússum vaki, að láta þessa
ráðstefnu um friðarsamninga
(Fr*h. á 7. síðu.)
herra Breta, steíndi ■ i; ..samha'ndi
við þessa orðsopdifijju. sondi-
herra. Ung veþj a fc í'fÉóndon á.
sinn fund í gær' óg 'dfhénti hon
■um afrit af .ió^ðs.f^dúigúnni.
Jafnframt léí hann feiljös við
sendiherrann, hýþf.. jwarlegum-
augum brezka si-jóímn liti á.
málaferlin gegh Mindszenty
kardínála og á dóminn yfir
honum. Hér væri ekki, sagði
Bevin, um nein málaferli eða
dóm yfir einstaklingi að ræða,
heldur um árás á hinar kristnu
kirkjur á Ungverjalandi. En
eitt af því, sem Ungverjaland
hefði .skuldbundið sig til í frið-
arsamnnigunum við banda-
menn eftir stríðið, væri að
halda í heiðri og tryggja viss
mannréttindi í landi sínu„ þar á
meðal trúfrelsi, málfrelsi og
ritfrelsi. Taldi Bevin málaferlin
gegn Mindszenty kardínála ský-
laust brot á 2. og 3. grein frið-
arsamninganna við Ungverja-
land.
UMMÆLI TRUMANS
Truman Bandaríkjaforseti
minntist einnig á mál Minds-
zentys kardínála í viðtali við
blaðamenn í Washington í gær,
og sagði, að það m,ál hefði sett
svartan blett á ungversku stjórn
ina. Er blaðamaður spurði for-
setann að því, hvort hann teldi
ungversku þjóðina eiga nokkra
sök á málinu, neitaði hann því.
Ungverska þjóðin myndi vera
saklaus af þessu máli, enda
aldrei veitt samþykki sitt til
þess.
Acheson, utanríkismálaráð-
herra Trumans, gaf þegar í
fyrradag í skyn, að Bandaríkja-
stjórn kynni að kæra mál
Mindszentys kardínála fyrir
bandalagi hinna sameinuðu
þjóða sem brot á friðarsamning
unum við Ungverjaland.
iSnaAanrörur verða
fiuftar þangað auk
Mikilvægar kosnlng-
KOSNINGAR fóru fram á
Norður-frlandi (Ulster) í gær,
og átti að kjósa 42 þingmenn til
neðri málstofunnar.
Kosningaúrslitanna, sem
verða kunn í dag, hefur verið
beðið með nokkurri eftirvænt-
ingu með því, að flokkarnir,
sem við eig'ast, standa á alger-
Myndin sýnir Ernst Reuter, prófessor, 'hinn sósíaldemókrat-
íska borgarstjóra Vestur-Berlínar (til hægri), er hann tók við
embætti sínu eftir bæjarstjórnarkosningarnar í desember.
Það er dr. Ot-to Sutu, forseti bæjarstjórnarinnar (til vinstri),
sem heilsar 'honum.
Togarastöðvunin vekur athygli og
ugg í brezkum höfnum.
.............»......
Siómenn og útgerðarmenn munu
hefia viðræður á laugardaginn.
■.....■»------
TOGARASTÖÐVUNIN hefur vakið mikla athygli í Eng
landi og er mikið um hana skrifað í enskum blöðum, sérstak
lega í hafnarborgunum í Norður-Englandi og Skotlandi. Mun
Bretunx þykja fréttir af þessari stöðvun togaranna heldur
uggvænlegar, þar sem fisklítið hefur verið í Englandi undan-
farið, og verður nú,enn minna um fiskinn, þegar íslenzku
logararnir hætta ferðum.
íslenzku togararnir gátu far* ~
ið á veiðar fram að miðnætti
sl. nótt, en þá gekk uppsögn
útgerðarmannanna á áhættu-
þóknunarsamningunum í
gildi.
Engar viðræður hafa
enn farið fram milli full-
trúa sjómannafélaganna og
útgerðarmanna, en sátta-
semjari mun hafa boðað til
fundar .á laugardag, og verð
ur það fyrsti fundurinn
með deiluaðiljum eftir að
fyrstu togararnir stöðvazt.
Að því er blaðið hefur 'laus
lega frétt, mun sáttasemjari
þegar hafa rætt við félög yfir
manna og að einhverju ieyti
við útgerðarmenn.
Morðingi Gandhis
var dæmdur
fil dauða.
MORÐINGI GANDHIS var í
gær dæmdur til dauða. Stóðu
málaferlin gegn honum í marga
mánuði, eða frá því í maí í
fyrra þar til í desember. En
uppkvaðningu dómsins var
frestað þar til í gær.
lega öndverðum meiði gagnvart
brezku krúnunni. Annar, Sam-
bandsfl okkur inn. vill áfranv
haldandi samband Norður-ír-
lands við Brétland, en hinn.
Þjóðernisflokkurinn, vill sam-
eina Norður-írland Eire, þ. e.
írska lýðveldinu.
PRAVDA, aðalblað rúss-
ncska Kommúnistaflokksins,
’ réðist í gær harðlega á níu list-
dómara, seni blaðið sakaði um
1 að hafa lent undir „smáborgara-
leg vestræn úrkynjunaráhrif11
’ og ekki kunnað að meta hina
fullkomnari sovét-rússnesku list
að verðleikum.
Vestur-Berlín vill
verSa hluti af vænf-
anlegu vesfur-
þýzku ríki.
FREGN FRÁ LONDON í
gærkveldi hermlr, að Vestur-
veldin hafi í hyggju að auka
enn birgðaflug sitt til Vestur-
Berlínar með því, að engar
líkur séu tíl að Berlínardeilan
leysist fyrst xun s-nn. Er mein
ingin að flytja þangað fram-
vegis ekki aðeins matvæli,
eins og hingað til hefur verið
gert, heldur iðnaðarvörur,
sem íbúana vantar mjög til-
finnanlega.
Hið velheppnaða birgða-
flug Vesturveldanna til her-
námssvæða sinna í Berlín,
sem jafnvel hefur stöðugt ver-
ið að aukast vetrarmánuðina,
vekur meiri og meiri viður-
kennirigu bæði innan Berlínar
og utan. Hefur ifcúum Vestur-
Berlínar og mjög aukizt bæði
von og kjarkur við það í bar
áttu sinni fyrir því að gera
Vestur-Berlín að virki lýðræo
isins á Þýzkalandi, enda þótt
■borgin sé umkringd hernáms
svæði Rússa.
Bæjarstjórn Vestur-Berlín-
ar hefur fyrir skömmu sam-
þykkt, samkvæmt tillögu frá
hjnum nýja sósíaldemókrat-
íska borgarstjóra sínum,
Ernst Reuter prófessor,
að skora á Vesturveldin að
. leyfa, að Vestur-Berlíii
verði hluti Kns fyrirhug-
aða vestur-þýzka sambands
ríkis og þá tólfta ríkið í
því. Jafnframt skoraði bæj
arstjórnin á Vesturveldin
að lögleiða hið fyrsta vest-
ur-þýzka markið sem eina
leyfilega gjaldmiðilinn í
Vestur-Berlín.
Ernst Reuter borgarstjóri
hefur undanfarna daga dval-
ið í Lond-on í boði þangað og
er talið að hann hafi notað
tækifærið til að ræða þessi
hugðarmál íbúanna í Vestur-
Berlín við brezka áhrifamenn.
Og í fregn frá London í gær-
kveldi var sagt, að hann
myndi væntanlega einnig
ræða það við áhrifamenn á
Fraklandi á heimleiðinni; en
Frakkar eru taldir slíkum fyr
irætlunum um andvígir.