Alþýðublaðið - 28.12.1949, Qupperneq 5
Vliðvikuclagur 28. des. 1949.
ALt»Ýf>URLAf>l«
5
sinn, og því oftar, sem hún
bregst, því meiri vandræðum
hlýtur síldarleysið að valda
sjómönnum og útvegsmönnum.
Alþingi hefur áður á hverri
síldarleysisvertíð frá árinu
1945 hlaupið nokkuð undir
bagga og hjálpað til að leysa
sjóveð o. þ. h, Búið var að lofa
útvegsmönnum því, að hluta-
íryggingarsjóður tæki til starfa
á þessu ári. Engar greiðslur
fara fram úr honum fyrr en
á næsta ári.
Á þessu fjárlaga frumvarpi
er ekki neitt fé ætlað til að- i
stoðar síldarútveginum, þrátt '
fyrir það, þó að þörfin hljóti ^
að vera. brýnni en nokkru
sinni fyrr. Ég verð að víta í
þetta. Sjómenn og útvegsmenn
sem síldveiði stunduðu fyrir
Norðurlandi í sumar og voru
Svo óheppnir að fá fimmta
aflaleyisárið, standa því uppi
ráðþrota. Mörg skip hafa eigi
getað innt af hendi lágmarks-
Érygginguna og kemur það sér
mjög bagalega fyrir skipverj-
ana og er útgerðinni til leið-
inda. Ríkisstjórnin veitti
nokkra aðstoð á miðju sumri,
f.em rétt var, en aðstoðin þurfti
að ná lengra, og verð ég að
Sáta þá von í Ijósi, að háttvirt
alþingi láti eigi dragast lengi
úr þessu að bæta úr þessum
miklu vandræðum.
Það er fjarri mér að telja
eftir framlög fjárlagafrv. til
landbúnaðarins. Ég tel bændur
áRs góðs maklega,
en eftir frv. er áætlað til
sjávarútvegsins kr. 1.356.350,
tií landbúnaðarins kr. 22.
021.000, eða seytján sinn-
um meira.
Til sauðfjárveikivarnanna
einna eru áaétlaðar kr. 7.315.
000. Er sauðfjárveikin að vísu
jskaðleg pest, sem valdið hefur
miklu tjóni, en þó hygg ég eigi
ofmælt, að 5 síldarleysisár hafi
eigi farið betur með skipverja
og útgerðarmenn en sauðfjár-
Veikin með bændur. Vænti ég
Jþess fastlega, að háttv. þing-
Snenn, að athuguðu iháli, fall-
ást á að alþingi megi ekki sóma
síns vegna gera svo hrapallega
tipp á milli stétta eins og að
Virðist stefnt með fjárlaga-
ffrumvarpi þessu.
Ekkert tií þess að
ótgerðina.
Þá hlýtur það einnig að
Vekja athygli, hve mjög er
dregið úr framlögum til sjáv-
arútvegsins vegna dýrtíðaráð-
istafana. Á þessu ári var svo
$em hæstv. fjármálaráðherra
gat um ætlaðar kr. 64 millj. í
því skyni, en nú aðeins kr. 33.5
Snillj.
Það er öllum vitanlegt, að
þegar stjórnarsamstarfið leyst-
Sst upp í ágústmánuði, fóru all
ar ráðstafanir gegn dýrtíðinni
úr reipunum. Til þess að greiða
niður verðlagið innanlands,
svo sama árangri verði náð og
áður, þarf því miklu meira fé
en á þessu ári. Hversu miklu
meira þyrfti til þess að ná því
tmarki, vil ég ekki gera tilraun
til að áætla. Þá er og vitað, að
útgerðarkostnaður hefur hækk
að talsvert frá vertíðinni á
Jþessu ári og telur fundur LÍÚ,
að fiskverðið þurfi að vera kr.
1,04 móts við 65 aura pr. kg.
á þessu ári. Ég vil engan dóm
á þessar tölur leggja.
í>að má telja alveg víst, að
úígerðin fer ekki á stað,
nema fá meiri jiiðurgreiðsi-
ur en á þessu ári, en til
þeirra er ekkert áætlað í
frv. á sama tíma og haldið
er óbreyttum eða jafnvel
hækkuð framlög til Iand-
Hæstvirtur fjármálaráðherra
kemst svo að orði í athuga-
semd við fjárlagafrv., að finna
verði aðrar leiðir en niður-
greiðsur fyrir sjávarútveginn;
en hvort hann á við styrkjaiaus
an atvinnurekstur, sem flokk-
ur hans bauð upp á í alþingis-
kosningunum, vil ég ekki full-
yrða. Þeita verður enn óljós-
ara vegna þeirra ummæla
hæstv. forsætisráðherra, er
hann tilkynnti ríkisstjórn sína,
ao hann myndi fara „troðnar
slóðir“ í dýrtíðarmálunum. Þó
að ekki sé langur tími liðinn
síðan hæstv. ríkisstjórn tók við
völdum, væri óneitanlega fróð-
legt að fá fljótlega að vita,
hvort gripið verður heldur til
hins síyrkjalausa atvinnurekst-
urs og þá væntanlega frjálsrar
verzlunar, eins og Sjálfstæðis-
flokkurinn lofaði í kosningun-
um, eða hvort farnar verða á-
fram „troðnar slóðir" samfv. yf-
irlýsingu hæstv. forsætisráð-
herra. Eins og nú er komið
málum í landinu er hætt við
því, að hvor leiðin sem valin
yrði, yrði nokkuð þyrnum
stráð.
btöðvun útgerðar-
innar yfirvofandi.
Nú er komið að jólum og
engar ákveðnar tillögur liggja
fyrir í þessum málum af hálfu
hæstvirtrar ríkisstjórnar. Hins
vegar lýsti hæstvirtur forsæt-
isráðherra því yfir utan dag-
skrár í byrjun þessa fundar,
að hann teldi þetta svo mikið
vandamál, að engra tillagna
væri von fyrir áramót. Þing-
menn gætu þess vegna farið
heim í jóafrí, en hæstvirt
ríkisstjórn myndi halda áfram
athugunum sínum. Ég tel þetta
mjög miður farið. Ég viður-
kenni fyllilega þahn mikla
vanda, sem hæstvirtri ríkis-
stjórn og alþingi er á höndum,
þannig að eigi sé sanngjarnt að
krefjast þess að fullnaðartil-
lögur liggi fyrir frá hæstvirtri
ríkisstjórn. Hins vegar er sú
Nýtízku kirkja í Ameríku.
Myndin er tekin inni í hinni nýju kaþólsku St. Markúsar kirkju í Burlington, Vermont í
Bandaríkjunum. Altarið, sem sést á miðri myndinni, er gert úr flekkóttum marmara, sem
unninn er í Vermont. Annað altari, hliðaraltari, og prédikunarstóll sjást til hægri á mynd-
inni. Líkan af Kristi á krossinum hangir yfir altarinu, niður úr þakhvelfingu kirkjunnar.
stöðvist um árámót, :ef ekki
verður eitthvað gert.
Ég er ekki viss um, áð hæst-
i virtri ríkisstjórn sé þetta ljóst,
og vil skjóta því að hæstvirt-
um forsætisfáðherra, hvort
ekki muni ástæða til að taka
þetta til sérstakrar athugunar.
Ég hef gert að umtalsefni
nokkra ágalla, sem ég við fljót
an yfirlestur hef fundið á
íjárlaga frv. Með því hef ég
. r , , ekkí óskað áð deila á hæstv.
kTaÍageTl ,tl]. Vmnfnd! núverandi fjármálaráðherra,
sem eins og allir vita hefur
róðrar almennt hafnir á Vest vera komið annað hljóð í
f jörðum. Núverandi fisk- j strokkinn. Nú mun komið í Ijós
ábyrgðarverð fellur úr gildi eftir aðeins þriggja vikna setu
um áramót og verður eigi | hæstvirtrar ríkisstjórnar, að
annað séð en að þessi útgerð hinn „sterki“ Sjálfstæðisflokk- inn óhultur um líf sift. Þraut-
Ur sér enga leið út úr vandræð- reyndum baráttumönnúm úr
unum aðra en samstjórn lýð- hópi kommúnista er rutt úr
ræðisflokkanna þriggja. Til-: vegi sem svikurum og njósbur-
múnista. Daglega heyra menu
um nýja og nýja svikara. í rild
einræðisins, þar sem ógnar-
stjórnin hefur völdin, er eng-
manna, að þeir Ijúki áríðandi
störfum áður en þeir taka sér
frí — jafnvel jólafrí. Auk þess
stendur hér alveg sérstaklega
á. Það
er hæfcta á að talsverður út-
flutningsatvinnureksíur
stöðvist þann tíma er al-
þingi tekur sér jólafríið.
Vertíð er að vísu ekki al-
mennt byrjuð hér sunnan
lands. Hins vegar eru haust
gangsleysi kosninganna og
skaðinn af þeim er þannig þeg-
ar kominn í ljós.
Samfyfkingarfafs
kommúnista.
Um fyrrverandi stjórnar-
andstöðu, Kommúnistaflckkinn,
sem breitt hefur yfir nafn og
númer og kallar sig Sósíalista-
flokk, sé ég ekki ástæðu til að
segja mikið í þessu sambandi.
eigi undirbúið frv. Þá hef ég
heldur eigi viljað leggja alla á-
byrgð á hæstv. fyrrv. fjármála lAugljós þjónusta kommúnista
ráðherra af þessum sökum, því
að hann er kunnur áhugamað-
ur um állt er að sjávarútvegi
um. Sá, sem ekki hugsar eftir
línunni eða fellur einvaldanum
ekki að einhverju leyti í geð,
er vægðarlaust drepirm. Blind
ustu trúarbragðaofsóknir mið-
aldanna og gaidrabrennur voru
barnaleikur hjá þeim ofsókn-
um, pyntingum og hörmung-
um, andlegum og líkamlegum,
sem nú eiga sér stað í lönduro
þeim þar sem kommúnistar
hafa náð völdum á tuttugustu
öldinni undir yfirskini sam-
fylkingar.
Hundruð milljóna manna
lýtur og hefur oft í verki sýnt,
að hann ber hag þessa atvinnu-
vegar mjög fyrir brjósti, þótt
það að vísu eigi sjáist á þessu
fjárlagafrumvarpi.
Ábyrgðarleysi borgaraflokkanna
og blind hlýðni forustumanna Um allan heim fordæma þessar
flokksins við erlent einræðis- 'aðfarir með viSbjóði.-og til okk
flokkurinn hafði af fullkomnu
Ég hef áður lauslega minnzt
á afleiðingar þess að stjórnar-
samstarfið var rofið. J Þegar abyrgðarleysi kvetkt kosm:
ríki og kúgunarstefnu hefur
opnað augu allra lýðræðissinna
fyrir skaðsemi Kommúnista-
flokksins. Sókn flokksins hér á
landi er algerlga stöðvuð.
Ýmsir menn, sem kosið höfðu
áður með flokknum í þeirri trú
að þeir væru að kjósa róttækan
og frjálslyndan flokk, hafa
snúið við honum baki. Flótti
er brostinn i liðið.
ar íslendinga á slíkur boðskap-
ur ekkert erindi. Allir hugs-
andi menn og frjálslyndir
hverfa burtu frá Kommúnista-
flokknum þegar þeim verour
ljóst, hvað flokkurinn er í
raun og veru. Foringjar kom-
múnista finna þetta. Flókkur
þeirra er orðinn einangraður
og forustumennirnir eru a'ð
einangrast í sínu'm eigra
I
síldveiðin brást á s.l. sumri
voru augljós vandræði fram
undan. Þá hefði þurft að hefj-
ast tafarlaust handa og leita
samkomulags milli flokkanna
og við Alþýðusambandið og
Bandalag starfsmanna ríkis og
bæja um ráðstafanir til þess að
firra þjóðina voða. Þetta var
ekki hægt að gera. Framsókn-
arflokkurinn rauf stjórnarsam-
starfið einmitt á þeim tíma,
þegar vandræðin vegna síldar-
ieysisins voru komin í ljós.
nga- úthellinga og skoðanakúgunar
eldinn. Engar viðræður gátu fylgja kommúnistaflokkum
farið fram um vandamálin. hvar sem þeir eru við völd í
Hinum dýrmæta tíma frá því i Evrópu eins og svartur
ágústmánuði til miðs nóvem- skuggi. Hvar sem þeir hafa
ber var varið í tilgangslaust komið höndum undir, hafa
þjark og í kosningaþvarg, sem þeir troðið á hinum helgustu
bar engan árangur og engum mannréttindum og brotið alla
var til góðs, í stað þess að nota andstöðu á bak aftur með of-
hann til þess að reyna að finna beldi, fangelsunum og mann-
sameiginlega lausn á vanda- drápum. Á seinni árum hefur
Alíir ókostir einræðis, blóðs-1 n0kki. Þess vegna bjóða þeir
a
málunum fyrir haustið. Með
því að knýja fram alþingis-
kosningar á þessum tíma árs
fórnaði Framsóknarflokkurinn
þetta skeð undir yfirskini sam-
fyikingar. Leitað hefur verið
samstarfs við jafnaðarmenn.
Síðan hafa verið hafnar of-
Fyrrverandi forsætisráðherra því miður þjóðarheill af flokks- sóknir gegn forustumönnum
gerði tilraun til þess að koma á
samstarfi, með því að fá ráð-
herra Framsóknarflokksins til
þess að segja ekki af sér fyrr'en
að kosningum loknum. Ráð-
ástæðum, sem öllum eru Ijós-
ar. Sjálfstæðisflokkurinn hafði
iengi undirbúið kosningar og
virtist taka því fegins hendi,
þegar Framsókn knúði þær
herrarnir sátu að nafninu til, 1 íram. I
en allir möguleikar. til skrafs
og ráðagerða um íramtiðina
flokksins
hamrað á
blöðum Sjálfstæðis-
hafði mjög verið
ókostum samstjórn-
voru útilokaðir. Framsóknar- ar þriggja flokka. En nú mun
borgaraflokkanna. Þeim hefur
verið rutt úr vegi. Að því
loknu hafa verið hafnar of-
sóknir gegn forustumönnum
jafnaðarmanna. Hreinsanir
hafa í öllum löndum farið fram
með sama hætti. Þegar þeim
i var lokið hófst blóðug valda-
barátta innbyrðis me-ðal kom-
1 nú upp á samfylkingarleiðina
eða sjöunau línuna frá Moskvu,
sem revnzt hefur hengingaról
i fyrir þær lýðræðisþjóðir álf-
unnar, sem leyft hafa komm-
únistum að smeygja henni um
háls sér. Það er byrjað á sak-
leysislegan hátt með því að
^ bjóða upp á samfylkingu í
bæjarstjórnir og í ríkisstjórn.
j Fyrir alla hugsandi Alþýðu-
flokksmenn eru slík samfy'ik-
( ingartilboð hlægileg. Komm-
j únistar bjóða ekki upp á sam-
j fylkingu til þess að koma mál-
efnum alþýðunnar áleiðis,
heldur til þess að reyna að ná
völdum og áhrifum. Þeir hafa
t. d. haft samfylkingu við
Sjálfstæðisflokkinn á ísafirði i
bæjarstjórn gegn Alþýðu-
fiokknum í heilt kjörtímabil.
íhaldsstefnan hefur ráðið öll-
um málefnum. Fjárhagur bæj-
(Frh. á 7. siðu.)