Alþýðublaðið - 16.04.1950, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÖIÐ
Sunnudagur 16. apríl 1950
Útgefandi: Alþýðuflokkúrinn.
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Reneðikt Gröndal.
Þingfrétíir: Helgi Sæmundsson.
Ritstjórnarsímar: 4901, 4902.
Anglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiffslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Hiittt nýi Öku-Þór
TÍMINN er yfirleitt þreyt-
andi aflestrar, en ritstjórnar-
grein hans í gær er einstaklega
skemmtileg. Höfundur hennar
reynir að vera fyndinn á kostn-
að Alþýðuflokksins, en hvort
tveggja er, að hann er reiður
og illa verki farinn, svo að les-
endur greinarinnar sjá þar
Framsóknarflokkinn í stórum
og glöggum spéspegli. Klauf-
inn, sem reiðir til höggs gegn
Alþýðuflokknum, taer óvart
vopn á sjálfan sig.
Höfundurinn líkir Alþýðu-
flokknum við drukkinn bíl-
stjóra, sem hafi ekið farkosti
sínum út í urð, bi’otið hann og
slasað fólk. Þegar aðrir eru
að koma farartækinu upp á
veginn á ný, hrópar bílstjórinn
að þeim hæðnisorðum, hvers
Vegna þeir aki ekki eins greitt
og hann hafi gert. Og þegar
iæknir er kominn til að gera að
sárurn hinna slösuðu, hrópar
bílstjórinn: -— Sjáið bölvaðan
kvalarann! Það leynir sér svo
sem ekki, hver blessaður lækn-
irinn er. Hann er hinn frábæri
björgunaraðili íslenzkra stjórn-
mála, Framsóknarflokkurinn!
En svo bregst greinarhöf-
undinum heldur betur boga-
listin, því að skömmu síðar fer
hann að ræða um það, að Al-
þýðuflokknum fari illa að sví-
virða þá, sem standi í tvísýn-
um björgunaraðgerðum. Þá
hefur hann. gleymt því, að
dæmisagan hljóðar um lækni,
sem er að gera að sárurn bein-
brotinna farþega á slysstað.
Sannleikurinn um hið ömur-
lega hlutskipti Framsóknar-
flokksins er svo ríkur í huga
hans, að hann fer áður en var-
ir að ræða um tvísýnar bjöi'g-
unaraðgerðir fiokksins, sem
hann áður líkti við lækrii.
*
Þetta er eðlilegt. Framsókn-
arflokkurinn er enginn læknir
í íslenzkum stjórnmálum. En
hann var farþegi í bifreiðinni,
sem Tíminn segir nú, að Al-
þýðuflokkurinn hafi ekið
drukkinn. Alþýðuflokkurinn ók
þeim farkosti ekki út í neina
prð. Hann síöðvaoi hann þvert
á móti á sléttum og greiðfær-
um vegi, þegar Framsóknar-
flokkurinn hljóp út í fússi af
því að hann fékk ekki að stýra
og tók sér fyrir hendur ferða-
lag um torfsera fenjamýri. Þar
skreið hann um á höndum og
fótum og ataði sig upp fyrir
haus. Loks komst hann þó að
::ama landi aftur. Þá samdi
hann um samfylgd við íhaldið,
þótt hann þættist yfirgefa far-
kostinn vegna nærveru þess
áður en hann álpaðist út í fenja
mýrina. Framsóknarflokkurinn
seítist meira að segja undir
stýri. _ Og hvernig hefur svo
þessi Öku-Þór íslenzkra stjórn-
mála rækt bílstjórastarfið? Er
það ekki einmitt nú fyrst, að
farbosturinn liggur á hvolfi úti
í urðinni?
Staðreyndirnar tala. Það er
búið að lækka gengi ki'ónunn-
ar um 42,6cí. Hver nauosynja-
varan af annarri, svo og hvers
konar þjónusta, hefur stór-
hækkað í verði, og er þar þó
aðeins um byrjun að ræða. En
sjávarútvegurinn, atvinnu-
greinin, sem gengislækkunin
átti fyrst og fremst að bjarga,
er í þann veginn að stöðvast.
Nú blasir við urð og grjót,
hvert sem litið er. En Fram-
sóknarflokkurinn , virðist í-
mynda sér, að framundan liggi
beinn og breiður vegur og
æskudraumalöndin bíði hans
bak við næsta leiti. Hann hefur
varla tapað dómgreindinni á á-
fengisdrykkju. En hann lifir í
sælli vímu. Það, sem gleður
hann, er að vita Steingrím,
Hermann og Eystein í framsæti
stjórnarbílsins og elsku vinina,
Olaf, Björn og Bjarna, sem
farþega í aftursætinu.
Tíminn segir í ritstjórnar-
grein sinni í gær, að Framsókn-
arflokkurinn haíi slitið stjórn-
arsamvinnunni í fyrrahaust til
að knýja fram stefnubi'eytingu.
Stefnubreytingin er komin til
sögunnar. Hún birtist í mynd
gengislækkunarinnar og verð-
hækkananna. Afleiðing hennar
er sú, að atvinnuvegirriir eru í
þann veginn að stöðvast, en
verðbólgan og dýrtíðin fer
upp úr öllu valdi. Það er svo
sem ekki ofsögum af bví sagt,
þó að fullyrt sé, að Frarnsókn-
arflokkurinn standi í tvísýnum
björgunaraðgerðum. En Tíminn
lítur á hann sem lækni á slys-
stað og ímyndar sér sennilega,
að sjálfur sé hann Ivfseðillinn.
Þvílíkt og annað eins! Og svona
ekrifa menn, sem hafa á sér
orð fyrir reglusemi!
Greinarhöfundur Tímans
hefur allt á hornum sér vegna
þess, að Alþýðublaðið birti
greinar um það, að nú þurfi að
sækja það fé, sem íslenzkir
gróðamenn hafi rakað saman á
verzlun, flutt úr landi og kom-
ið fyrir erlendis, meðan Al-
þýðuflokkui'inn var í stiórn.
Það vantar svo sem ekki ónot-
in og derringinn. Alþýðublaðið
hefur þó ekki annað gert en
minna á það, að Hermann Jón-
asson fullyrti á opinberum
fundi, að hann vissi, hversu
hái'ri upphæð földu inneign-
irnar erlendis næmu, og fram-
bjóðendur Framsóknarflokks-
ins í fyrrahaust töldu einsýnt,
að Hérmann fyndi þetta fé,
þegar hann væri orðinn ráð-
herra eftir kosningar. Nú er
Hermann kominn í stjórn og
ætti því að fara að spjara sig.
Námumálaráðherrann þykist
vita, hvar fjáirsjóðs fölau inn-
eignanna sé að leita. Álþýðu-
blaðið hefur mælzt til þess, að
hann leiði Björn vin sinn Ol-
afsson á staðinn, þar sem sjóð-
urinn er fyrir, láti hann grafa
eftir honum og afhendi Ey-
steini Jónssyni hann til varð-
véizlu og ávöxtunai'.. Þessum
hógværu tilmælum heíur Tím-
inn reiðzt. En Alþýðublaðinu
gekk hins vegar gott eitt til, og
það ímyndaði sér meira að
segja, að Hermann Jónasson
hefði valið sér embætti námu-
málaráðherrans með sérstöku
Ulliti til þessa veglega hlut-
verks. En gremja Tímans
skyldi þó aldrei stafa af því,
að Hermann Jónasson hafi að-
eins dreymt þennan gullfund,
meðan Framsóknarflokkurinn
var á ferðalaginu úti 1 fenja-
mýrinni?
Feitmeíisskoríur í Reykjavík. — Eldii til, ekki til.
— Hvorki smjör, smjörlílci eSa íólg. — Hafnar-
fjarðarvegurinn. — Nokkrar fyrirspurnir frá
Hafnarfirði viðvíkjandi verzlun.
SEGJA MÁ, að bærinn Iiafi VEGFARANDI SKRIFAR:
verið viðbitslaus undanfarna Einu sinni ennþá er vegurinn
daga. Er því ííkast sem að styrj milli Reykjavíkur og Hafnar-
aldarástanú sé að færast yfir
Reykjavík, því að á styrjald-
nrárunum heyrði rnaðúr það oft
að það væri feitmetisskorturinn
fem aðallega þjakaði þjóðunum
hvað mataræði snerti. Tólg' hef--
ur .ekki fengizt, ekki smjör
líki heldur ekki í nokkra daga.
EFTIR AÐ HAFA lesið til-
kynningar iðnrekenda skilur
maður að smjörlíkisskortur
kunxii að vera fyrir hendi vegna
rkorts á hráefnum í smjörlíkið.
Smjörskorturinn hefur alltaf
gert vart við sig við og við svo
að hann er varla tiltökumál,
enda flytjum við líka inn smjör
í stórum stíl. En hvers vegna
vantar tólg. Maður, s'em kvaðst
hafa hringt í Sláturfélagið í
fyrradag sagðist hafa fengið
þær fréttir að það stæði bara á
því að búa til tólgina. Það er
furðleg afsökun og ótrúleg núna
í þessum algera feitmetisskorti.
En ef til vill er það ein af hlið-
nrráðstöfununum, að neyða fólk
til að borða burrt.
Vöruvöndun fisksala.
VÖRUVÖNDUN er orð, sem
alltof sjaldan heyrist hér á
landi. Þjóðin lifir að veru-
legu leyti á útflutningi fisk-
afurða, sem eru þess eðlis,
að það geíur miklu munað
um verð og vinsældir vörunn
ar, hversu vel hefur verið
með hana farið, hvernig
verkun hennar hefur verið og
hvernig umbúðir eru. Und-
anfarin ár, í styrjölainni og
rétt eftir hana, var hægt að
selja svo til allan fisk góðú
verði, og þá hvarf umhugun
um meðferð fisksins, og var
öll áherzla á það Iögð, að
veiða sem mest og koma því
á markaðinn.
NÚ ER ÞETTA tímabil liðið.
I markaðslöndum okkar, til
dæmis Bretlandi og Þýzka-
landi, er nú hægt að fá meira
af annarri matvöru, og fólk
er tekið að þreytast á illa
verkuðum og oft slæmum
fiski. Þegar eitthvað annað
er í boði, bíður fiskui'inn
Iægri hlut í samkeppninni.
Þetta er veruleyt atriði í sam
bandi , við rýrnun brezka
markaðarins, eins og vel má
sjá á skrifum sérfróði'a
j rrianna í fiskveiðitímarit
j Breta. Þar má einnig sjá um-
mæli fjölda skipsíjóra, fisk-
sala og anr.arra, sem við fisk
veiðar eða sölu fást, þess efn
is, að nú verði að vanda vör-
una ogi eina vonin um áfram-
haldandi fiskmarkað sé betri
fiskur, sem húsmæður fáist
til að kaupa.
I HÉR Á ÍSI.ANDI hafa opin-
berir aðilar nokkrum sinnum
gefið út tilkynningar, þar
sem hvatt er til vandaðrar
verkunar á fiski. Hefur verið
frá því sagt, að íslenzki fisk-
urinn hafi þegar misst mikið
af þeirri frægð, sem hann áð-
ur naut, og þyki nú hvei'gi
nærri svo góð vara, sem íyi’ir
stríð. Þegar samkeppnin um
markáoina eykst, verður
þetta að lagast. Þá geta gæði
fisksins ekki síður en verð
hans haft úrslitaáhrif á það,
hver heldur markaðinum.
HRAÐFRYSTI FISKURINN
okkar hefur ekki alltaf feng-
ið góðar móttökur, þegar
hann hefur loks komizt á
pönnuna. Hér hefur honum
verið pakkað í stóra pakka og
hann síðan sendur í geymsl-
ur í Bretlandi. Yfirvöldin þar
syðra hafa oft ekki sent hann
á markaðinn nema þegar
skortur hefxir verið á nýjum
fiski, og þá hefur íslenzki
freðfiskurinn verið þýddur 1
verzlunúm og seldur sem nýr
fiskur. Hér er að vísu ekki
skorti á vöruvöndun um .að
kenna af íslendinga hálfu, en
þessi meðferð hefur senni-
lega lítið aukið frægð ís-
lenzkra afurða erlendis. Nú
munu frystihúsin vera að
snúa sér að fullkomnari
pökkunaraðferðum og smærri
pökkum, svo að hraðfrysti
fiskurinn ætti að vera stór-
um seljanlegri og snotrari
vara.
HÉR VERÐUR EKKI RÆTT
um aðrar greinar framleiðsl-
unnar, til dæmis niðursuðu,
þar sem reynslan af vöru-
vöndun mun því miður ekki
vera öll sem skyldi. Nægir
að benda á þessi dæmi um
það, að hér þarf að hefja
miklu stórfelldari herferð til
þess að íesta það í huga
hvers manns, sem við fram-
leiðsluna vinnur, að vöruna
vei’ði að vanda eins og fram-
ast er unnt, því að hver smá-
partur af fiskinum getur, þeg
ar Ixann er seldur erlendis,
ráðið því, hvort ein fjöl-
skylda kaupir meira af ís-
lenzkum fiski eða ekki.
VÖRUVÖNÐUNIN er þó ekki
nema ein hlið málsins. ís-
lendingar eru orðnir of van-
ir því að ríkisstjórnin selji
öðrum ríkisstjórnurn afurð-
irnar í stórum slöttum, án
þess að nokkuð sé hugsað um
neytandann tilvonandi. Norð
menn hafa mikið gert til þess,
að vinna markað fyrir vöru
sína og auglýsa hana, gera
hana vinsæla. Slíkar vöru-
vinsældir eru Iangbezta
tryggingin fyrir góðum fram
tíðar markaði, sem hægt er
að fá. Bandaríkin eru eina
landið, þar sem íslendingar
hafa orðiö að skapa sér mark
:ð með því að selja alþýð-
fjarðar orðinn ófær bifreiðum
og versnar nú dag frá degi.
Vegaryfirvöldin horfa á að-
gerðalaus. Nýlega fór ég í bíl
mínum um veginn í myrkri, og
varð það á að detta með eitt
hjólið í djúpa holu og brjóta
augablað, sem hvergi fæst nú.
Nokkrum metrum sunnar á veg
ínum var bíll með þungt hlass,
hafði hann lent í einni gryfj-
unni, því þetta eru nú ekki hol-
ur lengur, heldur gryfjur, og
brotið einnig augablað. M. ö. o.,
dag hvern eru eyðilögð á þess-
um fjölfarnasta þjóðvegi lands-
ins verðmæti fyrir þúsundir eða
kannske tug þúsundir króna.
ÞÆÐ MÁ VERA DÆMAFÁTT
hii-ðuleysi af vegamálastjóra, að
■láta þennan veg alloftast vera
ófæran. Hvers á hann að
gjalda? Það var beint ógeðs-
íegt að sjá bíl og menn vera að
dreifa sandi og möl í stærstu
gryfjurnar um daginn. Nú er
þetta allt farið og gryfjurnar
gapa enn þá meiri gímöld en
nokkru sinni fyrr. Ég skora nú
á, og ef ekki það dugar, þá
hrópa ég á vegamálastjóra, að
láta nú fara að gera við veginn,
ekki rneð klastri, heldur endur-
bæta hann svo að hann dugi
eitthvað frekar en hingað til.
Ég treysti að vegamálastjóri
cvari nú, því að hvenær verður
byrjað á viðgerðinni.
HAFNFIRÐINGUR SKRIF-
AR: ,,Ég vil biðja þig að birta
fyrir mig tvær fyrirspurnir, sem
6g vona að fá svör við frá hlutað
eigandi iélögum. Fyrsta er til
Sambands íslenzkra samvinnu-
félaga. Fá ekki öll kaupfélög,
sem eru í sambandinu, xitbýtt
vörum þaðan,- í hlutfalli við fé-
lagatölu sína t. d. vefnaðarvöru,
búsáhöld, skófatnað og fleira?
Ef svo er, þá vil ég spyrja kaup-
félagsstjóra Hafnfirðinga hvað
verður af þessum vörum? Hvers
vegna getur Kaupfélag Hafnar-
fjarðar ekki selt félagsmönnum
síntim svipað magn af þessum
vörum og önnur kaupfélög?
EF MA.-DUR KEMUR í KRON
í Reykjavík þá sér maður góðar
og nytsamar vörur, sem félags-
raenn fá' úthlutað út á vöru-
jöfnunarmiða sína, og oft heyr-
ir maður í útvarpinu auglýsing-
ar um vörujöfnun, frá
kaupfélögum úti á landi, en
margt af þeim vörutegundum
kemur aldrei fram í buð í kaup-
íélagsins hér“.
SÝNINGIN í Aðalstræti 6. á
unni sjálfri vörur sínar, og eftirprentun af frægum mál-
það stax'f hefúr ekki borið
mikinn siáanlegan árarigur.
Þar þyrfti að gera meira til
að afla íslenzka fiskinum
vina og kaupenda, og verður
það ekki gert betur en a5 aug
lýsa og fá verzlanir til a,ð
auglýsa vöru, sem sölumenn-
irnii' eiga með góðri sam-
vizku að geta gefið hin
beztu með'mæli. Slíkt og
verkum hefur verið opin frá
því fyrir páslia, en lýkur í dag.
Hefur sýningin verið fjöl-
sótt og margar mýndir , hafa
selst.
hið sama, þyrfti að gera víð-
ar en á ameríska markaðin-
um. Með því rnóti verða ís-
lenzkir markaðir bezt tryggð
ir.