Alþýðublaðið - 04.05.1950, Blaðsíða 1

Erfiff að finna fé, svo að nauðsyn
[væntdir s
JB
jérar fyrirspurni
iil ríkissf|érnar-
ÞINGMENN ALÞÝÐU-
FLOKKSINS hafa lagt fram á
alþingi nokkrar fyrirsþurnir
til ríkisstjórnarinnar, og fara
þær hér á eftir:
Frá Stefáni Jóli. Stefánssyni:
„1. Herju nemur gengishagnað
ur sá, er um ræðir í 2 gr. 1. nr.
22 1950, um gengisskráningu
o. fl,?
2. flver verður hluti bygging
arsjóðs verkamanna?
3. Er sá hluti tilbúinn til ráð
stöfunar til byggingar nýrra
verkamannabústaða?"
Frá Gylfa Þ. Gíslasyni og
Stefáni Jóh. Stefánssyni: ,,Hef
ur farið fram fullnaðarendur-
skoðun á reikningsskilum bygg
ingarnefndar nýju síldarverk-
smiðjanna á Siglufirði og Skaga
strönd um byggingarkostnað
verksmiðjanna? Ef svo er, hafa
endurskoðendur staðfest reikn
ingsskilin athugasemdarlaust?
Hafi þeir ekki. gert svo, hvaða
meginathugasemdir hafa þeir
gert?“
Frá Gylfa Þ. Gíslasyni og
Harakli Guðmundssyni: „Hvers
vegna hefur gengi lírunnar
ekki verið skráð samkvæmt 1.
gr. 1. nr. 22 19. marz 1950, um
gengisskráningu, launabreyt-
ingar, stóreignaskatt, fram-
leiðslugjöld o. fl.?“
Frá Gylfa Þ. Gíslasyni og
Haraldi Guðmundssyni: „Hef-
ur ríkistjórnin í hyggju að
leggja fyrir það þing, er nú sit
ur, frv. til nýrra launalaga? Ef
svo er ekki, hvað hyggst rík.is-
stjórnin þá fyrir um greiðslu
uppbóta á laun opinberra starfs
manna, þar til ný launalög
verða sett?“
BRETADROTTNING skírði
í gær stærsta flugvélamóður-
skip Breta, Ark Royal, er það
hljóp af stokkunum. Skipið er
yfir 36 000 lestir.
ííkissjóður svo hlaðinn iausaskuld-
uíu að þess eru engin dæmi fyrr
c« Ý 2 r ii
á fjármála
i í gærdag.
Á að banna flokks-
sfarfsemi
kommúnisfa!
EYSTEINN JÓNSSON fjármálaráðherra skýrði frá því á
þingi í gær, að þ&5 reyndist nú ærið viðfangsefni að finna fé
til þcss að a!!ra nauðsynlegustu framkvæmdir í landinu ekki
stöðvist. Sag’ði fjármálaráðherrann, að ríkissjóður væri nú svo
gersamlega hlaðinn óreiðuskuldum, að þess mundu engin dæmi,
að slíkt hefði átt sér stað fyrr. Þannig er ástandiið, sem Eysteinn
tekur nú við, eftir tíu ára fjámálastjórn Sjálfstæðismanna.
Það var við umræður um *
þingsályktunartillöguna um
Austurveg, sem Eysteinn tók
til máls. Eiríkur Einarsson
hafði fylgt þeirri tillögu úr
hlaði, en hún er á þá lund, að
byrjað skuli á Austurvegi, sem
lög voru sett um 1946, og varla
mun kosta minna en 20 millj-
ónir. Taldi Eiríkur þetta hið
mesta nauðsynjamál, sem
mundi spara stórfé og gjald-
eyri með greiðari flutnmgum á
afurðum til Reykjavíkur.
Eysteinn sagði hreinlega, að
þetta væri ekki hægt; það væri
ekki mögulegt að hefja þessar
framkvæmdir á þessu ári.
Sagði hanrp að það yrði að
bjarga því, sem bjargað yrði,
sem þegar væri byrjað á.
Nefndi hann dæmi þess, að
vélar væru jafnvel komnar til
landsins, en ekki væri hægt að
leysa þær út vegna lánsfjár-
Ieysis,_og væru menn að reyna
að tína saman smáupphæðir
hér og þar. Eysteinn sagði frá
rafmagnslögnum sunnaulands.
þar sem staurar væru komnir
upp langar vegalengdir, en ekkí
væri hægt að leggja leiðslurn-
ar á þá vegna fjárskorts og
g j aldeyrisskorts.
Tillagan um Austurveg var
samþykkt við fyrri umræðu að
viðhöfðu nafnakalli með 17 at-
kvæðum gegn 4, en 11 greiddu
ek'ki atkvæði og 20 voru fjar-
verandi.
Trygve Lie fer fif Moskv
TRYGVE LIE, aðalritari
sameinuðu þjóðanna, skýrði
frá því í París í gær, að
hann myndi fara til Moskvu
í næstu viku, og gerir liann
sér vonir um að hitta Stalin
marskálk. Lie hefur sagt, að
á þessu ári verði að gera al-
varlegar tilraunir til að
stöðva kalda stríðið og encl-
urvekja traust á sameinuðu
þjóðunum.
Lie hefur ekki skýrt frá
því, hvað hann hefur rætt
við ráðamenn í Evrópu, en
hann hefur verið í London
og París og fer nú til Haag
og Moskvu. Mun hann þó
hafa rætt um Kína og cam-
einúðu þjóðirnar, svo og
hugmynd sína um að örygg-
isráðið komi öðrú hverju
saman í öðrum löndum en
nú.
SURNINGIN um það, hvort
rétt sé að banna kommúnista-
flokka er nú rædd í morgum
löndum víða um heim. I Astra-
línu og Suður-Afríku virðast
meirihlutaflokkar ætla að lög-
binda slík bönn en í öðrum
löndum hefur slíkum tillögum
verið illa tekið.
í Frakklandi hefur tillaga
um að banna kommúnistaflokk
inn verið felld í þingnefnd
með 14 atkvæðum gegn 8. Jafn
aðarmenn sátu hjá við atkvæða
greiðsluna, en nokkrir MRP
þingménn greiddu atkvæoi mcð
kommúnistum gegn henni. í
Kanada hefur formaður stjórn
arandstöðunnar, George Drew
krafizt þess, að kommúnistar
verði bannaðir, en forsætisráð
herrann, St: Laurent, neitaði að
stvðja tillöguna.
í Ástralíu hefur verkalýðs-
sambandið tekið afstöðu á móti
frumvarpi stjórnarinnar um
bann á kommúnistaflokkinn.
Segir í áliti sambandsins, að
frumvarp stjórnarinnar opni
henni leið til að banna alla
flokka, 3em eru henni and-
stæðir.
BREZKI TOGARINN Etru-
ria frá Grimsby hefur verið
tekinn af rússnesku herskipi í
norðurhöfum. Ekkert hefur
frétzt frá togaranum síðan hann
var tekinn.
HÁKON NOREGSKONUNG
UR og Ólafur krónprins heim-
sóttu í gær Frazer aðmírál um
borð í brezkan tundurspilli,
sem nú er í Osló.
Afmœlisklukka Osloborgar
•
Osloborg heldur í þessum mánuði hátíðlegt 900 ára afmæli sitt
og standa hátíðahöldin yfir í fjóra daga, 14. til 17. maí. Verður
hið glæsilega ráðhús þá vígt og dómkirkjan (Kirkja vors frels-
ara) verður einnig vígð. Þá verður mikill fjöldi sýninga í Oslo
í allt sumar og margs konar hátíðahöld. — Myndin er af einni
af fjórum klukkum, sem verða í ráðhúsinu. Klukkan er fjórar
lestir að þyngd og var smíðuð í Túnsbergi.
Gengislækkunin seiur mark
siSf í fiesfa lii fjarlagamia
-----------------
Stjórnarflokkarnir sýna enga viðieitni
til að draga úr ríkisbákninu.
-----—*----------
GENGISLÆKKUNIN setur mark sitt á flesta liði fjár-
lagafrumvarpsins. Hún veldur miklum hækkunum á útgjöld-
um samtímis því, sem furðu lítillar viðleitni gætir hjá ríkis-
stjórninni í þá átt að minnka rkisbáknið, þó að byrðar gegnis-
lækkunarinnar hafi verið lag'ðar á þjóðina, tiltölulega þyngst-
ar á þá, sem sízt hafa bein til að bera þær, — þvert á móti
virðist enn eiga að auka það, sagði Iiannbal Valdimarsson í
ræðu sinni í sameinuðu þingi í gær, er fjárlagafrumvarpið
var til annarrar umræðu.
Hannibal færði fram fjöl-
mörg dæmi máli sínu til stuðn
ings. Gengislækkunin hefði í
för með sér hækkun á rekstri
ýmissa ríkisfyrirtækja: lands-
síminn yrði hennar vegna fyr-
ir 2,4 milljón króna gengistapi,
sem síðan væri tekið af almenn
ingi með hækkuðum símagjöld
um, vextir af erlendum lánum
hækkuðu að krónutölu, fram-
kvæmda, vega-, hafna-, brúar-
höndum, yrðu stórum dýrari og
kostnaður við utanríkisþjón-
ustuna hækkaði um helming.
Framlög til verklegra fram-
kvæma, vega-, hafna- brúar-
gerða o. s. frv. hins vegar
óbreytt og því raunverulega
lægri, þar eð framkvæmdirn-
ar yrðu dýrari.
Hann benti einnig á að frarn
lög til ýmissa skrifstofustofn-
ana ríkisins ættu enn að hækka,
og væri því frekari útþensla rík
isbáknsins sýnileg, þótt svo
hefði verið látið heita við kosn
ingarnar, að jafnaðarmenn
ættu sök á allri skriffinnsku,
(Frh. á 8. síðu.)
Sykurskammfurinn í
þessum mánuði
ÁKVEÐINN hefur verið
knappari skammtur á sykri
þennan mánuð en ráðgert hafði
verið, og stafar það m. a. af
skemmdum, sem urðu á sykur-
farmi, sejn kom hingað.
í þessum mánuði er einungis
heimilt að selja sykur út á syk-
urreitina nr. 14, 15 og 16 ásamt
nr. 11, 12 og 13, sem voru í
gildi síðasta mánuð. Hins veg-
ar er ekki heimilt að afhenda
sykur í þessum mánuði út á
reitina nr. 17, 18, 19 og 20.