Alþýðublaðið - 28.06.1950, Side 5

MiSvikudagur 28. júní* 1950.
ALÞÝÐLBLAÐIÐ
5
ÞAÐ ER þakkarvert! þegar
fróðir menn og góðviljaðir
taka sér fyrir hendur að upp-
lýsa fáfróðan alménning. Einn-
ig ber að meta það og virða,
jþegar einhver tekst á hendur
að uppræta misskilning eða
Jeiðrétta hann. En þá kröfu
verður að gera til þeirra
manna, sem þetta taka að sér,
að upplýsingarnar séu réttar,
<og leiðréttingin sannari en
hitt, sem leiðrétt er.
Á sjálfan afmælisdag lýð-
veldisins íslenzka, 17. júní s. I,
Joirtist í Morgunblaðinu, cYtir
prófessor Magnús Jónsson, for-
mann fjárhagsráðs, greinar-
korn, er hann nefnir ,,Leiðrétt-
ing út af bílainnflutningi“, þar
sem hann kemst að þeirri nið-
urstöðu, að allir hinir marg-
umtöluðu lúxusbílar séu inn í
landið komnir út af samvinnu
Emils Jónssonar og viðskipta-
nefndar, og raunar helzt ein-
göngu að minni tilhlutan, því
að framarlega í ,.leiðréttinsr-
unni“ segir, að ég hafi, á all-
óvenjulegan hátt. lagt fyrir
viðskiptanefnd að veita inn-
flutningsleyfi fyrir þessum bíl-
ttm.
Ókunnugur lesandi, sem ekki
hefur fylgzt með gangi þessara
mála, lilýtur við lestur grein-
arinnar að komast að þeirri
niðurstöðu, að ég hafi beinlínis
átt frumkvæði að þessum bíla-
innflutningi, farið á bak við
fjárhagsráð, og á mjög óvenju-
legan hátt ,,lagt fyrir“ við-
skiptanefnd að veita innflutn-
ingsleyfi fyrir þessum bílum.
Máli sínu til stuðnings læ,tur
prófessor Magnús fvlgja afrit
af tveim bréfum fjárhagsráðs.
út af þessu máli. sem eiga að
taka af öll tvímæli um sakleysi
fjárhagsráðs og sekt mína.
Með því að ég tel hér um
mjög óvenjulegan málflutning
að ræða, að ekki sé meira sagt,
af hálfu prófessorsins, þar sem
hann hlýtur að vita betur skil á
þessu máli en fram kemur í
greininni, og þar sem ekki
einu sinni er farið rétt með
þær heimildir, sem vitnað er
til, hlýt ég að gera nokkrar at-
hugasemdir við ,,leiðréttingu“
hans.
En það fer bezt á því, áður
en ég kem að þessum einkenni-
legu atriðum í leiðréttingunni,
að skýrt sé frá gangi málsins.
FRUMKVÆÐIÐ VAR
HJÁ VIÐSKIPTANEFND
Allt frá því að ríkisstjórnin,
árið 1947, gerði róttækar ráð-
stafanir til að loka fyrir inn-
flutning á fólksbílum, var við-
skiptanefnd •— sem er deild úr
fjárhagsráði, eins og próf. M. J.
ségir — óþreytandi að benda
ríkisstjórn á að þetta fyrir-
komulag væri óhæft til fram-
búðar, og vrði að brevtast. —
Ríkisstjórnin þybbaðist bó við,
eins lengi og fært þótti, og
vildi ekki ganga inn á sjónar-
mið viðskiptanefndar til fulls.
Þegar kom fram á vor 1949 var
nefndinni þó sagt, að ríkis-
stjórnin vildi athuga tillögur
nefndarinnar hér að lútandi
nákvæmléga, og var óskað eft-
ir að hún setti þær fram skrif-
lega og sendi viðskiptamála-
ráðuneytinu. Frumkvæðið að
rýmkun innflutningshaftanna
var því hjá viðskiptanefnd —
deild fjárhagsráðs — en ekki
hjá ríkisstjórnínni og sízt af
öllu hjá mér, því að ef til vill
hefur það verið mér að kenna
meira en nokkrum öðrum, hve
lengi, var staðið fyrir, á móti
þessum innflutningi. — Bréf
viðskiptanefndar og tillögur
Emil Jónsson:
bárust svo ráðunevtinu í bréfi
dags. 20. júní 1949 svóhljóð-
andi:
..Með .skírskotun til samtals
við hæstv. viðsklptamálaráð-
herra. vill viðskintanefndin tiá
ráðuneytinu, að hún befur sam
bykkt að veita innflutninffs-
levfi (án pialdeyri1;! fvrir bif-
reiðum til þeirra aðila. er fallið
geta undir eftirtaldar reglur:
1. Þeir. sem fá kaun sitt greitt
í erlendum gialdevrú enda
færi þeir s^nnur á að giald-
evrinum hafi ekki verið
varið til annars en kaupa á
umræddri bifreið.
2. Þeir. ‘sem starfað bata er-
lendís og fengið greitt kaup
bar.
3. Umboðsmenn erlendra bif-
reiðaverksmiðja, einn sýn-
ingarbíl hver.
4. Þeir, sem rétt áttu til bif-
reiðainnflutnings, sam-
kvæmt reglum viðskinta-
ráðs, sem í gildi voru árin
1943—1947, en fengu ekki
innfluttar bifreiðar þá.
5. Þeir aðilar, sem fepgið hafa
bifre’ðar að gjöf eða sem,
greiðslu á sannanlegum
skuldum.
Nefndin væntir bess gð hið
háa ráðuneyti falliyt á þennan
úthlutunargrundvöll.
Með sérstakri virðineu.
Sverrir Júlíusson (s.).
Guðm. Sigurðsson (s.).“
Afrit af þessu bréfi mun við-
skiptanefnd hafa sent fjár-
hagsráði.
Þetta voru sem sagt tillögur
viðskiptanefndar til ráðunevt-
isins um það, hvernig nefndin
teldi að haga bæri leyfisveit-
ingunum.
Þegar fjárhagsráð hafði feng
ið bessar tillögur í hendur,
skrifar það einnig viðskipta-
rriálaráðuneytinu bréf um mál-
ið svohljóðandi:
..Með bréfi 25. þ. m. sendi
viðskiptanefnd fjárhagsráði af-
rit af bréfi til hins háa við-
skiptamálaráðuneytis um regl-
ur fyrir veitingu innflutnings-
levfa fyrir bifreiðum.
Hefur ráðið óskað þess við
nefndina, að hún hefji ekki út-
fáfu slíkra leyfa fvrr en ráðið
hefur sagt álit sitt á þeim. Vill
ráðið fara þess á leit, að hið
béa ráðunevti staðfesti þær
ekki. nema í samráði við fjár-
hd.pr-r^'
Með sérstakri v’"rðingu.
Fiárhaffsráð.
Oddur Ouðiónsson (s).
Bragi Kristjánsson (s.).“
Þetta bréf fiár^apsráðq tek-
ur prófessor Marmts Jóns'-on
í Morgunblað'ieiðréttingu
hna. en með svnlítilli bre,|rt-
inpu. Hjá honum byrjar bréfið
bannig:
..Með b’-éfi dags. 25. þ. m.
sendi viðskiutanefnd fiár-
bagsráði afrit af bréfi hins
háa viðskintamálaráðimevt-
is um reglur fvrir ve-'tl•'><?’>
innflutningsleyfa fyrir bif-
T’eiðum.“
Breytingin er ekki miVU, en
hún’gerbreytir bó efni málsins.
Hann fellir niður eitt lítifS orð
— ,.til“ —, en bað er nócr. Sam-
kvæmt ,.Ieiðréttingu“ M. J. er
hér um að ræða bréf viðskint.a-
málaráðuneytisins um reglur
fvrir innflutning á bílum, en
er raunar bréf viðskiptanefnd-
ar til ráðuneytisins. með tillöc-
um um reglur, enda hafði við-
skiptamálaráðunevtið á þessu
stigi málsins engar reglur gef-
ið út.
Hér er um leiðinlega villu að
ræða •— off ekki prentvillu hiá
Morgunblaðinu •—. því að leið-
réttingarútgáfa M. J. á þessu
bréfi er prentuð alveg eins í
Tímanum daginn eftir.
Var bví hér uui að ræða, af
hálfu fjárhagsráðs, aðvörun til
ríkisstjórnarinnar um að sam-
þykkja ekki regrlur viðskipta-
nefndar, eins og þær lágu fyr-
ir. Þetta var raunar óþarft, því
að ríkisstjórnin hafði, áður en
hún fékk bréf fiárhagsráðs.
samþykkt að staðfesta ekki
þessar reglur, eins og þær lágu
fyrir. —
ÞÁTTUR
RÍKISSTJÓRNARINNAR
Eins og að líkum Iætur hafði
þetta mál oft borið á góma i
ríkisstjórninni, og sýndist þá
ekki öllum ávallt hið sama,
eins og oft vill verða. Sú skoð-
un, að rýmka bæri mjög um
innflutningsleyfi fyrir bílum,
átti þar líka formælanda. en ég
vil af þessu gefna tilefni frá
próf. M. J. taka fram. að það
var ekki ég. Ef hann vill vita
um það nánar. getur hann
spurt flokksbræður sína í rík-
isstjórn, og efast ég ekki um.
að þeir muni þar geta leitt
hann í allan sannleika. Sú
skoðun -farð þó ofan á. er bréf
viðskiptanefndar, er að framan
greinir, var rætt í ríkisstjórn-
inni, að reglur hennar skyldu
ekki samþykktar óbrevttar,
heldur þrengdar allmikið. T. d.
skyldu ekki leyfðir gjafabílar
eins og viðskiptanefnd lagði til
og ekki sýnishorn til umboðs-
manna. enda virtust þá lítil
takmörk fyrir því, sem inn
gæti flutzt. Enn fremur voru
hinir liðir reglnanna mjög
þrengdir, og mjög ríkt lagt á
við viðskiptanefnd, að fara
ekki út fyrir þarm ramma. sem
ríkisstjórnin þarna féllst á,
eftir atvikum, að setja um
þennan innflutning.
Bréf ríkisstjórnarinnar hér
að lútandi til viðskiptanefndar
var gefið út 10. júlí og er svo-
hljóðandi:
.,Á ráðherrafundi 22. f. m.
var fallizt á að bifreiðum. þeim,
sem heimilað verður að flytia
inn án gjaldeyrisleyíis, verði
úthlutað eítir þeim reglum, er
lýst er í bréfi nefndarinnar 20.
f. m., þó með þeim breytingum
að reglurnar verði þannig:
1. Þeir, sem fá kaup sitt greitt
í erlendum gjaldeyri, enda
færi þeir sönnur á að gjald-
eyrinum hafi ekki verið
varið til annars með inn-
flutningsleyfi én kaupa á
umræddri bifreið.
2. Þeir, sem starfað hafa er-
lendis og fengið greítt kaup 1
þar, og eru að flytja búferl-
um hingað.
3. Þeir, sem rétt áttu til bif-
reiðainnflutnings, sam-
kvæmt reglum viðskipta-
ráðs, sem í gildi voru árin
1943—1947, en fengu ekki
innfluttar bifreiðar þá, enda
hafi umsóknir legið þá fyr-
ir og bifreiðarnar keyptar.
Ráðuneytið væntir þess, að
viðskiptanefnd fylgi stranglega
bessum reglum og vill jafn-
framt mælast til þess, að fá
lista jTir þá menn, sem við-
skiptanefnd telur eiga rétt á að
fá innflutningslevfi, áður en
levfin verða afgreidd.
Samrit af bréfi þessu er
jafnframt sent fjárhagsráði.“
ÞÁTTUR FJÁRHAGSRÁÐS
Áður en bréf þetta var út-
geíið, var rætt um málið við
fiárhagsráð. Virtust þá allir
fiárhagsráðsmenn geta á það
fallizt. að einhver innflutning-
ur yrði levfður, en samkomu-
lag varð ekki um. hvernig h.on-
um vrði haeað eða hve víðtæk-
ur. hann vrði. Meira að segja
fjarhaasráð s.iálft var ekki
sammála. Bárust því ráðuneyt-
inu tvö bréf eftir þessar við-
ræður. annað frá fjárhagsráði í
heild, þar sem sagt er aímenn-
um orðum, að ráðið teldi þenn-
an innflutning varhugaverðan,
nema innan mjötr þröngs
ramma, — og það taldi ríkis-
stjórnin sinn ramma vera, —
og hitt bréfið frá tveim
fjárhagsráðsmönnum, sem
skemmst vildu ganga, að því er
mér virtist, þeim Sigtrj'ggi
Klemenssyni og Jóni ívarssyni,
þar sem þeir gerðu grein fyrir
sínu sérsjónarmiði.
Bréfin eru svohljóðandi,
bæði dags. 8. júlí:
,,Með tilvísun til samtals við
hæstvirtan viðskiptamálaráð-
herra, um fyrirhugaðan inn-
flutning á bílum án gialdeyris-
leyfa, vill fjárhagsráð upplýsa,
að^að hefur rætt mál þetta all-
ýtarlega á fundi. Voru ráðs-
menn sammála um, að slíkur
innflutningur væri varhuga-
verður. nema innan mjög
þröngs ramma. En með því að
hæstvirt ríkisstjórn hefur, í
samráði við viðskiptanefnd,
þegar samþvkkt ákveðnar
reglur um innflutning bíla án
gjaldeyrislevfa, óskar fjárhags-
ráð ekki að hafa afskipti aí
þessum innflutningi né þeim
reglum, sem hæstvirt ríkis-
stjórn hefur um hann sett.
Fjárhagsráð vill þó benda á, að
það telur framannefndar regl-
ur alltof rúmar og tekur fram,
að það ber ekki ábyrgð á leyf-
isveitingum samkvæmt þeim.
Með sérstakri virðingu.
Fjárhagsráð.
Oddur Guðjónsson (s.).
Bragi Kristjánsson (s.).“
,,í framhaldi af bréfi fjár-
hagsráðs, dags. í dag, varðandi
innflutning bifreiða án gjald-
eyrislevfa, viljum við undirrit-
aðir taka fram að við höfum
lagt til að við leyfisveitingar
þessar komj einungis eftirtald-
ir aðilar til greina: ,
1. Erlendir ríkisborgarar, sem
flytja búferlum til landsins.
2. íslenzkir ríkisborgarar, sem
hafa verið búsettir erlendis
eigi skemur en 3 ár og
sanna með vottorði frá
réttu vfirvaldi í hlutaðeig-
andi Jandi, að þeir hafi átí
bifreið skrásetta á sitt nafn
eigi skemur en 12 mánuði
áður en þeir fara hingað til
lands.
3. íslenzkir ríkisborgarar, sem
starfað hafa erlendis i
þágu erlendra aðila eigi
skemur en 1 ár og leggja
fram sannanir fyrir því, að
þeir hafi fengið kaup greitt
þar svo hátt, að það að frá-
Framhald á 7. síðu.