Alþýðublaðið - 20.01.1928, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
jALÞÝÐUBLAÐIÖ f
< kemur út á hverjum virkum degi. j
\ Afgreiðsla i Alpýðuhúsinu við :
j Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd. |
í til kl. 7 síðd. :
< Skriístofa á sama stað opin kl. •
\ 9*/s—10V, árd. og kl. 8-9 síðd.
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 j
J (skriístofan). :
< Verðlag: Askriftarverð kr. 1,50 á j
3 mánuöi. Auglýsingarverðkr.0,15 :
< hver mm. eindálka.
i Prentsmiðja: Alþýðuprentsmiðjan ;
< (í sama húsi, sömu simar).
< >
Fátækraf ramf ærslan.
Atvinna eða sveitastyrkur.
Árið 1915 var lagt til fátækra-
fTamfænsíti in nan- og utan-sveit-
aTmanna hér í bænum 106 þús.
kró'nur; áxiö 1920 var upphæðiin
282 pús. krónuir, og árið 1925
var hún 382 pús. krónur.
í fjárhagsáætiun fyrir yíirstand-
andi ár er gert ráð fyrir að fá-
tækraframfærslan kosti 493 800,00
krónlur, auk sjúkrastyrks og pess
háttar, 110 pús. króniur, eða sam-
tais.
full 600 púsund krómir.
Þeíta er um 8/< hlutar af áa:tl-
aðxi upphæð útsvara á árrnu.
Þessi gifiurlega auknmg kjoistn-
aðar við fátækraframfærisluoia
hlýtur að vera öllum hugsaudi
möinnum hið mesta áhyggjuefni.
Hver er ástæðan ?
Hún er í fyrsta lagi dýrtíðin.
lágu launin og hin stopufa at-
vinna, sem alrnenningur í pess-
um bæ á við að búa.
Hún er í öðru lagá óhagsýni
peirra manna, sem vöiain hafa í
bæjarstjórn og fénu ráðstafa.
Um dýrtíöina parf ekki að fjöl-
yrða. Hana pekkja állitr. í fyrra
haust lét hæjarstjórn safna skýrsi-
uim um atvmnulausa menn og
hagi peirra. Þá kiom paö í ljós,
að um helmrngurinn af tekjum
peirra verkamanna og sjómanna,
seni skírásettir voru, fór til að
greiða húsaleáguna eina.
Þriðjungurinn til heliníngurinn
af öilutn tekjum aipýðu hér
' fer i húsaleiguna eina.
Þrátt fyrir kröfur jafnaðar-
manna hiefir bæjarstjórn ekki
fengÆst tíl að gera neiít til þess
að lækka húsaleiiguna.
Mikíinja hlufa ársins ganga hér
hundruð verkfærra manna at-
v'iiinnulausiir. Þeir viija fegnir
vtinna, en fá ekkert að gera.
Maig’ir þeirra hafa fyrir stórum
hóp barna og skyldmenna að sjá.
Amnað hvort verða þeir og fjöl-
skyldur peiiirra að svelta, eða peir
verða að lei’ta sveitairstyrks.
Ár efti'r ár hafa fúiitrúar -Al-
pýðuflokksins sýnt fram á þetta
og krafiist pess, að bærinn iegði
fram fé tiil atvinnubóta.
Stærsti Mður fátækraframfærsl-
unnar er styrkur tii! purfamantra
eldri en 16 ára; hann er nú ætl-
Bður 340 000,00 krónur.
Jafnaðarmenn lögðu td, að
pessi upphæð yrði lækkuð um 40
púsund, en í staðinn yrðu 60 þús.
krónur lagöar til atviinnubóta og
nokkuð aukið fé til verklegra
framkvæmda.
Liggur í augum uppi, að pað
er beinn fjárhagslegur gróði fyr-
iir hæinn, að veita mönnum vinnu
í istað þess að styrkja pá tiil. aö
gera ekki neitt, og styrkpurfar
kjiósa auðvitað aliir heldur að
vinna fyriir sér en að piggja sveit-
arstyrk með pví, sem honum
fylgir.
Árið 1915 lagði bærinn fram
17 410„Ö0 krónux til að veita fá-
tæklingum váinnu, eftiríekjan varð
15 209,00, ’pannig, að raunveruleg
útgjöJd bæjarsjóðs urðu að eins
2200,00 krðnur eða 12—13% af
framilaginiu.
í ýtarlegri -skýrslu, sem pá var
látin fyigja reikningunum (nú
hefir boirgarstjóri hætt peim góða
sið), er komist svo að orði um
pessa ráðstöfun:
„Loks vil ég geta pess, að ó-
beimn hagur af pessarl ráðstöfutz
hefir verið mjög inikill, og sú
staðreynd, að fátækrastyrkuriinn
varð sem næst 6000 krónum lægxi
en 1914, þrátt fyrir dýrtíðiinia, var
að mikiu leyti pví að pakka, að
u:nt var að láta nxarga purfa-
menn og aðra fátæklinga fá vinnu
sem ngesí alt árið, bæði fyrir
sjálfa sig og stálpaða drengi..'"
íhaidinu í bæjarstjórn er alt
af að hraka, borgarstjóra líka.
Það, sem pau 1915 töldu rétt
og gróðavænilegt fyrir bæinn,
telja pau nú örgustu vlllukeinn-
mgar og fjárbruði, pótt ólygn-
ar tölur sanni hið gagnstæða.
Tillögur jafnaöarmanna um 60
pús. kr. framilag til atvinnubóta
og 40 pús. lw. lækkun á styrk
til fuillorðiingia þurfamanna, voru
pví steindrepnar svo ag segjia um-
yrðaiaust.
Verkefni eru næg:
Hér vantar hús, alls konar hús,
ílbýðfetihús fyrir almenining, hæli
fyrir börn og gamalmenni, skóla,
sundhöll. Sjálfur er bœrinn í hm-
nœdfsvandrctídum; höfnin og ruf-
magnsveitan horga í húsaleigu á
annaö púsuncl krónur á mánuöi
hverjiim. Hér vantar götur; hér
liggur óraektað laind, ágætlega
fallið tiJ ræktunar, rétt í bæj-
arjaðrinum.
En íhaldsmennimir í bæjar-
stjóirninini ráðia. Þieir vilja- helid1-
ur styrkja mennina ti.1 að gera
elikert en að láta þá, byggja naúö-
synleg hús, leggja götur, rækta
land.
Þeir vilja heldur veita sveitar-
styrk en atviúnu.
Þetta e% peirra fjármálaspeki.
Meðan hún ræður í bæjarstjóirn-
inni, helidur fátækraframfærslan
áfram að þyngjast með ári
hverju.
Kjósið ekki
kyrrstöðumennina!
pottiagíaijgl*
Nýlega kom norskt gufuskip tii
Gautaborgar. Hafði það korn
mieðferðis frá Suðuir-Ameriku. 1
Korninu úði og grúði af pestar-
rottum. I Gautaborg varð uppi
fótur og fit af hræðslu við rött-
urnar. Verkamennirnir, sem unn-
ið höfðu við uppskipunina, og
skipshiö’fnin öll var sett í sóttkví.
Hér að ofan sést, hvernig Svíar-
fóru að pví að verjast pví, að
rotturnar fæ.ru á land. Stór
hlemmur er settur á a!lar land-
taugar. Rotturnar nota oftast
tækiifærið að fiara á land. Þær
fara á hlemmimn, sem snýst með
pær, þar tfil pær hrjóta í sjó-
finm.
Alpíngi var sett í gær, hið 40.
í nútimasniicá. Séra Friðrik Hall-
grimsson flutti pingse íningar-
messu og lagði út af Matthl 6.
kap., 33. v.
Að lokiinni rannaókn kjörbréfa
lagíá meiri hluti kjörbréfaneftnd-
ar peírrar, er tillögu skyldi gera
um þingkjör Jóms Auðunnar, áð
frestað yrðii saxnpykt kosnimgar
hans til frekari athugunar, þar eð
engin fordæmi séu slikra mis-
fella á kosningu hér á Jandi, eins
og framsögumaðuTÍnn, Magnús
Torfason, sagði. Var sú tillaga
•sampykt með 25 atkv. gegn 17
atkv. íhaldsmanma, að J. A. J.
sjálfum og Sigurði Eggerz með-
töldum. Viarð Jón Auðunn viö
pað að |>oka burtu úr þingsaln-
um.
Forseti sameir.aðs pings var
Magnús T orfason kosinn. Viö
fyrrá kosningu fékk hann 19 atkv
Jón Baldvinsson 5 og Jóhannes
bæjarfógetíi 15. V.ið endurtekna
kosmngu fékk M. T. 20 og Jóh.
15. Vonu 2 seðlar auðir í fyrra
skfiftið, en 6 i hiið síðiara. Ásgeir
Asgeirsson viar kosinn varaforsaii
sameinaðs pings. Fékk hann 20 at-
kv., Jóhann úr Eyjium 15, en 6
seðlar. auðir. Skr.if.arar: Ingólfur
Bjarnarson og Jón Ólafsson (Ifeta-
kosnfing án atkvgr.).
Kjörbréfanefnd kosin: Gunnar
á Selalæk, Sveiinn í Firðii, Héðinn
Valdima:risí>n, Magnús Guð-
jraundsson og Síg. Eggerz.
Kosnir til efri deildar (sern auk
péss er skipuð hinum sex- land-
kjörnu): Erlingur Fr,i£(jónsson af
hálfu Aipýðufl., Ingvar Pálmas.,
Einar Árnason, Guðmiundur Ólafs-
son og Páll Hermannsson af húlfu.
„Framsófcnar “-f ioldcsiins, Bjöint:
Kristjánsson, Jóhannes bæjarjó-
getfi og Halidór Eteinsson úr hópi
ihaldsmahna. Er sú breyting á
mannaskii.pun efri deildar frá síð-
asta pimgi, að Erlingur og Páll
eru þar í stað íhaldsmannanna
Eiinars á GeLdingalæk og Jóhanns.
Jósefssoniar. Eru panpiig 2 Al-
pýðuflokksmenin- í efri deild, en
6 iaf hvorum, „Framsók;nar“- og
iihaldsmönnum. i neðii deild eru
nú 3 AlþýðufJokksmenn, 14
„F ramsóknar“-f loklvsmenn að
Gunnari mePHiö'Idum. 9 ha'dsmenn:
og Sig. Eggerz, en eins og nú
stemdur eru þiingmenn 41.
NéðrTdeild.
Forsetii kosinn Ben'edikt Sveins-
son með 14 atkv. Magnús Guö—
mundsson fék.k 9 atkv., 4 seðlar
auðir. Varaforseti: Þorleifur i
Hólum með 14 atkv. Pétur Otte
sen fékk 8, en Jön á Reyniistað I.
Auö.ir 4 seÖIar. Aniniar varafor-
seti Jörundur Brynjólfsson með
13 atkv. Jón á Reyniistað fékk 8.
Auðiir 6 scðlar. Skrifarar: Halliclór
Stefánsson og Maynús dó i'nt
(blutfallskosnáng án atkvcr.).
\
\
Efri deild.
Forseti kosirai Guðmnmdur ólafs-
son með 8 atkv. Hailldór Stakisson
fékk 6 atkv. Fyrsti varaforseti
’ón Palidv'insson méð 8 atkv. Irígi-