Alþýðublaðið - 14.12.1950, Blaðsíða 4

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Fimmtudagur 14. des. 1950
Útgefandi; Alþýðuflokkurinn.
Bitstjóri: Stefán Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal; þing-
fréttaritari: Helgi Sæmundsson; auglýs-
ingastjóri: Emilía Möller. Ritstjórnar-
simar: 4®)4 og 4902. Auglýsingasími
•4906. Afgretðslusfmi 4900. Aðsetur: Al-
þýðullúsið.
AlþýöuprenWiiðjan h.f.
og
affaleysi
ALÞINGI hefur nú afgreitt
sem Iög frumvarpiS um aðstoð
við bændur á óþurrkasvæðun-
um á Austur- og Norðurlaridi
síðastliðið sumar. Urðu um
þetta mál miklar umræður í
báðum deiidum þingsins, og er
athyglisvert fyrir þá, sem að-
eins hafa heyrt óm af þeim
umræðum eða áróður í sam-
bandi við þær, að taka eftir
þeirri staðreynd, að frumvarp-
ið var afgreitt með öllum
greiddum atkvæðum — á-
greiningslaust.
Deilurnar á þingi spunnust
ekki urn það, hvort bændur
skyldu fá þá aðstoð, sem um
ræðir, þar voru allir sammála.
Hins vegar kom fram nokkur
gagnrýni á því, hvernig ríkis-
stjórnin hefði hagað fram-
kvæmdum í máli þessu, og
hörð gagnrýni fyrir það, að
stjórnin hefði ekki verið «eins
vakandi fyrir erfiðleikum ann-
arra stétta, svo sem sjómanna
og útvegsmanna á Vestfjörð-
um, eins og hún var fyrir
vandræðum bænda. Vildu
þingmenn Alþýðuflokksins
bæta inn í frumvarpið heimild
til ríkisstjórnar um að verja
nokkru fé til að styrkja at-
vinnulíf á Vestfjörðum, að
undangeuginni ítarlégri rann-
sókn.
Þingmenn Framsóknar-
flokksins tóku þessu mjög illa,
vildu ekki tengja slíkt mál við
frumvarp um aðstoð við bænd-
ur, og töldu Alþýðuflokks-
menn sýna bændastéttinni
fullan fjandskap. Þessari fjar-
stæðu var að sjálfsögðu harð-
lega mótmælt.
*
Framsóknarmenn töldu mál
þetta sambærilegt við aðstoð-
ina til bátaútvegsins vegna
síldarleysis undanfarin ár. Al-
þýðuflokksmenn töldu hins
vegar, að bera mætti saman
síldarleysið sumar eftir sumar
og sauðfjársjúkdómana, enda
hefði ríkið lagt stórfé til
hvorstveggja. Hins vegar töldu
þeir aðstoðina við bændur
vegna óþurrkanna vera að-
steðjandi vandræði þessa
hausts, og væri hún því vissu-
lega sambærileg við þau vand-
ræði í atvinnumálum, sem
steðjuðu að sjávarsíðunni vest-
an lands og norðan. Þess vegna
töldu þeir ekki óeðlilegt, að
ríkisstjórnin sýndi fullan skiln
ing á vandræðum allra stétta
og gerði þar engan mun á úr-
ræðum og aðgerðum, og því
ekki óeðlilegt að alþingi, veitti
í sömu mund fé það til bænda,
sem þeir voru vel að komnir
eftir einmuna óþurrkasumar,
og aðstoð til Vestfirðinga, er
hefði getað gert herzlumuninn
um útgerð á haustvertíð
vestra.
*
Það er óþarfleg viðkvæmni
hjá Framsóknarmönnum að
ynning
um greiðslu bóta úr hluiafrygg-

Ákveðið hefur 'vérið að greiða bóta úr síldveiði-
deild hlutatryggingasjóðs vegna aflabrestsins á s. I. sum-
arsíldarvertíð fari fram frá og með 15. þ. m.
Fer greiðsla fram í skrifstofu Fiskifélagsins daglega
kl. 10—12 f. h. og 4—5 e. h.
Greiðslur úr sjóðnum eru bundnar því skilyrði, áð
þeim verði varið til greiðslu kaups skipshafnar frá síld-
veiðum við Norðurland á sumrinu 1950 og verða þeir,
sem fá greiddar bætur að gera grein fyrir því á fullnægj-
andi hátt, að fénu verði varið þannig.
Stjórn hlutatryggingasjóðs.
Sögur af okkur tólf féíögum á Marfu
;liíK og efiíu aðskotadýri/
66
ubíi’.
túlka þetta, eða jafnvel gagn-
rýni á framkvæmd ríkisstjórn-
arinnar í þessum efnum sem
fjandskap við bændur. Það er
auðvelt að hrópa úlfur og bá-
súna það um sveitir landsins,
að aðrir flokkar fjandskapist
við bændur. Þrátt fyrir það
verða Framsóknarráðherrar að
svara gagnrýni fyrir gerðir
sínar og standa ábyrgir gagn-
vart þjóðinni allri.
Alþýðuflokksmenn voru síð-
ur en svo að fjandskapast við
bændur með málaflutningi sín-
um. Þeir töldu, að aðstoð við
atvinnuvegi Yestfirðinga ætti
heima í þessu frumvarpi. Um
það má að vísu deila, en hitt er
enn þyngri gagnrýni á ríkis-
stjórnina, sem hún hefur
hvergi nærri getað svarað á
fullnægjandi hátt, að hún hef-
ur snúizt fljótt og vel við
vandræðum einnar stéttar
landsmanna, en skellt skolla-
eyrum við vandræðum annarr-
ar. Það er ekki fjandskapur við
neinn að berjast fyrir réttlæti
í slíku máli.
SíktreiðHilraunir
SÍLDVEIÐIN í Faxaflóa á
þessu bausti hefur vissulega
reynzt björg í bú íslendinga
og bætt lélegan og versnandi
fjárhag einstaklinga, fyrir-
tækja og þjóðarinnar allrar.
Það er skoðun sjómanna,
sem veiðar þessar hafa stund-
að, að mikil síld sé og hafi ver-
ið umhverfis Reykjanes, þótt
ekki hafi náðst til hennar með
reknetum. Hafa verið gerðar
nokkrar tilraunir með stórtæk-
ari veiðitæki, einkanlega vörp-
ur. Enn hafa þessar tilraunir
ekki borið fullnægjandi árang-
ur. En þeim verður að halda á-
fram, unz hægt verður að nýta
til fulls hinar miklu síldar-
göngur, sem hér hafa verið á
ferð, enda þótt hin gömlu
veiðitæki okkar nái ekki til
þeirra. Sjávarútvegurinn verð-
ur ávallt að vera vakandi fyrir
nýjungum, ávallt að gangast
fyrir tilraunum, er miða að
GUÐMUNDUR GÍSLASON HAGALÍN hefur sent frá sér
hýjh og sétitæffa bók, ‘^érir liann nefnir „Við Máríuriienn“ og
flytur 12 sögúr éðá þætti. Ségir þar frá áhöfn skútunnar ,.Maríu“
og því, er á daga hennar drífur, og hefur böfundurimi valið
bókinni undirtitilinn: Sögur af okkur tólf félögum á .,Maríu“
og einu aðskotadýri, en hér er þó fremur um afð ræða söguflokk
en sjólfstæðar smásögur. Aðeins tvær af sögum þessuin hafa
áður birzt í bók, og hefur höfundurinn breytt þeim lítils háttar
til samræmis við hinar og til að fella þær í ramma bókaiinnar.
Elzta sagan í bókinni er Á
sjó, sem höfundurinn skrifaði
árið 1921 og birti í Blindskerj-
um og síðar í Barningsmönn-
um, en hana nefnir Hagalín
nú Sjóprófið. Næst elzta sag-
an er Grásleppumóðirin, - sem
er skrifuð 1940 og birtist í
Barningsmönnum, en hana
kaliar höfundurinn eftir um-
skriftina Frelsun. Aðrar sögur
bókarinnar nefnast: Vomurinn
.kemur, Kvenhetjan í Hvíta-
bjarnarvík, Seiðurinn, Vega-
nestið, Boðun Mörtu, Heiðinn
forsöngvari, Ýkjumaðurinn,
Lamb fátæka mannsins, Mann-
drápsveður og Allrar veraldar
vegur.
Höfunduriny. tileinkar félög
um sínum frá sjómennskuár-
unum sagnaflokk þennan, og
er líklegt, að bókin veki mikia
Ekkja Brantings lá
in 95 ára gömul
ANNA BRÁNTING, ekkja
Hjalmars Brantings, hins fræga
forustumanns sænska Alþýðu-
C’okksins og fyrrum forsætis-
ráðherra Svía, Iézt í Stokk-
hólmi síðast liðinn mánudag,
95 óra gömul.
HJULER.
fullkomnari tækni og þar af
leiðandi meiri arði. Þessar
veiðarfæratilraunir ber því að
styrkja og efla svo sem frekast
er unnt.
Hundrað ár á eftir tímanum
GÍSLI JÓNSSON alþingis-
maður má eiga það, að hann
er burgeis, sem er ekki að fara
neitt í felur með forréttinda-
kröfur sínar og yfirstéttar-
hugsunarhátt. Hann hefur oft
sýnt það með furðulegum til-
lögum á alþingi, en þó má-
ske aldrei eins greinilega og
með breytingartillögu, sem
hann hefur nýlega gert við
frumvarpskom varðandi
skattamál kvenna. En þessi
breytingartillaga Gísla Jóns-
sonar fer fram á hvorki
meira né minna en það, að
núverandi skattalöggjöf sp
gersamlega umturnað og gild
andi lög um tekju- og eigna-.
skatt afnumin með öllu!
GÍSLI ER EKKERT að setja
það fyrir sig, þó að ríkissjóður
tapaði við slíka lagabreyt-
ingu árlegum tekjum, sem
ráðgert er, að nemi til dæmis
á næsta ári 38 milljónum
króna. „Með afnámi skatta-
laganna myndi,“ segir hann
„slíkur vöxtur hlaupa í öll
atvinnufyrirtæki .... að rík-
issjóður gæti sparað sér
milljónaútgjöld til atvinnu-
aukningar eða atvinnubóta,-1
og „afkoma ríkissjóðs á hverj-
um tíma er ekki komin undir,
hversu hár tekjuskattur er
lagður á þegnana, heldur
undir hinu, hversu marga
f jársterka þegna þjóð-
in á .... Og afkoma lág-
tekjumanna fer aldrei neitt
eftir því, hve mikinn skatt
aðrir en þeir greiða í ríkis-
sjóðinn, heldur eftir hinu,
hversu mikil eftirspurn er
eftir vinnuafli hjá f j á r -
sterkum fyrirtækj-
u m, sem vilja halda uppi at-
vinnu sér og öðrum til
blessunar ....“ (Letur-
breytingar eru gerðar hér.)
HÉR ER, eins og menn sjá,
ekki verið að fara neitt í felur
með burgeisahugsunarhátt-
inn: „Fjársterkir“ menn eiga
ekki að greiða skattana. Þeir
eiga að fá að safna í sjóði til
þess að halda uppi atvinnu
„sér og öðrum til blessunar".
Tekjur ríkissjóðs á svo að taka
úr vösum hins vinnandi fólks
og alls almennings í tollum,
sölusköttum og nefsköttum!
Þetta er hugsunarhátturinn,
sem ráðandi var bæði hér og
í nólægum löndum fyrir hér
um bil heilli öld, meðan eng-
inn þorði að efast um að for
réttindi burgeisans væru
sjálfsögð og Alþýðuhreyfing-
in hafði varla enn látið nokk
urs staðar á sér bæra.
OG ÞENNAN SPÖL aftur í
tímann dettur Gísla Jónssyni
nú í hug að hægt sé að ganga
til baka! Mikill er sk-ilningur
hans á þjóðfélagsþróuninni!
Guðm. Gíslason Hagalín.
athygli, þar eð enginn núlif-
andi rithöfundur hér á landi
stenzt Hagalín snúning í lýs-
ingum og frásögnum af sjó-
mennsku og sæförum.
„Við Maríumenn" er 352
blaðsíður að stærð og prentuð
í Prentverki Odds Björnsson-
ar á Akureyri. Útgefandi er
Bókaútgáfa Pálma Ii. Jónsson
ar.
Dr. Karl Renner
Framh. af i síðu.
Það varð hans hlutskipti að
verða fyrsti kanzlari eða for-
sætisráðherra Austurríkis eft-
ir að Habsborgaraveldið liðað-
ist sundur í lok fyrstu heims-
styrjaldarinnar, og aftur varð
það hans hlutskipti, að taka við
stjórn í Austurríki, á gamals
aldri, er ríki Hitlers hrundi
til grunna í lok annarrar heims
styrjaldarinnar. En ári síðar
var hann kjörinn forseti aust-
urríska lýðveldisins og heíur
verið það síðan.
Dr. Renner er einn af mikíl-
ilvirkústu og frægustu hugsuö-
um og rithöfundum jafnaöar-
stefnunriar á okkar dögum og
liggur eftir hann fjöldi bóka,
sem sumar hverjar hafa verio
þýddar á mörg tungumál. Víð-
iesnastar þeirra munu vera:
„Marxismus, Krieg und Inter-
nationale“ (1917), „Die Wirt-
schaft als Gesamtprozess und
die Sozialisierung“ (1924);
„Staatswirtschaft, Weltwirt-
schaft und Sozialismus11 (1929)
og ,.Die neue Welt und der
Sozialismus11 (1946).
skimutgerð
Tekið á móti flutningi til
Hornafjarðar á laugardag.