Alþýðublaðið - 04.08.1951, Qupperneq 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Laííf árdagur ; 4. ágúst- <? 1951;
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn,
Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
Auglýsingastjóri: Emilía Möller
Ritstjórnarsími: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
(á hilluna, hætta óstjórninni og
sukkinu eða leggja umrædd
aukaútsvör á Reykvíkinga. Þ\ í
var efst í huga að velja fyrsta
kostinn og byrjaði á því, en
sá fram á, að sú leið myndi ó-
fær, nema kalla stórfellt at-
vinnuleysi yfir höfuðstaðarbúa
0g enn á að þyngja
drápsklyfjarnar
ÍHALDIÐ gumar mikið af
því fyrir kosningar, hversu
fjármálastjórn Reykjavíkur sé
í góðu lagi. En bæjarbtium
finnst að vonum, að þessi orð
séu í helzt til miklu ósamræmi
við staðreyndirnar, þegar skatt
skráin kemur út á ári hverju.
Útsvörin á Reykvíkingum eru
löngu orðin drápsklvfjar.
Þær hafa aldrei vérið þvngri
en í ár. Stefna bæjarstjórnar-
íhaldsins í útsvarsmálunum er
svo hneykslanleg, að málgögn
þess reyna ekki að verja hana.
Þau finna kulda almenningsá-
litsins næða um sig og leita
því skjóls þagnarinnar. - En
ráðamönnum Reyltjaviíkurbæi
ar dettur samt ektó í hug að
bæta ráð sitt. Öðru nær. Nú
ætla þeir að hækka útsvörm í
ár um tíu af hundraði aðeins
örfáum vikum eftir að útsvör-
unum hefur verið jafnað nið-
ur. Tillaga þess efnis var flutt
af borgarstjóra fyrir hönd í-
haldsins á bæjarstjórnarfundi
í fyrradag. Stóð til að afgreiða
málið í skyndingu, en af því
varð þó ekki, þegar til alvör-
unnar kom. Umræður um
þessa fáheyrðu tillögu verða
tvær í bæjarstjóminni og síðari
sennilega eftir viku.
Auðvitað getur margt breytzt
á einni viku. En ákvörðun í-
haldsins um að leggja þennan
aukaskatt á bæjarbúa. í ár
breytist áreiðanlega ekki. Hún
hefur verið tekin í innsta hring
bæjarstjórnaríhaldsins nú þeg
ar, og hinir viljalausu bæjar-
fulltrúar meirihlutans greiða
henni atkvæði allir sem einn,
þegar borgarstjóri kippir í
spottann, sem stjórnar höndum
þeirra, og öðru er þar ekki að
stjórna.
* .
Það mun einu sinni hafa kom
ið fyrir áður, að slík aukaút-
svör væru lögð á Reykvíkinga.
Sá eftirminnilegi atburður gerð
ist á kreppuárunum, þegar allt
var í kalda koli. Nú eru fjár-
mál höfuðstaðarins með öðrum
orðum komin í slíkt öngþveiti,
að grípa verður til sömu neyð-
arúrræðanna og á árunum, þeg
ar kreppan herjaði landið og
vofa atvinnuleysis og skorts
gekk ljósum logum um hús
Reykvíkinga. Slík og þvílík er
fjármálastjóm bæjarstjórnarí-
haldsins, þegar hún er vegin á
vog reynslunnar og staðreynd-
anna.
En hvað hefur gerzt frá því
að gengið var frá niðurjöfnun
útsvaranna fyrir örfáum vik-
um? Hvaða hörmungar va’da
því, að stíga verður þetta ó-
heillaspor? Svarið er ósköp aug
Ijóst. íhaldinu er ljóst, hverj-
ar verða afleiðingarnar af ó-
stjóm þess og fjármálasukki.
Það gerði sér von um, að fækk
un í bæjarvinnunni myndi
hjálpa því út úr klípunni. Nú
sér það, að því verður ekki að
heilsa. Það á ekki nema þriggja
kosta völ: að leggja nauðsyn-
legar" verklegar framkvæmdir
að eyðslan og sukkið geti hald
ið áfram. íhaldið gengur nú
svo langt í þeim ódyggðum, að
blóðpeningarnir samkvæmt
skattskránni hrökkva ekki til.
Reykvíkingar vita á hverju
þeir eiga von um aðra helgi.
Þá gerir bæjarstjórnaríhaldið
um hábjargræðistímann. Þá alvöru úr þeirri fyrirætlun
valdi það síðasta kostinn, sem 1 sinni að tína 6—10 milljónir í
var auðveldast og lítilmann- j viðbót upp úr vösum skatt
legast. En það lét sér ekki koma greiðendanna. En íbúar höfuð
til hugar að hætta óstjórninni staðarins geta sjálfum sér um
og sukkinu! kennt. Þeir bera ábyrgð á því,
* hverjir stjórna Reykjavík. Þeir
, hafa látið blekkjást af íhald
Skynngar borgarstjorans a um áratu Hvað ^
fynrhugaðn alagmngu aukaut | ,g &g þolinmæði þeirra
svaranna na engn att Þær eru Verða aukautsvörin f ár
viðvanmgslegar blekkmgan ^ að skattgreiðendurnir
Raðamenn bæjarins gatu seö , 1 . . .
. . „ , , , í Reykiavik opm augun íyrir
fynr allar þær framkvæmdir , -i _ , . „
J ,, ,, .* , , .. , , þvi hvað gera þarf, eða taka
og alla þa greiðsluborf, sem þar £ bera
™ °*** .rt StTtf
hka. En sknfstofubakn bæiar-! menn? ^ nægtu bæjar
ms og takmarkalaust fjarsukk stjórnarkosni £ Reykjavík
er orðið með þeim hætti, að við ^ ^ vig ing
ekkert verður rað’ð. Þess vegna 1
verður að seilast dýpra í vasa ■ '_________-----------
skattgreiðendanna vægðar-
lausri ránshendi. I r , r r
Bæjarstjórn^rfhaldið þvkist rjsRStlíilR í 10111
við sérhverjar kosningar ætla . **
að fara að spara. en alltaf vex
eyðslan og sukkið. Alþýðu-
blaðið ræddi þau mál nokkuð í
vor í tilefni af reikningum
Reykjavíkurbæjar. Það vék aft
u rað þeim, þegar skattskráin
kom á bókamarkaðinn. Bæjar-
Hinir mörgu frídagar á íslandi. — Eftirlegultind-
ur. — Furðuleg skrif og athugasemd við þau.
EINHVERSSTAÐAR las ég
það, að íslendingar héldn há
tíðlegan þriðja hvern dag. Ekki
hef ég athugað hvort þetta sé
rétt, en það veit ég, að frídag
ar eru mjög algengir og víst ó
víða í heiminum algengari en
hér. Þetta hefur sínar björtu
hliðar, en líka skuggalegu. Allt
líf okkar og framtíö byggist á
framleiðslunni og ef ekki er
unnið verður ekki framleitt.
NÚ KEMl’R EIN af þessum
löngu helgum. Frídagur verzlun
armanna er á mámidaginn. Flest
ir eru víst búnir að gleyma því
hvers vegna verzlunarmenn föru
að hafa þennan frídag og er
hann Ieyfar frá þeim tíma þeg
ar sumarleyfi voru sjaldgæf og
jafnvel óþekkt. Þá fengu ýmsar
stéttir því framgengt að fá eimi
dag frí á sumri og notuðu þær
FISKAFLINN í júní 1951 j hann þá íil'ferðalaga, en eftir
fuíltrúar""minnihlutaflokkanna varð 40 371 smál., en til sam-j að stéttirnar fóru að ná samn
bentu á mörg atriði þessa anburðar má ge-ta þess, að í ingum við atvmnurekendur og
syndaregisturs íhaldsins á bæj Ínní 10a0 var fiskaflinn 20 407
arstjórnarfundinum í fyrradag. .srnak , .
En sannleikurinn er sá, að bæj 1 Fiskafl;nn fra }■ Januar
arfulltrúar mmnihlutaflokkr , 30. ]um 1951 varð a’ls 187 078
anna hafa ekki nema óljósa hug smak A Sa™a tUna 1950 var
mynd um þessa afbrotasögu fiskafllnn 16610,1 SmaL’ °°
íhaldsmeirihlutans, hvað þá 1919 varhann 16. 12 sæa..
venjulegri borgarar. Hún verð- < HagnyUng þessa afla yar sem
ur ekki rakin til neinnar hlít her ^gn' tahð i sma estum (til
ar fyrr en íhaldinu hefur verið samanburðar eru settm- i svlga
steypt af stóli í bæjarstjórn ,toIur fra sama tima 1950>:
Reykjavíkur. Hitt er óhætt að fgvarinn fiskur 26 650 (26 801)
fullyrða, að aukaútsvörin, sem Til frystingar 65 333 (43 741)
nú á að leggja á Reykjvíkinga, Til söltunar 48 281 (81 004)
eru algert hneyksli. Þau eru Til herzlu 6 204 ( 475)
ekki nauðsynleg vegna trisýns í fiskimjölsverk-
árferðis og slæmra afkomuskil j smiðjur 38 618 (12 757)
yrða. Þau eru lögð á í því skyni, Annað
helmingi meiri en
í júníífyrra
sumarleyfi gengu í gildi, virð
ast þessir einstöku frídagar
vera óþarfir og jafnvel skað
legir. En þeir um það, ekki skal
ég frekar skipta mér af þessu.
BORGARI SKRIFArT , Það
undrar mig oft, hve orðið ;,list“
er herfilega misnotað og mis
skilið í ritmáli sumra dagblað
anna. Sérstaklega ber mjög á
Þungi fiskjariris er miðaður
við slægðan fisk með haus, að
undanskilum þeim fiski, sem
fór til f iski m j ölsvinnslu, en
1 992 ( 1 326) hann er óslægður
Kommúnistar kynna sig í Austur-Berlín
KOMMÚNISTUM hefur ekki
þótt hlýða að senda stóran
hóp úr „æskulýðsfylkingu“
sinni á alþjóðamót einræðis
sinnaðrar æsku í Austur-Ber
lín, sem þeir sjálfir nefna „al
þjóðamót lýðræðissinnaðrar
æsku“, án þess áð láta hann
hafa einhvern pólitískan reisu
passa til þess að kynna hann
fyrir því kommúnistíska stór
menni, sem þar verður sam-
an komið og á að kanna
æskuliðið. Þeir létu því skraut
prenta bækling á þýzku, í
blárri og rauðri kápu, og
nefnist hann „Island kámpft
gegn den Imperialismus der
U. S. A.“, þ. e. ísland berst
gegn heimsveldisstefnu Banda
ríkjanna; og er þetta nafn
bæklingsins prentað í rauðu
letri ofan í hina marg umtöl
uðu fölsuðu mynd af útifundi
kommúnista við miðbæjar-
barnaskólann gegn varnar-
sáttmála íslands við Bandarík
in í maí í vor; en sú mynd er
í bláum lit.
ÞEGAR BÆKLINGUR þessi
er opnaður kemur í Ijós, að
hann hefur inni að halda
stutt ágrip íslandssögunnar á
þýzku, skrifað af einhverjúm
„sagnfræðingi" kommúnista,
og byrjar það á Eiríki rauða,
sem þeim þykir bersýnilega
merkastur íslendingur í forn-
öld viðurnefnisins vegna, en
endar á núverandi formönn-
um Kommúnistaflokksins út á
við og inn á við, Einari Ol-
geirssyni, Sigfúsi Sigurhjart
arsyni og Brynjólfi Bjarna-
syni. En þá telur bæklingur-
inn sambærilega við öll helztu
stórmenni íslandssögunnar,
þar á meðal Snorra Sturlu-
son, Jón Arason, Jón Sigurðs
son og Jónas Hallgrímsson,
enda hina einu sönnu arftaka
þeirra. Eru og mvndir í þessu
söguágripi af Jóni Sigurðs-
syni, Jónasi Hallgrímssyni,
Skúla Thoroddsen, Þorsteini
Erlingssyni, Stephani G.
Stejjiianssyni, Halldóri Kilj
an Laxness, Þórbergi Þórðar
syni, Jóhannesi úr Kötlum,
Ottó N. Þorlákssyni, Þor-
varði Þorvarðarsyni, Pétri G.
Guðmundssyni, Sigfúsi Sig-
urhjartarsyni, Brynjólfi
Bjarnasyni og Einari Olgeirs
syni!
AD SJÁLFSÖGÐU er veruleg-
um hluta bæklingsins varið
til þess að skýra frá afrekum
Kommúnistáflokksins, en af
sérstökum ástæðum kemur
hann nú fram undir alveg
nýju nafni, og er kallaður
„Sozialistische Einheitspartei
Islands“. Mun það vera gert
til þess, að mönnum skiljist
það í Austur-Berlín. að þetta
sé sami flokkur og Kommún-
istaflokkur Austur-Þýzka-
lands, sem kallar sig
„Sozialistische Einheitspartei
Deutschlands", enda for-
ustumenn hans þrír, eins
og þar, Sigfús Sigurhjart-
arson, svarandi til Otto
Grotewohls, sem sveik
þýzka Alþýðuflokkinn eins og
Sigfús hinn íslenzka, Bryn-
jólfur Bjarnason, svarandi til
Walther Ulbrichts, sem öllu
ræður í austur-þýzka komm
únistaflokknum, enda „línu“-
vörður Moskvu í honum,, og
Einar Olgeirsson, sem topp-
fígúra eins og Wilhelm Pieck
í Austur-Beriín.
AUÐVITAÐ SEGIR í bæklingn
um, að íslenzkir verkamenn
eigi allar kjarabætur að
þakka Kommúnistaflokkin-
um, sem frá upphafi hafi
staðið í brjóstfylkingu stétta-
baráttunnar, og þó ekki
síður. haft forustuna í
því að „hervæða þjóð-
Framh. á 7. síðu.
þessum ranga skilningi hin síð
ari ár. í dagblaðinu Vísi 17. júlí
er stærðar fyrirsögn sem hljóð
ar þannig: „Konungur vasa
þjófanna og aðrir listamenn hing
að í haust. Stela axlaböndunx
affólki . . .“
ÉG VARÐ DOLFALLINN
þegar ég las þessa fyrirsögn.
Er nú svo komið hér á landi,
að vasaþjófar bera sama viður
kenningarheiti og þeir, sem
túlka og skapa listaverk þjóð
okkar til handa? Mér finnst nú
skörin vera að færast upp á
bekkinn, ef alls kyns trúðar
og „konungur vasaþjófanna“
eru kenndir við orðið „list“.
MÉR HEFUR OFT fundist
gæta alltof mikils kæruleysis
og skrums — jafnvel heimsku —
í sambandi við auglýsingar dag
blaðanna, sbr. umrædda aug
lýsingu, eða fréttapistil. Vasa
þjófur, dávaldur, hugsanaflytj
endur og annað slíkt fólk, sem
ferðast um og sýnir loddara
brogð sín fyrir psninga, heita
einu nafni trúðar. Með sannri
list og loddarabrögðum er eng
inn skyldleiki. Það ættu þeir
að reyna að festa sér í minni,
sem sífellt eru að rugla saraan
þessum óskyldu athöfnum og
hrópa alltaf hástöfum: heims
frægir listamenn sýna listir sín,
ar!“ þegar um trúða er að ræða.
70 brezkir skélapiit-
ar inni á Kili
70 BREZKIR SKÓLAPILT-
AR á aldrinum 16 til 19 ára
komu með Gullfoss frá Eng-
land í fyrradag til að dvelja
á öræfum íslands um 6
vikna skeið. Lögðu þeir strax
af stað héðan úr bænum en
ferðinni var heitið á Kjöl þar
sem þeir munu hafa tjaldbúð-
ir sínar meðan þeir dvelja í
óbyggðum.
Megnið af fárangri þeirra var
komið til landsins áður og hef
ur fyrirliði þeirra Command-
er Weymouth dvalið hér um
nokkurt skeið til að undirbúa
komu þeirra.
Frá tjaldbúðunum á Kili
munu piltarnir fara í marga
daga athugunarferðir um ó-
byggðirnar og er útbúnaður
þeirra þannig að þeir geta dval
ið marga daga án þess að hafa
sambana við byggð.
Skólapiltarnir eru úr „Land
könnunarfé’agi brezkra skóla“
British Schools Exploring
Socitty. Markmið félagsins er
að gefa skólapiltum kost að
kanna óbyggð landssvæði og
kenna þeim að bjarga sér sjálf
ir í óbyggðumi. Félag þetta
hefir efnt til hópferða til Norð-
ur-Noregs, Lapplands, Ný
fundnalands og Kanada.
Landkönnunarfélagið bauð
tveimur íslenzkum skó’apiltum
í förina. Þeir eru, Magnús Hall
grímsson og Guðmundur Guð
mundsson úr Menntaskóla
Akureyrar. Voru þeir staddir
á hafn^rbakkanum í fyrradag er
Gullfoss köm og tók a riióti
félögum sínum. y' : ,i 4'