Alþýðublaðið - 20.09.1951, Blaðsíða 6
ALÞÝfíURLAÐIÐ
Fimmtudagur 20. sept. 1951
6
IRSKT
U e I g a M o r a y
r
Dr: Álfur
Orðhengils:
I'éssS^ssböm
BLÁSTOR
(Frh )
hvor kvígan hafi allt í einu orð
ið sér þess meðvitandi, að hún
tilheyri, þegar allt kemur til
alls, ekki einhverju allsherjar
samkyni, að áttleysa kvnleys-
isins hafi alltíeinu breyzt í
storm kynbundinna ástríðna, og
að hún hafi slitið sig af básn-
um og samrekkt oolanum. . . .
Og Konráð bóndi finnur það,
að þessi inngæging hans í fjós-
ið, áður en hann stígur inn fyr-
ir þröskuldinn, muni aldrei
glata gildi sínu, fremur en lif-
trygging, sem skilvíslega er
greitt inn á í réttum gjalddaga.
Og einmitt nú, á söm,u andrá
og hann fremur inngæginguna
og andar að sér heitu, girnda-
mettuðu andrúmslofti nautgrip
anna, finnur hann, að eitthvað
er ekki í lagi, og hann fær vissa
tegund af hjartslætti, sem ekki
er staðbundinn hjartanu. ekki
einu sinni likamanum einvörð-
ungu, heldur og sálinni, um-
hverfinu og þessum degi, sem
er að hef jast. Hann nemur stað-
ar á þröskuldinum, veit ekki
hvort hann er hissa eða hvað,
svipast um og sér að allt er með
þeim sömu ummarkjum, sem
greypzt hafa í hug hans um
tveggja ára skeið, og samt er
eins og allt hafi færzt úr skorð-
um, eins og alt sé komið á
-skipulagslausa ringulreið í
íjósinu, enda þótt hver hlutur
og hver gripur sé heill og á sín-
um stað. Hann þefar og skim-
ar, þefar. og skyndilega veit
hann hvað það er, og honum
verður svo mikið um uppgötv-
unina, að hann stendur á önd-
inni. Þáð er í loftinu, sem það
er, í andrúmslofti fjóssins, þar
hefur skipt um hlutíöll; girnda
na,utgripanna gætir í blöndunni
meir en nokkru sinni fyrr; þær
eru orðnar einráðar í þefnum,
og það gerir andrúmsloftið
furðuíega æsandi í nös.um,
næst um því áfengt. Og undar-
lega heit og innfjálg forvitni
vaknar með honum, hann finn-
ur til einhvers , annarlegs fiðr-
ings í tánum; hann minnist jaess
nú, að í allan vetur hefur hann
ekki verið sér þess meðvitandi,
að hann hefði tær á sínum lík-
ama, hann gengur hikandi
skrefum inn fyrir þröskuldinn;
fiðringurinn grípur hægt umsig'
í neðstu hlutum fóta hans, og
hann minnist þess nú, að hann
iljar, hæla, hásinar og ökla;
þetta er eins og að lesa upp
gleymda líkamsfræði og byrja
neðst. Og hann er kominn inn á
flórinn; finnur að hlutfölli í
andrúmslofti fjóssins hafa rask
azt fyrir óeðlilegt útstreymi,
eins og þegar olíulampi ósar og
yfirmettar andrúmsloftið með
kolsýru. . . .
Hann nernur staðar í yzta
básnum, sem er auður, og þess
vegna hlutlaus, og hann hnusar
og þefar með flenntum nösum í
allar áttir í leit að upphafsstað
útstreymisins, og nú er fiðring-
urinn það útbreiddur, að hann
er orðinn sér þess meðvitandi,
að hann hefur mjóalegg og
kálfa. Og nálcvæm athugun
hans leiðir í ljós, að enda þótt
þetta útstreymi hafi magnazt
og margfaldazt hvað alla grip-
ina snertir, þá er það þó mikil-
virkast umhverfis bolann, og
þegar hon.um verður litið í
augu bolans, sér hann að þetta
eru allt önnur augu en þau,
sem hafa mætt honum í hóf-
samri og hlédrægri lotningu,
þegar hann bar honum beyið
eða fóðurbætinn í vetur. Þetta
eru heit, grjáandi augu, þyrst
og rnyrk, himinn út af fyrir sig,
myrk.ur og heitur og spyrjandi
himinn, sem á þrumuveður í
fórum sínum.
Og eitt andartak stara þeir
hvor í annars augu, bóndinn og
bolinn, og bóndinn fær óljóst
hugboð um, að tuddinn sé hald-
inn afbrýðisemi til hans, sem
ekki er bundinn á klafa eins og
bolinn. Og fiðringurinn færist
upp fyrir hné bóndans og hratt
upp eftir lærunum; og skyndi-
lega finnst honum sem nú sé
orðið áliðið morguns og tími til
þess kominn að rumska við
ráðskonunni.
„Það er hlaupið vor í helvítis
tuddann,“ tuldrar hann við
sjálfan sig um leið og hann lok
ar fjósinu. ,,Já, það þer ekki á
öðru, — það er bara hlaupið
vor í helvízkan tuddann,“ hyísl
ar hann á leiðinni inn í svefn-
herbergi jómfrú Gunpu, o,g
hann kannast varla við sinn eig
in málróm; hann er ekki lengur
hlutlaus eins og rödd útvarps-
þular, sem tilkynpir að Jón
Jónsson á Akureyri sé áttræður
í dag, hafi átt tólf börn og sé
viðurkenndur sómamaður. Það
er kominn hreirpur í rómínn,
i jafnvel á hvíslinu, iireimur og
hiti; Konráð finnur óljóst, að
eiginlega sé þetta ekki hans
málrómur um leið og það er
meira hans málrómur en
nokkru sinni fyrr; málrómur-
inn er bara farinn að lifa sínu
eigin lífi, sem þó um leið er
hans sjálfs Iíf, öllu fremur held
ur en hans venjulega líf, það er
hlaupinn persónuleiki í mál-
rpminn, öldungis á sama hátt
og vorið er hlaupið í helvízkan
hefur ekki aðeins tær, hsWrsj' og
Framhald.
Saga frá Suður-Afríku
unum saman á barmi sér og
festa pilsunum um mittið.
Blakka tröllið greip með
krumlunni að kverkum Kurts,
en Búinn var snuningasnar,
brá sér undan takinu með því
að stökkva til hliða.r og reiddi
um leið þnefaph til höggs.
„Bölvaða, svarta svínjð. þitt,“
öskraði hann viti síuu fjær um
leið og hann sló, en fCaffinn
var-ð sk.iótari tif og gr-eiddi
Kurt feiknahögg í ínagann,. Og
á sama yetfang-i kváöu við þ.ór-
dunur svo þungar o.g gnýmiki-
ar, að jörðin virtist leika á
reiðiskjálfi.
Kaffinn og Búinn stóðu þá.ð-
ir sem stirðnaðir af ótta i hiú-
um kynlegustp steUingum.
Jörðip skalf og titraði og á
næstu andrá leiftrnði ylcUng í
gegnum myrkt shýjaþykknið.
Katie vafði að sór rifin og sund-
urtsett klæðjn, eitthyað níst-
an(ii kalt snart hónd liennar;
um leið steyptist regnið nið.ur
eins og allar- fló.ðgátíir himinsr
ins hefðu verið opuaða r upp á
gátt.
Kurt bölyað.i og ragnaði um
leið og hann tóh yndír sig
stökk að trénu. Katia sá, að
hestar-nir- höfð.d slitið sig lausa
og æddu af stað út í rnyrknð.
„Ó, Jantse . . . ég var farin aö
halda, að þú myndir ekki
koma fyrr en altt væri um sein.
an,“ snökti Katie.
„Ég veit að þessi hvíti mað-
ur er vondur,“ svaraði Jantse.
„Og þegar hann gerði mér þau
boð, að ég skyldi ekki koma
aftur, stökk ég begar af stað.
Þú verður að hlaupa. allr hvað
af tekur heim til bæjar, hús-
móðir; ég verð að reka naut-
gripina í skjól.“
Katie barðist gegn stormin-
um af öllum mætti og tók aö
brölta yfir plógrastirnar í átt-
ina heim. Með annarri hend-
inni og handleggnum reyndi
hún að verja höfuð sitt og and-
lit fyr-ir haglkornunum, sem nú
dundu yfir hana með sama
ofsa og regnið hafði streymt
niður fyrir andartaki síðan,
Náttmyrkrið var skollið yfír
en öðru hverju voru tjöld þess
Vofin af óhugnanlega skærum,
bláhvítum leiftrum eldiriganna.
Hamingjan góða, — það
skyldi þó ekki vera, að hún
væri villt vegar? Henni létti ó-
segjanlega, þegar hún sá ein-
hverja dökka þústu hreyíast
fyrir framan sig, og hún þótt-
ist vita. að það væri Kurt. Hest
arnir stukku framhjá henni í
jnyrkrinu, nokkur stund leið á
milli eldingarleiftranna, og
þegar djúp myrkursins um-
íukti hana á alla vegu, varð
hún miður sín af ótta. „Kurt
. . . Jantse . . .“ hrópaði hiín
eins hátt og hún mótti móti
fárviðrinu, en fékk ekkert
svar.
Hún brölti áfram yfir plóg-
rastirnar, gegnum rjóður og
runna. Pilsin vöfðust gegn-
blaut um fætur henni, og fæt-
ur hennar sátu fastir í mold-
inni, sem regndsmban hafði
breytt j mjýka, Sejga leðju, Kn
hún mátti hvorki hr-asg eða
falla; það gat prðið til þess að
hún missti fóstrið; •— barn sitt
og Páls, þugsaði hún í sárustu
pvyæntingu.
Skyndilega kvað við ógur-
legur þrumugnýr. svo þungur
og dyupiikill, að jörðin l.ók á
reiðiskjálfi eins Og í jarð-
skjálftá. Þrumunni fylgdi svo
ægilegur eldingarbjarmi, að
augu hennar “’blinduðust
nokkra hríð af bjarma þess.
Þegar hún fékk aftur sjónina,
;s,á hún hvar eldslo.gar teygðust
up.p af krónulimi hávaxins
trés„ Hátt og óttaþrungið ösk-
ur náði eyrum hennar gpgnum
gný fárviðrisjns- Hún sá að
tréð riðaði og hailaðist, og í
bjarvnaoum pf logandi lim.inu
sá hún hys.¥ I^urt tók hlið.ar-
stökk til þ.ess að fprðast að
vevða undir því í falHmi. Hann
öskraði og lyfti upp övmu.num,
rétt ei;ns og han.n garði spr von
ir um, að ha.ún gæti stöðyað
fall þess . . . en snerpa hans og
kraftur megnaði ekki að forða
honum úr hinni bráðu hættu;
tréð féll til jarðar með barki
og brestum, Kurt rak upp æð-
isgengið, sársaukaþrungið vein
og henni varð samstuncUs ljóst,
að tréð hafði.fallið ofan á hann
svo að hann mætti sig hvergi
hræra.
Yár hann dauður? ... Hún
brölti þangað sem hann lá.
Skjótt skipti örlögum. hugsaði
hún; miskunnsami faðir, —
hefði hún lagt svo sem andar-
taki fyrr af stað, hefði haria
borið skrefi hraðara vfir, þá
mundi það nú hafa verið hún,
sem lá undir trénu. dauð eða
dauðvona.
Hún kraup á knú viö hlið.
hans, þar sem hann lá. Hann
hafði fallið á grúfu- geysidigur
grein lá yfir bakhíuta hans o.g
þrýsti líkama hans aö jdvðinni.
Hún laut niður að honum og
leit í andlit honum. Við flökt-
bjarmann af lognnum, sem
enn brunnu í krónuliminu. sá
hún að varir hans þærðust.
„Sæktu Kaffana . . . lyfta
trénu . . heyrði hún hann
hvísla.
Hún reif stylcki úr sundur-
tættu pilsi sínu og vafði því
um höfuð hans, td þess að
skýla honum fyrir hagléliuu
og halda moldarleð.junni frá
vitum hans. Haglið dundi á
höfði hennar og herðum, eh
hún skeytti því engu. Ilún
varð að hraða sér til að sækia
hjálp. hvað sem þao kostaði.
. . . „Ég skal sækja Kaffana,“
hvíslaði hún.
Hún brölti gegn óveðdnu, óð
ieðjuna í mjóalegg, greip í
greinar og lim til þess að ver-j-
a,st falli: b.eitti allri orku og
þreki vilja og vöðva til þess að
halda áfram förinni. Hún
mátti ekki fyrir nokkuni mun
gefast upp; hún varð að ná í
hjálp og aðstoð. . . .
Að síðustu sá hún ljóp skína
úr glugga bæjarins heima.
„Góður guð, láttu eldingarnar
geiga framhjá b.ænuln ..,“ bað
hú.n, „verndaðu Sean dreng-
inn og Aggie í faomi þér . ..“
Hún reikaði síðustu skrefm
?ð bænum. opnaði dyrnar titr
ar.cli höndum, féll inn á gólfið
í avma Seans.
„Guð hjálp.i okkur. Katie;
hvpð hefur komið fyrir ...?“
,.Það féll tré ofan á Kurt,
felldi hann til jgrð.ar og ..
stur.di hún.
Júlía rak upp æðisgengið
yein: „Er hann iifandi? Er
hann lifandi?“ æpíi hún.
„Já- Eldingunni laus.t niður
í tréð um leið og hann gekk
framhjá, það kviknaði í limi
þess og þ.að féll til jarðar, en
slp Kurt niður um leið og ný
liggur hgnn þar í sjálfheldu pg
má sig hvprgi h.ræra. Kaffarn-
ir verða að lpggja af stað undir
eins og velta tránu oían af-ho.n
um."
,,Ég ætla að ná í ljóskerið.“
mælti Sean, sn Aggic hljóp
inn í herbergið og sótti byss-
una.
„Þú m.átt ckki far-a með
þeim, Sean. Það gæti ýft sár
þín . .bað Katjp.
„Ég fer pieð ykkur," svara.ði
Sean ákveðinn.
„-Quð- almáttugur veri pkkur
líknsamur," andvarpaði Agg'e
þegar enn ein þrumán reið að
og bærinn skalf og hristist við
gnýinn. Þau hjór.in héldu út í
fárviðrið og urðu að gæta sín,
svo að -það svipt.i þeim ekki um
koll. Þau leiddust og börðust
áfram, unz þau náðu aö kofa
Kaffanna.
„Komið þið undir eins,
drengir,“ kallaði Sean og rödd
hans var örugg og skipandi.
„Kurt hefur slavazt. og þi'ð
verðið að koma meo okkur
honum til hjálpar . . .“
Þau heyrðu að þeir tuldruðu
eitthvað lágt sín á milli inni í
kofanum. „Þeir eru svo hræd'd
ir við ofviðrið og eídingarhar,
að þeir fást ekki til að fará,
nema að þú ógnir þeim með
byssunni . . .“ hvíslaöi Júlía í
ákafri geðshræringu.
„Komið þið á stundinni.“
kallaði Sean ákveðinn. ,.Að
öðrum kosti drep ég ykkur . .
Hann hóf byssuna, og Katie
starði á hann; húh gat varla
trúað sínum eigin augum og
eyrum, svo ólíkt var þetta
Sean. Kaffarnir tóku að brölta
út um kofadyrnar, íuldrandi