Tíminn - 23.02.1964, Blaðsíða 14

a
CLEMENTINE
KONA CHURCHILLS
„kom í ljós, þegar þeir höfnuðu
samvinnu við ríkisstjórnina um
ÍMiðíhCnlr ct* áætlanir í því
éAysá. «ð rið* bót á atvinnuleys-
JíSér \ar tekið undir prð henn-
ar með hyllingarhrópum.
„tílns vegar stóð ríkisstjórnin
eins og varnarveggur þjóðfélags-
ins gegn öllum þessum ögrunum.
Af mikilli elju og með sanngirni
og þjóðarhag að leiðarljósi ásamt
varúð og gætni tókst henni að
stýra þjóðarskútunni fram hjá
skerjum og boðum“.
Fagnaðarhróp og mótmæli.
Clementine leidiji hjá sér spurn
ingu heklandi koriu í áheyrenda-
stúkunni, sem hrópaði: „Lifir
barnið þitt á skildingi á dag?“
Hún kvaðst ekki trúa því að ó-
reyndu, að íbúar Dundee kysu
sósíalista eða hr. Pilkington, sem
ekert gerði annað en suridra fylk
ingum frjálslyndra.
Kona skrækti: „Stuðningsmenn
ykkar ættu að skammast sín fyr-
ir stuðninginn eins og þið hafið
farið með verkalýðsstéttirfiar“.
„ÞÉR, kona góð, þurfið ekki
að styðja mig“, svaraði Clemen-
tine.
Kommúnistar í salnum tóku að
syngja „Rauða fánann“, og óró-
inn magnaðist enn. Morguninn
eftir birti borgarblaðið Dundee
Advertiser forsíðufregn um fund
inn með fyrirsögninni: „Frú
Churchill aftur í eldinum“, og
„Glasgow Herald" sagði: „Þó að
frú Churchill hafi engan veginn
siglt í lygnm sjó hingað til, hef-
ur hún sýnt, að hún er góður
baráttumaður fyrir bónda sinn. Á
mjðg fjölmennum fundi í Cslrd
Hall fékk hún bezt hljóð allra
ræðumanna, og stafaði það helzt
af aðdáunarverðri ákveðni og
lagni í að halda í skefjum óróa-
■ gjörnum ofstopamönnum, sem
voru kommúnistar . . . “
Á enn öðrum fundi heyrði
Clementine í fyrsta sinn hrópað:
„Maðurinn þinn er hermangari!"
Þrjózk á svip stóð hún upp til
að bera blak af honum: “Hann
er enginn hermangari”, hrópaði
hún af öllum kröftum.
Síðan spurði hún fram í þraut-
setinn salinn:. “Viljið þið treysta
manninum rriínum enn einu
sinni?“
„Aldrei framar!" „Hann er
óhæfur!“ hrópaði fólk úr áheyr-
endahópnum.
„Þetta er í fyrsta sinn á ævi
minni“, sagði Clementine, „sem
ég hef heyrt manninn minn kall-
aðan óhæfan“. Fundinum lauk.
Tveimur dögum fyrir kosninga
daginn, mætti Winston til að taka
þátt í baráttunni. Það þurfti að
hjálpa honum út úr lestinni og
hann var bókstaflega borinn upp
stigana til herbergis síns á hótel-
inu. Samt sem áður krafðist hann
þess að fá að tala sjálfur á mikil-
vægum fundi, sem halda átti.
„Ef þú ætlar að tala“, sagði
Clementine, „verðurðu að sitja
á meðan. Þú getur ekki staðið í
fæturna heilan klukkutíma“.
Hann lofaði að fara að ráðum
hennar.
Húsið, sem hann átti y.3 tah> í,
var Iðagu fullsetið fyrir augíýst-
an fundartíma. Tíu þúsund
manns kröfðust inngöngu í húsið,
sem tók aðeins 5000, og þurftu
þó meirihluti þeirra að standa.
Dyrnar opnuð'ust og þröngin og
troðningurinn til að komast inn
var svo mikill, að lögreglumenn-
irnir þurftu að draga upp kylf-
urnar til að hemja fólkið. Win-
ston kom inn um bakdyrnar, hall
aði sér þunglega fram á staf og
studdist við handlegg konu sinn-
ar. Strax og mannfjöldinn kom
auga á þau, var tekið á móti þeim
með samblandi af fagnaðarhróp-
um, bauli og hvíi og hélt því
áfram drykklanga stund.
Fundarstjórinn tilkynnti, að
frambjóðandinn mundi tala úr
sæti sínu, þar sem hann væri enn
máttfarinn eftir uppskurðinn.
Fjandsamlegur og harðbrjósta
mannfjöldinn laust upp öskri og
hrópaði: „Stattu upp, Winston!"
„Þú færð fæst atkvæði"! hróp-
aði einhver fram í.
„Fái ég fæst atkvæði" hrópaði
Winston, „ættuð þið að geta
hleypt mér að til að segja and-
látsorðin".
„Ég mun ekki ganga feti fram-
ar en þið viljið“, sagði hann, og
reyndi með erfiðismunum að átta
sig á þeim kerskniyrðum og
spurningum, sem dundu á hon-
um eins og haglél hvaðanæva úr
salnum. Það var vonlaust verk.
Þolinmæði hans þraut að lokum
og hann gleymdi því, að hann
var sjúklingur. Hann skók reidd
an hnefann og hrópaði reiðilega:
„Ef um hundrað ungra karla og
kvenna vilja eyðileggja allan
fundinn og ef hundrað þessara
skriðdýrsunga vilja koma í veg
fyrir að lýðræðið, vilji alls miiri
hluta fólks fái að ríkja á stórri
samkomu, er sökin og forsmán-
in ícík— fí rcfriXigTn smm v.rcða
úrslit kospinganria".
Winston reyndi að Ualcla tunu
inum áfram. Síðan reis hann úr
sæti sínu, hallaðist þunglega fram
á stafinn og leit yfir salinn. Blfeð-
ið hljóp frain í kir.nar hans og
hann brýndi raustina, svo að hún
yfirgnæfði baulið og hvíið:
„Herrar mínir og frúr! — Ég
þakka kærlega fyrir það góða
hljóð, sem þið hafið veitt mér,
og mér finnst að þið hafið sýnt
ljóslega hverjum augum Sósíal-
istaflokkurinn lítur á málfrelsið.
Það hefur komið skýrt í ljós, að
nokkrir gikkir geta hleypt upp
stórum fundi og komið í veg fyr-
ir að tíu sinnum fleiri menn en
þeir sjálfir eru geti skammlaust
unnið að opinberum störfum. En,
herrar mínir og frúr, við munum
ekki fella okkur við öskurapaharð
stjórn heimskingjanna. Við mun
um ekki fella okkur við skríl-
ræði“.
Hann settist aftur og enn
dundu fagnaðarhróp og baul.
Fáeinum andartökum síðar stóð
hann upp, veifaði og hneigði sig
nokkrum sinnum fram í salinn
til allra hliða og gekk síðan á
burt, studdur af Clementine.
Fundurinn hafði staðið í þrjátíu
og fimm mínútur.
Á kjördegi voru Winston og
Clementine viðstödd talninguna
og gengu þau frá borði til borðs
og fylgdust með, hvernig kjör-
seðlastaflarnir stækkuðu við að-
greininguna. Staflar andstæðing-
anna urðu smátt og smátt að fjöll
um samanborið við tiltölulega lít
inn bunka þeirra seðla, er studdu
Churchill, og hækkaði staflinn
treglega.
Fljótlega var auðséð, hvernig
fara mundi.
Clementine, sem unnið hafði
sleitulaust alla kosningabaráttuna
Stóð Við liliö han.< ner.-?rí> i f r.isk
sugans, sem ía upp a p&Mna,
par sem úrsiitin voru gero heyrin
kunn. Þar hlustuðu þau á, þegar
tilkynnt var um ósigur hans.
Þau gengu ekki upp á pallinn.
Samsteypustjórn eftírstríðsás-
anna kólfp’l.
Winston hafði nú ekKi aowws
misst ráðherradóminn, heldur
einnig þingmennskuumboð.
Undir fagnaðarópum og bauli
studdi Clementine hann inn í
leigubifreið og þau óku heim á
hótelið. Nú var ekki annað pft.ir
en að fara heim.
Blaðið „Observer" skrifaOl pn,
í pistli, þar sem fjallað var um
ósigur hans: „Púðurtunna er ekki
nógu sterkt orð til að lýsa ástand-
inu í Dundee. Kosningamar voru
eins og sprengja, sem sprakk með
ægilegum gný og keðjusprenging
um. Astandið var þannig, að hr.
Churchill mun að okkar hyggju
hafa hlotið samúð allra lands-
manna vegna persónulegra
ástæðna hans. í upphafi kosn-
ingabaráttunnar veiktist hann
hastarlega, og varð of seinn fram
á baráttuvöllinn og hafði þá raun
ar ekki náð sér fyllilega eftir
sjúkdóminn, er hann mætti, en
hann varð samt sem áður fórnar-
dýr ofstopafullra kommúnista, og
var þetta honum til mjög mikils
trafala. Hiti og þungi kosninga-
baráttunnar lenti á herðum hinn
ar traustu og trúu eiginkonu hans
23 ‘
segir. Einhver hefur sent honum
skeyti í nafni Livvys. Hún leit
undarlegu tómu augnaráði til
Livvy. — Livvy SEGIR að það
hafi ekki verið hún scm sendi
það...
— Eg sendi ekkert- slceyti til
Rorke!
Maggie lokaði augunum.
— En þú komst heim, Rorke ... þú
fórst yfir hálfan hnöttinn.
—Já, svaraði hann rólega. — Eg
gerði það, Maggie
— En við höfum aðeins orð Rork-
es fyrir því að hann fékk þetta
skeyti í raun og veru, sagði Simon
hugsi, — Eða hefurðu kannski
geymt það sem sönnunargagn?
— Nei, ég eyðilagði það. Já, það
er hverju orði sannara, þið hÍEið
aðeins mitt orð fyrir því. Það
hvarflaði ekki að mér, að ein-
hver hefði lagt gildru fyrir Livvy
og mig og ég anaði beint í hana
með því að koma heim aftur.
Hann sneri sér að Simoni.
— Heldurðu að mér finnist voða
gaman að vera flæktur inn í þetta?
Heldurðu að ég kæri mig um það
til lengdar? Ekki til að tala um.
Einhver manneskja hér í Ardern
er morðingi og ég hyggst gera
mitt bezta til að komast að því,
hver það er. Ekki fyrr en það er
upplýst fer ég aftur til Isfahan eða
Elephanta... það skiptir engu
máli hvert ég fer... bara ég kom-
ist sem lengst frá þessum stað.
— Rorke, hrópaði Maggie skelfd,
en hann beRti henni að þegja.
— Og svo legg ég til að við látum
lögregluna um frekari getgátur í
þessu máli, bætti hann stuttara-
lega við.
— Já, það er áreiðanlega ekkert,
sem við getum gert, sagði Simon
og hrukkaði ennið. — En þetta er
svei mér dáfalleg súpa. Það sem
ég ekki skil er hvers vegna þú
komst aftur heim, þar sem sam-
band ykkar Livvyar heyrir fortíð-
inni til. og hún giftist bróður mín-
um.
— Eg þarf ekki að gefa þér neina
skýringu á því, svaraði Rorke.—
Livvy veit, hver sú ástæða er og
skilur hana.
— Jæja, svo hún veit það!
Adrienne hafði dregið af sér
hanzkana, nú fór hún að setja þá
aftur á sig. Hún stóð upp og sagði:
— Við ættum að koma okkur af
stað núna, Simon.
— Já, ég er þegar orðinn of seinn,
svaraði Simon og gekk til dyra.
Um leið og Adrienne gekk fram
hjá Maggie sagði hún:
— Vertu óhrædd, ég býst ekki við
að lögreglan áreiti þig meira.
Svo sneri hún sér að Simoni:
— Og þetta á við um þig líka. Nú;
höfum við sagt Martin lögreglu-i
foringja það sem við vitum, svo|
að nú er okkur vonandi óhætt að
anda rólega.
Orðin virtust ekki sannfærandi
og hughreystu engan.
Þegar þau voru farin, var and-
rúmsloftið í herberginu mjög ó-
þægilegt. Maggie dustaði ösku af
borði og sagði:
— Maturinn er tilbúinn eftir fá-
einar mínútur, Rorke, ég vil helzt
ekki að hann ónýtist. Livvy er eng
in vorkunn að ganga ein nokkurj
hundruð metra.
— Þvi miður, væna, ég ætla að
fylgja henni. Eg þori ekki að láta
hana ganga eina í myrkrinu. Eg
verð ekki nema fáeinar mínútur,
ég vona að þér sé sama?
Hún hikaði eilítið, svo sagði
hún rólega:
— Nei, Rorke, mér er ekki sama.
Þín végna. Eg er viss
um, að Livvy er örugg, aftur á
móti er ég jafn viss um, að þú
ert það ekki.
— Eg! Honum virtist skemmt við
tilhugsunina og hann hló við.
í SKUGGA ÓTTANS
KATHRINE TROY
— Eg veit hvað er blaðrað í þorp
inu, sagði Maggie alvarleg á svip. j
— Hvað er sagt?
— Þarf ég að segja þér það? Það,
kom þvermóðskusvipur á andlit'
hennar.
— Nei, nei, þú þarft þess ekki.
Það er sagt, að ég hafi komið aft
ur vegna þess að Livvy og ég
elskum enn þá hvort annað! Er
það ekki einkennilegt! Eiginmað-
ur frú Berenger deyr og Rorke
Hanlan skýtur upp kollinum! Eitt
hvað í þessum dúr, er það ekki?
Jæja, þér er óhætt að bera þetta
til baka fyrir okkur, Maggie.
— Ég . . . ? Hvað get ég sagt
þeim?
— Þú getur sagt þeim, að fyr-
ir utan það að mér finnist Livvy
sérstaklega aðlaðandi stúlka og
Liwy hafi sem betur fer ekkert
teljandi á móti því að skiptast á
oðrum við mig og þrátt fyrir að
við vorum einu sinni trúlofuð —
þá er alls ekki neitt milli okkar.
Ekkert ástarævintýri! Ég kom
ekki heim aftur vegna þess að
við hefðum uppgötvað að við
gátm ekki lifað án hvors ann-
ars . . . og það er ekki sannleiks-
korn til í þessum orðasveim.
— Ég sagði, að það værir þú,
sem ég hugsaði um, sagði Maggie
þrjózkulega. — Þú kemur ekkert
öllu þessu hræðilega máli við.
Um Livvy aftur á móti gegnir
öðru máli. Ef hún . . .
— Segðu mér, hvað í fjáran-
um gengur að þér? greip hann
fram í. — Livvy er ekki dauður
hlutur, sem hægt er að rökræða
eins og hún væri hreint ekki við-
stödd! Láttu ekki eins og bjáni,
Maggie, bætti hann ögn vingjarn
legar við, lagði höndina á arm
Livvys og ýtti henni i^tt til dyra.
— Kannski er bezt að þú borðir
minn skammt af kvöldmatnum,
sagði hann yfir öxl sína.
— Rorke . . . þú mátt ekki fara
svona . . . segðu að þú komir aft-
ur . . . ég bauð þér að borða með
mér.
— Gott og vel, ég skal koma
aftur.
Livvy leit um öxl í dyrunum
til að kasta kveðju á Maggie, en
orðin frusu á vörum hennar.
Maggie stóð eins og steinrunnin
og hatrið brann í augum hennar.
9. KAFLI.
Rorke ók þegjandi þennan
stutta spotta að húsi Adrienne.
Svo stöðvaði hann bílinn og
slökkti á vélinni, starði fram fyr-
ir sig út í myrkrið og sagði:
— Ég varð að gera það, Livvy!
Ég var tilneyddur að segja þeim
frá skeytinu. Áður en þú komst
til Maggie með Adrienne í kvöld
neituðu þau að trúa því sem |om
fyrir þig í gær. Og þegar þú birt-
ist, ákvað ég að gefa þeim áþreif-
anlega sönnun fyrir að þú átt
einhvern hættulegan óvin, sem
rær að því öllum árum að koma
sökinni á þig.
— En þrátt fyrir það vildi Sí-
mon ekki trúa þér.
— Vildi ekki . . . eða lét eins
og hann vildi ekki! Ég skal segja
þér, að ég varð alls ekki undr-
andi, þegar ég heyrði hvað hafði
komið fyrir í gærkveldi. Ég hef
búizt við að eitthvað slíkt mundi
ske. Einhver er að brugga þér
banaráð.
— Vissirðu um það, áður en
þú komst til Maggie? spurði hún
hissa.
Hann kinkaði kolli.
— Fréttir eru ekki lengi að
berast hér í þorpinu. Einhver
hafði sagt einhverjum, sem sagði
öðrum . . . maður veit aldrei hvar
sagan byrjar. Það skiptir heldur
engu máli. Og fyrst við erum ein,
þá vildi ég gjarnan heyra þína
útgáfu af sögunni.
Þau sátu mjög nálægt hvort
öðru í myrkrinu, aðeins var lítil
skíma frá mælaborðinu. Hann
hafði hendur um stýri og horfði
beint fram fyrir sig. Hún hefði
ekki þurft annað en rétt halla
sér eilítið, svo að hún hvíldi við
öxl hans. En hún sat eins langt
frá honum og unnt var meðan
hún sagði sögu sína og í þetta
sinn vissi hún, að sér yrði örugg-
lega trúað.
— Þeir halda að ég sé taugaveikluð
og ímyndi mér allt saman. Og ég
Lýst ekki við að það stoði mikið
þólt þú segðir þeim frá skeytinu
Eg er meira meira að segja í vafa
on. hvort lögreglan trúði því, sem eg
sagði.
— Hirtu ekki um viðbrögð lögregl-
ennar, þeir halda sér við þurrar
siaðreyndir og fylgja þeim sporum,
TÍMINN. sunnudaainn 23. febrúar 1964 —
14