Tíminn - 09.04.1964, Qupperneq 3

HEIMA OG HEIMAN
Er ofdrykkja arf-
geng hormónasýki?
Vínandinn er náttúrufyrir-
bæri eins og eldurinn og hefur
a. rn. k. 200 milljón ára sögu
aS baki sér. Fyrstur áfengra
drykkja var liklega mjöðurinn,
en hann var þekktur meðal
steinaldarmanna. Eru frumíbú-
ar Ástralíu, Eldlandsins og
heimskautalandanna einu ætt-
flokkarnir, sem ekki þekktu
áfengi á frummenningartímabili
sínu. Hjá öllum öðrum þjóðum
varð vínandinn þáttur í þjóð-
félagsþróuninni og menn hófu
að rækta jörðina í þeim til-
gangi, að verða sér úti um hrá-
efni fyrir mjaðarframleiðsluna,
Þörfin fyrir áfengi var á fyrri
öldum talin svo sjálfsögð, að
sjálfur Nói tók nokkrar flösk-
ur með sér í örkina.
Fyrst um 800 árum eftir
Krist fann Arabinn Jabir ibn
Hayyan upp eimingaraðferð,
sem gerði mögulegt að fram-
leiða sterkari drykki, og áfengi
hans varð eitt helzta laéknis- og
natttnameðal næstu alda. Það
flutfist til Englands með hol-
lenziknm herdeildum 1585 og
í»ar var gin búið til úr því
og það framleitt í fjöldafram-
leiðsTu. Árið 1743 hófu Bretar,
fyrsfir ailra, að skattleggja á-
fengið, og þá einnig whiskyið,
sem að vísu hafði verið brugg-
að í skozku dölunum þegar í
byrjun 15. aldar, en varð fyrst
þekkt í Englandi um miðja 18,
öld.
Þjóðverjinn Justus von Lie-
big varð fyrstur manna til þess
að lýsa því, hvernig áfengið
brennur og breytist í líkama
mannsins, en um það skrifaði
hann bók árið 1842. Er áfeng-
inu þar skipt í tvo hópa, etyi
alkohol og metylalkohol. Kost
urinn við etylalkohol, sen
venjulega er notað í alls kor
ar vín, er sá, að það brennu
fljótt og auðveldlega þannir
að maður, sem drekkur hálf;
whiskyflösku einn dag hefui
ekkert áfengi í líkamanun
næsta dag. Ef aftur á móti
metylalkohol, eða tréspíritus
er drukkinn, þá heldur áfeng
ismagn sig í líkamanum í heila
viku. Og auk þess getur sá, seæ
drekkur metylalkohol, orðið
alvarlega veikur, því að það
myndar sýru, sem getur eyði-
lagt sjóntaugarnar.
Áfengi er ekki örvandi, en
það losar neytandann við viss-
ar hömlur, sem á honum hvíla
þegar hann neytir ekki áfeng-
is. Tilfinningarnar verða heit-
ari, hugmyndirnar fjölbreyttari
og minningarnar streyma fram
í hugann. Höfundurinn segir,
að hjá þeim fátæku og fáfróðu
sé áfengið það sama og sin-
fóníutónieikar og ljóðlist hjá
öðrum. Það er harmleikur lífs-
ins, að margir okkar ná hinu
háleita einungis með því að
neyta eiturs.
Áfengið breytir varúð í hug-
prýði og gerir neytandann opn
ari og vinsamlegri. Margir, sem
þjást af minnimáttarkennd,
geta gert margt undir áhrifum
áfengis, sem þeir hefðu annars
ekki gert. Fræðilega séð geta
þeir gert hlutinn enn þá bet-
ur, ef þeir væru allsgáðir, en
þá vantar hugrekki til þess að
koma því í framkvæmd.
Áfengi er, að sögn höfundar,
að mestu leyti skaðlaust, og
þegar það er horfið úr líkam-
anum, starfa líffæri mannsins
jafn vel og áður. Samt sem áð-
ur er ekki hægt að segja, aS
áfengið sé jafn skaðlaust og
mjólk, því að þó að áfengi
skapi sjálft enga sjúkdóma, þá
getur það gert ýmsa sjúkdóma
neytandans verri. Aftur á móti
getur áfengið létt hina þungu
byrði aldursins, dregið úr sárs
auka, veitt svefn og gefið rót-
lausum og þjáðum huga hvíld.
Það geta ýmis meðul einnig.
En þótt margt gott megi
segja um áfengið, þá breytir
það ekki þeirri staðreynd, að
til eru í dag þúsundir of-
drykkjumanna, sem ekki geta
hætt að drekka, ef þeir eitt
sinn byrja á því. Síðustu árin
hafa ýmsir vísindamenn talið,
að þörfin fyrir áfengi sé í beinu
sambandi við arfgengan hor-
mónasjúkdóm af svipaðri teg-
und og t. d. sykursýki. Rann-
sókn á ofdrykkjumönnum hef-
ur bent til þess að hér sé um
hormónasýki að ræða. Flestir
telja þó, að ofdrykkja sé ein-
ungis merki um súV'an per-
Isónuleika. Að baki drykkju-
mennskunnar sé sjúkleg
hræðsla, sem áfengið gefur
hraða en hættulega lækningu
við.
Meðal þeirra, sem ebki hafa
neina fordóma í sambandi við
áfengi, eru miklu færri of-
drykkjumenn. Gyðingar, ítalir
og Kínverjar eru þeirrar skoð-
unar, að áfengi hafi vissu hlut-
verki að gegna í mannlífinu,
alveg eins og brauð og lcjöt.
Þeir líta ekki á áfengi sem
tæki, til þess að losna við sorg-
ir sínar og þeim myndi aldrei
detta í hug, að það sé merki
þess, að viðkomandi sé „mikill
maður“, ef hann getur drukk-
ið mikið Þeir telja það held-
ur ekki neina ,,synd“ að drekka
og neyta því áfengis með góðri
samvizku, andstætt ofdrykkju-
manninum, sem drekkur til
þess að fá góða samvizku. Viss
hluti af skaðsemi áfengisins er
bein orsök þeirrar sektartilfinn
ingar, sem svo margir á Vest-
urlöndum hafa troðið inn í fólk
ið í sambandi við áfengisneyzl-
una, segir höfundurinn, og
bendir á orð Jóhannesar Chryo
sotomusar kirkjuföður, sem
hann sagði fyrir sex' öldum:
„Það er rangt að ætla, að áfeng
ið sé skaðlegt. Með sama rétti
væri hægt að álasa nóttinni, því
að hún hylmir yfir þjófana,
eða vilja-menn útrýma konunni
til þess að hindra, að karl-
mennirnir drýgi hór.“
(Þýtt úr Politiken).

Jörðin Laxámes
í Kjósarhreppi er laus til ábúðar í n. k fardögum.
Allar upplýsingar gefa eigendur jarðarinnar,
Egill Vilhjálmsson, símar 22240 og 14717 eða
Eggert Kristjánsson, símar 11400 og 13789
SEITJARNARNES
Barnaleikvöllurinn við Vallarbraut verður opn-
aður fimmtudaginn 9 aþríl.
Leikvöllurinn verður framvegis opinn frá kl. 9—12
f.h. og frá 2—5 e.h.
Sveitarstjóri Seítjsrnarneshrepps
i
„Sér hann ekki sína
menn"
Vísir ræðir í gær um úrskurð
kjaradóms í launamálum oipin
beirra starfsmanna í leiðara og
mótmælafundinn, sem opinber
ir starfsmenn efndu til í Aust
urbæjarbíói á mánudagskvöldið
Er ritstjórinn svo orðljótur, að
ekki kemur til má'la en veita
orðu fyriir það. Vísir segir m.
a. um fundinn:
„Það er vítavert ábyrgðar
leysi af þeim, sem styðja nú
verandi ríkisstjórn, og eiga að
vita, hvað í húfi er, að taka
þátt í svona skemmdarstarf
semi gegn efnahagskerfi þjóð
airinnar, þeir, sem mæta á
svona samkomum og láta
skemmdaröflin skipa sér að
rétta upp höndina gegn eigin
hagsmunum og allrar þjóðar
innar, liljóta að hafa ruglazt
meiira en Iitið í ríminu.“
Eins og kunnugt er, fAru
mótmæli fundarmanna ekki eft
ir flokkum, heldur er um þau
alger samstaða meðal opin
berra starfsmanna. En Vísir
heimtar, að „sínir menn“ séu
trúirri ríkisstjórninni og „við
reisnar“-dýrtíðinni en sínu
stéttarfélagi og sjá'ifum sér og
stétt sinni. Hann segir þeim því
til syndanna hörðum orðum og
hirtir þá duglega. Það má
segja um Vísir eins og í vís-
unni:
..Sér hann ekki sína menn
svo hann ber þá líka“.
En líkar flokksmönnum
stjórflokkanna í hópi opinberra
starfsmanna það vel að láta
berja sig til hlýðni með þess-
um hætti?
Afsalsmennirnir hrópa
Morgunblaðið er við og við
að birta pistla um „sigurinn“,
sem unnizt hafi í landhelgis-
má'linu með samningnum 1961.
Það sést á því, hve þeir telja
nauðsynlegt að stagast á þessu,
að þeir vita að þjóðin lítur
öðruvísi á málið. Ef „sigurinn“
væri eins góður og mikill og
stjómarflokkarnir segja, þyrfti
varla að segja það nema einu
sinni, því aff þá lægi það öllum
í augum uppi. En Moggi hefur
orðið annars var. Hann veit,
að margir telja þetta ósigur en
ekki sigur og treystir nú á
mátt rndurtckningarinnar. En
það er sama hve oft og lengi
þessir afsalsmenn hrópa um
„sigur sinn, æ fleiri veirður
það ijóst, að hér var unnill
ófyrirgefanlegt óþurftarverk
í sjálfstæðismálum þjóðarinn-
ar, og dómur sögunnar um það
er þegar ljós.
Dragbítarnir
Ekkert er augijósara í sög-
unni um tói; mílurnar en það,
að Sjálfstæðisflokkurinn hefur
verið hinr. mikli dragbítur
málsins og það er aðeins að
þakka afskiptum Framsóknar-
flokksins. að við náðum tólf
mílunum. Það kom i hlut
Framsóknarflokksins í vinstri
stjórnir.ni aí koma á nógu
mikilli samstöðu til útfærslunn
ar. Sjálfsta ðisflokkurinn barð-
ist gegn henni allt sumarið
1958 "B tortrvggði gerð íslend-
’nga augurr. heimsins Morgun
b'aðið var allt það sumar vopna
smiðo • togaraeigenda og
b'-erku stiórnarinnar í Englandi
í má'U'u Loks snerist blaðið
ag ‘lokkurinr á einni nóttu.
þegar þeir sau frainan í almenn
ingsálitið á Islandi við gildis
föku 1? MÍ.r-anna Síðan drött
Framhald á 15. sfðu
T I M I N N, fimmtudaginn 9. apríl 1964.