Alþýðublaðið - 08.01.1952, Page 7

Framh. af 5. síSu.
Alþýðublaðið, eftir að hann
var sjúkur orðinn og lagztur á
Landsspítalann.
Enn er þess ógetið, að Finn-
ur varð félagsmála- og dóms-
málaráðherra frá 1944—47 í
samsteypustjórn þeirri, er Ól-
afur Thors veitti forustu, og
almennt gekk undir nafninu
„nýsköpunarstjórnin11.
tvíkvæntur. Fyrri konu sinni,
Auði Siurgeirsdóttur frá Hall-
gilsstöðum í Fnjóskadal, kvænt
ist hann árið 1914. Eignuðust
þau 6 börn, sem öll eru nú
uppkomin, þrjá sonu og þrjár
dætur. Eru börnin öll hið mann
vænlegasta fólk..— Frú Auður
var góð kona og greind, ágset
móðir og mikil húsfreyja. —
Hún lézt árið 1935.
- . v, , .. . | Seinni konu sinni, Magneu
I hans raðherratið yar hafizt Magnúsdóttur úr Garði f Gull-
handa um að tryggja hæsta-jb^ ýsiu, hinni áaætustu
retti husnæði vtð hæfi þessa j k kvær |-st Finnur 194B og
æðsta domstols landsms, eu.^ ekki barn& auðið
fram að þejm tima hafði hæsti- T „ ,
“ * , , . v , Lifir hun mann smn. og var hon
réttur orðið að bua við ovið- 1
unandi húsrými á éfri hæð
um hin styrkasta stoð, ekki hvað
sízt í langvarandi sjúkdómi
hans hina seinustu mánuði.
Sá, sem ;þessar línur ritar
hafði af Finni Jónssyni löng og
náin kynni.
Við á.ttum samstarf 'í verka-
lýðshreyfingunni um rúrj1ega
fangahússins við Skólavörðu-
stíg.
Sem fé'agsmálaráðherra átti
Finnur Jónsson frumkvæði áð
stórmerkri löggjöf um byg'g-
ingarmál og útrýmingu heilsu-'
spiiiandi húsnæðis. Þótti hon- | ^l^Xiú Þ^þekktLé^ Ftoí
um mjog ym þvi a svo o | sem harðvítugan baráttumann,
skorulega skyldj trl takast um f vflr ag pn éi„n
framkvæmd hennar, sem raun . .
, I ig sem lagmn og oþreytandi
a' , . , , ,x samningamann, þegar líklegt
að það var Finni mikið fagn- matti telja að betur ynmst með
aðarefni, að það kom einmitt í) bl\ð“en stnðu; .
hans hlut sem 'félagsmálaráð-! Y1® yorum atta ar saman í
herfa. að leggja hornstein hinn bæjaistjórn Isafjarðár. Þar
ar mfklu sjúkrahússbyggingar, i kynntist ég honum sem raun-
sem enn þá er í smíðum á Ak- j sæ-íum °S traustum forustu-
ureyri. Þó að ísafjörður heföi manni, sem gott var fyrir yngri
fyrSt og fremst notið krafta
hans á fullorðinsárunum, svo
að margir litu á hann sem ís-
firðing, þá var þáð þó Akur-
eyri, sem hafði fóstrað hann
ungan. mótað lífssköðun hans
og komið honum til manndóms
og þroska.
• Margs er sjálffsagt ógetið enn
af þeim mörgti og margvíslegu1
trúnaðarstörfum, sem Finni
Jónssyni voru falin, sökum
starfshæffni hans og góðra
hæfileika. En rétt er þó að geta
þess, að hann var, sökum við-
tækrar þekkingar sinnar á at-
vinnumálum þjóðarinnár,' tal-
inn sjálfkjörinn til að verða
fulitrúi Alþýðuflokksins í fjár-
hagsráði strax, er þaö var stofn
að. Árið 1948 varð hann svo
fforstjóri innkaupastofnunar
ríkisihs og gegndi hann því
starfi til dauðadags.
Hin seinustu ár var Fmnur
einnlg fulitrúi Alþýðuflokku-
ins í millibankanefndinni og í
bankaráði Landsbanka Islands.
Sinnti hann öllum þessum trún
aðarstörfum af mikil’i alúð og
skyldurækni, en bannig rækti
haun, að því er ég veií bezt,
öll sín störf, bæði fyrr og síðar.
Finnur Jónsson var niaður
fór, en hann beindi viðræðunni
í aðrar áttir. Hanr; vildi taia
og hugsa um líf og starf, en
ekki um athafnaley&i og dauoa.
-— Og svo fjaraði lífið út. — ís-
land átti einum ötulum starfs
manni færra. —- Finnur Jóns-
son var látinn.
ísfirðingar þakka honum ö.ll
hans störf. Yerkafó.'k á Vest-
fjörðum finnur sig eiga 'honum
mikla þakkarskuld að gjalda.
íslenzk þjómann*^tétt harmar
látinn vin. Og Alþýðuflokkur-
inn veit sig hafa. misst ötulan
brautryðjanda, kjarkmikinn
baráttumann og mikmn starfs-
mann.
Hannibal VaMimarsson.
menn að eiga samstarf við.
Ég var um skeið starfsmað-
ur hans í Samvinnufélagi ísfirð
inga, og kynntist honum þaú
sem hagsýnum skipuleggjanda
og ötulum og sístarfandi manni
að hag félagsins út á við og inn
á við.
Ég þekkti hann sem kaupfé-!
lagsmann, ag vissi, áð'harin eins
og ég, leit á samvinnustefnuna
og vefkalýðshreyfinguna sem
tvær gréinar á sama stöfni, er
ættu og þyrftu, ef vel ætti að
fara, að sameinast í laúfríkri
krónu llfandi og einhuga stjörn
málastarfs hins vinnandi fólks
’til sjáv.ar og sveita.
Ég kynntist honum og sem
stjórnmálamapni, íyrst úr fjar
lægð, sem þingmanni ísafjarð
arbæjar, og siðustu 5 árin sem
samþingsmanni, mínum. Þar
reyndist hann mér ávallt traust
ur verjaudi hins viúrsandi fólks,
alveg sérstaklega sjótttöíwianna,
harðfylginn, duglegur og áhuga
sámur til þess síðasta.
-Qg ég kynntist honum hel-
siúkum á sóttarsæng enn þá
fullum af brennandi áhuga og
glaðan og reifan, þegar sótt-
hitÍTm ‘gaf honum noklcur grið.
Þó vissi hann vel að hverju
vaxandi mann
ÞAÐ ER ALLTAF ERFITT
að þuria að sjá dugmikla at-
orkumenn hverfa á ‘bezta aldri.
Þannig er það einnig um Finn
Jónsson. Allt þangað til hann
lagðist banaleguna var hann sí-
vakandi og áhugasamur, sfieit-
andi að úrræðum á vandamál-
um meðbræðra sinna, og sívinn-
andi að framgangi þeirra úr-
ræða. Starfsorkan var óvenju-
mikil, og langt um frarn það
sem venjulegt er. En áhugi
hans og leitandi góðvilji var
engu minni. Hann kynnti sér
jafnan rækilega hvert það mál,
sem hann f jaliaði um, og mynd-
aði sér sjálfstæða skoðun á því.
Hann óx með hverju nýju við-
faugsefni. Hann var alarei skil-
yrðislaust já-bróðir neins eða
neinna. Hann spurði fyrst og
fremst eftir rökum, en beygði
sig líka fyrir þeim. Hann var
stefnufastur en þó samvirnu-
göður.
Finnur Jónsson ,gékk ungur
í Alþýðuflokkinn og tók síðan
virkan þatt í uppbyggingu hans
og baráttu allt til hinstu stund-
ar. Baráttumál flokksins urðu
hans áhugamál, og sigrar
flokksins voru' honum persönu-
legir sigrar
I tvo áratugi hef ég átt því
láni að ffagna að hafa þekkt
•Finn Jónsson, og verið náinn
samstarfsmaður hans. Sú við-
kyrming og það samstarf var
eins og bezt varð á kosið.
Eg vil á þessari stundu að-
eins þakka honum þetta sam-
starf• og biðja ástvinum hans
blessunar. Þó að hann sé horf-
inn mun minningin um hann
ídfa — minningin úm góðan
dreng sífellt vaxandi. —
Emh .Jönsson.
Ii'INN 30. ÐES. s. 1. andað-
ist Finnur Jónsson alþrn. og
fyrrverandi ráðherra. Er þar
með hníginn x vaiinn einn af
frumherjum íslenzkrar verka-
lýðyhreyfingar, stórbrotinn
stjórnmálamaður, farsæll og
dugmikill athafnamauur Fínn
ur Jónsson var þrótiniikiU og
viljasterkur. Hann mætti hverju 1
sem að höndum bar æðrulaust, j
með þreki og festu. Hann var
mikill starfs- og atorkumaður. j
Þessa eiginleika notaði hann á
vállt til hagsbóta fyjir þá sem
minnst máttu sín í þjóðfélag-
inu. Lífsferill hans mótaðist af
því að vinna alþýðu þessa lands
sem mest gagn. Ekki einungis
með einhliða kaupgjaldsbar-
áttu, heldur einnig með bætt-
um lífskjörum á margvíslegan
annan hátt. svo sem með ’betri
húsakynnum, meira öryggi,
meiri hvíld, frelsi frá öryggis
leysi vegna sjúkdóma, örorku
og élli; með eflingu atvinnu-
veganna, betri nýting hráefna,
bættum verzlunarháttum og
margskonar samvinnu og sam
starfi.
Finnur Jónsson lét ávalt at-
vinnumálin mikið til sín taka.
Sérstakleglx þó öll þau mál er
við komu sjávarútvegi. Á
kreppuárunum 1932 -31 áttu
útflutningsatvinnuvegir tslenð
ingar við mestu erfiðleika' aö
strí&'a. Sal t'f isksmarka ðuri mi
hrundi gersamlega. Síldarmark.
aðk voru í fullri Tiiðurníðsla
vegna skefjalausrar samkeppni
og usndirboðs framleiöenda teér:
Tilraun, sem ;gerð var 1928 til
1930 um bætt.skipulag, mistókst
algerlega. Á árunum fvrsfcu *eft
ir að Finnur kom á þing var
sefct margháfctuð löggjöf til
stuðnings þessum -at’VTne.uvesg-
um, skipulags og nýrra tilröuna
og markaðsleifca. Finr.ur tók þeg
ar virkan þátt í þessari laga-
setningu pg var þar í íremstu
víglínu. Því verður ekki með
rökum neitað að á þsirri lög-
gjöf sem þá var sett heíur verið
byggður all fcraustur ■grtmáv&U;
ur fyrir framleiðslu sjávarút-
vegsins og mun fjölbrpyfcfcari
framleiðsla en áður var, sam-,
fara bættu skipulagi í verzinn-
arháttum og samvinnu miIJi
þeirra aðíla, sem jþar éiga hlul
að máli. Þessi umbótamál
mættu í fyrstu mikilli og oft
óvæginni andstöðu. Finnur
Jónsson tók að sér forystuna í
framkvæmd ýmissa þessara
mála svo sem síldarútvegsnefnd
I ar frá byrjun til 1942 og í stjórn
síldarverksmiðja ríkisins um
tíma. Hvikaði hann hvergi þó
oft væri ‘hart að vegið. Nú er
svo komið að réttmæti þessara
mála er viðurkennt. Vilja nú
margir sér eigna, sem áður
stóðu á móti.
Persónulega kynntist ég ekki
Finni fyrr en um 1930. Sam-
starff okkar hófst ári^ 1936. Með
okkur tókst í upphafi hin bezta
samvinna, sem hélzt þar
til leiðir sldldi við fráfall
hans. Það var ánægjulegt
að starfa meo Finni. Hann vai
hugkvæmur, mikill starfsmað
ur og sérlega fljótur að koma
auga á aðalatriðin, Kjarna,
hvers máls. Hann tók mótlæti
jafnt sem meðlæti með jafnaö-
argeði. Djarfur í sókn, öruggur
í vörn. Hreinskilinn og hrein-
skiptinn. Qít óvæginn, ex á
hann var leita.ð, en samvi nnu-
þýður. Engan þekkti ég, sem
með honum vann í- síldarút-
vegsnefnd eða stjórn S. R , sem
ekki virti hann eða bar til
hans hlýjan hug fvrir sam-
vdnnu og samstarf; og bar þó
oft margt á ‘milli.
Ég hygg að segja megi að
Finnur hafi verið fremur dulur
í skapi og seintekinn eins og
i kallað er. En hann var ákaflega
| tryggur vinum sínum, vinfast-
ur, velviljaður og ráðhciíur.
Hann var prúður.í framkomu og
allri umgengni. Höfðingi heim
að sækja og gestrisinn vol.
Skemmtilegur í viðræðum enda
fjöllesinn og vel lesinn.
Finnur Jónsson var aðeins
57 ára. er hann dó-Má það vera
áhyggjuefni íslenzku þjóðinni
hversu m-.-ýr af forvígismönn
um hennar, þeir er afskipti
hafa af þjóðmálum, andast á
þeim aldri, sem talinn er blóma
skeið erlendra manna hJið-
stæðra. Um það verður þó ékki
deilt að Finnur Jónsson hafi
skilað miklu, góðu og atiiafna
sömu dagsverki. sem beri að
þakka.
Ég vil svo að lokum kveðja
látinn vin með trega og þakk-
læti fyrir margar ánægjulegar
minningar, samstarf og vináttu.
Um leið votta ég börnum haris
og effcirlifandi konu einlæga
samúð og minni á hið forna
spakmæli, að
Deyr fé, deyja frændur, deyr
sjálfr it sama;
en orðstírr deyr aldregi,
hveim sér góðan of getur.
Er’endur Þorsteinsson.
Vandfyllt skarð fyrir skildi
VIÐ FRÁFALL FINNS.af alþýðufólki, óx upp í sarn-
JÓNSSONAR hafa alþýðusam-
tökin misst einn sirm ágætasta
brautryðjanda og forystumann,
hin fámena íslenzka þjóð orð-
ið að sjá á bak einum sirma
mætustu sona.
Alþýðusamtökin hér á landi
eru ekki gömul, en þeim Jiefir
tekizt að gjörbreyta svo hög-
um alþýðunnaT, að sú kynslóð,
sem nú er að vaxa upp, á eríitt
með að gera sér grein fyrir
breytingunni.
Ungu 'fólki, sem nú nýtur
afrafesturs þrotlausrar baráttu
brautryðjenda álþýðusamtak-
anna, 'finnst lítt hugsandi, a'o;
fyrir röskum aldarfjórðungi,
tökum þess, var þeim trúr til
hinztu stundar, og var itv.allt
viðbúinn, er ,þau þörfnuðust
dáða hans og dugnaðar. Hann
var einlægur andstæðingur
íhalds og einræðis, herskár en
drepgilegur, og ótrauður bar-
áttumaður jafnréttis og frelsis.
Til hinztu stundar ræddi
hann um málefni alþýðusam-
takannna, og á banasænginni
reit hann greinar í Alþýðu-
blaðið m. a. um nauðsyn þess,
■að Alþýðusambandið fengi skil-
yrði til aukinnar fræðslustarf-
semi.
Um sjúkdóm sinn ræddi hann
ékki, en tók með brosi á vör
sknli svo 'haffa verið að alþýðu j rnóti því er kom, og mun hon-
manna búið, að konur jafnt sem um þó ekki hafa dulizt hvert
karlar strituSu við hin erfið-
ustu skilyrði, berandi þungar
byrðar á sjálfotm sér. Vinnutími
pg kaup var háð geðþótta at-
vinnurekandans. Hýbýlin voru;
hreysi, fatnaðurinn larfar, og'
réttindin rýr.
En svo var þetta, er verka-
lýðssamtökin og Alþýðuflokk-
urinn gerðust málsvarar hinna
snauðu og Kmkomulitlu í þjóð-
fclaginu.
Hann, sem við nú í dag kveðj
um hinnztu kveðju, var einn
hrnna ötulu og þrekmiklu
brautryðjenda alþýðusamtak-
anna, sem svo mjög ber að
þakka það sem áunnizt hefur í
mannréttinda- og kjarabót.a-
málum alþýðunnar.
Því er það skarð, sem við
andlát Finns Jónssonar hefir
v&rið höggvið í forustulið al-
þýðusanstakanna vandfyllt.
Forustuhæfileikar hans, ó-
bllandi viljaþrek, festa i mál-
flutningi, Jagni og lipurð í
samningum, samfara áhuga
Finns fyrir að vinna málstað
aíþýðunnar allt það gagn, er
hann rnátti, öllu því að á ha?n j
hlóðust hin margvíslegustu.
stör'f fyrir verkalýðssamtökin
og Alþýðuflokkinn. Andstæð-
ingarnir reyndu að nota þetta
sem sérstakt rógsefni á hendur
Finni, en slíkt náði ekki til-
gangi, og alþýða manna sýndi
honum ávallt verðugt traust,
og svaraði þannig á réttan hátt
spjótalögum andstæðinganna.
Fi.nnur Jónsson var kominn
síeíndi.
Þannig mæta aðeins kai’l-
menni dauða sínum.
Og er við samstarlsmerm
hans og félagar göngum með
sárum söknuði á fund minn-
inganna um samstarfið og sam-
verustundirnar, skulum við .láta
þakkiætið verða sorginni ofar.
Bezt mundi honum að skapi,
minningu hans samboðnast ag
alþýðusamtökiunum heillavæn-
legast, að yið þökkuðum starf
hans með aukinni áframhald-
andi frelsis- og mannréttinda-
baráttu alþýðunni til handa, er
hann sjálfur tók svo drengileg-
an þátt í og hafði forustu um.
Alþýðusambandið þakkar
honum heillaríkt brautryðj-
endastarf.
Persónulega þakka ég honum
ánægjulegt samstarf, vináttu,
•og drengskap, jafnframt því að
ég votta konu hans, börniim og
öðrum nánum aðst andendmm
einlæga samúð mína.
Helgi Hannesson.
n B •> ■ ■ ■ D « R ■ B H
IIÍII
R ,8*%!
km
Eenni að sníða og taka
mál, kven- og barna-
fatnað.
HEEÐÍS BRYNJQLFS
Laugav. 68. Slnji 2460.
Uak’EKBnCBMKDUCBRBnBB
AB Z