Tíminn - 11.06.1964, Blaðsíða 14

Tíminn - 11.06.1964, Blaðsíða 14
102 iim, hvatti hún stuðningsmenn sjúkrahúsanna til að ,,leggjast ekki niður með spenntar greipar“. „Eg hvet yður til að veita því viðtöku, sem ríkisstjórnln er að gera se.n eins konar grundvöll sem kærleikur sá og áhugi, sem þér hafið sýnt í svo mörg ár, getur rcist á fagurt stórvirki sem gnæfir yfir þeim brýnu nauðsynjum sem ríkið lætur af hendi rakna.“ Ef hún telur eitthvað rangt, læt ur hún þá skoðun sína í ljós. og skiptir þá engu hvort sú skoðun er vinsæl eða óvinsæl. Hún var í 'heimsókn á vöggustofu fyrir sjúk böm eitt sinn, er hún sá blaða- Ijósmyndara taka ljósmyndir af fimm ára gömlu fársjúku barni og notaði ljósmyndarinn Ijósaperur (flash) við myndatökuna. Clementine varð ofsareið. „Svona lagað getur gert út af við barnið" sagði hún gremjulega. Það, sem eftir var dags voru myndirnar teknar, án þess að not aðar væru ljósaperur. Og aumingja bömin voru látin vera. Hún hélt ekki áfram för sinni um sjúkrahúsið, fyrr en hún var orðin viss um að farið væri að óskum hennar. Henni var sagt að Krampaveikissamband Bretlands hefði verið stofnað af foreldrum kramp.aveikra barna. Hún mælti: .,Gamalt orðtæki segir: „Guð hjálp ár þeim, sem hjálpar sér sjálfur." Við skulum snúa þessu við og segja: „Við viljum öll hjálpa þessu hugrakka fólki, sem hefur ekki vaipað frá sér voninni og hjálpar sjálfum sér og börnum sín um.“ Þegar flóð urðu í Norfolk, kom hún þangað. Hún var með hús- freyjunum sem reyndu að bæta það tjón, sem orðið hafði. hún kom á hjálparstöðvarnar, fataút- hlulunarstöðvarnar og fæðuúthlut unarstöðvarnar Hún átti alltaf einhver hvatningar- og hughreyst ingarorð. Það er eins og hún geti með brosi sínu blásið nýjum kjarki og endurnýjuðum styrk í fólkið. Þegar hinn fimmtíu og þriggja ára gamli Francis Stanislaw, stofn andi „Augnigjafaherferðarinnar", skriðaði henni, féllst hún á að láta augu sín til augnbanka, svo að blindur drengur eða stúlka gætu einhvern tíma fengið að sjá með hornhimnum augna hennar. Hún hefur aldrei látið neinn frá sér fara bónieiðan ef í hennar valdi stóð að hjálpa honum. Starf nennar hefur aldrei verið bara til að sýnpst. í mörg ár hefur henni borizt stór bréfabunki dag- lega. Hún les sjálf yfir hvert bréf og les fyrir svaríð fyrir ritara sín um. Efni bréfanna var af ýmsum toga. A'.lt frá bón gamals eftir- launaþega um að hún beitti sér fyrir því að hann greiddi lægri húsaleigu og til þakkarbréfs lítill ar stúlku fyrir að bjóðast til að gera Winston hálsklút fyrir af- rnælið hans, þar sem hún jafn- framt sagði að hún héldi að hann| •mundi vilja frekar hafa hann með blárri rönd en bleikri. Hún •krifar sjálf undir öll sín bréf. Hún oeitti sér einnig til hjálp’ ar flóttafólki víðs vegar um heim inn óg. varð andinn á bak við Al- þjóðaflóttamannaárið, sem komið var á fót til að safna milljóna fé til aðstoðar ríkisfangslausu fólki. Flóttamannavandamálið var enn erfiðara viðfangs, þar sem vandinn lá ekki öllum í augum uppi, og ekki var um raunverulegt styrj-; aldarvandamál að ræða. Hertoga Vfcjan af Marlborugh bauð fimmtíu áhrifaríkum gestum til Londonderry House. Hugmyndin var að fá 35000 pund sem grund vallarupphæð til sjóðstofnunar. Markið var sett hátt þegar í upp-’ hafi og möguleikarnir virtust í, fyrstu hverfandi litlir. Clementine; gekk inn í herbergið. Hún talaði og orð hennar voru áhrifarík og; báru sterkéfn Churchillkeim: | „Miunizt þess,’* að hvergi í heim- inum eru brezkir flóttamenn", j sagði hún blátt áfram. Björninn var unninn. Gestirnir fimmtíu íóru og féð barst inn á mettíma En það var aðeins upp- haf að öðru meira. Hún hélt qtvarpserindi, ávarp aði fundi, talaði við fólk af öllum stéttum, hvatti það til að koma til aðstoðar , og talaði þannig að vit var í, og af fullri alvöru. Ræður 9 Hvernig hef ég getað gleymt því? Hún var orðin mjög föl og dökk ir baugarnir undir augunum greinilegri en áður. Brett leit óró- legur á hana. _ Þetta rifjast allt upp fynr þér, Tracy, þegar hann kemur heim. Ég er viss um það. Þú matt bara ekki vera kvíðin. ___En get ég verið viss um, að ég fái nokkurn tíma minnið aftur. Stundum finnst mér að ég muni aldrei fá það. Það hlýtur að hafa verið eitthvað athugavert við mig fyrir . . . fyrir flugslysið . . . Hún þrýsti höndum að gagnaugunum með örvæntingarþrunginni hreyf ingu eins og hún vildi neyða minn ið til sín aftur. / — Hvernig get ég búið með Mark . . . eða með sjálfri mér . . . ef þessu heldur svona áfram. Það er eins og vera kviksett. ___Tracy . . . hættu! Brett skelfdist að horfa á titrandi hend- ur hennar og glampann í augun- um, sem virtust orðin botnlaus og dimm. — Þetta er það versta sem þú getur gert, manstu ekki, hvað læknamir sögðu við þig? Því meira sem þú reynir á þig til að muna, því lengri tíma tekur það áður en þér batnar aftur. Hann greíp um hendur henn@r og neyddi hana til að taka þær frá höfðinu. — Slappaðu af og vertu róleg! Það var ekki nokkur skapaður hlutur að þér fyrir slysið, ég sver það! En þú hefur orðið fyrir þung bærri reynslu og undirmeðvitund- in þín þolir ekki að hugsa um það enn. Þú verður að gefa þér tíma til að komast yfir eftirköstin af taugaáfallinu. Það var einmitt það sem doktor Brodie qagði. F/jir nokkurn tíma verður þu fær um að horfast í augu við það sem kom fyrir þig og þá lagast allt aftur. Þér er óhætt að treysta því. Tracy hallaði sér aftur á bak í sætinu, þögul og örmagna. Hend- urnar hvíldu máttvana í kjöltu hennar. En hvað fingumir hennar voru orðnir grannir, hugsaði hann. Eins og ,þeir gætu brotnað ef tekið væri of harkalega um þá. Hún skalf ekki lengur og eftir nokkra stund reyndi hún að brosa dauflega við honum. — Fyrirgefðu, Brett. Ég hélt ég gæti ekki hegðað mér svona kjánalega! Ég er búin að jafna mig og vona að þetta komi ekki fyrir aftur. Þakka þér fyrir, hvað þú varst indæll og þolinmóður við mig. _ Við skulum ekki minnast á það. Þegar hún brosti sá hann bregða fyrir að hún líktist hinni gömlu Tracy í andliti. Ekki eins og hún hafði verið fyrir einu ári, heldur eins og hún var í æsku, freknótt stúlkukind sem alltaf elti þá bræðurna hvert fótmál, þolinmóð og glaðleg. Miklu yngid og barnalegri Tracy heldur en hin fagra, sjálfsömgga brúður, sem hafði svifið yfir gulnuð haust- laufin á brúðkaupsdegi sínum. Hann sleppti snögglega höndum hennar. —Þú mátt bara ekki kvíða neinu, ekki kvíða endurfundun- um við Mark, því að þú hefur enga ástæðu til þess. Heldurðu að þú hafir jafnað þig nægilega svo að við getum haldið áfram? — Já, auðvitað. Þú vilt sjálf- sagt komast heim sem allra fyrst. Þegar hann setti bílinn aftur í gang opnaði Tracy veskið sitt, tók upp lítinn spegil og horfði á sjálfa sig. Andlitið var svo fölt, að hún kleip sig í kinnarnar til að kalla fram örlítinn roða. Síðan greiddi hún hárið og málaði yfir varirnar. Þeir sem biðu komu hennar á Pilagrims Barn máttu ekki sjá hana vofu líkasta. Heldur ekki hennar voru alltaf blátt áfram og hittu beínt í mark. Það sem hún sagði meinti hún af alvöru. Hún sagði við fólk: „Ef við íhug um málið af gaumgæfni, komumst við að raun um, hve ieppin við höfum verið að eignast öryggi og þægindi innan heimilisveggja, stað, innan vébanda þjóðfélagsins — stað til að hverfa til. Síðan stríðinu lauk hafa milljón ir flóttamanna víðs vegar um heim inn misst heimili sin, ríkisfang, eignir, atvinnu, vini, ættingja og stundum heilsuna. Margir hafa beðið í tíu ár og lengur í flóttamannabúðum og her skálum eftir tækifæri til að hefja nýtt líf. Ný kynslóð hefur nú fæf< t í búð um þessum. Ný kynslóð ríkisfangs lausra flóttamanna. Jafnvei hin yngstu finna það, að þau eru að einhverju leyti frábrugðin öðrurn.1 Hún hafði sama háttinn á og Winston, þegar hún fékk fólk til bZ gera eitthvað. Hún hikaði ekki við að láta fólkið horfast í augu við óþægilegar staðreyndir, og endurtók æ ofan í æ söguna um litla flóttadrenginn sem bjó í flótta mannabúðum í Austurríki. en það an fylgdist hann ásamt föður sín um þegar reistar voru flóttamannabúðir í næsta þorpi. „Pabbi", sagði hann. „Hvers konar folk getur búið í húsum?" „Eg er fegin því, að ég skuli ekki hafa þurft að svara spurningu drengsins" sagði Clementine. „Við skulum gera okkur grein fyrir þeirri hræðilegu staðreynd, að ef við hefðum tapað í stríðinu kynnum við nú að vera flóttamenn Sumir kunna að segja, að kær- leikurinn hefjist heima við. Það kann að vera rétt, en ég vil bæta því við, að honum lýkur þar ekki samt sem áður. Við megum ekki vanrækja þá, sem hafa fekki orðið sömu gæfu aðnjótandi og við, hversu langt sem þeir kunna að vera í burtu cg hversu auðvelt sem það kann að vera fyrir okkur að láta okkur sjást yfir þá. Við berum ábyrgð á þeim — ábyrgð, sem frelsarinn lagði okkur á herðar fyrir 2000 árum ,,Það, sem þér gerið einum þessara minna minnstu bræðra, það hafið þér gert mér“. Á síðari árum hefði hún af sann girni getað lifað lífinu í ró og næði og látið öðrum eftir þau störf, er hún sinnti. En sama gegndi með hana og Winston: „Að lifa er að starfa". Jafnvel þegar hún fer í form- legar heimsóknir tekur hún hrein skilnislegar orðræður fram yfir kurteisishjal, og hún hefur gott lag á að ná til hjarta viðmælenda sinna með orðum sínum. Á konunglega frísjúkrahúsinu í Lundúnum voru samræður hennar við hjúkrunarkonurnar ekki af hin um vanalega kurteisistoga. í stað þess sagði hún nokkrum þeirra frá því, hvernig móðir hennar kenndi henni ungri að gera bakstra úr hörfræjum og brauði. „Hörbaksturinn", sagði hún, „var notaður í gamla daga til að lina þjáningar af völdum þess sjúkdóms, er nú nefnist botn- langabólga, en brauðbaksturinn var notaður til að setja við graftar sár. Nú mundi verða gefin penisil ínsprauta við hinu síðara — en samt sem áður gríp ég enn til fcrauðbakstursins stundum ef þörf gerist." Hún sykraði ekki heldur orð sín, ef hún var að sinna einhvejum opinberum störfum. Á öðru sjúkra húsi, — j þetta sinn á Hjúkrunar skóla Middlesex, sagði hún vi3 hjúkrunarnemana, að persónulega HULIN F0RTIÐ MARGARET FERGUSON mátti hún vera hrædd og skjálf- andi þegar hún stæði andspænis sjálfri sér, sem biði þar ásamt heimilisfólki. Hvers konar mann eskja sem hún hefði verið varð hún að vera hugrökk og hreinskil- in þegar hún kynntist henni. — Gott, sagði Brett léttum rómi og beygði inn á mjóan hliðar veg. — Nú erum við hér um bil komin, þú sérð nokkra af steinum í því sem við köllum Avebury-rúst irnar þarna. Pilagrims Bam er rétt hjá þeim. Hún horfði hlýðin í áttina sem hann benti, fyrst vélrænt og áhuga laust, svo greip hún skyndilega andann á lofti. Gullin síðdegis- sólin varpaði geislum sínum á stóru og miklu skuggana sem voru dreifðir á svæðinu. Steinblokkirn- ar höfðu ekkert ákveðið lag, en þær virtust svo undarlega lifandi. Mosinn sem óx upp eftir þeim minnti helzt á brynju. — Þetta er stórkostlegt, sagði hún með öndina í hálsinum. — Ilvað er þetta eiginlega, Brett? Hvers vegna eru þær þarna á ég við? — Enginn veit það. Þær eru mörg þúsund ára gamlar og talið að upprunalega hafi hér verið geysistór kastali. En flestar eru horfnar samt eru þessar fáu mjög hrífandi. Ertu hrifin af gömlum minjum og munum, Tracy? Spurningin kom svo eðlilega að hvorugt þeirra hugleiddi, hvað það var einkennilegt. Hann spurði hana spurninga um hana sjálfa eins og hún væri ókunnug mann- eskja og ekki stúlka, sem hann hafði þekkt árum saman. — Ég veit það ekki almenni- lega. Hún starði fast í áttina að rústunum. — Kannski er það ekki bein- línis hið sögulega, öllu heldur gezt mér einhvern veginn svo vel að þeim. Þær virðast á óskiljan- legan hátt svo vitrar . . . Ég held að ef þær hafa staðið hérna lengi hljóti þær að vita svar við flestum spurningum, ef þú botnar nokkuð í hvað ég meina. Brett sneri höfði og leit allt að því undrandi í áttina að rústun- um.—Vitrar? Það var einkennilegt að taka þannig til orða — og þó algerlega rétt. Það var einhver kyrrlát vizka yfir þessum veðr- uðu eldgömlu rústum, — Já, það er sérstakt andrúms- loft við slíkar rústir, sagði hann. — Og þarna sérðu Pilgrims Barn. Þau óku mjóa götuna heim að húsinu. Fyrir innan gluggann sleppti Nan gardínunni og sneri sér við. — Jæja, þarna koma þau loks- ins. Flugvélinni hlýtur að hafa seinkað meira en lítið. — Ó, hamingjan góða! Rödd frú Sheldon varð að hvísli. — Nú þegar hún er komin liggur við að ég sé kvíðin. Það hlýtur að vera afar erfitt að . . . vita . . . hvernig á að koma fram við hana. Hún er Tracv . . . en þó er líún það ekki. _ Hún er Tracy! Nan leit kuldalega á móður sína. — Hún er nákvæmlega eins og hún hefur alltaf verið, þótt hún hafi fengið nýtt andlit. Komdu nú! Hún gekk hröðum skrefum gegnum forstofuna að útidyrun- um og frú Sheldon kom hikandi á eftir henni. Hún var mjög lág vaxin kona með smágerðar hend- ur. Bræðurnir höfðu alltaf gaman af að erta Nan með því að segja að hún yrði að gæta sín að stíga ekki ofan á móðurina með sínum stóru fótum. _ Hérna komum við loksins, mamma. Þú hefur náttúrlega ver- ið farin að óttast um okkur, en flugvélinni seinkaði.Halló Nan! Eg skal opna bíldyrnar, handíangið er dálítið stirt. Tracy flýtti sér að stíga út úr bílnum. Brett hafði sagt henni, hverjar þessar konur væru, svo að hún yrði sér ekki til skammar. Tengdamóðir hennar var snotur kona með fallega húð og silfur- grátt hár. Nan, mágkona hennar var óvenjulega hávaxin en falleg á sinn hátt. — Það er indælt að vera . . . heima, sagði Tracy lágt. — Elsku barnið mitt! Það er enn indælla að fá þig heim aftur, heila á húfi. Ljósblá augu frú Sheldon fylltust gleðitárum. — Leyfðu mér að horfa betur á þig, Tracy! En hvað þú lítur vel út og en hvað andlit . . . Hún beit á vörina og hætti við að segja fleira. — Eg hef líka náð mér vel. TÍMINN, fimmtudaglnn 11. júnf 1964 14

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.