Alþýðublaðið - 05.09.1952, Blaðsíða 8

íslenzka dieselvélin, sem vélámiðian Héoirin hefur smíðað.
■4-
Vélin er 12-15 hestöfl og verður til sýnis
'á iðnsýningnnni, sem hefst á mörgun.
, ---------------------■*-------
VÉLSMIÐJAN HÉÐINN í Reykjavík hefur lokið smíði
nlieselvélar, þeirrar fyrstu, sem smíðuð er hér á laíidi. Vél þessi
sjr 12—15 hestöfl og sérstaklega ætluð fyrir sveitabj'li, bæði til
íjósa svo og 'súgþurrkunar, cn einnig er hún hentug fyrir
ismærri báta. Um verð þessarar .yélar er ekki vitað ennþá, entla
skoðast þessi fyrsta vél, sem tilraun, og’ var ráðist í smíði henn
ar af tilefni iðnsýningarinnar, en þar mun vélin verða í gangi
iiilan húss allan sýningartímaririi
ílaslöðin Bifrösð að fiylja frá
ð Vifaiorgi
Stöðvarhúsið verður flutt í heiiu lagi á
gruors, sem búið er að steypa við Vitatorg
VIÐSKIPTAVINIS bifreiðastöðvarinnar Bifrastar mega
eiga von á því, að grípa í tómt einhvern morguninn, þegar þeir
ætla að fá sér bifreið við liliðina á Alþýðuhúsinu. Þessi ágæti
nágranni Alþýðuhússins og Alþýðublaðsins er nefnilega að
flytja, og það svo rækilega að cftir stendur aðeins grunnurinn,
,því að ætlunin er að flytja stöðvarhúsið líka. Bifröst hefur feng
ið lóð við Vitatorg, og þar er búið að steypa grunn undir stöðv-
arhúsið, og þangað á að fiytja gamla stöðvarhúsið frá Hverfis-
AB átti í gær tal við stöðv- | zíngeymi
.arstjórann á Bifröst. Sagðist* 1 svæði
honum svo frá. að stöðin hefði vonir
ífengið ágæta lóð við Vitatorg.
Liggur hún milli Skúlagötu og
Lindargötu, en þar upp af er
sjálft Vitatorgið. Hefur þegar,
verið Steyptur grunnur undir
stöðvarhúsið, og er ætlunin að
iflytja þangað gamla stöðvar-
húsið fiá Hverfisgötu og síðar
að stækka það. Verður þá vænt
anlega fjölgað bílum á stöðinni.
Nú eru aðeins 15 bílar á Bif-
röst, og er ekki hægt að hafa
fleiri á núverandi stað vegna
þrengsla; en eins og kunnugb
er, þá er innkeyrslan að stöð-
inni mjög þröng milli Alþýðu-
hússins og stöðvarinnar annars
ýegar og stöðvarinnar og húss
GarÖars Gísiasonar hins vegar,
Suk þess sem bílastæði í port-
inu er mjög ófullnægjandi. Þá
hefur Bifröst og afgreiðslu
fyrir Ljóafossbílana, og eru oft
á annað hundrað manns saman
komnir við stöðina, þegar á-
ætlunarbílarnir koma og fara.
Bifröst hefur því lengi verið
brýn þörf á því að fá aukið at-
hafnasvæði, og hefur það mál
nú verið leyst á hinn ákjósan-
legasta hátt.
Stöðvarstjórinn sagði, að
verið væri að
a stöðvar-
og standa
hinu ný
við Vitatorg,
vonir til, að því verði lokið
innan skamms, þannig, að
stöðin geti flutt í þessum mán-
uði; en ef einhverjar óviðráð-
anlegar tafir koma fyrir. gæti
svo farið, að flutningnum yrði
frestað til vorsins.
Gjöf lil Slysavarna-
félags íslands
í GÆR var Slysavarnafélagi
íslands afhentar kr. 4000 gefnar
af stystrunum Árnýju Valgerði
Einarsdóttur húsfreyju að
Torfustöðum í Grafningi og Sig
ríði Maríu Einarsdóttur smiðs-
husum Miðnesi til minningar
um foreldra þeirra, Einar Stein
dórsson bónda að Litla-Hálsi ■ í
Grafningi d, 9. nóv. 1909 og Sig
ríði Árnadóttur ljósmóður konú
hans d. 20. júlí 1930.
Gjöfin er afhent á aldaraf-
mælisdegi móður þeirra hinn
28. ágúst 1952.
set^a niður ben-
FARFUGLAR efna til göngu
ferðar í Brennisteinsfjöll á
sunnudag.
^róíessor Lamberf lízf vel á
sfofnun heilsuhælis í Krýsuvík
------*------
Kveður mikla möguleika hérlendis á
Iækningu lömunarveiki með böðum.
HINN ÞÝZKI PRÓFESSOR í giktlækningum, baðlækning-
um og loftslagsheilsufræði, dr. Heinrich Lambert, sem getið
var um hér í blaðinu s. L þriðjudag, hafði í gær fund með blaða-
mönnum. Hann er hingað kominn á vegum Elliheimilisins
Grundar, eins og áður er um getið. Er prófessorinn mjög hrii’-
inn af möguleikum hér til lækninga á lömunarveiki og livers
kyns baðlækninga.
Hefur hann fyrst og fremst
verið að athuga hérna lækninga
Það eru nú 55 ár liðin frá því
áieselvélin var fundin upp af
þýzka vísindamanninum Ruld
olf Diesel, en svo slysalega
tókst til að fyrsta vélin er hann
omíðaði sprakk í loft upp á
Sr.prufukeyrslunni“, en sem bet-
ur fer hefur b^tur tekist 'tiF
með l’yrstu íslenzku dieseívér-
xna, en hún var „prufukeyrð"
x gær, og gekk hún eins og til
hafði verið ætlast með hátt-
bundum og mjúkum slögum;
■ireif vökvaknúða þilfarsvindu,
sem einnig er smíðuð í Héðni,
og dældi vatni.
Sveinn Guðmundsson for-
stjóri Héðins bauð í gær blaða
IFrá drengjameisfara
mélinu í Halnarliröi
Á DRENGJAMÓTINU í
frjálsum íþrótttum í Hafnar-
firði var í gær keppt í 80 m
hlaupi. Fyrstur varð Jafet Sig-
urðsson KR á 9,5 sek.; annar
varð Daníel Halldórsson ÍR á
9,7 sek.
í hástökki sigraði Ingimar
Hallsteinsson FH og stökk hann
1,70 m. Jafet Sigurðsson KR
:-:tökk einnig 1.70, en þriðji varð
Sgiurður Sigurðsson HSH,
stökk 1,65.
í kringlukasti sigraði Jens
Þorsteinsson. Ármanni, með
41,67 m kasti. Annar varð Guð-
mundur Magnússon IBV og
kastaði 40,42.
íí stangarstökki sigraði Val-
björn Þorláksson UMFK, stökk
8,25 m. Baldur Árnason varð
nnas og stökk 3,20 m.
mönnum og fleiri gestum að líta
á þessa fyrstu íslenzku diesel
vél, sem nú ér fullgerð. Sagði
hann að srriíði hennar hefði,
verið hafin 15. maí, og hefði
verið farið með smíðina eins og
fullkömið leyndarmál. Meira
áð ségja voru það ekki nema ör
fáir af staffsiriðnnum fyrirtæk
fsins,- sem vissu urri vélarsmíð-
iná, éri á V’ÍKriuseðÍum var hún
skráð táknffiálinu ,,H 12“.
Sagði Sveinn að Héðinn hefði
þó lengi haft í hyggju að reyna
smíði diselvélar, en daglegar
ánnir hefðu valdið því, að drátt
ur hefði orðið á því að hafist
væri handa. Þegar iðnsýningin
hefði svo vérið ákveðinn, hefði
það orðið að ráði að hefja smíði
vélaripnar, en höfundur henn-
ar, sagði Sveinn að væri Jóhann
Þorlákssori " vélvirkjameistari,
sem unnið hefur hjá Héðni í
mörg ár, og er talinn með allra
beztu vélvirkjum þessa lands,
sem meðal annars^má marka af 1
því, að vélskipaflotinn eltir |
j hann, ef svo má að orði kveða;
I það erað segja. skiptir jafnan
mest við þær vélsvaiðjur, er
hann hefur unnið hjá.
TJtreikninga að vélinni og
teikningar gerði hins vegar
Geir Óskar Guðmundsson. einn
af starfsmönnum fyrirtækisins,
undir umsjón vfirverkfræðings
Héðins. Braga Ólafssonar.
Þessir starfsmenn svo og
margir aðrir hafa nú lokið
vandasömu verki, sagði forstjór
inn, og þeir hafa náð hundrað
prósent árangri, eins og vélin
sjálf ber vitni um. Vélin. er loft
kæld, þannig að nota má heita
loftið t. ú. við súgþurrkun og
í (Frh. á 7. síðu.)
Háselahhdur yiir
20 þús. krónur
á hvalveiðibátum
ALLS hafa nú borizt 243
hvalir til hvalstöðvarinnar í
Hvalfirði í sumar. Eins og
kunnu.gt er stunda fjórir bátar
hvalveiðarnar, og er Hvalur III
aflahæstur, hefur fengið 66
hvali, og mun hásetahlutur á
honum vera orðinn um 23 þús-
und krónur.
Undanfarið hefu.r hvalveiðin
gengið fremur treglega.
Veðrið í dag:
Norðan gola;
léttir til.
möguleika hveraleirs, — vatns
og — hita í sambandi við hið
nýstofnaða elli- og dvalarheim
ili í Hveragerði, sem er eign
Árnessýslu, én undir stjórn Elli
og hjúkrunarheimilisins Grund
ar og forstjóra þess Gísla Sig
urbjörnssonar.
I sambandi við lækningar
sínar telur prófessorinn heitt
vatn meira virði heldur en leir
inn sem slíkan, þar að auðveld
ara er að stilla hitann með vatn
inu en í leir. Tók prófessorinn
sérstaklega fram um lækninga-
mátt hitans við lömunai*veiki.
Kvað hann hitann sérlega mikil
vægan í þeirri veiki, þar eð
komið hefði í ljós, að minni
lömun yrði eftir því sem sótt
hitinn væri meiri. eri minni hita
fylgdi meiri lömun. Benti hann
á það, að vegna þessa væri nauð
Framhald á 7. síðu.
JÓN RAFNSSON hefur í ó-
merkilegri langlokugréin um
Alþýðusambandið í Þjóðvilj-
anum undanfarna daga verið
að reyna að eigr.a komrnún-
istum heiðurinn af orlofslög-
’ uriurn. sem um nér um b.l ára-
tugsskeið hafa nu tryggf
verkamönnu.m og.öðrum laun:
þegum um larid al’t hálfsmán-
aðar orlof á ári með fullu
kaupi. Lýgur Jón Rafnsson
því í grein 'sinni, að verka-
nienn og launbegar hafi í'engic
þessa réttarfcót með satrin-
ingum, fyrira skelegga baráttu.
kommúnista, meðan þeir
stjórnuðu Alþýðusambandi ís-
lands, 1942—1948, en hún svc-
verið „lögíest síðar“, þannig
kemst hann að orði, „í kraíti
einhuga* verkalýðssamtaka".
SANNLEIKTJRINN er sá, aU
orlofslögin voru, undirbúin aí'
Stefáni Jch. Stefánssyni 1941,.
þegar hann var félagsmála-
ráðherra, óg samþykkt af.al-’
þingi 1943. Samningsbundiðl
orlof höíðu þá engin verka-
lýðsfélög, nema Dagsbrún, og
það orlof vár ekki nema sex,
dagar á 'ári. Með lögunum var,
hins vegar ölhuri verkamönn-
um og launþegum ákveðið
hálfsmánaðar orlof á ári meði
fullu kaupi.
EN NÚ KEMUR rúsínan í
pylsuendanum, sem sýnir
bezt, hve skelegglega, eða hitt
þó heldur, kommúnistar börð-
ust fyrir orlofinu,. Allan þann
tíma, sem Alþýðuflokkurinru
barðist fyrir setningu orlofs-
laganna, frá því að frumvarp
að þeim var samið fyrir frum-
kvæði Stefáns Jóhanns og
lagt fyrir alþingi og þar til
þau voru samþykkt á alþingi
1943, lagði Þjóðviljinn þeinni
ekki eitt einasta liðs-
yrði — minntist yfirleitt ekki
á, að nein slík löggjöf væri á
leiðinni, fyrr en búið var að
samþykkja hana á alþingi!
Slík var barátta kommúnista
fyrir orlofinu, sem Jón Rafns-
son er nú að revna að eigna
þeim!
Berjalerðir á vegum
Orlofs um helgina
FERÐASKRISTOFAN OR-
LOF efnir daglega til bergja-
ferða, og .um næstu belgi verð
ur efnt til berjaferða bæði I
Kjós og Grafning. En auk berja
ferðanna verður á laugardagimu
kl. 2 e. h. og á sunriúdaginn kl.
1 e. h. efnt til ferða um Hellis
heiði, austur á Loftstaðahól og
þaðan svo til Stokkseyrar og
Eyrarbakka og búð Þurríðar for
manns skoðuð. Á heimleiðinni
verður ekið um Selvog og
Krýsuvík.
Kaupkróíur
Framh. af 1. síðu.
sem mest útflutning sinn væri
það nauðsynlegt að geta boðið
vöruna sem við lægstu verði til
þess að tryggja sem beztara
markað fyrir brezkar vörur. Til
lagan var samþykkt með yfir-
gnæfandi meirihluta.