Alþýðublaðið - 19.09.1952, Qupperneq 4

JS
'A B - A íþýðu b íaöfö.
i 'vl
19. sept. 1952.
Uppsagnirnar í Héðni.
HINAR hvatvíslegu upp-
sagnir, sem þrír járnsmiðir
Vélsmiðjunnar Héðins fengu
í byrjun vikunnar, sem leið,
hafa að vonum vakið mikla
athygli og mælzt misjafnlega
fyrir. Engar ástæður vorui í
uppsagnarbréfunum færðar
fyrir því, að mönnunum var
vísað úr vinnunni; en svo
mikið reið á að koma þeim
burt, að þeim voru send hálfs
mánaðar laun í uppsagnar-
bréfunum, svo sem fyrir upp-
sagnarfresti, en með þeim um-
mælum, að þeir ættu að verða •
á burt af vinnu.staðnum þá
þegar.
Síðan hefur forstjóri Héð-
ins nú að vísu lýst yfir því,
að uppsögn þessara þriggja
manna hafi verið ákveðin
fyrir löngu, og hefðu, legið til
iþess ástæður, sem vörðuðu
vinnu mannanna og hagsmuni
fyrirtækisins; en við það hefði
bætzt, að þeir, — einn þeirra
er formaður Járniðnaðar-
mannafélagsins, annar vara-
formaður og sá þriðji trúnað-
armaður þess í Héðni — hefðu
blandað sér á óviðu.rkvæmi-
3egan hátt í eftir- og næt-
urvinnu, þó ekki járnsmiða-
vinnu, sem nokkrir járnsmiðir
Héðins Jiefðu tekið að sér við
undirbúning iðnsýningarinn-
ar, svo að hægt væri að opna
hana á ti'lsettum tíma, og
jafnvel haft í hótunum við
bá, éf þeir héldu þeirri vinnu
áfram, og hefði þetta flýtt
fyrir uppsögnunum. En þessa
frásögn forsjórans hefur for-
maður Járniðnaðarmannafé-
lagsins lýst helber ósannindi;
hvorki hann né varaformaður
félagsins hafi skipt sér neitt
af eftir- og næturvinnunni
við iðnsýninguna; hins vegar
hafi trúnaðarmaður þess í
Héðni að vísu látið í ljós
undrum yfir því, að ekki hafi
verið leitað undanþágu fyrir
hana frá reglum félagsins; en
þar hafi hann verið í sínum
fuila rétti.
Þannig stendur nú staðhæf-
ing á móti staðhæfingu í sam-
bandi við uppsagnirnar í
Héðni; og veit almenningur
að sjálfsögðu ekki með neinni
víssuí, hvor satt segir. En hvað
um það: Járniðnaðarmannafé-
lagið hefur sína samninga við
Héðin; og það verður ekki
annað séð, en að uppsagnirnar
hljóti að vera brot á þeim.
Á grundvelli þeirrar skoðun-
ar hefur ekki aðeins járniðn-
aðarmannafélagið mótmælt
þeim, heldur og bæði mið-
stjórn Alþýðusambands ís-
lands og stjórn Fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna í Reykja-
vík. Hvatti og miðstjórn Al-
þýðu.sambandsins og stjórn
Fulltrúaráðsins Járniðnaðar-
mannafélagið til þess að leita
réttar hinna þriggja félags-
manna, sem upp var sagt,
með málshöfðun á hendur
Héðni og hétu því um leið
stuðningi sínum við „allar lög
legar ráðstafanir málinu til
framdráttar“.
Járniðnaðarmannafélagið
hefur nú haft þetta ráð og!
samþykkt alveg einhuga að
höfða mál á hendur Héðni,
til þess að rétta hlut félags-
manna sinna og fá brott-
rekstrunum hnekkt; enda er
málsókn vafalaust hin rétta
leið til þess. En eins og venjur-
lega . hafa kommúnistar sér-
stöðu í þessu máli. Þeir vilja
ekki sætta sig við löglegar að-
gerðir einar, heldur heimta,
að Alþýðusambandið og Full-
trúaráð verkalýðsfélaganna
gangist fyrir eins dags alls-
nerjarverkfal’li í Reykjavík,
til þess að mótmæla uppsögn-
unum!
Að sjálfsögðu væri slíkt
verkfall ekki aðeins algerlega
þýðingarlaust, heldur og ólög-
legt og gæti jafnvel orðið til
þess að gera bæði Alþýðusam-
bandið óg Fulltrúaráð verka-
lýðsfélaganna skaðabóta-
skylt. Fyrir slíkri áskorun
gátu kommúnistar og ekki
einu sinni fengið meirihluta-
samþykkt í Járniðnaðar
mannafélaginu.; og má af því
nokkuð álykta um það, hve
mikill áhugi myndi vera í
öðrum verkalýðsfélögum höf-
uðstaðarins fyrir svo tilgangs-
lausum viðbrögðum. Sjálfsagt
sjá kommúnistar það og
sjálfir, hve fjarri fer því, að
slíkt málamyndaverkfall gæti
orðið þeim járnsmiðum, sem
upp var sagt, að nokkru
gagni; enda leikur sterkur
gru.nur á því, að hin fárán-
lega verkfallskrafa þeirra hafi
allt annan tilgang — nefni-
lega þann, að búa til komm-
únistískt rógsmál á hendur
miðstjórn Alþýðusambands-
ins, sem kannski væri hægt
að nota í kosningum þeim til
alþýðusambandsþings, sem
nú eru að hefjast. En hvað
um það: Alþýðusambandið
og verkalýðssamtökin yfirleitt
gera vafalaust rétt í því, að
vísa þessari verkfallskröfu
kommúnista á bug og halda
fást við þá leið laga og réttar
í þessu máli, sem þegar hefur
•verið ákveðin.
Frœ&ar vaxgrímur. Pessar vaxgrímur eru af é-
■ -jónum Lúðvíks 16. Frakka-
konungs og dottningar hans, Maríu Antoinette. báðar teknai !
eftir aftöku þeirra undir fallöxinni á tímum frönsku stjórnar-
býltingarinnar miklu. Það var Madame Tussaud, sem þá bjarg
aði lífi sínu með því að gera helgrímurnar af konungshjón- (
unum! en síðar varð hún fræg af því að koma sér upp safni
slíkra vaxmynda, sem enn er til og alltaf er verið að auka.
Hýr íslenzkur söngvari syng-
ur hér bráðum i fvrsla sinn.
í>að er Guðmundur Baldvinsson, sem
undanfarið hefur verið við nám á Ítalíu.
Orðsending
frá Sjúkrasamlagi Hafnarfjarðar.
Hér með er skorað.á alla þá, sem gjaldskyldir eru
til Sjúkrasamlags Hafnarfjarðar og í vanskilum standa
með iðgjöld sín, að greiða iðgjaldaskuldir sínar til sam-
lagsins fyrir lok þessa mánaðar, eða hafa lokið greiðslu
þeirra í síðasta lagi fyrir næstu áramót.
Á það skal bent, að vanræksla í þessu efni getur
orðið ein aðalorsök þess, ef samlagið verður knúið til
þess að hækka iðgjöldin.
Komið í veg fyrir hækkun iðgjaldanna með því að
greiða þau skilvíslega.
Hafnarfirði, 17. sept. 1952.
,. Gjaldkerinn.
AB — AlþýSubIa3i3. Otgefandi: AlþýBuflokkuriim. Ritstjóri: Stefán Pjetursson.
.fcuglýsingastjóri: Kmma MöIIer. — Ritstiómarsímar: 4901 og 4902. — Auglýsinga-
Bimi: 4906. — AfgreiSslusími: 49M. — AlþýBuprentsmiBjan, Hverfisgötu S—10.
áskriftarvera bla3sins er 15 krónur á ménuSi; í lausasölu 1 króna hvert tölublaB.
GUÐMUNÐUR BALÐVINS-
SON söngvari er fyrir .skömmti
kominn heim úr ■ Ítajíudvol, :og
þó áðeins' um stundarsakir/en
hann hefur síðastliðin fimm'ár
lagt stund á söngnam, fyrst í
Róm en síðan í Napolí. E£ til
vill efnir hann til'söngskemmt-
unar hér, áður en hmn hverfur
aftur suður á bógínn, en hann
kveðst' enn eiga fyrir höndum.
margra ára nám, áðúr en'hahn
hafi lokið -nauðsynlégum úndir-
búningi að þjónustunni við
þessa kröfuhörðu lisígrein.
„Áður en ég Iagði af stað í
Rómarförina fyrir íimm . árum
síðan,“. segir Guðmundur, er
AB ~átti tal við hann fyrir
skemmstu, „hafði ég lagt
nokkra stund á söngnám, bæði
hjá Pétri Á. Jónssj-ni óperu-
söngvara, og frú Irmu Weiler-
Barkany söngkonu. í yrir áeggj
an nokkurra góðra manna og
með aðstoð þeirra, ákvað ég svo
að hleypa heimdraganum og
afla mér þeirrar menntunar,
sem unnt reyndist, á sviði söng-
listarinnar. Ég hafði sungið með
kór Tónlistarfélagsins undir
stjórn dr. Victors Urbancic, og
eftir að ég hafði ferðazt með
þeim kór til Kaupmannahafnar,
þa,r sem hann tók þátt í söng-
móti við mjög góðan orðstír,
varð að að ráði, að ég gerði al-
vöru úr þessu.“
„Leið mín lá fyrst til Rómar,
en upphaflega hugðist ég ekki
hafa þar langa viðdvöJ, — hafði
hálft í hvoru hugsað mér að
fara til Mílanó, og stunda nám-
ið þar. Þetta fór þó allt á annan
veg. Frú Irma Weiler-Barkany
hafði fengið mér í hendur með-
mælabréf til baróns nokkurs,
De Rysky að nafni, scm dvelst í
íióm, en er af ungversku bergi
brotinn. Fyrir atbeina hans og
aðstoð komst ég í kynni við á-
hrifafólk á sviði sönglistarinnar,
meðal annars Laura Valente, en
það var fyrir milligöngu henn-
ar, að ég söng í Vatíkaninu, og
var sagt frá því í íslenzkum
blöðum á sínum tíma. Fyrir
sömu sambönd komst ég síðan
til söngnáms hjá mikils metnum
kennara þar í borg, Guglielmi
Cecconi. Hann var á sínum tíma
kennari Benjamino Giglie í
meðferð óperuhlutverka, lék
undir á mörgum söngskemmtun-
um hans, og er það til marks um
það dálæti, sem Giglie haíði á
Guðmundur Baldvinsson.
honum, að síðasta lagið, sem
hann söng inn á hljómplötur
hjá His Masters Voice var „Var
carola Trista'1 eftir Cecconi,
sem hafðj tileinkað söngvaran-
um lagið. Cecconi er nú orðinn
fjörgamall, en nýtur engu að
síður enn mikils álits og vin-
sælda meðal söngvara og tón-
listarmanna í Róm; var oft fjöl-
mennt heima hjá honum á
sunnudögum, og þá sungið við
raust. Eftir tveggja ára nám hjá
Cecconi gekk ég undir inntöku-
próf við elzta og einn merkasta
tónlistarháskóla á Ítalíu, Con-
servatorio St. Petro Majella í
Napolí. Eru gerðar mjög strang- !
ar kröfur til þeirra, er sækja
þar um námsvist, og r.ýtur. skól- !
inn mikils álits á Ítalíu, enda
hafa margir frægir tónlistar-
menn starfað við hann sem pró- I
fessorar, og skólastjórarnir jafn '
an verið valdir úr fremstu röð
þeirra. Við vc/um 150, sem
gsngum undir inntökupróf í
söng, en aðeins 15 voru taldir
standast kröfurnar, og var ég
ein nþeirra.“
„í þessum skóla hef ég stund-
að nám síðan, eða um þriggja
ára skeið. Kennslan er mjög al-
•hliða, mikil stund lögð á tón-
fræði, leik og annað það, sem
óperusöngvurimi er nauðsynlegt
að kunna, auk sjálfrar radd-
þjálfunarinnar. Ég á enn eftir
að minnsta kosti þriggja ára
nám við þann skóla, það dugar
ekki annað en hafa staðgóða
undirstöðumenntun í sönglist-
Framhald á 7. síðtt.
SÉRFRÆÐINGAR og vis-
indamenn í tilraunastofnun
r.ænska skotíVra og sprengi-
efnaverksmiðiunnar ..Bofors
Nobelkrut“. rtarfa ekki ein-
eingöngu að fullkomnun drápf
tækninnar, heldur fást þeir og
við gerð og samsetningu alls
konar undralyfja, og. hafa náð
þar athyglisverðum árangri.
Meðal annars hafa þeir fuiid-
ið upp nýtt. efnafræðilegt lyf,
I. N.. H., eða Naumanon Nob-
el, sem r.evnt heíur. verið'gegp.
berkla\’eiki með merkilegutn
árangri. Mörg hundruð sjúki-
ingar hafa .þégar notið lyfs
þessa um lengri tíma, þar af
sumir, sem önnur lyf höfðu
verið notuð við án árarigurs.
Þykja rjúklingar þessir alllr
hafa hloíið nokkurn bata, þeir
hafa þvngzt, hóstinn . farið
minnkandi og sumir jafnvél
orðið smitfríir. Er nú verið að
undirbúa miklar tilrauriir í
sambandi við notkun þessa
nýja lyfs, einkum þar sem «m
berkla í lifur eða nýrum er að
ræða, þar eð tilraunir virðast
hafa sannað, að nótkun lyfsins
hafi engin skaðlég áhrif á.starí
semi þessara líffæra, og ekki
heldur nei.n óþægileg eftirköst
að öðru leyti, en sá galli hefur
reynzt á mörgum þeim efna-
fræðilegu lyfjum, sem að und-
anförnu hafa verið reynd við
þessum sjúkdómi.
51 íþróltakennari
á náimfceiði.
FÖSTUDAGINN 12. sepíem-
ber s. I. Iauk vi5; íþróttakennara
skóla islands að' Laugarvatni 9
daga námskeiffi fyrir íþrótita
kennara. Alls sóttu námskeiffiff
51 kennari. Kennslugreinar;
fimleikar í skólum og félögum,
körfuknattleikur karla og'
kvenna og þjóffdansar.
Kennarar í . kö.rfukna.ttleik
Helga Vogt Wergeland fyrrver
andi umsjónarkennari um fim
leika kvenna í félögum íþrótta
sambands Norgegs og Harald
Wergeland forstöðumaður í
þróttakennaraskóla Noregs.
Kennarar í kröfuknattleik
þau Sigríður Þ. Valgeirsdóttir
og Þórir Þorgeirsson.
Þjóðdansa kenndi Sigriður Þ.
Valgeirsdóttir.
Mest af fimleikakennslu
bæði kvenna og karla fór fram
við hljóðfæraslátt og kenridir
voru fimleikar með smá áhöld
um, t- d. stórum og litlum knött
uin, þá var leiðbeint um það
hversu íþróttakennarar gætu við
fimleikanámið fe'/.t inn æfingar
og athuganir sem miðuðu að bvt
að auka skilning nemendánna á
réttri beitingu líkamans við ýms
störf.
Tónlisfarfiug.
SÁ, sem hefði haft aðstöðu,
til að líta á farþegaskrá Dou-
glasflugvélar KLM flugfélags-
ins hollenzka, „Princess Ma-
rijka“, þann 12. fyrra mánað-
ar, myndi eflaust hafa gert sér
í hugarlund, að þar væri um
eitthvert tónlistarflug frá Am-
sterdam til Jóhanesborgar að
ræða, þar eð Bach, Wagner og
Schubert voru meðal farþega.
Þetta voru þó aðeins fjöl-
skyldu,nöfn nókkurra farþeg-
anna. Stjórn flugfélagsins læt-
ur þess getið, að því miður hfi
Carel Moll flugstjóri ekki
stjórnað vélinni í þeta skipti;
— þá hefði tónlistarflugið orð-
ið í C-Moll!
AB 4