Alþýðublaðið - 11.04.1953, Blaðsíða 5

Laugardágur 11. apríl 1953.
ALÞÝBUBLAÐSÐ
i
HVERJUM EINSTAKLINGI
er hugstætt að tryggja sér og
sínum viðhlítandi lifskjör. Það
er eklci einungis nauðsynlegt
frá sjónarmiði hans sjá'lfs, sem
einstaklings eða fjölskylduföð
ur, heldur einnig og ekki síður
frá sjónarmiði heildarinnar.
Fjárhagslega sjálfstæður ein
staklingur er þjóðfélagsleg mátt
arstoð, megnugur þess að taka
á sínar herðar hluta af sameig-
ínlegum byrðum heildarinnar,
sveitarfélagsins, sýslufélagsins,
þjóðfélagsins.
Frumskilyrði þess, að slíkt
megi takast, er fjölþætt og líf-
rænt atvinnulíf. Framleiðsla er
gefi af sér ekki einungis fram
færi þeirra, sem vinna beint
við framieiðslustörfin, heldur
og líka nokkurn hluta þeirra,
sem óbeint hafa afskipti af
framleiðslunni, þó að ekki séu
þeir taldir til hinna eiginlegu
framleiðenda.
FramfeiSsian tii
lands og sjávar er
undirstaðan.
Undirstaða alls efnalegs lífs
£ landinu er því framleiðsla til
lands og sjávar. Hvernig til
tekst með þetta fjöregg þjóðar-
innar er undir ýmsu komið,
foæði sjálfróðu og ósjálfráðu.
Forráðamenn þjóðarinnar virð
ast hafa tilhneigingu til að
kasta þessu fjöreggi hennar á
milli sín eins og skessurnar í
ævintýrinu, án þess að því er
virðist, að gera sér grein fyrir
því, að þar er Kf þjóðarinnar
£ þeirra höndum.
Auk þess eru hinar ósjálfráðu
orsakir, sem valdið geta miklu
uim. Við eigum svo mikið undir
S,sól og regni“. — Miklu meira
en flestar aðrar þjóðir, sem
fleira hafa sér til framfæris.
Aflabrögð og tíðarfar ráða
þar mestu um, og verður seint
við þeim vanda séð, sem af því
getur leitt, þótt mi-kið hafi einn
íg á því sviði áunnizt með bætt
wm aðferðum og aukinni verk-
íegri tækni.
Við, sem höfum svo mjög ein
'hæfa framleiðslu við að búa,
verðum að gera okkur Ijóst, að
því aðeins getum við aflað okk
'ur þeirra nauðsynja, sem við
teljum. okkur þurfa til mann-
sæmandi lífs, að við framleið-
tam og seljum öðrum jafngildi
þess, er við þurfum af þeim að
kaupa.
Ójöfti met.
Um allmörg undanfarin ár
Siefur þetta ekki tekizt, þrátt
fyrir það, að útflutningsfram-
leiðsla okkar hefur aukizt bæði
áð magni og verðmæti.
Við höfmn tamið okkur þær
lífsvenjur, sem eigin fram-
leiðsla hefur ekki staðið undir.
Hvað þá heldur að við höfum.
getað aflað okkur fjármuna til
þeirra stórfrarhkvæmda, sem
Við höfum þó ráðizt í. Það væri
J>ó út af fyrir sig afsakanlegt,
þar rem um mikla fjárfestingu
er að ræða og framkvæmdir,
Sem ætlað er að spari þjóðinni
Stórum gjaldeyri, auk þess sem
' það stuðlar að framleiðsluaukn
ángu á öðrum sviðum.
T ' þess að jafna þessi met,
foeív': orðið að leita til annarra
þjóða um beinan framfærslu-
Styrv, svo skemmtilegt sem það
'er. /Etti öllum að vera ljóst,
5ive~t slík stefna leiðir. Ótví-
til niðurlægingar gagn-
.Vart þeim þjóðum, sem við
Verðum að sækia til og endan-
lega til glötunar á sjálfstæði
bg efnahagslegu sjálfræði.
Það verður því að vera höf-
toðtakmark okkar, sem og
Vigfús jónsson
«
; gefið þeim fyllsta rétt tíl að
| gangast eftir bættum kjörum..
í Einnig, að leið sú, sem vali.n
I var og lausn fékkst að lokum
| um, hafi verið sú eina rétta.
i Lækkun dýrtíðar.
Ein er þó sú rödd,, sem telur
' það háskasamleg ,,að einni stétf
getur haldizt uppi með það aö
viðhalda nokkurs konar hern-
I aðarástandi í lanáinu '. Þessui.a
MIKLAR UMEÆÐUR hafa orðið um verkfallið í
desember, gang þess og afleiðingar. Me'oal annars hefur
koniið fram ærin grenija í garð þeirra fulltrúa bænda-
stéttariirnar, sem samþykktu eftirgjöf á mjólkurverðinu.
Hefur það mál nokkuð borið á gónra í blaðinu Suðurland,
sem nýlega hóf göngu sína og er ætlað að vera málgagn
fólksiirs, er býggir hinar blómlegu byggðir sunnan
lands. I síðasta tolublaði Suðurlands leggur svo Vigfús
Jónsson oddviti á Eyrarbakka orð í belg þessara um-
ræðna og gerir ýtarlega greirr fyrir tilgangi og ábriium
verkfallsins. Leyfir Alþý'ðublaðið sér að endurprenta
grein Vigfýsar, sem er í alla staði hin nrerkasta.
Vigfús Jónsson hefur á undanförnum árum geíið
sér mikrnn orðstýr fyrir störf sín í þágu Eyrarbakka og
margvíslegra framkvæmdu, sem til hefur verið stofnað
þar eystra. Vigfús skipar efsta sætið á farmboðslista Al-
þýðuflokksins í Árnessýslu í kosníngunum næsta suraa;-.
og hefur framboð hans vakið mikla athygli og almenna
ánægju í héraðinu. Binda Alþýðuflokksntenn í Árnes-
sýslu miklar vonir við kosningarnar í sumar.
flestra annarra þjóða, að efla
útflutningsframleiðsluna, bæði
að magni og verðmæti. Efla
matvælaframleiðsluna, til þess
að verða sem mest sjálfum okk
ur nógir á'því sviði. Auka inn-
lendan iðnað, til þess að spara
gjaldeyri fyrir því, sem við
kaupum nú af öðrum, en get-
um sjálfir framleitt.
Því aðeins að þetta takist,
getum við haldið þeim lífsvenj
um, sem \dð höfum íamið okk-
ur hin síðari ár. Því aðeins að
þetta takist, getum við talizt til
sjálfstæðra þjóða, verið sjálf-
ráð í landi okkar og í sam-
skiptum við aðrar þjóðir.
Skiptlng verömæt-
anna mllli fijóðfé-
lagsstéttanna.
þjóðartekjunum á k.ostnað fram
leiðenda. Því ætti það að vera
ríkjandi sjónarmið allra þeirra,
sem að framleiðslu vinna, að
velja þá menn eina til forustu
í stéttarsamtökum, verzlunar-
samtökum og til yfirstjórnar í
þjóðfélaginu, sem hafa þann
skilning á þessum málum, seni
nauðsynlegur er tíl réttlátrar
skiptingar á þjóðartekjunum.
VíHt um fyrir heií-
brigðri skynsemi.
Þessi sjónarmið/virðast ekki
vera fyrir hendi hjá þeim
mönnum, sem ráða fyrir þjóð-
félaginu í dag. Svo hefur raun
ar verið alla tíð, þar sem ,,kapí
talískir“ hagsmunahópar ráða
yfir framleiðslu þjóðarinnar,
I
og svo mun enn verða, meðan
ríkjandi, skoðanir þeirra hafa
yfirhönd með þjóðinni. i
j Hin vinnandi alþýða hefur
] alla tíð orðið að knýja fram
i með samtökum sínum þann
, hlut, sem hún heíur talið sig
! eiga í þjóðartekjunum, gegn
. harðri andstöðu þeirra, sem
töldu sig eiga meiri rétt, höfðu
forréttindi að verja. Forrétt-
indi, sem þeir höfðu tekið sér
og verið veitt með vilja og sam '
þykki meirihluta þessara sömu
manna, hinna raunverulegu
framleiðenda.
Svona hlálega er hægt. að
villa urn fyrir heilbrigðri skyn-
semi.
n.
I tveim síðustu blöðum Suð-
urlands er allmikið rætt um
verkfall það, sem háð var í des
ember s. 1. Kennir þar margra
grasa og að vonum allmikillar
gremju til þeirra fulltrúa
bænda, sem samþykktu eftir-
gjöf á mjólkurverði án heim-
ildar, að því er talið er.
Ekki skal það láð, þó að
bændur telji gengið á rétt sinn
með þessum ráðstöfunum. Það
er jafnan erfitt að sætta sig við
að sjá á bak þeim möguleik-
um um bættan hag, sem mönn
um 'hefur tekizt að afla sér,
ekki sízt, ef það er fyrír að-
gerðir „handa þeirra er hlífa
skyldu“.
Hvers var sökín?
Sumir þeir, er ræða þetta
mál, láta fyllilega í Ijós, að
þeir telji fulltrúa verkamanna
ekki eiga þarna alla sök. Við-
urkenna, að heimatilbúin verð-
bólga og óhófleg dýrtíð hafi
manni skal á það bent, að því
aðeins er verkfall háð, að efcki
hafi áður verið samið um á-
greiningsatriðin. Því aðeins en
verkfallsmönnum nauðsynlégt
að sýna samtakamátt sinn, að
á þá sé leitað. Opin leið var til
samninga áður en til verkfalla
kom, og enginn grundvöllur
skapaðist til samkomulags. áf
verkamanna hálfu við það. aSi
verkfall stóð í 3 vikur. Hamx
var fyrir hendi í upphafi .■ og
eins var hægt að semja urn
lausn deilunanr þá eins. og síð-
ar. (
Er þá greinarhöfundur a3
láta leiða að því, sem reyndar
hefur verið setta fram af ráð-
herrá, að beita skuli her\’aldi
í vinnudeilum gegn verkamön.a
um? Er hann að réttlæta það,
sem hefði getað skeð við Hólrnsi
á, ef ekki hefði verið fullraí*
varúðar gætt?
Hagsnuintr bænd®
stéttarinnar og
verkamanna fara
saman.
Sem betur fer er ekki þessl
hugsunarháttur fyrir hendi hjá
bændum yfirleitt.. Enda fer bezt
á því að hrafnarnir kroppi ekki
augum hver úr öðrum. Hags-
munir bændastéttarinnar era
svo háðir viðhlítandi afkoma
verkamannastéttanna, o g a t-
vinnugrundvöllur þeirra í þjóS
félaginu svo samofinn. að þar
má ekki og getur ekki verið
um andstæð siónarmið að ræða
í pfnahagsmálum.
í þessu tilfelli má benda á
það, að framleiðsla bænda, svo
sem önnur verzlunarvara, er
(Frh. h 7. síðú.)
Hitt er svo annað mál, að
vísu engu síður mikilsvert,
hvernig við förum að því að
skipta milli okkar innanlands
þeim verðmætum, sem við öfl-
um með framleiðslunni, hvern
ig við yfirfærum á herðar þegn
anna þær byrðar, sem leggjast
á þjóðina, vegna hinna ýmsu i
framkvæmda og kostnaðar við(
rekstur þjóðarbúsins. j
Það er hið eilífa vandamál,
sem menn líta svo mjög mis-
jöfnum augum. Skiptast í and-
stæða pólitíska flokka, að
mestu leyti vegna hinna ólíku
sjónarmiða, sem bar ríkja, um
þetta vandamál. J
Skipting þjóðarteknanna
milli einstaklinga og hinna
ýmsu stéttahópa, og afstaða
stjórnarvaldanna til þess .er þó
vitanlega frumundirstaða þess,
hversu þjóðin leggur sig fram
um framleiðslu og sköpun
verðmæta.
Þar liggur orsokin fyrir hin-
um mikla flótta frá íramleiðsl
unni. Allir vilja sitja við þann
eldinn, sem bezt brennur, svo
sem eðlilegt er. í þessu tilfelli
gildir einu, hvort um er að
ræða bændur, iðnverkamenn,
sjómenn eða verkamenn, alli.r
þéssir starfshópar vinna að
framleiðslunni beint eða óbeint
og teljast því raunverulega 1
einu lagi til framleiðenda.
Það er því höíuðatriði, að
þjóðfélagið veiti ekki sérrétt-
indahópum aðstöðú til að hrifsa
til sín óeðlilega stóran hlut af
Valgarð Thoroddsen:
m bióðvarnirnð!
VEGNA SKRIFA tveggja
dagblaða í Reykjavík um grein
mína „Um íslenzkar þjóðvarn-
ir“, sem birtist í Alþýðublað
inu 2. apríl, vil ég taka þetta
fram:
Ég gerði ráð fyrir, þegar í
upphafi, að nokkurrar and-
stöðu myndi gæta hjá dagblöð
um um birtingu greinarinnar.
vegna þess að í henni er:
1. Stofnun Framkyæmdabank
ans talin varhugaverð
vegna skerðingar á sjálfsá-
kvörðunan’étti íslands um
fjármál sín.
2. Erlend fjárfesting í stórum
stíl af hendi stórveldis tai
in hættuleg sjálfstæði lands
ins, þótt hófleg erlend fjár-
festing geti verið æskileg,
ef vissum skilyrðum er full
nægt.
3. Einangrun hins bandaríska
herliðs talin barnahjal eitt
og vita þýðingarlaus krafa.
4. Rakin nauðsyn þess, að þjóð
in sjálf ræki skyldur sínar
sem fullvalda ríki með því
að setja vörð um strendur
landsins — stofni þjóðvarn-
arlið. Með því eina móti get
um við losnað við hina
hvimleiðu og vansæmandi
erlendu hersetu.
Samkvæmt skrifum blaða er
þetta, í mismunandi atriðum,
þyrnir í augum allra stjórn-
málaflokka. Ég gerði mér þvx
ekki miklar vonir um góðar
undirtektir flokksblaða, en þó
virtist mér, að AlþýðufloKkur
inn, eða réttara sagt nokkrir
fulltrúar hans, hefðu undanfar
ið einna helzt sýnt tithneig-
ingu til að standa beinir í mál
efnum landsins gagnvart er-
lendri ágengni.
Ég snéri mér því til Alþýðu
blaðsins og spurði ritstjóra
þess, Hannibal Valdimarsson,
hvort blað hans myndi birta
grein um þessi málefni, þótt
efni hennar félli ekki að öllu
j leyti saman við stefnu flokks
hans. Hannibal tjáði mér, að
blað hans myndi ástunda frjáls
lyndi og ef greinin væri skrif
uð undir fullu nafni, efnið ætti
erindi til lesenda o. s. frv. o. s.
frv. myndi hann sjá um, að
hún yrði birt. Síðan las Hanni
bal greinina og tjáði mér, að
hvorki flokkux hans né hann
myndi vera sammála henni úm
ýmis atriði, eins og mér myndi
efalaust vera kunnugt um, e.o
að hann teldi ekkert því til íjít
irstöðu, að lesendum blaðsina
gæfist kostur á að kynnagfc
þeim sjónarmiðum, er þar
kæmu fram, og gætu af þvi
sprottið umræður, sem upp-
lýstu málefnið, því að æskilegl:
væri að sjá hVert mál frá fléiri
en einni hlið.
(Efni viðtalsins var þetta, þó
að ég geti að sjálfsögðu ekki
farið með það orðrétt).
Mér virðist þessi afstaða Ál
þýðublaðsins vera öðrum biöö
um til fyrirmyndar, og á Hanni
bal Valdimarsson þakkir skil-
ið fyrir það frjálslyndi, sem
hann sýndi hér um ritstjórn
blaðs síns.
Mér þykir því leitt, að hann
skuli, af þessum sökum, hafa
orðið fyrir aðkasti í bíöðum
bæjarins.
Réttara hefði verið að beina
skeytum að efni greinarinnar.
En — þegar hingað er kom
ið — hvers vegna þurfa blöðixx
að útiloka allar greinar, se:m
(Frh. á 7; síðu.). j}-