Alþýðublaðið - 19.04.1953, Blaðsíða 1

U'inWðsmenr
blaðsins út ram
land eru beðnir
að gera skil bið
allra fyrsta.
Gerisi ásfcrif-
seadur að Alþýðu
blaðinu strax i
dag! Hringið í
síma 4900 e’ða
4906.
XXXIV. árgangur, Sunnudaginn 19. apríl 1953
88. tbl.
m gre
ur rt
ALbÝÐUFLOKKURINN VILL, að ger'Aar verði ráðstaf-
anir til þess að koma í veg fyrir, að nokkvr þurfi að
neita sér um skólavist sökum efnaskorts.
HANN VILL, að þetta sé meðal annars gert með því að
dregið sé úr námsbóka- og námsdvalarkostna'ði og
alveg sérsíaklegá með því að tryggja skólanemend-
um smnarafc ’innu \ið þeHra hæfi.
HANN VILL, áð námsmönnum verði veitt sérstök íviln-
un við greiðslu opinberra gjalda.
HANN VILL, að almenningsbókasöfn séu styrkt af opin-
beru fé, svo að þau geti orðið sem áhrifaríkust tæki
til sjálfræðs.íu og sjálfsmenntunar.
HANN VILL, að bréfaskólar í gagnlegum íræðum séu
studdir til áhrifa og auk'nna siarfa.
HANN VILL, að Alþýðusamband íslunds fái sams konar
fjárli^ aWtoð til útgáfu og fræðslustarfscmi, eins og
Búnaöarfé'lag íslajids og Fiskifélag íslands.
HANN VILL, að Islendingar saraeini öll þjóðíeg öfl um
endurheimt handritanna og annarra bókmenntadýr-
gripa, er vér eigum í vörzlu erJendra þjóða.
HANN VILL, að komið sé upp félagsheimitum í öllum
bæjum og sveitum, þar sem þau mál hafa ekki feng-
ið fullnægjandi Jausn.
ALÞÝÐUFLOKKURINN VILL, að ríkið annist innflutn-
ing kvikmynda’ íil að tryggja menningargildi þcirra.
einnig að kvikmyndaliús séu í eigu sveitafélaga eða
viðurkenndra menningarstofnana, og sé hagnaðinum
' al'ið til þess að efla íslenzka kvikmyndage-rð og íil
menningar- og mannúðarmáía.
Kjósendtir! Látið ekki undir höfuð leggjast að
kynna yður stefnu Alþýðuflokksins. Án þekk-
ingar er kosningarétiurinn eins og voði í ó-
vita höndum.
Var íé íengið frá Rockefeller-
ti
a
Keldum á fölskum forsendum
ÞEGAR TILRÁUNASTÖÐIN á Keldum var byggð, veitti
Kockefeller-stofnunin Háskóla Islands milljónafulg;; sem óend
urkræft framlag, er_vera skyldi viss hundraðshlnti af bygginga
kostnaðinum. Var þáð stórmyndarleg hjálp til íslendinga, til
þcss að koma upp visindastofnun í þarfir atvinnuveganna.
Fekk ríkisBtjórnin tillögu
aína samiþykkta og te'kna inn á
22. grein fjáiiaga fyrir áriö
1953.
Um þetta stendur svo í fjár-
lögum yfii'standandi árs:
„Ríkisstjóminni er lieim-
ilt: Aö greiða Sveinbirni
Kristjánssyni allt að 120 þús.
kr. til bóta á þeim hluta
af tapi hans við byggingar á
Keldum, er stafar af læklum
samningsupphæðar fyrirfram
og af óljósum samningsá-
kvæðum um verðlagsvísi-
tölu.“
pfa
songvarar eiga
einkaheimilum hér
4 sýningar verða á óperunni, míðapaní-
anir teknar í Þjóðleikhúsinu strax
AFRÁÐIN er nú sú för flokks frá finnsku ríkisóperunni í
Helsingfors hingað á næstunní, sem sagt var frá í Aiþýðublað
inu á dögunum. Kemur flokkur þessi hingað með flugvél þann
6. maí, og flytur „Österbottningcr“ eða „Foí’halaisa“ eftir
Leevi Madetoja í Þjóðleikhúsinu.
'' Alls verða 12 einsöngvarar
og 38 kórsöngsmenn í þessum
hóp, en auk þess verður for-
stjóri íirmsku óperunnar, Raik
könen, finnski sendiherrann á
íslandi, Palin, — en hann hef-
ur aðsetur í Osló, •— með í för-
imií. Ekki geta orðið nema
fjórar sýningar á óperunni, þar
eð flokkurinn fer aftur þann
12. maí. Er því ráðlegra fyrir
þá, sem hafa hug á að heyra og
sjá þessa kunnu óperu, að
tryggja sér aðgöngumiða í
tímá, en þjóðleikhúsið veitir
slí'kuim pöntunum móttöku nú
þegar.
HAFA EKKI FENGIÐ
DVALARSTAÐI ENN
ÞjóðleikhúsBtjóri, Guðlaugur
Rósinkranz, gat þess við blaða-
menn í gær. að kostnaðinum a£
för þessari yrði skipt niður á
finnsku ríkisóperuna og þjóð-
leikhúsið. Til að létta undir
með þann kostnað, verður gest
unum fengin vist á einkaheim
ilum á meðan þeir dveljast
hér; hefur enn ekki tekizt að
útvega þeim dvalarstað, og
mundi þakksamlega þegið, ef
einhverjir sæu sér fært að
hlaupa þar undir bagga, og ber
þeirn þá að sjálfsögðu að gera
þjóðleikhússtjóra aðvart um
það.
170 SINNUM í FINNLANDI
Leo Funtek, prófessor við
tórílistarháskólann í Helsing-
fors, og aðalbljócmsveitarstjóri
Framhald a 5. síðu.
Húsbyggingameistari á Keid
um var Sveinbjörn Kristjáns-
son, maður, sem árum saman
hafði unnið að byggingafram-
kvæmdum fyrir ríkið. Hafði
hann tekið að sér að byggja
stöðina á Keldum. í ákvæðis-
vinnu. Þessi maður varð fyrir
stórtapi á þesum bygginga-
samningi og missti við það
mestan hluta eigna sinna.
TAPSUPPHÆÐIR VERK-
TAKA TALDAR TIL
BYGGINGARKOSTNAÐAR?
Nú taldi þessi maður, að
Eockefellerstofnunin hefði ver
ið krafin um meira fé en rétt-
um hundraðshluta nam af bygg
ingarkostnaði þeim, sem verk-
tökum hefði verið greiddur. —
Það er, að tapsupphæðir þeirra
hefðu einnig verið taldar til
byggingarkostnaðar og fengið
fé út á það hjá Rodkefeller-
stofnuninni.
Nú fór Sveinbjörn fram á að
fá hlúta áf þessari upphæð upp
í töp sán, en féklk engar undir-
tékir undir það.
Enfiðlega gekk honum líka
að fá birta grein í blöðunum:
til að gera grein íyrir málstað'
sínum. .
ÞUNGAR SAKIR BORNAR j
Á OPINBERA AÐÍLA ,
L-óks varð Mánudagsblaðið
til að birta grein Sveinbjarn-
ar, og voru þar bornar fram,
svo þungar sakir á ymsa opin-
bera aðila, að auðsætt var, að,
Sveinbjörn átti að sæta þung-
um vítum eða refsingum. ef um
rangar sakargiftir var að ræða,
en fá fulla réttingu mála sinna,
J ef hann hafði rétt mál að
j flytja.
I En hvorugt mun hafa gerzt.
Hinir opinberu aöilar leituðu
ékki til dórnstóhinna til að
hreinsa sig af áburðinum og
liggja undir honum enn.
RÍKISSTJÖRNIN
VIÐURKENNIR
Þó fékk Sveinbjörn með viss
um hætti staðfestingu æðsýu
stjórnarvalda á því, að hann
stæði með lireinan skjöld í mál
inu, bví að á seinasta alþingi
flutti ríkisstjórn Islands tiilögu
um, að Sveinbirni Krisjijáns-
syni yrðu greiddar úr ríkissjóði
120 þúsund krónur upp í töp
hans vegna bygginganna á
Keldum.
Vopnahiésnefnd S.f>. ;
farin fii Kóreu \l
V OPNAHLÉSSAMNIN GA-
NEFND Sameinuou þjóðanná
lagði í gær af stað frá Tokio ti3i-
Panmunjom. Að því er Harri-
man, formaður nefndarinnarf
tjáði fréttamönnum við brott-
£ör sína, verður rætt urri það á-
fyrsta fundi með kommúnist-
um, hvenær vopnahlésviðræð-
ur skuli hsfjast FangaákiptiiU'.
fara fram á morgun. Kommún-
istar hafa lagt fram tilíögur urrt
það, hvernig þau ,'kuli fara
fram og var þeirri tillögu veli
tekið af samningaf ull'trúum':
Sameinuðu þjóðanna. Verður
fyrst ákipzt á föngum, sem all-
hressir eru, en síðast verður
skipzt á mjög sjúkum för.gmn.
FÆR EKKI FEÐ,
NEMA MEÐ SKILYRÐUM?
Eins og menn sjá af þessu, er
þessi fjárveiting skilyrðislaus.
En samt mun hún ekki hafa
fengizt greidd ennþá, og er
blaðinu tjáð frá góðum heim-
ildum, að Sveinbimi sé setjt
það að skilyrði, að hann gefi
fullnaðarkvittun og lýsi því
I jafnframt yfir, að hann skuli
I ekki skrifa orð meira um bygg
j ingarmálið á Keldum. Sagt er,
að það hafi Sverabjörn ekki
I Framhald á 6. síðu.
áíkvæðagteiðsla f
um héraðsbann }
á ísafirói í dag ]
Fréttaskevti til Alþýðubl. 1
ÍSAFIRÐI í gær.
ATKVÆÐAGREIÐSLA um
lokun áfengisútsölunnar hép
hefst á sunnudaginn kl. 1 e. h.,,
en talning atkvæða hefst á
mánudag. Umdæmisstúka Vest
fjarða gaf út blað í gær og
nefnist það „Héraðsbann“. Rit-
stjóri blaðsins er Arngrímur
Fr. Bjarnason. Aðrir, sem í
blaðið rita, eru Þorleifur1
Bjarnason, Ragnar Ásgeirssor»
héraðslæknir, Bergþóra Árna-
dóttir, Sigríður Hjartar, séra
Sigurður Kristjánsson, Jón A.
Jóhannsson og Guðmundur G.
Kristjánsson.
Veðrið í dag
Suðvestan kaldi. Súld.
Ætlaði bara að fljúga hér um
nágrennið? en gat þá ekki ient
vegna þoku, og fór til Prestvík
Þoka um alian vesturhluta landsíns, mun'
víðast hafa náð út fyrir mið á hafínu
HERFLUGVÉL fór í gærmorgun í æfingafiug frá Kefla-
víkurflugvelli og ætlaði a’ðeins að fljúga hér um nágrennið, ea
þá skali þokan yfir. Var engin von um að birta mundi til í bráð,
völlurinii lokaðist, og flugvélin var að fara alla lei®
til Prestvíkur til að lenda.
Báðir flugvellirnir voru lok- . Nær þdka-n yfir mestallan vest-
aðir eftir kl. 8 í fyrrakvöld
vegna þoku. í gærmorgun var
Ke f 1 a v íku rflugvöll u r opnaður
um stund, — en var svo lokað
aftur. Var því ekkert flug hér
í gær, að þeirri vél undanskil-
inni, sem var að fara til Prest-
ví'kur.
HLÝTT LOFT
SUNNAN ÚR HAFI
Hlýtt loft hefur borizt hing-
að sunnan úr hafi, og veldur
það þokunni, að því er Veður-
stofan skýrði blaðinu frá í gser.
ur- og suðvesturhluta tóndsins,
auk þess sem þokusJæðingur eri
við suðausturströndina. En til
hafs nær þokan út fyrir mið.
HEITARA Á MÖÐRUDAL
EN Á LÁGLENDINU
Norðan landis eru hlýindi ogf
ntíkkur leysing. Var heitara i-
gær á Möðrudal á Fjö’ium en
á láglendinu þar í kring, 4 stig
á móti 1—2 á Héraði og út við
ströndina. Á Akureyri var þó
enn hlýrra, 5 stig, og G í Skaga
firði.