Alþýðublaðið - 18.10.1953, Blaðsíða 6

Alþýðublaðið - 18.10.1953, Blaðsíða 6
ALÞVÐUBLAÐEÐ Suimudagur 19. oktúber 1953 jðfnaðarmannasfjórn Framhald aí 4. síðu. ustu hans án tillits til stjórn- málaskoðana. Ákvörðun þess xnáls verður þó fy.rst og fremst á valdi Bomholts menntamála ráðherra, sem er einn af frjáls- ■ lyndustu og mikilhæfustu stjórnmálamönnum Bana. — Hann hefur lagt mxkla stund á ritstörf og þylkir framarlega í fldkki á þvd sviði. Bcmholt hef ur undanfarið verið formaður útvarpsráðsins í Danmörku.! Hann er þingtmaður fyrir Es- ibjerg og hefur um langan alde uir verið ótrauður baráttumað- Ur í menningarsókn danskrar alþýðu með fráhærum árangri. Er vissulega ástæða til þess að ætla, að jafn frjálslyndur og einarður maður og Julius Bom holt leysi handriiamálið með jþeim hætti, að danska Alþýðu flokknum verði sómi að. JENS OTTO KRAG Það hefur vakið nokkra at-1 hygli, að Jens Otto Krag varð i ekki viðskiptamálaráðherra nú ’ eins og í síðustu stjórn Hed- j tofts. Dönsiku blöðin eru þó ( flest á þeirri slcoðn n; að Hed-j toft ætli Krag meiri hlut en' minni imeð þeirri ákvörðun að j fela honum verkefni þau, siem j hann hefur nu á hendi. Krag i mun starfa í samráði við H. i : C. Hansen að skipulagi utan-! ; ríkisverzlunarinnar og taka I I þatt £ eriendum ráðstefnum, i ! sem um slík mál fjalla. Enn ! fremur veitir hann forstöðu ; svipuðu ráðuneyti og því, sem Vilhelm Buhl stjórnaði eftir, styrjöldina. Krag þýkir einna efnilegastur af yngri mönnum , clanska Alþýðuflokksins, en um ■ hann hefur staoið allmikill styrr á undanförnum árum. Hann sagði af sér sem við- skiptamál aráðherra í minni- hlutastjórn Hedtoits 1950 og gerðist efnahagslegur ráðunaut ur danska sendiráðsins í Wash ; ington. Er Krag af ýmsum tal-; inn líklegur utanrikismálaráð- : herra Dana í framtíðinni. Hann er prýðilega ritfær og hefur skrifað aif mikilli skvnsemd um stjórnmálaþróunina í Banda-i ríkjunum og á Bretlandi. Greinar hans um brezk stjórn- mál urðu til þess, að dönsiku íhaldsblöðin töldu hann Bevan íta, en ekki hefur annað frétzt en Krag uni þeirri ásökun sæmilesa. TJMDEILDIR RÁDHERRAR Aftur á móti hefur Hedtoft sætrt; gagnrýni fyrir að velja Hans Hækkerup sem dóms-; málaráðherra og Lis Groes sem ■viðskiptamálaráðherra. Hæklke rup er af sumum talinn ungur og óreyndur. Hann hefur verið skrifstofustjóri í fjármálaráðu neytinu um nokkuri'o ára skeið og þykir vaxandi maður í Al- jhýðuflokknum. Hækkcrup er bróðix Per Hsakkerups, sem lengi hefur verið aðaUeiðtogi xingra jafnaðarmanna í Dam mörku. Lis Groies á ekki sæti ó þingi, en hefur lengi verið for maður neytendasamtakanna í Danmörku og átt sæti í stjórn landssambands danskra kvenna. íhaldið hefur reynt að æsa dansíka kaupmenn upp gegn Lis Groes vegna þess að Jiún er gift einum af aðalmönn um samvinnuhreyfingarinnar. og segja afturh-aldsblöðin, að hún verði um of háð manni sín- um sem ráðherra! Hins vegar hefur skipun Lis Groes, niíu har.na móður og baróttufconu félagslegra og vérzlunarlegra umbóta í þágu heimilanna, mælzt vel tfyrir hjá dönsku kvenþjóðinni. r Moa Martinsson AMMA GIFTIST setti fötuna frá mér og hneigði mig enn á ný og þakkaði henni fyrir og spurði með hálfum huga, hvort það væri ekki kaup maður einhvers s,faðar hérna í nágrenninu. Eg var við öllu búin; kannske væri nú ekki einu sinni hægt að fá keypt kaffi út í eina könnu né sykur með einum bolla. Og kann- ske ekki heldur brauð. I Kaupmaður? Jú, það er mú reyndar. Eg er kaupmaðurinn, sagði daman og ljomáði. Hef j urðu nokkra peninga, stúlka mín. Nú var hún aftur orðin alvarleg. ; Eg sýndi henni peningaua, sem mamma lét mig fá. Það' voru svo sem engin ósköp, þrjátíu aurar. Hundrað grömm af kaffi, tvö hundruð grömm af sykri, sagði ég. j Þið getið keypt hjá mér' mjólk á morgnana, sagði hún. Hún virtist alls ekkert hissa á því, hvað ég var með lítið af peningum. Mennirnir í byggingafélag- inu létu allir peningana sína í banka, sem ekki greiddi neina peninga í vexti; hér um slóðir voru langflestir í bygg^ ingafélaginu. Því var það, að jafavel hinn fátækásti leigj- andi var betur séður hjá kaupmanninum heldur en hús eigendurnir. Það var nefni- lega ekki til svo aumur leigj-' andi að hann hefði ekkT'að minnsta kosti einu sinni í viku eitthvað ofurlítið af pen ingum, nokkuð, sem húseig-; endurnir aldrei mátu. Guð, einn vissi, á hverju þeir eig- inlega lifðu. Stundum gekk þetta svo langt, að húseigend- urnir báðu leigjendurna að smygla fyrir sig einni flösku af vatni úr brunninum, því það kom aldrei fyrir að kaup konan neitaði leigjendunum um vatn, hvað oft skeði að því er varðaði húseigendurna. Leigjendurnir voru langt um betri viðskiptamenn. Það var gífurlegur vatnsskortur í þessu hverfi. Vatnið var svo langt niðri í jörðinni, að það var of kostnaðarsamt að bora eftir því. Þrjátíu aurarnir mín- ir urðu til þess, að ég fékk leyfi til þess að sækja vatn í brunn inn einu sinni á dag. Dælan mín og brunnurinn hafa kostað mig þrjú hundruð krónnr, skaltu vita, sagði hún, og þið viljið öll fá að taka vatn án þess að borga neitt fyrir það. Fyrst fókið getur byggt sér heil hús, þá ætti það líka að geta grafið handa sér brun.n Kaupm annsd aman var ekki meðlimur byggingafélagsins; hún átti húsið sitt skuldlaust. Þegar ég kom heim með 31. DAGUK vatnið, kaffið og sykurinn, var| mamma farin að taka dálítið; til í herberginu. Það var orð- ið hægt að ganga hindrunar- lítið um herbergisgólfið; hún hafði verið svo forsjál að hafa svolítið eldsneyti með í poka (það er annars hlutur, sem flestir gleyma að hafa með sér í flutningum) og hún var búin að kveikja upp í ofninum. Það var orðið óskaplega heitt í herbergiskytrunni. Dælan kostaði þrjú hundruð krónur, en við megum gjarnan taka úr henni vatn einu sinni á dag, fræddi ég mömmu mína. Kerlingin hérna niðri, sú, sem leigir okkur, heitir Sykurrófan og svo getum við keyppt mjólk j hjá kaupmanninum á morgn- ana. J Mamma virtist ekki taka, eftir því, sem ég sagði. Eg | reyndi aldrei að lýsa fyrir! henni því hræðilega augna-1 bliki, þegar kaupmannsdaman ■ bannaði mér í fyrstu að taka j vatnið. Mamma myndi aldrei, geta skilið þá ógn og skelfingu j sem greip mig, aldrei myndi j hún fá að vita hvílílcar þreng ingar ég hafði orðið að ganga j í gegnum til þess að fá vatn j neðan í fötu. Fullorðna fólkið ( skilur ekkert slíkt. Það heldur j að maður megi taka' allt án - þess að borga fyrir_það. Hún j spurði heldur einskis. Hún j bara bjó til kaffið og við drukk! um það svart. Eg fékk þurra brauðsneið, en mamma drakk bara kaffið, marga bolla. Það var það fyrsta, sem við neytt um á nýja staðnum. Þú mátt aldrei kalla ha'na Sykurrófuna, sagði mamma. Það er viðurnefni, skilurðu það? En ég sá, að mamma brosti svolítið út í annað munn vikið. Svo fór mamma aftur að laga til. Dagurinn leið. Ágústsmán- inn skein í fyllingu inn um ríg neglda gluggann. Skugginn af gluggapóstunum myndaði kross í gólfið. Skyldi hann ekki koma heim í kvöld? spurði hún sjálfa sig. Og svo bjó hún um rúmið mitt eins og þar ættu tveir að sofa. Um mig bjó hún í flat sæng á gólfinu. Eg sagði ekki neitt. Hún var víst ekki að spyrja mig. Það voru útskorin akörn á göflunum og bríkunum á rúm inu mínu. Oft og mörgum sinm m var ég búin að telja þau. Eg lá í flatsænginni minni og sá að fingurnir á mömmu hreyfðust á milli þeirra, eins og hún væri að telja þau í huganum. Þau eru sextíu og fjögur, — umlaði ég hálfsofandi. Er það? Eru þau svo mörg? og svo heyrði ég hvíslið í henni, þegar hún fór að telja þau á ný. Hún var ekki búin að telja þau, þegar ég sofnaði. Hann kom ekk-i þá nótt. nýkomið, fallegir litir. Nælon-unclirkjólar. — Taft, margir litir. VerzL Kjóllinn Þingholtsstræti 3. Hún komst svo sannarlega í kast við vatnsvandamálið næsta dag, hún mamma. Henni fannst hún vera svo fúísk um morguninn, að hún lagði af stað inn í bæínn. Eitt- hvað varð að taka til bragðs; matarlaus-ar gætum við ekki verið marga daga í röo. Þú skalt bara sofa lengur, sagði mam-m-a við mig um leið og hún fór. Klukkan er ekki nem-a sjö ennþá. Rétt fyrir há- degið kom hún aftur. Hún var með stóran böggul undir hen-di-. inni. Það var óhreinn þvottur. Hún ha-fði orðið að bdta í hið súra epli ög fara til ,,fína vel- standsfólksins". Já, hvort það skyldi ekki hlaupa undir bagga með henni H-edvig sinni og út-< vega henni eitthvað að gera. Svo fékk það heniii gauðskít- u-g vinnuföt spunameistaranna, eldhússvuntur frúiína og grófu eldhúshandklæðin péirra; um allan viðkvæm-ari þvott var manni sárara. Það cötlaði að þvo hann sjálft eins. ög vant var. Mamm-a hafði lífci farið til ökumannsins, sem hafði stjúpa minn í vinnu hjá sér. En stjúpi var þá nýfarinn til vinnu sinn ar eitthvað út úr borginni, og hún hitti hann.ekki. Svo fór hún í verzlun nokkra, þar sem hún verzlaði á þeim árum, þeg ar hún vann í vsrksmiðjunni; kaup-maðurinn-þekkti hana og leyifði henni að taka d-álítið út í reikning: Þvottaefni í þvott-t inn, svoliítið af braaði og smjör líki, sneið af amarísku fle-ski, bita a-f reyktri pylsu og nokk- ur kíló af kartöflum. ósköp, þá var það að óhreinu Þótt efcki væru r.tú þetta nein fötunum m-eðtöldum talsverð byrði, og mam-ma 'var áreiðan-i lega kom-in á níu-nda mánuð. Það var ekki liðið eitt ár frá því hún eigrraðist lítið barn í stofunni okkar í húsin-u við Gamla Eyjar-Veginn, og nú vissi ég a-f þegar fenginni reynslu, að annað barn var á 1-eiðinni. Mamma sauð kartöflur og steikti pylsuna. Hvort tveggja bragðaðist prýðilega eftir ka-ffi sullið undanfarna, daga. Ég held annars að þetia hafi verið fyrsta méltíðin, sem mamma bjó til handa okkur tveimur, mér og hénni. Ég var þegar farin að líta bjartari- augum á tilveruna; ég fór að hafa orð á þv-í við möonmu, hvað við skyld um bráðum gera herbergið okkar þokkalegt. Mamma borðaði ;;vo hratt og græðgislega; en hv.að hún hlýt-i ur að hafa verið orðin svöng! Ég gerði allt sem ég gat til þess að veita því ekki athygli, hvað hún borðaði ókurteislega og dónalega. Ég bara sat og beið þess að nú færi hún að verða vei'k og kasta upp; en núna þegar við sátum sam-an og borðuðum góðan mat, gat ég ekki, fengið mig til annars en Ora-viðgerðir. s Fljót og góð afgreiðsia.) GUÐI, GÍSLASON; s Laugavegi 63, s sínú 81218. S Smurt brauð og snittur. s Nestispakkar. J Ódýrast og bezt. Vin-1) samlegasr pantið með^ S S s s s fyrirvara. MATBARINN Lækjargötu 6. Sími 80 510. S amú ðarko r! s s Slysavapnafé.1 ags íslar.d s S kaupa flestir. Fást hjáS slysavarnadeildum um S land allt. í Rvík í hann-) yrðaverzluninni, Banka- ^ stræti 6, Verzl. Gunnþór-b unnar Halldórsd. og skrif-J stofu félagsins, Grófm 1.* Afgreidd í síma 4897. — ^ Heitið á slysavarnafélagið ^ Það bregst ekki. ^ Nýja sendí- $ bíiastöðin h«f. í hefur afgreiðslu í Bæjar-- bílastöðinni í Aðalstræti ? 16. Opið 7.50—22. sunnudogum 10—18. —^ Sími 1395. ^ s s V s s V :S n V s V V i s V V V s s s I s s “S s Minningarspjökí Barnaspítalasjóðs Hringsins eru afgreidd í Hannyrða- verzl. Refill, Aðalstræti 12 (áður verzl. Aug. Svend- sen), í Verzluninni Vj.ctor, Laugavegi 33, Ho-lts-Apó- teki,i Langholtsvegi 84, Verzl. Álfabrekku vio Súð- urlandsbraut, og Þorsteins- búð, Snorrabraut 61. Hús fí!> ibúðir S » s af ýmsum stærðum íS bænum, útverfum oæj- ^ arins og fyrir utan bæ- ^ inn til sölu. — Höfuml einnig til sölu jarðir, ■ vélbáta, bifréiðir og^ verðbréf. ^ Nýja fasteignasalan. Bankastræti 7. Sími 1518. MinningarspjöEd j dvalarheimilis aldraðra sjó-( manna fást á eftirtöldum ( stöð-um í Reykjavík: Skrif-S stofu sjómann-adagsráðs, S Grófin 1 (gengið inn f rá) Tryggvagötu) sími 80275,^ skrifstofu S jómannafélags) Reykjavíkur, Hverf isgötu • 8—10, Veiðarfæraverzluninx Verðandi, Mjólkurfélagshús-^ inu, Guðmundur Andrésson^ gullsmiður, Laugavegi 50, ( Verzluninni Laugateigur, s Laugateigi 24, tóbaksverzlun( inni Boston, Laugaveg 8,v og Nestoúðinni, Nesvegi 89. \ í Hafnarfirði hjá V. Long.^

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.