Alþýðublaðið - 14.01.1954, Qupperneq 4

i
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Fimmtudagur 14. janúíir 1954.
Útgefandi: AlþýSuflokkurina. Ritstjóri og ábyrgSarœaCur:
Ham<ibal Valdimarssau Meðritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson. Blaðamentn: Loftur Guð-
mundsson og Björgvin Guðmundsson. Auglýsingastjóri:
Emmi Möller. Ritstjómarsíman 4901 og 4902. Auglýsinga-
rfml' 4906. Afgreiðslusími: 4900. Alþýðuprentsmiðjan,
Hvg. 8—10. Áskriftarverð 15,00 á mán. í lausasölu: 1,00.
Met íhaldsins í eyðslu og sukki.
„Forustuhlutvetk" Framsóknarflokksins og -
ÍHALDIÐ er alltaf að reyna
að hræða skattborgara og kjós-
endur í Reykjavík á því, að ef
íhaldsmeirihlutinn missi nú
völdin, muhi taka við eyðsla,
sukk og glundroðí í stjórn bæj-
armálanna.
Hér er metið.
En þetta er alveg áhrifalaus
hræða, því að eyðsla, sukk og
glundroði kemst hvergi í hálf-
kvisti við það, sem ríkt hefur
og ríkir hjá íhaldsmeirihlutan-
um í Reykjavík.
ÓtrúSeg saga.
Eða hvað segja menn um
þær upplýsingar Magnúsar Ást
marssonar, að stjórn Reykja-
víkurbæjar kostaði SJÖ
MILLJÓNIR, fjögur hundruð i
og sjötíu þúsund krónur áriðj
1952?
Fyrir þremur árum, 1949,1
hafði þessi útgjaldaliður veriði
fjórar milljónir og sjö hundruð!
þúsund og þá þótt nógu hár. —
En af þessu sjá menn, að kostn-
aðurinn við skrifstofubákn
þetta hefur HÆKKAÐ um
hvorki meira né minna en tvær
milljónir og sjö hundruð þús-
und á einum þremur árum.
Ætli þetía sé ekki eítthvað ná-
lægt heimsmeti?
Sagan endurtekur
ssg«
En því miður virðist sama
sagan endurtaka sig um öll
önnur skrifstofubákn Reykja-
víkurbæjar.
Framfærslumálaskrifstofan
kostaði tæpa hálfa milljón fyr-
ir þremur árum og blöskraði
mörgum, en í fyrra kosíaði hún
850 þúsundir. Kostnaðurinn
við hana hækkaði þannig um
þrjú hundruð sjötíu og fimm
þúsund krónur á þremur árum.
Skrifstofur Áhaldahúss
Reykjavíkur kostuðu rúma
hálfa milljón árið 1949. Á árinu
1952 var kostnaðurinn við hana
649 000.
Skrífstofukestuað-
ur tvöfaldast á 3
árum.
Skrifstofukosínaður hiíaveit-
unnar gerir þó betur, því að
hann hefur rúmlega tvöfaldazt
á þremur árunum frá 1949—
1952. Sama er að segja um
kostnaðinn við skrífsíofur . upprætt, nema með falli íhalds
strætisvagna. Hann hefur ins.
I
Kvennadeiid Sfysav.fél. í Reykiavík
heldur skemmtifund fimmtudaginn 14. þ. m. kl. 8,80 í
Sjálfstæðishúsinu. — Til skemmtunar:
Smárakvartettinn symgur. ■— Upplestur: Frú Guð_
ný Sigurðardóttir. — Dans. — Fjölmennið.
Stjórnin.
aammmmaKmmmmmmmmmmmmmrnimmmmmmmmmmmmmi
meira en tvöfaldazt á þremur
árum.
Kostna’ð-urinn við skrifstofu-
hald Rafmagnsveitu Reykja-
víkur var _árið 1949 tvær millj-
ónir, tvö hundruð fimmtíu og
átta þúsund, en í fyrra var
hann orðinn tvær milljónir, níu
hundruð og sextíu þúsund. —
Hækkun á þremur árum sjö
hundruð þúsund krónur.
Fjórföldun á 3 árum
En sennilega hefur Inn-
kaupastofnun Reykjavíkur þó
metið í útþenslu skrifstofu-
kostnaðar, því að hjá henni hef
ur tekizt að fjórfalda skrif-
stofukostnaðinn á árunum 1949
—1952. — Hvar skyldi eyðsl-
an, stjórnleysið og glundroðinn
hafa komizt á hærra stig?
íhaldiö móti rann-
sókn.
En þegar Magnús Ástmars-
son lagði til, að skipuð væri
nefnd til að athuga allan þenn-
an ótrúlega skrifstofukostnað
Reykjavíkurbæjar og gera
þannig tilraun til að draga úr
skriffinnskunni og minnka
kostnaðinn við þessi mál með
fastari stjórn og betra skipu-
lagi, mátti íhaldið ekki heyra
það nefnt og taldi það óþarft
með öllu.
Eru kjósendurnir á
móti sparEiaÖi?
En hvað segja skattgreiðend-
ur og kjósendur í bæniim?
Telja þeir óþarft að þessi mál
verði tekin föstum tökum, svo
að hægt væri t. d. að verja
meira fé til útrýmingar bragga-
ræksnunum og öðríi heilsuspill
andi húsnæði í höfuðborginni?
Nei, bað er víst, að meirihluti
Reykvíkinga er þeirrar skoðun-
ar, áð það þurfi að koma í veg
fyrir áframhaldandi stjórn-
leysi, sukk og glundroða, með^
því að svipta íhaldið meirihluta
aðstöðu sinni og hreinsa til í í-(
haldsbælinu. j
SrkkiÖ 0«?; spillingin'
v^rst í Reykfsvík.
í engu bæjarfélagi á landinu
er óþarfaeyðslan, sj)illingin og
óstjórnin nærri því eins inikil,
og í Reykjavík, þar sem íhaldið
hefur haft alræði í meira en 30
ár. — Sú spilling verður aldrei
HAMARK ÓSVÍFNINN-
AR í yfirstandandi kosninga
baráttu er tvímælalaust sú
staðhæfing Tímans, að Fram
sóknarflokkurinn hafi á
hendi forustuhlutverkið í
baráttunni gegn íhaldinu í
Reykjavík. Þórarinn Þórar-
insson endurtakur þessa
blekkihgu dag eft'r dág og
. gefur í skyn, ,að það sé ,;yiá-
mannfeg köllun sín að kom-
ast í þæjarstjórn. Út af fyr-
ir sigler ekkert við það að
athugá, þó að Þórarinn biðji
fólk að kjósa sig. Hitt nær
engri átt að viðhafa í kosn-
ingabaráttu aðferðir Tímans
og Framsóknarflokksins.
STAÐREYNDIRNAR
Lítum á staðreyndirnar
varðandi „forustu“ Fram-
sóknarflokksins í baráttunni
gegn íhaldinu. ITann situr í
ríkisstiórn ásamt íhaldinu
með Ólaf Thors í forsæti.
Stefna ríkisstjórnarinnar er
öll lærð á kennslubók íhalds
ins. Stjórnarflokkarnir eru
í dag eins og samvaxnir tví
burar. Á alþingi gengnr
varla hnífurinn á milli þing
manna Framsóknarflokksins
og íhaldsins. Og Tíminn er
svo hrifinn af ást.um Fram-
sóknarflokksins og Sjálfstæð
isflokksins, að hann var að
montast af því á sunnudag,
að Framsóknar'.’istir' væri
ccðin helzta skemmtiatriði
ihaldsins í Holstein! Þó hef-
ur honum hingað til verið
sárara um Framsóknarvist-
ina en nokkurt af stefnumál
um. Framsóknari! okksins.
RÖKSEMDIR JÓNS.
Þessir kærleikar 'Fram-
sóknarflokksins og íhaldsins
háfa leitt til þess, að í út-
varpsumra iðunum fyrir jól-
in bar Jón Pálmason frain
þá hugmynd, að stjórnár-
flokkarnir rynnu saman í
einn flokk og helzt sem
fvrst. Þó hefur Jón ver-
ið einn af svörnustu and-
stæðingum Framsóknar-
flokksins í herbúðum í-
haldsins undanfarna ára-
tugi. Hann varð og fyr;r
persónulegu mótlæti í sam-
bandi við endureisn rikis-
stjórnarinnar í haust, þar
eð hann varð áð víkja sem
forseti sameinaðs þings að
kröfu Framsóknarflokksins.
En Jón varð að loka augun-
um fyrir öllu þessu vegna
þeirrar staðreyndar, að sam-
búð flokkanna er svo náin
og góð, að honum finnst tví-
býlið á íhaldsjörðinni ástæðu
laUiSt og aðeins til bölvunar.
Miklu betra að rífa Fram-
sóknartorfbæinn og timbur-
hús íhaldsins og láta Thors
arana bygg.ia í amerískum
stíl yfir báða flokkana.
ÞÖGNIN OG ÓPIN.
Tíminn hefur vsrið fáorð
ur um þessa athyglisverðu
hugmynd Jóns Pálmasonar.
En Þórarinn Þórarinsson og
Þórður Björnsson æpa hins
vegar að Alþýðuflokknum,
bera honum á brýn sam-
vinnu við íhaldið í bæjar-
stjórn Reykjavíkur og taka
sér í munn marghraktar
blekkingar kommúnista.
Sjálfir tala þeir um forustu
hlutverk sitt í baráttunni
gegn íhaldinu og spámann- ■
lega köllun í bæjarstjórn.
En samtímis hjúfra forustu
menn Framsóknarfokksms'
sig upp að íhaldinu í flat-
sæng stjórnarsamvinnunnar
og hafa sennilega begar sam
ið um það við Ólaf Tfiors og
Bjarna Benediktsson að
senda Þórð Biörnsson upp í
til Gunnars Thoroddsens og
Jóhanns Hafsteins, ex bæjar
stjórnarihaldið barf á full-
tingi, að halda. Tíminn seg-
ir, að fhaldinu sé illa víð
Þórð. En ætli það taki nær
sér að notast við harm en
allan Framsóknarflokk'nn,
ef nauðsyn krefur?
Herjölfur.
Benedikt Gröndal:
ærinn
REYKJAVÍK er ung borg,
og hún á mikla framtíð fyrir
sér. Hún er nú á gelgjuskeiði,
vex hröðum skrefum, en er
hvergi nærri fullsmíðuð á neinu
sviði. Það er því mikilvægt, að
Reykvíkingar geri sér grein
fyrir þeim vandamálum, sem
munu hafa mesta þýðingu fyr-
ir framtíð borgarinnar og eiga
mestan þátt í því, hvernig tekst
að skapa úr henni hei'stevpt og
fagurt samfélag, þar sem kom
andi kynslóðir geti' lifað hollu
og góðu lífi.
í þessum fáu línum, og nokkr
um, sem munu síðar koma,
verður rætt um hinn ytri
ramma borgarinnar, sem at-
vinnulífið, borgarlífið allt,
hreyfist í. Það verður rætt
stuttlega um hjarta bæjarins,
um bQddarskipulag hans og ef
til vill einstök atriði fleiri.
LÁGREISTUR KJARNI.
Miðbærinn í kvosinni milli
hafnarinnar og Tjarnarinnar
verður hjarta Reykjavíkur um
alllanga framtíð, enda þótt mið
depill byggðarinnar, verzlun
og atvinnufyrirtæki færist aust
ur á bóginn. Þess vegna verður
ur að byggja miðbæinn upp,
og það er þegar óhætt að fella
þann dóm, að það befur dreg-
izt óhóflega, að byrjað væri á
því verki og bæjarsvipurinn í
heild Iíður mjög fyrir þennan
drátt.
Þá vaknar sú spuming: Af
hverju hefur miðbærinn ekki
verði byggður upp? Það hefur
verið reist geysimikið af alls
konar byggingum í bænum, en
á hinum miklu peningaárum
eftir stríðið hefur aðeins risið
Framfíð Reykjavíkur
ein bygging í miðbænum og
tvær eru í smíðum. Hvers vegna
ekki fleiri?
Það er haft eftir einum af
borgarstjórum íhaldsins, að
senr^ilega verði að draga úr
dugnaði brunaliðsins til að
hraða endurbyggingu. miðbæj-
arins (hvort sem það er rétt
eftir haft eða ekkik En j.afnvel
á brunarústunum hafa ekki ris
ið nýjar byggingar? Hvers
vegna?
Skýringin á þessu fyrirbrigði
er hið óhóflega báa lóðaverð.
Það er ekki efnilegt að þurfa
að byrja á því að greiða á aðra
milljón fyrir lóðina eina, þeg-
ar reisa á miðlimgs skrifstofu-
J byggingu. Það er von, að þá
sé beldur byggt úti á jaðri bæj
arins, þar sem hægt er. að fá
leigulóðir.
Það er ekki eðlilegt, að
menn sem af tilviljun eiga
lóðaskika í miðbænum, eða
hafa erft þá, verði milljóna-
mæringar af því 'einu. Hér
er um að ræða einn óréttlát-
asta agnúann á eignaréttin-
um, agnúa, sem þegar er
orðinn Reykjavík dýr. Ekki
þarf svipta menn eign-
ura. Þeir eiga að fá sann-
gjarnt verð fyrir þessar lóð-
ir, §n ekki uppskrúfað brask
verð, eins og nú er á lóðun-
um.
Það hafa verið gerðar marg-
ar tilraunir til þess að skera
kúfirt' af lóðaverðinu og skapa
legur og fagur miðbær geti ris
ið og þar verði hægt að leggja
umferðaræðar, sem bera hina
miklu umferð. En frumvörp í
þessa átthafa jafnan gufað upp,
sálazt einhvers staðar í völund
arhúsi nefnda, ráða, stjórna,
álitsgerða — og hreinnar and-
stöðu. Kjarni þessa máls er. sá,
að íhaldið vill ekki breyta
þessu ástandi og þess vegna
hefur ekkert verið gert til þess
að hrófla við því.
Þetta er frá sjónarmiði íhaids
manna eðlilegt. Þeir telja það
sjálfsagt, að maður geti orðið
milljónamæringur án þess að
hreyfa hönd eða fót, og þess
vegna halda þeir verndarhendi
ófremdarástandinu í þessurn
lóðamálum. Þeim er sama, þó
að Reykjavík sé kollóttari og
verri bær fvrir bragðið. Þeim
er sama, þótt bæjarsjóður
verði að eyða milljónum af út-
svörum borgarbúrt í hvern skika
sem. þarf að kaupa undir götu.
Þeim er sam.a þótt bæjarbúar
verði að greiða milíjónir fyrir
nýjar götur, vatn. frárennsli
og rafmagn í ný hverfi fyrir
byggingar, sem hefðu átt að
rísa í miðbænum. Þeim er
meira áhugamál að vernda
hinn helga rétt peningamann-
anna.
Annar Þrándur í Götu þró-
unar miðbæjarins er skipulag-
ið. Það er enn ekki buið að
samþykkja endaníegt skipul.ag
nema fyrir hluta af miðbænum.
Og hvaða hluti ætli bað sé. Það
er svæ'ðið, sem Morgunblaðs-
höllin stendur á, og næsta um-
hverfi. Þegar Morgunblaðið
þurfti að byggja, var rokið til
og gengið frá skipulagi Aðal-
strætis og Grjótaþorpsins, hvað
sem tautaði. Ætli þeir hefðu
flýtt sér að samþykkja skipu-
Framháíd á 6. síðu. ,