Alþýðublaðið - 18.11.1954, Blaðsíða 5

•if'immtudagur 18_ nóv. 1954.
ALÞVÐUBLA^’H 1
■ r
Utvarpsræða Haraldar Guðmundssonar á alþingi:
OLL SA6A
greiift
SAGA UM MISBEITINGU
GÚSTAF Lárusson hefur verið um sínum og sam-uarfsmönn- • lækkunarstjórnarinnar frá árangri, að jvísitalan telst nú margir þar yfir, til þess að fá
kennari við gagnfræðaskólann. um undanfarin ár? Er það ein-11950, er samfelld saga um mis-. vera 159 stig. Hækkanir kaup- húsaskjól1. Og enn . sem fyrr
á ísafirði í 16 ár og .er viður- tóm tilviljun hvsrsu margir | beitingu flokkavaldsins. Lög- gjalds háfa jáfiiáh Icomið á eft- verður barnafólkið', stóru fjjöl-
kenndiur ágætur kennari. nýir skattstjórar og hver-sú
Hann hefur gegnt skólastjóra- marg.ir þeirra manna, sem vald
störfum þar margsinnis í for- ir hafa verið til trúnaðarstarfa
löllum s&ólastjórans,. og á síð- fyrir f-jármálaráðuneytið. þeg-
ast liðn.u skólaári setti mennta- ar ráðherra Framsóknarflokks
málaráðierra hann í. starffið. ins hefur verið þar við stýri,
Að umsótknarfresíi loknum hafa borið á sér framsóknarlit?
reyndist hann eini nmsækjand Eða.: eru framsóknarmenn ■ ölí-
ínn. Svo sjálfsagt töldu starfs- um , öðrum hæfari til slíkra
bræður hans, sem til þekktu, starfa eiumitt á þeim tímum?
aS- hann fengi skólastjórastöð- Svo munu,margir spyrja...
'una. Sökum fjarveru eins ‘ ■
manns úr fræðd.uráði var á- ÁÍfÍf CAÍfÍf
kveðið að framlengja frestinn *
og leita nýrra umsókná. ftá gaf fovl er ekki að leyna, þvi
einn ,sig fram, sem var ráð- miður,' að hæstvirt ríkisstjórn
nerra að skapi. Meiri hluti í heild og flestir eða allir með-
íræðsluraðs lagði t.d, að Gúst-, limir hennar hafa við veitingu
af yrði veitt starfið. Það kom eimbætta og val manra til trún
fyrir ekki. Gústaf fann ekki aðarstarfa litið meira á hag
náð fvnir auyum ráðherrans: stuðningsflokka sinua en vefa
hann hafði e.kki hinn rétta aetti og ekki metið reynslu,
flokkslit. Guðjón Kristinsson þekkingu og hæfileika að mak
er talinn mætur maður og góð legleLkum, þegar flokkslitur-
ur kennari, en reynsla hans og inn hefur ekki verið hinn rétti.
starfstími þola engan saman- Hæstvirtur menntamálafáð-
burð við reynslu og störf Gúst herra, Bjarni Benediktsson,
afs Lárussionar. Einnig við skip hefur sýnt meiiri ófyrfirleitni
un skólastjórastöðu gagnfræða upp ! k síðiká.stið, : fyrirgéifið,
skólans á ísafirði hefur því meiri framtaksserni, skulum
hæstvirtur menntamálaráð- við segja; heldur en hinir í
herra látdð flokkssjónarmið þe-su efni, en reslan virðist
Slærsfa skrefið.
ráða.
Viðfekín ríregía/r
hin-
vera, nokköð svipuð hjá
um, öðrum.
Alþýðuflokknum hefur
lengi vierið það ij<3,st, h.vílík
Ég hef gerzt svo fjölorður ’ meinsemd hér er að grafa um
um skipun ráðherra í þessar sig- Þess vegna flutti' einn af
tvær stöður, vegna þess að þar þingmönnum hans, Gylfi Þ.
keisíjr greinilega í Jjós. hversu Gísláron, fyrir nokkrum árum
hæstvirtur ráðlherra virðir ger frumvar.p þess efnis, að við
samlega. að vettugi hæfileika, embættisveitingar skyldu jafn
námsferil, starfsaldur og an gilda fastar, ákveðnar regl-
reynslu, sario og tillögur fræðslu ur. Bm(bætt,in iskyldu jafna,n
ráðs og fræðuluimálastjóra, þeg auglýst, en á, iþví hafði verið
ar honum býður svo við að misbrestur. Ákveðnir aðilar
horfa. Þegar umsækjendurnír skyldu meía hæfni umsækj-
eru efcki úr þva rétía sauðahúsi endia og, gera tillög.ur til veit-
eða réttara sagt ekki úr því in.gú-’ivaldisinisi.,Ef,ráðhisrraekki
rétta flokkshúsi. | færi að tillögu hlutaðeigandi
Ýmsir Hokksmenn hæstvirts aðiia’ Þa skyldi hann jafnan
ráSlherra, sem, ge,rt hafa tilraun birta opinberliega greinargerð
til að mæla bót eða afsaka þess með veitingunni og rökstyðja
ar gerðir hans, hafa 3átið í það af hver.jum ástæðum hann
skína, — og hið sama kom að ekiki heíði farið að tillögunni.
nokkru leyti fram í ræðu hans Ef Þetta fnimvarp hefði orðið
— að fyrnverandi menntamáJa að logum, ihefði það én efa
ráðherrar bafi unnið svo ræki- ska.pað ráffherra nokkui;! að-
lega að þvi að koma ilokksmönn hald við embættisveitingar,
um í kennslustöðumar, að nú Þar sem almenningur þá fékk
væri full nauðsvn að iafna met SöSn 1 hendur til þess að dæma
ín með því að láta Sjálfstæð- um gerðir hlutaðeigandi ráð-
ismenn ganga fyrir og útiloka , herra> hvort um, misibeitingu
agra veitingavaldsins væri að ræða.
Stiórnariblaðið Tíminn, sem
að sjlálfsiögðu er þaulkunnugt
öllu, sem gerist á st.iórnarheim
ilinu, staðfestir þetta fullkom-
gjafarvaldið, sem stuð.nings- ir hækkun vísitölunnar. Launa. skýldúrnár; harðast úti. Bank--
flokkar hennar hafa í höndum stéttirnar hafa því ekki aðeir.s arnir eru lokaðir þeim, seirv
sér. og framkvæmdavald rikis- fengið sparifé sitt fellt í verði sækja um lán til jbúðabygg-
stjórnarinnar hefur hlífðar-'i með- gehgislækkunihm.-heldur inga. Alls konar óþarfi ér 'fíutt
Jaust verið notað til þess að • héfur hún einnig oröið til þess úr til laridsins fyrir milljónab
b'ae'ta hag: og hlutskipti ein- að rýra kaupmátt launanna, tttgi. Á hónúm má græðá ótak-
stakra stéttá, einstakra hags-. endá ;var sú tilætluhin, •• , markað. En byggingarefnið'er
munahöpa og einsta.kra manna, takmarkað. innflutríingúr þésít-
sem riæstir standa stjórnar- GrÓððlÍndÍmðf haður léyfum. Sváiúi markað-
flokkunum, og—allt þettá gert " urinn er helzta björg þeirra,.
á almennings kostnað. Það er ekki hægt að græðá sem ráðast í það stórræði atf
nema með því að græða á ein- reyria að koma Sér Upp íbútf
hverju.' 'í mnahlandsVíðskípt" af iitlúhi efnum, En sú björg
um er eins gróði arinars tap. er áýr. 614% sfculdabréf, jafn-
Fyrsta og stærsta skrefið í Gengislækkunin heíur flutt vel þótt tryggð séu með öruggi*
þgSsa átt var stigið ínéð geng'- féð úr vösum lauhastéltanna veði ög;' áíbyrgð ríkisSjóðsj,
isiækfcuninni árið. ■!950. Þá var og sparifjáreigenda í vasa fast éari?a káutufm óg áölum me2f
.ísleþzk ■ króna lækkuð ,.í verði .eignaeigenda og ’milliliða. Hun briðjúngsaffoillúm. IvElÍiliðfm-
um 42%, en af því leiddi, að hefur verið þeim gróðalind. en ir.. ,sem vörzla méð péningaría,.
útlendgr vörur haékkúðu í inn. öðrum eignatjóri. Allar höinlur birða gróðann. Auknar íbúífe-
kaupi um rösklega 70%, Gert við gróðafíknmni vóru félldar bw.eingar yrðu til bess átS
vár ráð fyrir, að úífluttar vör- búrt. í framhaldi gerigislækk- lækká húsaleiguna. En slík
ur hækkuðu um tiísvarandi unarinnar var húsaieigueftirlit lækkun húcáleigunnar mund*
hundraðshlutá og f'illyrti rík- ið afnumið til þess að gróða- d.raea úr gróða þeirra. seni Hafa
isstjórnin, að 'á þennan hátt, möguleikar þeirra, sem selja a*altekiúr sínar af því aíf
með gensislækkuninni, væri húsnæði á leigu, gætu aukizt leisia öðrum íbúðir. Verðlags-
íeyst úr öllum erfiðleikum út- ótakmarkað.. Afleíðingarnar eftirlitið ihefrir einrrig verið af-
gerðarinnar sérstaklega erfið- þekkja allir, a. m. k. allir Revk nnmiið. Irinflytjend.um, heildi-
leikum bátaútvegsins, sem víkingár. Hér er ægilegur sölu.ui op'öðrum nvJIiliðum þai*
nauðsyn hafði reynzt að að- j skortur á búsnæði. Hver býður m,éð í sjálfsvald sett að ákveð'n
stoða með útflutningsunpbót- yfir annan til■'þéW að fá þak álacrrringuua, skammtá sér-
um tvö undanfarin ár. Gengis- ýfir höfuðið. F'jöldi fólks greíð sjálfir tekiurnar. Afleiðihgia
lækkunin var þá fcöíluð bjarg- ir þriðjung 'tékna' sinna, og Frámh. á 7. síðu.
ráð atvinnuv.eganna, blessun
Minnin^arorð:
Jóttai P.
JÓNAS PÁLL MAGNÚSSÖN
HSífðarKaus misnofkun.
Ég sagði £ upphafi ræðu
fyrir þjóðina. Fjármálasérfræð
ingar stjúrnarinnar sönnuðu
með löngum skýrslum og vís-
indalegum útreikningum, að
dýrtlíðaraukningin innanlands
vegna gengislækkunarinnar
mundi ekki verða meiri en 11
—13% og að atvinnuvegunum
mundi reynast auðvelt að taka var fæddur á Reykjavík 18. maí
á sig, kauphækkun til þess, að 1885. Foreldrar hans voru
mæta þessu. Um hitt var færra Miagnús Stefánsson og kona
talað, að með gengislækkun- hanf. Sigríður Rósa Pálsdóttir.
inni var eignaskiptingu þjóðar! Jónas nam bófebandsiðn í
innar raskað .gífurlega. Verð- bókbandsstofu ísafoldarprent-
mæti sparifjár var skert um smiðju 1902—1.90S og vann þar
nær helming, krónan gerð að til 1909, að hann fór utan til
50 aurum svo til í einni svipan. Kaupmannahafnar, þar sem
Þeir, semi greiðastan höfðu bann vann um eins árs skeið.
haft aðgang. að bÖnkum og öðr Eftir að hann kom heim aftur
um lánsstofnunum og fengið startfaði hann ýmist fyrir e:g-
ríflegt lánsfé og mestar eignir {in reikning eða hjá öðrum, m.
höfðu handa á milli, fengu' til- j a, í Félagsbókibandinu nærri
svarandi skuldalæ'kkun, eins' ájdarfjórðung, en síðast vann
bótt þeir ættu marafaldar eign bann hjá Bókfelli.
ir á móti skuldum. Hver króna,
sem þeir skulduðu, var einnig
Jónas lcvæntist 17. júná 1016
eftirlifandi konu sinni, Guð-
aerð að 50 aurum. Skatturinn, | björgu Gísladóttur, ættaðri úr
rem með genffislækkuni'nni var! Hornáfirði. Þeim varð 7 barna
beimtaður af sparifíáreiaend- j auðið og eru 6 þeirra á lífi.
um, sem höfðú lagt bankanum' Jónas Magnússon var þátt-
t.fl staufsfé og sparað langa ævi I takandi í samtökum bókbind-
t.fl elliáranna, rann nú í vasa ará strax, er þau hófust 1906,
sagði
lega, eins og upplestur hæst- minnar, að Alþýðuflokkurinn
virts framisö'fmmann.s .sýnir og gseti. ekki borið traust til hæst
san.nar. Ég skal að bessu sinni virtrar ríkisstjórnar. Hún hef-
aðeins mirma á ummæli þessa ur sýnt það og sannað, að hún
ágæta biaðs 13. oktk ba.r sem metur meira hag stuðnings-
það slær birf frtotn. að bað sé flokka sinna, en heill þjóðar-
vreeTa Riá1f=tæði,sf1ofcksins“' — innar. Embættaveitmgar þær.
eins osr bað er orðsð — að velia sem hér hefur verið rætt um, brall
menn eflir flokkRlit. til trún- sanna þetta. En þær eru aðeins «en.gi.
aðarwtanfa. Hér m.æiir sá, sem örfá dœmi af mörgum, fjöl-
þok.kinfnma hefur. eftir marara mörgum, og mjsgerðir bæst-
ára ssrnrtarf r>cr rni>ns',n. Þetta virtrax ríki'sstjórnar á öðrum
er reúa <?ió-ifetm*i.sflinVVsÍTi.s. • sviðum, sem framkvæmdavald
gpotír s+iArriariMflðrð. off p? era hennar og einstakra ráðherra
e>vi „s. iKoiv, b>"I rrá++ frá T?n tekur til, eru sízt minni en á
erbflðbÁ Pflátfistfloðisflokknrinn svjði emibættisveitinganna,
e?nn c»m, boiti-r beflsani retrlu? iheldur oftlega meiri, miklu
Er Kqíío „í-n’sr, » siiárn-| stærri og láhrifar'íkari. Öll saga
gWKmm.flimn? T-Tflfa Frammknar hæstvirtrar rtíkisstjórnar og
rnenn ekkert lært af sessunaut ‘ fyrirrennara hennar, gengis-
beirra. isera iútlánanna höfðu
notið jafnframt því, sem fast-
eipnir beirra og fram.tnið«Iu-
t»k,i þflokknðu stórkostlega í
verði. TekIu skinti nein innan-
lflnds raskaðist jafnframt stór-
koistlepa. þar sem engar
ráðsta,fanlr voru gerðar til
befls að hefta betta gróða-
ov trvggia hið nvi a
'Tlvrtíðm iókst hröð-
um skrefum, ekki «m 11
—eins o? sérfrfl°ðins,arn-
(hrifðn carmsfS. hA’irlu'p marg-
f«»1t mpira. Eftir ?.Ö> ár. Tiaust-
tos'j var vícitalan komin
\>fír 1R0 stið’. Þá vn r loks fvrir
o Sr>ia>-ð-i r verkifltvðq.flmt.akanna
kminð fram með hrivvia mán-
flðfl Vprkfafli. að no»nr við-
lr>itni var hafln til beas að
og þó að hahn værr að eðlis-
fari hlédrægur og otaði sjá.lf-
um sér á engan hátt fram, voru
honum falin þar ýmis störf,
t. d1. var hann oft íundarritari
og eru fundargerðir bans skipu
legar og ágætlega skrifaðar.
Jónas var prýðilega gefinn
og vel að sér um marga hluti,
þótt sjálifmenntaður muni
hann hafa verið, T. d. var hann
vel að sér i dönsku og þýzku
og ef til vill fleiti málum.
Hann var mjög söngvinn og
tók þátt í hljómlistarlífi Reykja
víkur eftir því, sem ástæður
hans leyfðu og efni gáfust til.
Hann söng í ýmsum kórum og
síðast var hann um skeið í
Karlakór Reykjavikur. í lúðra
sveitinni Hörpu .var hann í
draga úr dýrtíðinni, með þeim miörg ár og eins i Lúðrasveit
Jónas P. Magnússon.
Reykjaviíkur eftir að hún var
stofnuð. Jónas hefir verið einn
af þeim, sem í frístundum sín-
um hafa á hógværan og lát-
lausan hátt aúkið og þroskaf?
menningu hölfúðfoorgarinnar.
Jónas var ágætur samstarfs
maður, prúður og óáleitinn og
svo vandvirkur og vel að sér
í iðninni, að til fyrirmyndar
var. Það er ungum mönnum
holt, við bvaðá storf, sem er,
að eiga gost á að kynnast og
Vinna með slíkum mönn^i.
Jónas P. Magúnssön fæddist
eins og fyrr segir hér í höfuð-
borginni og hér starfaði hann
svo að segja alla ævi. Hann
lézt 11. þ. m. og fer útför hans
fram frá Dómki kjunni kl. 11
í dag.
Yér bófcbindarar fcveðj una
hann með innilegum þökfcum
og sendum ástVinurn hans alúð
ar samúðarkveðiur.
Guðgeir Jánsson.