Alþýðublaðið - 28.11.1954, Qupperneq 5

Sunnudag-ur 2S. nóvember 1954
ALIsÝÐyBLAÐIÐ
9
Á ÆSiKUSTOÐV EJM mínum
í Eyjafirði voru flestir ættingj
ar mínir svonefndir heima-
stjórnarmenn í byrjun þqssar-
ar aldar. Hinn glæsilégi fdringi
og skáld, Hannes Hafstein:, var
þeirra átrúnaðargoð. En á; ung
lingsárum mínum varð ég grip
inn gagnstæðri skoðun. , Eg
taidi sjálfsagt að fyigja þeim,
er lengst vildu ganga í kröfum
á hendur Dönum, til fulls og
óskoraðs sjálfstæðis. Uppreisn-
arandi æskumannsins mun
hafa ráðið þar miklu. ; Mér
fannst með öllu ófullnægjandi
að lesa þau blöð ein, sem gefin
voru út af 'heimastjórnarmönn
nm á Akureyri og í Reykjavík.
Einstöku sinnum auðnaðist
mér að ná í önnur blöð til lest-
urs. Man ég þá sérstaklega eft-
ir blaðinu Ingólfi, sem mér
fannst ritað aif þeim baráttu-
bug. kjarki og kjarnyrðum.. er
orkaði mjög á ungan huga
minn og gaf mér þá innsýn og
rök, er á þurfti að halda til
þess að standa í orrahríð við
heimafólkið, 'yini og ættingja.'f
En við' Ingólf tengdi ég brátt
þann mann. sem í huga mínum
Varð höfuðkempan, laugaður
Ijóma ofurihugans — Ben.edikt
Sveinsson. Hann virð mér þá í
fjarlægðinni sá mikli og glæsi- rnestri aðdáun til Benedikts
legi fuDhugi, sem ungúr að gveinssonar og Bjarna Jónsson
alri stæði í fremstu víglínu ar frá Vogi. Þsir voru, og þó
sjálfstæðissóknarinnar. J efnkum, hinn fyrrnenfdi, í aug
Veturínn 1908—1.909, er ég um okkar’ áhrifagjarnra æsku-
var um fermingu, stundaði manna^ þeir öndvegishöldar og
frændi minn einn nám í kenn-1 skorpngar, sem til þess voru
araskólanum. Hann vissi lim. á-: kjörnir að leiða lýðinn til fyr-
irheitna landsins — lands hins
álfrjálsa íslands. Okkur var
því mikið í mun að kynnast
þeim. eiga við þá samræður,
hlusta á orðræður þeirra,
huga minn í stjórnmálurh. og
hversu glæsilega myn<} ég
hafði gert mér af Benedikt
Sveinssyni og samhérjum
hans. Hann skrifa'ði mér bréf
og sagði mér frá þingsetnjingu. j fræðslu og hvatningu.
Átti hann þar fá orð of sterk
til þess að lýsa hrifni sinn-; af
Benedikt Sveinssvni, töfrum
hans í meðferð lifandi máls og
glæsileik mannsins sjálfs. Og
ekki minnkaði við það hrifni
mín af þeirri mynd, erég norð
ur í landi hafði dregið upp í
huga mínum af þessum ofur •1 ur5u áhrif
huga og frækna baráttumanni. þær sakjrj
I Okkur
gafst þess
ungum monnum
brátt kostur að ná
fundum Benedikts Sveinsson-
ar. Hann reyndist vera allra
manna glaðastur, af málfari
hans gneistaði forn, norræn vík
ingslund og eldmóður á-huga-
mannsins. Og ennþá ríkari
hans á okkur fyrir
að hann umgekkst
En ég átti þess engan kost
að kynnast Benedikt Sveins-
syni fyrr en á skólaárum mín-
um í Reykjavík. Og við þá
kynningu, sem ekki var mikii
í fyrstu, og mest úr fjarlægð,
aðallega í sambandi við ræður
hans -á þingi og íundum og
skrifum hans í blöðum,, dró
allra sízt úr þeim. Ijóma, er áð-
Jir -hafði verið sveipaður um
nafn hans.
Seinna kynntist ég Benedikt
Sveinssyni meira, ekki einung
is sem óvenjulega glæsilegum
baráttuipanni í sjtórnmálum.
Sieldur einnig sem sérstakiega
aðlaðandi manni og góðum
dreng.
En nú er Benedikt Sveinsson
fallinn frá. Það er alls ekki ætl
un mín, að rifja upþ æviatriði
hans eða rekja afrek hans og
foaráttusögu. Það hefur þegar
verið gert að nokkru í blöð-
um, og mun vissulega siðar
verða gerð meiri skil. Ég vildi
aðeins, með nokkrum fáum og
fátæklegum orðum,
þessa glæsilega stjórnmála- og
drengskaparmanns.
Yið vorum æðimargir ungir
menn í menntaskólanum og
háskólanum, er áhuga höfðum
ái stjórnmálum. í málum varð-
andi sjálfstæðisbaráttuna litum
við fyrst og fremst og með
'okkur sem jafningja sína, þó
að hann væri mikið eldri að ár-
1 um og ætti digran sjóð þekk-
ingar og lífsreynsln, sem lítið
fór .fyrir í fórum, okkar. Með
þessu móti vann ha.nn hvort-
tveggja í senn. traust okkar og
1 trunað, var félagi okkar, en
urn leið áhrifaríkur forvígis-
maður.
Ég minnist Benedíkts Sveins
sonar mætavel frá harðsóttum
borgarstjórakosningum í Ryík,
' að ég hygg árið 1920. Var hann
þá, ásamt mörgum okkur ung-
1 um mönnum. sterkur stuðnings
maður Sigurðar Eggerz ^við
borgarstjórakjörið. — Talaði
jhann þá á ýmsum íundum. og
I gleymi ég, seint orðgnótt hans
og glæsiforag í ræðustóli. Hann
| var kempan mikla, sem við lit-
1 um upp til. Við hrifumst af
' ræðum hans og vildum allt
j gera, er við gáturn. En ekki
' auðnaðist að vinna þá þann
' sigur, er við hefðum viljað.
Man ég það vel, að daiginn eft-
• nr,„ V , ir kosningaúrslitin mættuna
við Benedikt á götu. Hann
mælti þá til okkar: — Illa fór
það, ungu vinir, en ckki skal
gráta né gefast upp.
Ég held, að þessi orð hafi
verið mjög einkennandi fyrir
stj órnmálabaráttu Benedikts
Sveinssonar. Hann lét að sér
kveða flestum meir með glæsi-
legum ræðum. Hann var fýn-
ur í vopnaburði, en um leið
manna drengilegastur. Og þó
að orusta tapaðist var hann
ekki á því að gefast upp. Hann
hélt ótrauð-ur áfram að settu
marki, trúði á málstað sinn og'
var viss um að lokasigúr
myndi vinnast. Þannig var það
í sjálfstæðisbaráttunni. Og
honum auðnaðist sú mikla ham t
ingja að sjá árangur starfa
sinna og draumana rætast. Ég
held, að enginn maður hafi ver
ið hamingjusamari á Þingvöli-
um 17. júní 1944 en hann. Svip
mikill og innilegur, glæstur
sem goð, flutti hann þá ávarp
sitt með þróttmikilli orðgnóti;
Rammíslenzk orð hans berg-
máluðu frá gjám og klettum
hins helga staðar. Fáir veið-
skulduðu meir en hann að lifa
þessa stoltu sælustund.
Benedikt Sveinsson var
d.rengskaparmaður mikill og
hjálpfús. Fundum við það'vel
og v-issum, ungir, fátækir skóla
piltar, er til hans leituðum sem
bankastjóra. Þar kom skýrt í
Ijós velvild hans, og sýndi, að
vinmæli hans voru meiri en
orðin tóm.
Nú er hann hníginn í valinn,
þessi íturvaxni og glæsilegi
drengskaparmaður. Það er
sjónarsviptir héir-í borg við frá
fall hans. Hann sest nú ekki
oftar stika ni'Sur Skólavörðu-
stíginn, aðsópsmikill. vel lim-
aður, vörpulegur og bjartur
yfirlitum. Hans er sárlega sakn
að af öllum þeim, er honum
kynntust. Mest er þó og tilfinn
anlegust sorg konu hans og
barna og annarra náinna ætt-
manna. Þeimi vildi ég senda
hlýjar samúðarkveðjur.
Þegar ég minnist Benedikts
Sveinssonar, detta mér í hug
þessar Ijóðlínur, er að vísu
voru um annan kveðnar, en
eiga þó vissulega vel við hann.
„Svo bjartur á svipínn, svo
hjartahreinn,
svo heitur í hver ju, ináli.“
Stefán Jóii. Síefánsson,

T7 Vantar trésmíðí nú þegar fií vlnhu á
1 Keflavílturflugvelli.
mjög falleg óg ódýr.
eppi

mjög falleg og odýr.
nýkomnk i fjölda lita úg breiikta.
Aíhugið aS gjöra pantanír yðar nógu tímanlega,
svo þér getið’ fengið þá faldaða á þeim tima er
þér helzt óskið. ..
Gjörið svo vel og skoðið í glugganá.

GE1
Sextugur í dag.
, slfips

ÁSGEIR SIGURÐSSON
skipstjóri' er sextugur í dag.
Hann er einn fremsti og elzti
skipstjóri á íslenzkum farskip- ■
Um og aö flestu forustumaður
þeirra og •liöfðdngi. Ásgéir .Sig-
■urðsson er Árnesingur, -fæddur
að Gerðiskoti ,í lóa. ^onur Ingi- ,]
bjargar Þorkelsdóttum bónda
og formanns að Óseyrarnesi og
Sigurðar Þorsteinssonar frá
Flóagafli, en. hann var ímjög
kunnur í Árnessýslu og hér í
Reykjavík, formaður .í Þorláks
höfn lengd, fyrsti formaður
Verkamannafélagsins Báran á
Eyrarbakka og forustumaðúr
um mörg framíaramál.
•Foreldrar Ásgeirs fluttust
frá Eyrarbakka til Reykjavík-
ur árið 1912 og fór hann upp
úr því í Stýrimannaskólann.
Hann lauk farmannaprófi með
hárrl einkunn. Fyrst varð
hann stýrimaður á ,.Nóa“, en
1916 geðrist hann stýrimaður á
,,Lagarfossi“, sem Eimskipafé-
lagið átti. Þá gerðist hann
stýrimaður á ,,Esju“ og varð
síðan skípstjóri — og síðan hef
ur hann verið skipstjóri hjá
Ríkisskip, á nýju „Esju“. eítir
að hún kom og nú á „Heklu“.
Á.sgeir Siigurðsson er af-
burða stjórnari, hið mesía
glæsimenni í hvíveína og ákaf
lega, vínsæll meðal allra hinna
Asgeir Sigurðssom
mörgu, sem ferðast hafa undir
ledðsögn hans um höfin.
Ásgeir hefur gegnt fjölda-
mörgum trúnaðarstörfum fyrir
stétt sína og, iiefur hann til
dæmís verið formaður Fan-
manna og fiskimannasam-
bandsins frá upphafi og hefur
hann oft komið opinberíega
fram fyrir höndj^sjómanna.
Kjvæntur er Ásgeir Asu Ás^
grímsdóttur. ■ ] 11' 11 ^'íll
. v.s.v, J