Alþýðublaðið - 30.09.1947, Blaðsíða 4

ALÞÝÐUBLAÐiÐ
Sumiudagur 28, sept. 1947.
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Bitstjóri: Stefáu Pjetursson.
Fréttastjóri: Benedikt Gröndal.
Þingfréttir: Helgi Sæmundsson.
ítiístjórnarsímar: 4901, 4902.
Auglýsingar: Emilía Möller.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Aðsetur: Alþýðuhúsið.
Alþýðuprentsmiðjan b-f.
Raupið um Rússlands-
markaðinn.
SJALDAN hafa - nokkrir
stjórnmálaskúmar staðið ber-
'strípaðri frammi fyrir þióð-
inni en kommúnistar eftir
blaðadeilur þær, sem undan-
farið hafa staðið um afurða-
sölu okkar erlendis.
*
Svo sem kunnugt er, hafa
kommúnistar haldið því
fram, að núverandi ríkis-
stjórn hafi haldið illa á af-
urðasölumálunum, því að
auðvelt sé að selja meginið
af afurðum okkar við háu
verði austur _ á Rússlandi.
Byrjaði þetta raup þeirra um
Rússl-andsmarkaðinn fyrir
hér um bil ári. og urðu þá
margir til þess að trúa því;
kom það meðal annars fram
í því, að nefnd manna, sem
Áki Jakobsson, fyrrverandi
atvinnumálaráðherra, skip-
aði í byrjun þessa árs,
skömmu áður en hann hrökkl
aðist úr stjórn, til þess að
áætla útflutningsmagn og út-
flutningsverð á sjávarafurð-
um í ár, gerði tillögur um að
reyna að selja Rússlandi
hvorki meira né minna en
75% af allri saltfiskfram-
leiðslunni, 50% af saltsíld-
inni, 50% af ísfiskinum. allt
að 20 000 tunnur af gróf-
söltuðum hrognum, allt að
1500 smáiestum af hrað-
frystum hrognum, allt að
1500 smálestum af hrað-
frystum þunnildum, allt að
3000 smálestum af hrað-
frystri síld. allt að 3000 smá-
lestum af ísaðri síld, allt að
30 000 tunnum af saltaðri
Faxa- og Austfjarðasíld og
allt að 250 smálestum af
harðfiski!
Svo barnalegan trúnað
lögðu margir í byrjun þessa
árs á raup kommúnista um
Rússlandsmarkaðinn.
En það leið ekki á löngu,
eftir að samninganefnd okk-
ar var komin austur til
Moskva í febrúarlok, þar til
hinar kommúnistísku blekk-
ingar voru roknar út í veður
og vind. Er skýrsla sú. sem
samninganefndin lagði fram
eftir heimkomu sína, undir-
rituð af kommúnistanum Ár-
sæli Sigurðssyni meðal ann-
arra. órækust sönnun þess.
,,í fyrstu tóku þeir (þ. e.
Rússar) þvi ekki alveg fjarri,
að kaupa saltfisk," segir í
skýrslu nefndarinnar, ,,en
nefndu firna lágt verð, 235
dollara, fyrir smálestina. Þó
var það sagt enn til athugun-
ar. hvort beir hefðu yfirleitt
áhuga fyrir kaupum á þess-
ari. vöru. Loks, er ákveðið
svar fékkst, var það þvert
nei;“
Á, sama hátt fór um flest-
ar þær afurðir aðrar, sem
boðnar voru, ísaðan fisk, ís-
aða síld, hraðfrysta síld,
hraðfryst hrogn, hraðfryst
Esjan hvít. — Hvít.ur sunnudagsmorgun- —
Börnin í garði. — Spurnaraugu þeirra yngstu. —
Gleði hinna. — Tökum öllu með iafnaðargeði- —
Mjólkurskortur og mjólkurskömmtun. — Börn-
in fyrst og fremst-
AÐFARANÓTT LAUGAR-
DAGS snjóaði á Esjuna svo aff
hún var grá niður aff rótum, en
hvít efst. Þegar ég horfffi upp á
hana svona útlítandi skildist
mér áff sumarið væri alveg far-
iff og veturinn genginn í garff.
Meff hálfgerffum söknuffi sann-
færffist ég um þetta — og var
þó varla eftirsjón í sumrinu, svo
votviffrasamt var þaff og erfitt
fyrir okkur öll. Fullkomna
stafffestingu fékk ég á vetrar-
komunni snemma á sunnudags-
morguninn þegar ég lyfti
kluggatjaldinu mínu og skyggnd
ist um. Hvít jörff, fennt blóm.
EN ÖLL TÖKUM VIÐ tilver-
unni eins og hún gefst. Eftir
skamma stund voru börnin kom
in út í garð, þau réðu sér varla
fyrir kæti. Þau veltu sér í
snjónum eða bjuggu til snjó-
bolta og hlátrar og skríkjur
gengu fjöllunum hærra. Þau
allra yngstu, sem ekki minntust
þess að hafa séð svona lagað
fyrr, en sátu bundin í vögnum
og kerrum, horfðu undrandi og
grafalvarleg í kringum sig,
fylgdu kornunum með augun-
um, og ef maður leit framan í
þau, settu þau upp á mann tvö
spyrjandi augu.
ÞAÐ VAR FROST, göturnar
hálar og gangstéttar illfærar til
að byrja með, en sólin lagaði
þetta von bráðar og innan tíðar
var allt slaknað. Það var alls
ekki lítil sól á sunnudaginn. Ef
til vill styttir upp með vetrar-
komunni, við fáum kannske
langvarandi norðanátt, stillur
og kulda. Það er þó, þrátt fyrir
allt, betra en óþverrinn í sumar.
Annars er víst bezt fyrir mann
að taka sér til fyrirmyndar
manninn, sem Gunnar Stefáns-
son sagði svo skemmtilega frá
í útvarpinu á sunnudagskvöld-
ið, að taka öllu með jafnaðar-
geði, þakka aðeins fyrir það oé
segja sem svo: ,,Ja, verra væri
það, ef . . .“ Á þann hátt verður
maður léttlyndur og áhyggju-
laus og þar með heilbrigðari og
langlífari.
ÁRNI BENEDIKTSSON hef-
ur snúið sér til yfirvalda og
rætt við þau um skömmtun á
mjólk. Það er alveg rétt hjá
Árna að boða mjólkurskortinn.
Það getur orðið til þess að gera
erfiðleikana léttari viðfangs
þegar þeir berja að dyrum.
Mjólkurskortur • verður meiri
hér í haust og vetur en undan-
farin ár. Vel má gera þær ráð-
stafanir, að erfiðleikarnir af
þessum skorti verði í raun og
veru minni en þeir hafa verið
undanfarna vetur.
FÓLK GETUR VEL sparað
mjólk. Það er óþarfi fyrir fíl-
hrausta stráka og stelpur að
þamba mjólk við þorstanum.
Aðalatriðið er að lítil börn fái
næga mjólk, já, og aðrir þeir,
sem þurfa sérstaklega á mjólk
að halda. Þess vegna mótmæli
ég því algerlega, að öllum sé
skammtaður jafn skerfur af
mjólk. Það nær ekki nokkurri
átt að ætla heimilum, þar sem
allir eru komnir af barnsaldri,
jafnmikinn skammt og heimil-
um þar sem mikið er af ungum
börnum.
SKÖMMTUN ER ALVEG
sjálfsögð — og þeir, sem eiga
að skipuleggja skömmtunina,
verða að finna það skipulag,
sem tryggir fyrst og fremst
barnaheimilunum næga mjólk.
Vona ég að Árni Benediktsson
og önnur- mjólkuryfirvöld hafi
skilning á þessu og telji ekki
eftir sér þau heilabrot, sem til
þarf, svo að skömmtunin verði
á þennan hátt réttlát. En
skömmtunin þarf að koma sem
fyrst svo að þegar í upphafi sé
hægt að mæta erfiðleikunum,
Fram vann.
ÚRSLITALEIKUR Walt-
erskeppninnar fór fram á
sunnudaginn milli Fram og
KR og lauk leiknum með sigri
Fram 4 mörgum gegn 1 og
vann Fram þar með mótið.
Fefur Fram því unnið öll
mótin í meistaraflokki í sum
ar: Fyrst íslandsmótið, síð-
an Reykjavíkurmótið oð nú
loks Walterskeppnina.
Að gdfnu tilefni skal hér með minnt á, að öll iðgjöld
til Sjúkrasamlags Reykjavíkur fyrir þetta ár, eiga að
vera greidd fyrir miðjan <ýctóbermánuð. Eftir þann
tíma verða iðgjaldsskuldir innheimtar með lögtökum.
Munið að vanskil við samlagið á þessu ári varða
missi réttar til sjúkraiijálpar frá almannatryggingunum
á næsta ári.
Sjúkrasamlag Reykjavíkur
glysing
Nr. 3.1947 frá skömmtunarstjóra.
Samkvæmt heinnild í 15. gr. reglugerðar frá 23.
sept. 1947 um vöruskömmtun, takmörkun á sölu, dreif-
ingu og afhendingu vara, er hér með la-gt fyrir al>la þá,
er hafa undir hendi skömmtunarv.örur þær, sem til
greindar eru í auglýsingu nr. 2 1947 frá skömmtunar-
stjóra, dags. í dag, að framkvæma hinn 30. þ. m. birgða-
könnun á skömmtunarvörum, áður en viðskipti befj ast
ihinn 1. október n.k.
Utan Reykjavíkur hefur öllum bæjarstjórum og
oddvitum verið sent eyðuiblað imdir birgðaskýrslu, þar
sem tilfært er, auk heitis varanna, tilvísanir í tollskrána
(káfli og nr.), til leiðbeiningar fyrir hlutaðeigendur,
og geta þeir fengíð- eyðublað þetta afhent hjá nefnd-
um aðilum.
í Reykjavík ber þeim aðilum, sem ékki hafa þeg-
ar fengið eyðublaðið sent í pósti, að snúa sér til
skömmtunarskrifstcifu ríkisins og fá afhent eyðublað.
‘Útfylla ber eyðubfaðið rétt og nákvæmlega, eins
og forrrj þess segir til um, þannig, að magnið sé tilfært
í þekn einingum, er eyðublaðið greinir, en heildarverð-
mæti hverrar vöru sé tilfært r®ð smásöluverði, eins og
það er hinn 1. október 1947.
Eftir að eyðublaðið hefur verið útfyllt að öllu
leyti eftir því, sem við á, ber eiganda vörubirgðanna að
undirrita það, og afhenda viðkomandi bæjarstjóra eða
oddvita eigi síðar en fyrir kl. 12 á hádegi hinn 2. okt.
næstkomandi.
1 Reykjavík ber að afh'enda birgðatalninguna til
skömmtunarskrifstofu ríkisins.
Athygli sfcal vakin á því, að samkvæmt 18. gr.
nefndrar reglugerðar er heknilt að leggja við 20—200
króna dagsefctir vegna vanrækslu á að getfa umrædda
sikýrslu á tikettum tíma.
Reykjavík, 25. sept. 1947.
Skömmtunarstjórinn.
þunnildi, harðfisk og Aust-
fjarðasíld. Sölumöguleikarn-
ir á þessum vörum austur á
Rússlandi reyndust heila-
spuni einn. Samningar náð'-
ust aðeins um sölu á allt að
15000 smálestum af sílöar-
lýsi, allt að 10 000 smálest-
um af hraðfrystum fiski, 100
þúsund tunnum af Norður-
landssíld og 2500 smálestum
af þorskalýsi, — hraðfrysta
fiskinum þó því að eins að
Rússar fengju með hverri
smálest af honum hálfa aðra
smálest af síldarlýsi. eins og
oft hefur verið sagt frá.
Þá reýndist heldur ekki al-
veg eins létt og kommúnist-
ar höfðu talið mðnnum trú
um, að fá hjá Rússum það
háa verð fyrir afurðirnar,
sem við þörfnuðumst. Segir
í skýrslu samninganefndar-
innar, að mikið hafi verið
þjarkað um verðið á hrað-
frysta fiskinum, og hefði
Rússum verið á það bent, hve
nauðsynlegt íslendingum
væri það, vegna ríkisábyrgð-
arinnar á fiskverðinu. að fá
tilskilið verð fyrir hann. -
,,Ekki hafði þetta mikil á-
hrif á viðsemjendur okkar,“
segir í skýrslu samninga-
nefndarinnar. „Þeir sögðu
sem góðir kaupmenn, að þeir
gerðu kaup þar, sem þau
væru hagkvæmust; við yrð-
um að vera samkeppnis-
færir um verð, ef við vild-
um selja. Verðlagsmál á ís-
landi þótti þeim vera vandi
stjórnar okkar en ekki ráð-
stjórnarinnar í Moskva“!
í»
Þannig stóðst raup komm-
unista um Rússlandsmarkað-
inn þá reynsluna, er til kom!
Er þetta ekki rakið ’ hér
Rússum til neins hnjóðs, Þeir
eru að sjálfsögðu hvorki
skyldir til að kaupa afurðir
okkar né að kaupa þær við
hærra verði en hægt er að fá
sömu afurðir fyrir annars
staðar; þeim verður ekkert
láð. það þótt þeir séu góðir
kaupmenn. Hins vegar eru
kommúnistar hér á lanudi nú
orðnir úppvísir að því, að
hafa haft í frammi við þjóð-
ina 'ósvífnar l^pkkingar um
afurðasölumálin og byggt
stjórnarandstöðu sína að
verulegu leyti á þeim. Og
því á þjóðin ekki að gleyma
fyrst um sinn.