Alþýðublaðið - 19.10.1955, Qupperneq 4

4
AlþýSublaöi S
MiSvikudagur 19. október 1955.
Útgefandi: Álþýðuflok\urin*.
Ritstjóri: Helgi Scemundsson.
Fréttastjórí: Sigvaldi Hjálmarston.
Blaðamenn: Björgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundsson.
Auglýsingastjórí: Emilía Samúelsdóuir,
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Afgreiðslusími: 4900.
Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgötu S—10.
'Ásþriftarverð ISflO á mánuði. í huscsölu IflO.
Ósœmileg blaSamennska
Vtan úr heimi:
1
s
s
%
*
N
N
S
S
s
s
s
s
s
s
ÞJÓÐVILJINN hefur tvisv-
ar sinnum með skömmu milli
bili lagt Baldvin Jónsson
hasstaréttarlögmann í ein-
elti. Fyrst voru sakagiftirn-
ar þær, að hann myndi við-
riðinn okurlánastarfsemi.
Baldvin svaraði með yfirlýs-
ingu, sem fékkst birt í Þjóð-
viljanum, og leiddi augljós
rök að því, að þessi málatil-
búningur væri misskilning-
ur. Hann hafði leyst til sín
vanskilavíxil, sem hann var
ábyrgðarmaður að og tóku
dómstólarnir allar kröfur
hans til greina. Þetta hlaut
að liggja öllum í augumuppi,
sem vildu kynna sér málið,
en Þjóðviljinn hafði ekki fyr
ir því. Hann rauk upp til
handa og fóta og reyndi að
gera Baldvin tortryggilegan
fyrir að reka málið til réttra
úrslita. Næst gerist svo það
á sunnudag, að Þjóðviljinn
efnir til nýrrar árásar á Bald
vin Jónsson. Þá er hann sak-
aður um að hafa gefið 40%
afslátt á umræddum víxli tíl
að lögreglurannsókn gegn
honum félli niður. Hvort
tveggja eru staðlausir stafir.
Baldvin samdi ekki um
neinn afslátt á víxlinum og
fékk allar kröfur sínar tekn-
ar til greina. Um niðurfell-
íngu lögreglurannsóknarinn-
ar þarf naumast að ræða.
Það er aðeins á valdi
dómarans eða dómsmála-
ráðuneytisins að ákveða
um málshöfðun eftir að kæra
hefur borizt. Kommúnista-
blaðið sannar því á sjálft sig,
að það botnar hvorki upp né
niður í málflutningi sínum.
Þetta er með öðrum orðum
ósæmileg blaðamennska, Og
Þjóðviljinn fer ekkert dult
með það. hvers vegna hann
leggi Baldvin Jónsson í ein-
elti með ásökunum, sem ann-
aðhvort eru furðulegur mis-
skilningur eða hneykslanleg
ar gróusögur. Baldvin er Al-
þýðuflokksmaður, og send-
ingar kommúnistablaðsins
eru fyrst og fremst ætlaðar
Alþýðuflokknum. Þjóðvilj-
inn leggur áherzlu á, að Bald
vin sé fulltrúi Alþýðuflokks-
ins í tilgreindum trunaðar-
stöðum. Þar er komið að
kjarna málsins. Hitt er ann-
að mál, hvort Islendingar
telji sér samboðið, að slíkur
og þvílíkur vopnaburður sé
í frammi hafður.
Þjóðviljinn á nú um tvo
kosti að velja: Annaðhvort
tilgreinir hann heimildar-
menn sína að slúðursögunum
um Baldvin Jónsson eða
biðst afsökunar á frumhlaupi
sínu. Vitaskuld er hvorugur
kosturinn góður fyrir jafn-
skapríka menn og ritstjóra
Þjóðviljans, en þeir geta
sjálfum sér um kennt.
Stúdentafélagsfundurinn
STÚDENTAFÉLAG Reykja-
víkur efndi til umræðufund-
ar á sunnudag og ræddi ís-
lenzka blaðamennsku, en
famsögumaður var séra Sig-
urður Einarsson í Holti.
Vakti erindi hans mikla og
verðskuldaða athygli, enda
einkenndist mál séra Sigurð
ar af þekkingu og skilningi
auk þeirrar íþróttar orðlist-
arinnar, sem hann hefur á
valdi sínu. Ræðumaður fjall
aði um kosti og galla blaða-
mennskunnar og vakti til um
hugsunar um atriði, sem
varða alla landsmenn.
Blaðamennskan er orðinn
svo ríkur þáttur í þjóðlífi
okkar, að almenningsálitið
þarf að ná til hennar betur
en orðið er. Vinnubrögð
blaðamannanna hafa að
ýmsu leyti breytzt til batnað
ar, en samt er Iangt í land,
að blaðamennska hér sé kom
in á sama stig og víða erlend
is. Þeim árangri verður því
aðeins náð, að þjóðin veiti
blöðunum í senn aðhald og
uppörvun. Blöðin bera svip
þjóðar sinnar hér sem ann-
ars staðar. Breytingarnar,
sem æskílegar eru en vand-
fengnar, hljóta þess vegna
að fást fyrir Tullíingi og
frumkvæði alménnihgs, sem
geri strangar en réttmætar
kröfur og sýni blöðunum til-
litssemi í viðleitni þeirra.
Stúdentafélagsfundurinn var
spor í þessa átt, og þess
vegna er blöðunum fagnað-
arefni, að til hans skyldi
stofnað.
Gerist áskrifendur blaðsins.
OSLÓ 16. sept.
SKIPTAR eru skoðanir
manna varðandi árangurir.n
af Moskvuheimsókn Adenau-.
ers. Telja sumir Sovétleiðtog
ana hafa unnið frægan sigur,
er þeir fengu kanzlarann til
að taka upp eðlilegt stjórn-
málasamband með Moskvu og
Bonn. Aðrir álíta, að Aden-
auer hafi komið heim sem sig
urvegari, er hann gat tilkynnt
heimsendingu 9,600 þýzkra
stríðsfanga, — sem þar með
verða teknir undir þýzka rétt-
armeðferð. Þeir sem álíta aö
Rússar hafi haft yfirhöndina í
Moskvu benda ennfremur á,
að við þetta tækifæri hafi kom
ið greinilega í ljós, að óhugs-
andi sé með öllu að Þýzka-
land verði sameinað á meðan
Adenauer fari með völd í Vest
ur-Þýzkalandi. Með því að
taka upp stjórnmálasamband
við Vestur-Þýzkaland hafi
Rússar einmitt viðurkennt
skiptinguna og tekið afleiðing-
um hennar. Hinir, sem telja
Adenauer hafa borið sigur af
hólmi, benda á það sem óvenju
lega samningahæfni þýzku
sendinefndarinnar, að hún hafi
komizt hjá því að til nokkurra
átaka drægi um sameiningar-
málið. í raun réttri hafi Bonn-
stjórnin viljað forðast slíkar
deilur nú, meðal annars með
tilliti til sambandsins við Vest
urveldin. í ræðu, sem Adenau-
er kanzlari hélt áður en hann
lagði af stað til Moskvu, lét
hann svo um mælt, að skipting
Þýzkalands væri sök, sigurveg
aranna“ fjögurra,, og það yrði
einnig þeirra viðfangsefni að
koma á sameiningunni.
ENGIR SÉRSAMNINGAR.
Það er engum vafa bundið.
að leiðtogar Vesturveldanna
hafa verið hinir ánægðustu
með, að sameiningarmálíð
skyldi ekki vera nánar rætt í
Moskvu. Ekkert óttast Vestur-
veldin meir, en að til skilnings
dragi með Rússum og Þjóðverj
um á þessu sviði. Hín ákveðnn
afstaða Adenauers, hvað þetta
mál snertir, mun auka mj(>g
traust Vesturveldanna á hon-
um sem leiðtoga og þátttakanda
í vestrænni samvinnu. Víst er
um það, að ekki mun koma til
neinna sérsamningaumleitar.a
með Rússum og Þjóðverjum, á
meðan Adenauer fer með völd
í Bonn.
FANGARNIR AÐALATRIÐÍÐ
Það merkilegasta, sem gerð-
ist á Moskvúfundinum má ' ef
til vill telja það, að Russar
skyldu láta til leiðast að senda
heim þá því sem næst tíu þúfl-
und stríðsfanga, sem dvalizt
hafa í rússneskum fangabúð-
um. Virðist örðugt að gera sér
grein fyrir orsök þess, að Rúss-
ar skyldu Iáta Adenauer eftir
heiðurinn af því, að hafa heimt
fangana heim. Vafalaust verður
þetta til að efla álit hans hjá
þýzku þjóðinni. Það er enn ein
kennilegra, að Rússar skyldu
ekki koma því þannig fyrir, að
það yrði einhver af hinum aust
urþýzku leiðtogum, sem ynni
það afreksverk sér til álits. FJr
auðvelt að gera sér í hugarlund
hvílíka þýðingu það hefði haft
fryir stjórn Austur-Þýzka-
lands, ef Pieck „forseti“ hefði
til dæmis getað flutt þjóðimii
þann fagnaðárboðskap, að
þúsundir þýzkra stríðsfanga
væru endurheimtir fyrir sanm-
ingatilraun austurþýzku stjórn
arinnar og Sovétleiðtoganna.
HAFÐ í FULLU TRÉ VIÐ
GESTGJAFA SÍNA.
Ao sönnu var Grotewohl boð
Alþýðublaðlð
HJÚKRUNARFÓLK í geð-
veikisjúkrahúsum á ekki að
vera fangaverðir heldur vernd-
arar sjúklinganna. Hlutverk
hjúkrunarfólksins er meira en.
að hafa eftirlit með hinum
sjúku, það ætti að taka. virkan
þátt í að lækna og aðstoða hið
ógæfusama fólk til að ná heilsu
og andlegum kröftum svo það
geti á ný orðið nýtir horgarar
í þjóðfélaginu. Það er bess
vegna nauðsynlegt, að hjúkr-
unarfólk í geðveikispítulum fái
sérmenntun og æfingu til þess
að það verði starfi sínu vaxið.
Þetta eru í stuttu máli nið-
urstöður sérfræðingaráðstefnu,
sem nýlega var haldin í Genf
á vegum Alþjóðaheilbrigðis-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna
(WHO) til þess að ræða meðferð
og lækningu geðveiki- og tauga
sjúkdóma. Ráðstefnuna sátu
sérfræðingar frá öllum álfum
heims. Frá Norðurlöndum.
mætti O. Zetterström frá Stokk
hólmi.
Geðveiki- og taugasjúkdóm-
ar eru með mestu vandamálum
nútímans í mörgum löndum.
Talið er, að um helmingur allra
sjúklinga, sem eru í sjúkrahús-
um í Evrópulöndum þjáíst ai
geðveiki- eða taugas j úkdóm-
um. Flestir þessara sjúklinga
dvelja langdvölum í sjúkrahús-
um og þurfa auk þess meiri
hjúkrun og eftirlit en flestir
aðrir sjúklingar.
Sérfræðingarnir á ráðstefn-
unni í Genf voru sammála um,
að þáttur hjúkrunarfólks í
lækningu sálsýki væri afar þýð
ingarmikið atriði og að hjúkr-
unarfólkið þyrfti að vera í mjög
nánu sambandi við lækna og
aðstoða þá meira en venja er
að hjúkrunarfólk geri, þegar :
um aðra sjúkdóma er að ræða. I
Það væri því nauðsynlegt, að ,
mennta hjúkrunarfólk, sem
ætti að umgangast slíka sjúk-
linga, með nokkrum öðrum
hætti en almennt hjúkrunar-
fóik. Það væri því miður alltof
algengt, að hjúkrunarfólk í geð
veikisjúkrahúsum væri skoðað
sem eins konar „varðhundar".
Það var skoðun sérfræðing-
anna, að þörf væri á gagngerðri
endurskoðun á meðfsrð geð-
veikisjúklinga og að nauðsyn
bæri til, að heilbigðisyfirvöld- ;
in tækju meira tillit til varúð- 1
arráðstafana og lækningu geð- I
veiki, en hingað til hefur verið
gert. Á meðan heilbrigðisvfir-
völdin leggja megináhersluna .
á líkamlega sjúkdóma, en van- j
rækja sálsýkina eru heilbrigðis ’
ráðstafanir ekki nema hálfkák, j
að dómi sérfræðinganna. j
ið til Moskvu skömmu eftir að
Adenauer var þar, og að sjálf
sögðu var honum einnig mjög
vel tekið. Ekki getur sú för
samt skyggt á heimsókn Aden-
auers. Aldrei hefur heimsókn
neins stjórnmálamanns vakíð
slíka athygli í Sovétveldunum.
Liggur í augum uppi, að kanzl
arinn hefur haft í fullu tré við
gestgjafa sína, og bera ræður
hans því Ijóst vitni, hvað ber-
sögli og dirfsku snertir.
Enginn vafi er á því, að kanzl
arinn hefur ekki á neinnn hátt
brugðizt trausti Vesturveld-
anna. Rússar hafa eflaust
ekki látið á ýmsum freistandi
tilboðum standa, í því skyni að
spilla samkomulagi Adenauers
og hinna vestrænu leiðtoga. Og
það, að Adenauer hagaði sér
ekki á neínn há-tt þannig, að
misskilið yrði, sýnir að Vestur
Þjóðverjum er fyllsta alvara
með samstarfi sínu og ábyrgð
aryfirlýsingu gagnvart Vestur
veldunum.
TELLUS.
Kvíkmyndir. ^
ÞRJAR MORÐSOGUR.
*'*■* Tripolíbíó hóf núna um
helgina sýningar á ensku
sakamálamyndinni
Þrjár •
morðsögur, sem er gerð eftir/
gögnum, sem er að finna : rt
fórum Scotland Yard. ■
Mynd þessi er í þrem köfl-J
um og heita þeir: Hvarf í Par •
ís, Getraunamorðið og HíðJ
þögla vitni. í
Uppsetning myndarinnarí
er mjög skemmtileg, en líkist J
meira sjónvarpi en kvik-)
mynd. Þulur eða kynnir kem?
ur fram á milli atriða og ger- ?
ir manni nokkra grein fyrirV
því sem koma á næst. S
Efni kaflanna er spennandi S
og lýsir á eftirminnilegan V
hátt hinu margvíslega eoíiS
glæpa þeirra er framdir eru.S
Leikarar eru margir ogS
gera hlutverkum sínum yfir-S
leitt mjög góð skil, en þóS
munu leikstjórarnir; KenS
Huges og Montgomery TullyS
vafalítið hafa mestan veg pg \
vanda af, að myndin hefuxS
tekizt eins vel og raun ber\
vitni. ‘I
“*_ s
LÆKNA-STUDENTAR. S
*** Enska gamanmyndinS
Læknastúdentar, sem G-amlaS
Bíó hefur nú tekið til sýning-S
ar, er tvímælalaust með betriS
gamanmyndum, sem sýndarS
hafa verið undanfarið. Það er^
létt yfir myndinni og góðlát-S
leg kímni situr alls staðar
fyrirrúmi, þó að gamanið getiý
vitanlega kárnað. ^
Læknastúdentana fjóra, er^
mest koma við sögu, leika^
þeir: Dirk Bogarde, Kenneth^
More, Donald Sinden og Don- ^
ald Huston af mikilli prýði. ^
enda kvikmyndafiúsgestum ^
hér áður kunnir að góðu einu. ^
Muriel Pavlow, sem leikur ?
Joy unnustu eins þeirra ger-:
ir hlutverki sínu einnig mjög?
góð skil. Annars koma þarna ?
svo margir leikarar við sögu,
að of langt yrði upp að telja.
Myndin lýsir á mjög
skemmtilegan hátt gleði og
skuggahliðum hins stranga
S
læknanáms, en þó öllu meir
því, er gleði vekur. ?
Þó svo að ég ráði fólki ein- ?
dregið til að sjá myndina,?
ræð ég engum til að láta inn- ?
rita sig í læknadeild háskól- ?
ans fyrir áhrif frá henni. ?