Alþýðublaðið - 23.11.1955, Síða 4

AlþýðublaðiS
Miðvikudagur 23. nóv. 1955

um
■ B ■ S
r
Útgefandl: Alþýðuflotyurlnn.
Ritstjóri: Helgi Scemundsson.
Tréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn: Björgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundsson.
'Áuglýsingastjóri: Emilta Samúelsdóttlr,
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Auglýsingasími: 4906.
Áfgreiðslusími: 4900.
Alþýðuprentsmiðjan, Hverflsgðtu S—10.
Asþriftarverð 15j00 á mánuðl. í lausasðlu 10.
Hrœðslan við steininn
ÍHALDSBLÖÐIN halda á-
fram að fordæma þá við-
Leitni Alþýðuflokksins að
efna til samvinnu lýðræðis-
sinnaðra andstæðinga Sjálf-
stæðisflokksins. Orð Vísis
og Morgunblaðsins í þessu
sambandi vitna um ótamda
skapsmuni, en jafnframt gæt
ir mikillar og jafnvel ör-
væntingarfullrar hræðslu.
Raunar segir Morgunblaðið
í gær, að Sjálfstæðisflokkur-
inn þurfi ekkert að óttast,
enda sé hræðslan hlutskipti
andstæðinganna. En hvað
kemur þá til þess, að íhalds-
blöðin missa vald á skapi
sínu vegna samþykktar Al-
þýðuflokksins og skrifa Al-
þýðublaðsins? Tilburðirnir
sýna vissulega og sanna,
hvernig foringjum íhaldsins
er innan brjósts.
Staðreynd málsins er sú,
að núverandi stjórnarsam-
vinna hangir á bláþræði.
Framsóknarflokkurinn vill
óðfús losna úr vistinni hjá
íhaldinu. Ástæðan er sú, að
stjórnarstefnan, sem íhaldið
ber ábyrgð á, leiðir til hruns
og öngþveitis. Framsóknar-
flokkurinn gerir sér ljóst, að
þjóðarskútan er strönduð
undir forustu Ólafs Thors.
Og hann vill ekki bera bein-
in í köldum sjó, heldur kom
ast á land upp og ráða sig í
nýtt skiprúm. Alþýðuflokkur
ínn neytir þessarar aðstöðu.
Hann telur auðvelt að ráða
fram úr aðsteðjandi erfiðleik
um, ef horfið verður frá ó-
stjórn íhaldsins. Framsókn-
arflokkurinn ræður úrslit-
um þess, hvort sú tilraun
verður reynd eða ekki. En
það stendur ekki á Alþýðu-
flokknum að reyna að bjarga
því, sem bjargað verður. Og
því fyrr, sem hafizt verður
handa um tilraunina, því
betra.
Vísir og Morgunblaðið
byggja vonir sínar á sundr-
ung vinstri flokkanna. í-
haldsblöðin fara að dæmi
Þjóðviljans og þykjast geta
sagt til um, hver verði af-
staða Þjóðvarnarflokksins
til þeirrar viðleitni Alþýðu-
flokskins að efna til nýrrar
og farsælli samvinnu um
landsstjórnina. r Reynslan
mun skera úr um, hvort
öfgaöflin til hægri og vinstri
renna grun í eða vita um
vilja Þjóðvarnarmanna. En
þó að svo fari, að Þjóðvarn-
arflokkurinn skerist úr leik
til að þóknast íhaldinu eða
kommúnistum — öðrum
hvorum aðilanum eða kann-
ski báðum ■— þá breytir það
auðvitað engu um gjaldþrot
núverandi ríkisstjórnar. í-
haldið hefur dæmt sig óhæft
til að stjórna landinu. Og
það er áreiðanlega misskiln-
ingur, að það geti til lengd-
ar hangið við völd úrræða-
laust og stefnulaust vegna
sundrungar vinstri flokk-
anna. Kjósendur munu
koma við sögu þessa máls, og
í næstu kosningum verður
úr því skorið, hvort íhaldið á
að stjórna landinu eða frjáls
lyndir og umbótasinnaðir
andstæðingar þess. Kommún
istum verður aldrei að þeirri
trú sinni, að ógerlegt sé að
mynda vinstri stjórn nema
með þátttöku þeirra. Og þeir
reynast aumkunarverðir í
þjónustu sinni við íhaldið,
sf þeir halda áfram að boða
bjóðinni þá bábilju, að Al-
þýðuflokkurinn og Fram-
sóknarflokkurinn skeri upp
herör gegn íhaldinu af
greiðasemi við Sjálfstæðis-
flokkinn! Þvílíkur barnaskap
ur er misheppnaður áróður,
þegar í hlut á jafn gagn-
menntuð og lífsreynd þjóð
og Islendingar. Þetta er lík-
ast þeirri fræðslu um heims-
stjórnmálin, sem fólki er
boðið upp á í löndunum bak
við járntjaldið.
Ihaldsblöðunum finnst A1
þýðuflokkurinn lítill. Slíkt
hefur heyrzt áður. Samt hef
ur hann borið gæfu til að
hafa forustu um myndun
vinstri stjórnar gegn íhald-
inu með því að leggja henni
málefni og hugsjónir. Enn
er hann til þess fær. . Þess
vegna er íhaldið hrætt. Það
veit, að Framsóknarflokkur-
inn sýnir á sér fararsnið til
að una úrræðum Alþýðu-
flokksins. Stærðarmunurinn
ræður ekki úrslitum fremur
en á dögum Davíðs og Golí-
ats. Og íhaldinu er sannar-
lega óhætt að átta sig á hætt
unni áður en risinn fær
steininn í ennið og hnígur
til jarðar, en Alþýðuflokkur
inn mun vissulega freista
þess þjóðholla og tímabæra
afreks.
Gerlst áskrffendur blaðslns.
SÍÐUSTU vikur hefur Saudi-
Arabíustjórn þrásinnis ásakað
Breta um árás saudi-arbiskt
landssvæði. Er það svæði fjöll-
ótt eyðimerkurland, þar sem
Saudi-Arabía mætir soldán-
dæminu Muskat og Oman og
sjeikdæminu Abu Dhabi, sem
bæði eru undir brezkri vernd.
Landamæri hafa aldrei verið
mörkuð endanlega á þessum
eyðilendum, og öll framan
nefnd lönd krefjast valda yfir
þeim. Oft er svæði þetta nefnt
eftir eina byggða bólinu, sem
því nafni er hægt að nefna,
Buraimivinjunum, sem eru
meira en 300 km. langar og um
100 km. breiðar.
Fé borið á vitni og
dómendur.
Ásökunin á hendur Bretum
um árás stafar af því að her-
deildir frá soldánsdæminu og
Abu Dhabi, er voru undir
stjórn brezkra foringja, fóru
inn í vinjarnar í lok október
og ráku á brott þær lögreglu-
( Miklar olíulindir.
Síðan Bretar fengu þessi vfir
ráð á síðustu öld, hefur ýmis-
legt gerzt til að örva áhuga
þeirra á þessum löndum. Og
soldáninn og sjeikarnir hafa
hafa einnig fengið nýjan áhuga
Kortið sýnir afstöðu landanna
til Buraimivinja.
sveitir, sem stjórn Saudi-Ara-
bíu hafði sent þangað, þegar
landamæradeilurnar byrjuðu
fyrir nokkrum árum. Skeði
þetta eftir að upp úr slitnað4 í
samkomulagstilraunum um
þetta mál í sérstökum gerðar-
dómi í Genf. Var þar leitt í
ljós, að Saudi-Arabíustjórn
hafði gert sig seka um að bera
stórfé á mörg vitnanna og tvo
dómenda. Eftir að þetta varð
uppvíst, lagði hinn belgiski
forseti dómsins ásamt meðdóm-
endum, Breta og Kúbumanni,
niður störf í mótmælaskyni.
Friðar-Oman.
Saudi-Arabía stefnir eí’a-
laust að því að leggja undir s?g
Muskat og Oman soldánsdæm-
ið og sjeikdæmin sjö, sem nefnd
eru hér á kortinu „Trucial O-
man“, en það nafn stafar af
því, að þau hafa gert samning
um, að friður (truce) skuli á-
vallt ríkja í milli þeirra. Sol-
dáninn og sjeikarnir hafa að-
eins haldið sjálfstæði sínu
vegna þess að þeir höfðu gef-
ið sig á vald Bretum.
I eyðimerkurlendanna. Það
i hafa nefnilega fundist all-
| miklar olíulindir í sumum
rikjanna, og búizt er við, að
eins sé um hin ríkin. Og e?n-
mitt í Buraimivinjunum er
| (Frh. á 7. siðu.)
Forsætisráðherra, sem
kyrrð eyðimerkurinna
BEN GURION er nú aftur
orðinn forsætisráðherra ísra-
els. Það var hann, sem lýsti
yfir stofnun ríkisins 14. maí
1948 og hann stjórnaði ríkinu,
er fimm Arabaríki gerðu árás
til að hrekja hina 650 þús.
Gyðinga í sjóinn. Herir Araba
rikjanna voru hraktir til baka
undir förustu hans, og nú hef
ur hann aftur verið kallaður
til forustu, er bliku hefur
dregið á loft fyrir hinu unga
ríki.
Líf úti í náttúrunni
eftirsóknarverðast.
Hann var forsætisráðherra
til ársins 1954, er hann ætl-
aði að láta rætast gamlan
draum um að lifa lífinu í
kyrrð og.ró við jarðræktar-
störf úti í sveit og við lestur
fornra bókmennta. Hann seg-
ir sjálfur: „Það er álit mitt,
að eftirsóknarverðast sé að
lifa lífinu í faðmi náttúrunn-
ar. Þeim mun lengra sem
maðurinn kemst frá hinum
tilbúnu lífsháttum menning-
arinnar (enda þótt þeir séu
nauðsynlegir) og öðlast nán-
ari snertingu við hina óspilltu
náttúru, svo sem hún er frá
hendi skaparans — og hvað
þetta snertir er eyðimörkin
einna bezt — því færari verð
ur hann að skilja tilgang lífs-
ins og hlutverk sitt á jörð-
inni. Því betur eru nægar
eyðimerkur í ísrael, ef til vill
heldur miklar.“
Og í eyðimörkinni las hann
fornritin og spámennina:
Biblíuritin, rit hinna fornu
Hellena og Rómverja, Upaní-
sjödurnar indversku, samtöl
Búddha, Lao Tse og læri-
sveina þeirra, svo og ritverk
eftir hugsuði síðustu alda.
Hin djúpa vizka þessara rita
öðlast sérstakan styrk ef þau
eru lesin í faðmi hinnar ó-
snortnu náttúru, og hin sterka
mannást og virðing birtist í
bjartara ljósi“.
Sá, sem mestu
ræður.
En það er ekki þægilegt
fyrir stjórnmálamenn með
skapferli Ben Gurions að
draga sig alveg út úr hring-
iðunni. Nú hefur hann yfir-
gefið eyðimörkina sína og
bækurnar sínar og tekið á
herðar sér vandamál hinna
tilbúnu lífshátta menningar-
þjóðfélagsins — varnir, landa
mæri, stríðsógnanir. Því að
þrátt fyrir það, að hann er
hneigður fyrir landbúnaðar-
störf og lestur, er hann ekki
þannig skapi farinn, að hann
vilji mæta árás með aðgerða-
leysi. Hann er einn hinna
gömlu síonista. 1906 fór hann
tvítugur að aldri frá Póllandi
austur til Palestínu, óg vann
þar fyrir sér sem landbúnað-
arverkamaður. Seinna varð
hann aðalritari fyrir verka-
lýðssambandið Histrauth.
Þessir gömlu síonistar vönd-
ust við að rækta jörðina með
sverðið í annarri hendinni,
og þeir verða ekki uppnæmir,
þótt á þá sé ráðizt einu sinni
enn. En eiga xeir að bíða
og hafast ekki að, meðan Ar-
abaríkin vígbúast með hin-
um kommúnistísku vopnum,
eða á ísrael að byrja á með-
an það enn hefur yfirburði í
vígbúnaði? Ákvörðun um
það, hvort ísrael eigi að hefja
varnarstríð nú þegar, hvilir
á Ben Gurion.
Allar leiðir
reyndar.
Það má koma með tilvitn-
anir, sem sýna, að þetta ör-
þrifaráð hefur komið honum
í hug. Og Egyptar saka hann
um að tilheyra „stríðsflokkn-
um“ og fyrir að hafa stuðlað
að skærum á landamærunum.
Hið fyrsta, sem hann gerði er
hann tók aftur við forsætisráð
herrastarfi, var þó að bjóða
Egyptum samninga, og þótt
þeir, er órólegri eru, hafi
heldur unnið á við kosning-
arnar síðast liðið sumar, er
augljóst, að fyrst mun Israel
leita annarra leiða. Fyrst
mun verða beðið til að sjá,
hvort stórveldunum tekst að
skapa frið í löndunum fyrir
botni Miðjarðarhafsins. En
ef ekki miðar í þá átt verður
að taka þá staðreynd með í
reikninginn, að hinir órólegri
munu ekki linna látum til að
fá forsætisráðherrann til að
hefjast handa. Hann er þó
manna ólíklegastur til að
gera nokkuð í fljótræði, en
hins vegar mun hann heldur
ekki geta horft upp á, að
draumur lífs hans sé að engu
gerður.
Areksfrar með flugvélum og fuglum
Slysahætta, sem örðugt re>ist að finna ráð við í
Alþýðublaðið
ÞÓTT EINKENNILEGT,
kunni í fljótu bragði að virðast I
stafar flugvélum talsverð hætta
af því að til árekstra komi með
þeim og fuglum á flugi, og eykst
þessi hætta að sama skapi og
flugvélarnar gerast hraðfleyg-
ari. Skelli fljúgandi fugl á flug
vélarrúðu, molar hann hana,
jafnvel þótt hún sé úr skot-
heldu gleri, og getur flugmað-
urinn slasast við. Sogist fugl
inn í blásturshol þrýstiloftsflug
véla, raskast jafnvægi öxulsins
svo að hreyfillinn getur sprung
ið. Hafa því verið reyndar ýnis
ar ráðstafanir að undanförnu
til að draga úr þessari hæítu,
einkum í grennd við flugvelli,
en þær hafa lítinn árangur bor
ið.
VEIÐIFÁLKAR REYNDÍR.
Við flugvöll einn í Noregi
hafa verið reyndir veiðifálkar
til að fæla fuglana á brott, en
svo illa tókzt til að fálkarnir
struku. •— Áreksturshætt-
an er mest á strandflugvöllura
og þá vegna mávahópa, sem
reynast ágengir mjög, og hafa
sums staðar hlotist af þessu
nokkur slys. í Gautaborg var
reynd vélknúin „fuglahræða“ á
flugvellinum, sem gefur frá sér
bresti mikla. Mávarnir létu
hana þó ekki blekkja sig til
lengdar. Sagðist starfsmönnum
flugvallarins þannig frá, að
mávarnir hefðu fælst fýrsta
brestinn og flogið frá, komið aft
(Frh. á 7. síðu.) .