Alþýðublaðið - 15.01.1956, Blaðsíða 3

Sunnudagur 15. janúar 19a(>.
A I þ ý g u b I a S i 9
&
; A N N E S A HORNINUl
VETTVANGUR DAGSINS

Sæmuntlur Ólafsson hefur orðið.
SÆMUNDUR ÓLAFSSON hef
ur sent mér alllangt bréf af
gefnu tilefni. Ég birti þetta bréf
í heild, þó að það sé helzt of
langt fyrir pisíla mína. Sæmunil
ur er alltaf hress í máli, segir
sína skoðun skilmerkilega og
hirðir ekki um, hvort líkar bet-
ur eða verr. Við eigum alltof fáa
slíka menn. Bréf Sæmundar fer
hér á eftir:
SITTU IIEILL, Hannes minn,
og gleðilegt r.ýár. Ég þakka þér
gamla árið. Það var víst á því
herrans ári, sem ég sendi þér
fáar línur, vegna þess að Háskóli
okkar alþýðufólksins — Ríkisút-
várpið — var að drepa mig í leið
indum, eins og oft áSur. Þessar
línur urðu þess valdandi, að
tveir rithöfundar, ójafnir þó að
mínum dómi, fóru að karpa um
„Sæmund í Kexinu“, eins og
rökþrota og gersigraðir komm-
únistar kölluðu mig hér á árun-
um, þegar við rákum þá úr
hverju víginu af öðru.
ÞAÐ HRVGGÐI MIG, að sú
nafngift skyldi tekin upp af fram
gjörnum manni í sennu, sem
ekki var byrjuð, og mun aldrei
byrja, ef ég má ráða, Mér leið-
ist að jagast, aðeins til þess að
jagast. Ég hef ékki þurft þess
með um dagana, því að ég hef
alltaf getað fundið haldgóðan
grundvöll til þess að deila á, þeg
ar mig hefur langað í sennu eða
þurít að taka í kollhárin á ná-
grannanum. Ég er ánægður með
nafngiftina. Hún er sönn. Ég
starfa við kexverksmiðju og er
ánægður með starfsheiti mitt,
VONANDI ER skólastjórinn
á Eyrarbaklca einnig ánægður
með skólastjóranafngiftina. Sú
nafngíft er mlklu sannari og
virðulegri heldur en skáldheit-
ið, sem menn bera misjafnlega
vel, en okkur alþýðufólkinu
hættir við að skeita smáorðinu
leir framan við. En, sei sei. Ekk'i
orð um skólastjórann að sinni.
Það var Ríkisútvarpið, seni ég
ætláði að rabba svolítið um.
FVRIR SKÖM.MU varð stofn-
unin 25 ára. Þá var mikið um
dýrðir. Að minnsta kosti ein at-
hyglisverð ræða var flutt. Hún
var perla innan um allt skvaldr-
ið og vaðalinn, sem borinn var
á borð fyrir hlustendurna. Auð-
vitað var ræðan flutt af þeim
manninum, sem skemmst var for
maður Útvarpsráðs, ef ég man
rétt. Fjórir aðrir menn, sem ver
ið hafa. formenn Útvarpsráðs,
'komu fram í hátíðadagskránni.
Þótt ekki væri sérstaklega
skemmtilegt að heyra flest af því
.sem þessir ágaetu menn höfðu að
segja, var það athyglisvert.
EF TIL VILL kom fram í
rabbi þeirra megin orsökin fyr-
ir því, hvað Ríkisútv'arpið hefur
verið utangátta í 25 ár. Formenn
irnir lýstu undirbúningi. sínum
undir stöðuna eitthvað á þessa
leið: Einn varð of seinn upp í
stjórnarráð til þess að tjá við-
komandi ráðherra, að hann viídi
ekki taka að sér formenhskuna,
En þá var ráðherrann farinn í
matinn, og búinn að skipa mann
ínn formann Útvarpsráðs. Við
munum eftir þessum formanni.
Hann var vinsæll útvarpsmaður.
Menn fyrirgáfu‘horium það fús-
.lega, að liann lék eitt af stór-
verkum meistaranna öfugt, þeg
ar hann hljóp í skarðið fyrir ein-
hvern þulinn. Það vakti nokkra
óánægju, þegar þessi formaður
værð að víkja fyrir pólitískum
andstæðingi, sém aldrei varð vin
sæll útvarpsmaður.
ANNAR FORMAÐURINN átti
ekki útvarpstaski fyrr en
skömmu áður en hann tók við
stöðunni. Það var allur áhugi
hans fyrir stofnuninni, sem hon-
um \'ar falið að stjórna. Þegar
hann kom fyrst fram fyrir hljóð
nemann skalf hann á beinunum
eins og hann hefði mætt Satan
sjálfum. Þó vær hanii með gló-
andi skammaræðu í höndun.um.
Einn hafði verið um 20 ár ér-
lendis, þegar hann var drifinn
í formennskuna áður en hann
var kominn úr ferðafötunum.
Hann vann sér það helzt til ágæt
is, að vera alltaf í minnihluta,
þegar ágreiningur var um mál
í ráðinu. Einn talaði ekkert um
undirbúning sinn undir starfið,
eða vilja til þess að takast það
á hendur. En hann vildi láta
taka sem allra minnst tillit til
vilja hlustendanna.
HANNES MINN. Hvað heldur
þú, að Jón Axel segði, ef honum
væru sendir menn til skipstjórn
ar á Bæjarútgerðartogurunum,
sem í stað skipstjóraskírteinis
hefðu upp á vasann félagsskír-
teini frá Verði, Alþýðuflokksfé-
laginu, Sósíalistafélagi Reykja-
víkur eða frá maddömu Fram-
sókn, og spjTðu svo karlana, þeg
ar ætti að sigla! Hvrar er fram-
endinn á skipinu! Ætli sá stutti
yrði ekki snöggur upp á lagið?
Hvernig skyldu svo aflabrögðin
verða? En þetta virðist mér mjög
sambærilegt við skipun sumra
formanna Útvarpsráos. Formenn
irnir kv’örtuðu undan skorti á
mönnum til þess að koma fram
í útvarpinu. Mjög ber dagskrá-
in þessa merki, því að mikið er
sömu mönnum jaskað. Þegar nýr
maður kemur fram í dagskránni
þykir það jafnan tíðindum sæta,
og oft tekst þessum mönnum vel.
Þess vegna finnst mér að til bóta
horfi, að leita meira út til fólks-
ins en gert er.
ÞÁ ERU I*AÐ moldarsögurn-
ar. Þær lýsa oklcur eins og vdð
vorum fyrir hálfri öld og áður.
Þannig værum við enn, ef vdð
hefðum ekki sprengt utan. af;
okkur grenin, og brotizt ut í ijós
ið, hvattir til þess af skáldum
framtíðarinnar. Sltáldvim, sem
horfðu fi'am, og knúðu okkur
fram, en horíðu ekki sífellt um
öxl, í lúsaleit að þvi vérsta i fari
okkar. Þau kváðu í okkur kjarlc
og þrótt. Vísuðu okkur veginn
fram, þangað, sem við nú stönd-
um og lengra fram til meiri
þroska og manngildis. Burt úr
heiðarbýlunurn, af vorkalclri
jörð og af bökkum bolafljóts. í
mannheima, þar sem jörðin er
erjuð, mannabústaðir eru byggð
ir, og hjón elska og virða hvert
annað og þjóðfélagið vdrðir rétt
þess srnáa að nokkru.
EF BÓKMENNTIR um fram-
sókn okkar á fyrri hluta tuttug-
ustu aldarinnar eru ekki til, og
þpss v'egna er ekki hægt að lesa
þær sem Útvarpssögu, finnst mér
að skólastjórinn á Eyrarbakka
og aðrir framgjarnir menn, ættu
að spreyta sig á því að semja
þær. Ég hygg, að þær bókmennt
ir þættu góðar útværpssögur.
Væri þá vafasamt, að grípa
þyrfti til sakamálasögunnar, til
þess að laða fólkið‘að útv'arpinu.
í síðustu sakamálasögu, sem les-
in var í útvarpinu, og prestur-
inn ætlaði að reyna að drepa,
var lýst mörgum góðum persón-
um. Sumar nálguðust jafnvel
fólkið hans Hagalíns, og er þá
seilzt langt til jafnaðar. Saka-
málasagan fjallar alltaf um átök
á rnilli þess illa og góða í mann-
heimum. Það góða er vegsamaö,
cn hið illa fordæmt. Mannv'it og
snilli sigrar alltaf að lokum. En
menn eru vegnir. Þó sjaldan eins
margir og í fréttum útvarpsins
eða í riddarasögunum og Helj-
I arslóðarorrustu. Aldrei hef ég
I heyrt, að neittAf þessu væri sið-
(spillandi. í ,,Hver er Gregory?“
var getið eins hjónabands, það
var fyrirmyndarhjónaband.
Þannig skyldu þau öll vera.
í MOLDARSÖGUNUM er flest
um hjónaböndum lýst þannig,
að V'arla verður komizt lengra
niður í mannlegri niðurlægingu
en að lifa í sliku hjónabandi.
Enda eru flestar persónurnar í
samræmi við það, og margar ó-
sannar og ómennskar að auki.
Ekki held ég, að það sé mann-
bætandi að lesa eða hlusta á þær
bókmenntir. Að hlusta á rösk-
lega lesna sakamálasögu er góð
dægrastytting, sem engan sak-
ar. En að hlusta á sögur af
lubbamennum, sem vegast í fá-
fræði, mold og skít er viðbjóð-
ur, sem hverjum manni spillir,
og veldur hugsandi hlustanda
angri og óþægindum á borð við
illa sarnda stólræðu, en af þeim
v irðist- mér of mikið í dagskrá
Ríkisútvarpsins.
GUÐSÞJÓNUSTA er helgiat-
höfn. Þeir, sem hennar vilja
njóta verða að fara í kirkju.
Helgi staðaríns og guðsþjónust-
an, sálmasöngurinn, með þeirri
samstillingu huganna, sem kær
og fögur tónlist veitir, allt þetta
V'erkar friðandi og róandi á
kirkjugestinn, ásamt stólræð-
unni, ef hún er ekki fjarstæðu-
kennt þvaður; Guðsþjónusta í
útvarpi værður áreiðanlega ut-
angátta hjá fiestum i skvaldri og
önn hins daglega h'fs. Útvarps-
guðsþjónusturnar hafa að mín-
um dómi verið eitt af beztu
vopnum og bandamönnum
þeirra, sem vilja afkristna land-
ið.
ÍSLENZK ALÞ.ÝÐA er ljóð-
elsk og söngelsk. En hún hefur
lítinn áhuga á hljómlist yfir-
stéttarinnar í Mið-Ev'rópu á sið-
ustu öld eða um aldamótin. Áð-
ur en úívarpið kom til sögunn-
ar höfðum við heyrt margt um
meistarana miklu, og jafnvel
þekktum \'ið nöfn sumra þeirra.
Með nokkurri eftirvæntingu bið
um við því þess, að hin stóru
verk þeirra væru flutt í dagskrá
útvarpsins. En eftirvæntingin
varð brátt að köldu áhugaleysi.
Við gátum ekki tileinkað okk-
ur þessa framandi tónlist. Hún
var frá liðnum tímum, sem vúð
Ihöfðúm. litinn áhuga á, og sam-
in fyrir fólk, sein bkkuf stóð ná-
kvæmlega á sama um. Nú er sv'O
komið, að við bara slökkvum á
tækinu okkar, og segjum stutt
og laggott: Það er ekkert í út-
varpinu, aðeins ópc-rur og sin-
fóníur, þegar hin sv'okallaða
æðri hljómlist er flutt.
EN VIÐTÆKIÐ höfum við
keypt til þess að láta það ekki
standa þögult út í horni á dag-
skrártínianum. En þegar hann
i.PáÍl biður okkur að taka und-
ir þá ei;um við til í tuslcið, ef
\'ið getum elcki suhgið þá hlust-
um við með því meiri únægju,
sem færra glepur fyrir. Og ef
Breriníð þið vitar, Þér landnem-
ar og önnur álíka hljómlist dun-
ar, þá er mér nær að halda að
öll þjóðin hlusti, auðvitað að
undanteknum jjeim hámenntuðu,
sem sjaldan eiga sarpléið með
fólldnu, en jllu heilli ráða oft of
miklu. Vilja ekki þeir vesalings
mejnn reyna að skilja það, að
tínlarnir breyfast og mennirnir
með og að það eru tuttugustu
-aldar menn, sem þeir ei,ga að
þjóna.
Jarðarför eiginmanns míns
FRÍMANNS ÓLAFSSONAR forstjóra.
fer fram frá Dómkirkjunni þriðjudaginn 17. þ. m. ld. 2. Þeir
sem vildu minnast hins látna eru vinsamlega beðnir að láta
minningarsjóði eða líknarstofnunir njóta þess.
Jóna Guðmundsdóttir, börn og tengclabörn.
0&
W;
ashakuól.
Kvennadelíd Síysavarnarfélagsins
í Reykjavík
heldur
mánudaginn 16. þ. m. kl. 8.30.
Til skemmtunar:
Kvennakór syngur.
Upplestur Anclrés Björnsson, fulltrúi.
Dans.
Fjölmennið. Stjórnin.
Kvenféiagx Áiþýðufiokkxms
haldin þriðjudaginn 17. jan. í Alþýðuhúsinu við Hverfi.s-
götu kl. 8,30.
Frú Soffía Inngvarsdóttir flytur ávarp.
Frú Sigríður J. Magnússon segir-frá för sinni til
Ceylon og sýnir skuggamyndir,
Gestur Þörgrímsson, gamanþátíur.
Dans.
Félagskonur fjölmennið og takið meo ýkkur gesti.
Kvenfélag Átjíýðu
í Hafnarfirði heldur fund n.k. mánudagskvöld kl. 8,30 í
Alþýðuhúsinu.
Emil Jónssón, alþingismaður mætir á fundinum og
flytur erindi uni bæjarmál.
Stiórnin.
Opna í dag
löggiltur endurskoðandi
Klapparstig 16 — Sími 6126.
Skattstofa
veréur lokuð kl. í-4 mánncíi |Éii
16. þ. m, vegna jaroarfarar
Dr. Björns Bjömss©i*ar