Alþýðublaðið - 24.08.1956, Side 4
4
Alþýgubiaglg
Pöstudagur 24. ágúst 1958.
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Slgvaldi Hjálmarsson.
Blaðamenn: Björgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundsson.
Augiýsíngastjóri: Emilía Samúelsdóttír.
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4S02.
Afgreiðslusími: 4900.
Alþýðuprentsmiðj an, H\ erfisgötu &~10.
Listamannalaunin
ÚTHLUTUN listamanna-
launa hefur jafnan verið ær
ið þrætuepli undanfarin ár.
Nú ganga þær deilur í endur
nýjun lífdaganna, og er til-
efnið grein í tímaritinu Birt
ingi, sem leiddi til umfangs-
mikilla umræðna í Þjóðvilj-
anum. Sannast þar einu sinni
enn, að sitt sýnist hverjum,
enda naumast við öðru að
búast. Ýmsar hugmyndir
hafa fram komið um fyrir-
komulag uthlutunarinnar, en
ekki vitað, að menn muni á
eitt sáttir um neina þeirra.
Það sýnir bezt, hvert vanda-
verk úthlutnin er. Hún
sprengdi á sínum tíma sam-
tök rithöfundanna í loft upp,
svo að þau reyndust ekki vax
in vanda þessarar fram-
kvæmdar. Sundurþykkjan
kemur því engum á óvart.
Hennar gætir bæði meðal
iistamannanna og 1 hópi al-
mennings, enda munu skoð-
Etnir á listum oft og tíðum
jafnmargar og einstakling-
arnir. Hitt er vel farið, að
málið sé rætt opinberlega.
Slíkri viðleitni er tengd sú
von, að upp verði funöið
nýtt og betra fyrirkomulag
á úthlutuninni, og þess
myndi sannarlega þörf. Aft-
ur á móti mun chugsandi, að
allir hlutaðeigendur verði á-
nægðir, hvaða háttur sem
upp myndi tekinn.
Umræðurnar, sem nú
fara fram um úthlutun
listamannaiaunanna, hafa
ekki leitt til neinna nýrra
tillagna. Menn vilja breyt-
ingu í þessu efni, en gera
sér ekki alls kostar Ijóst,
hver hún eigi að verða.
Þetta er aðalvandi málsins.
— Samtök listamannanna
ættu að freista þess í sam-
exningu að ræða fyrirkomu
lag úthlutunarinnar og
reyna að finna henni ein-
hvern framtíðargrundvöll.
Sömuleiðis myndi tíma-
bært, að menntamálaráðu-
neytið hlutaðist til um
undirbúning þess, að nýtt
fyrirkomulag verði reynt í
þessu efni og aiþingi komi
málinu í fastara horf en nú
er. Listamönnunum sæmir
ekki að una óánægjunni.
Þeim er skyít að koma með
tiliögur til úrbóta og hjáipa
til að finna lausn vandans.
Gagnrýnin er neikvæð
þangað til þetta tekst. Hún
þyrfti að verða svo já-
kvæð, að frarntíðargrund"
völlur fyndist, og um þá
viðleitni ætíu állir aðiiar að
sameinast. Hún er vissu-
Iega tilraunarinnar verð,
Starfsreglur núverandi út
hlutunarnefndar listamanna
launa þarf tvímælalaust að
endurskoða. En alþingi hefur
enn ekki markað aðra stefnu
í málinu en ákveðna tiltekna
fjárupphæð, sem það feiur
síðan þriggja manna nefnd
að úthluta. Löggjafarsam-
koman annaðist sjálf f járveit
inguna forðum daga og varð
þeirri reynslu ríkari, að ó-
mögulegt virtist að gera lista
mönnunum til hæfis. Sam-
tök rithöfundanna komust
að sams konar niðurstöðu.
Það er því ekkert undrunar-
efni, að skoðanir reynist
skiptar um vinnubrögð og
niðurstöður úthlutunarnefnd
arinnar, sem tekið hefur við
vandanum af nefndum aðil-
um. Getsakir í hennar garð
eru óþarfar og ósanngjarnar.
Hún stendur ekki í vegi þess,
að fyrirkomulagi úthlutun-
arinnar verði breytt. En
ungu listamönnunum er
hollt og skylt að kynna sér
sögu málsins og átta sig á
þeirri staðreynd, að þetta
mál verður þrætuepli þang-
að til einokun er komin til
sögunnar, og hennar mun
enginn íslendingur óska í
þessu efni. Mat á listamönn-
um og listaverkum er og
verður persónulegt álit, en
ekki óhagganlegur og auð-
sannanlegur úrskurður. Þrír
menn, sem skrifa um úthlut-
unina í Þjóðviljann, aðhyll-
ast raunverulega þrjár skoð-
anir. Þeim getur því ekki
dottið í hug, að þrír menn
kosnir af alþingi komist að
niðurstöðu, sem allir telji
hina einu réttu. Og hvað
mun þá að segja um álit þess
almennings, sem borgar brús
ann?
Nýtt fyrirkomulag á út-
hlutun listaniannalaun-
anna verður að byggjast á
grundvelli, sem þxggjend-
ur fjárins og veitendur
verði svo sammála um, að
breytingin þyki reynandi.
Þetta er vandasamt eins og
fengin reynsla sýnir og
sannar. Sá möguleiki er
jafnvei hugsanlegur, að
breytt yrði um íil hins
verra, og slíks mun engínn
óska. En megínskxlyrði
þess, að nýít og betra fyr-
irkomuiag verði upp fwnd-
ið, er að gagnrýnendurnir
beri fram tiliögur, sem
þeir hafi trú á, — og vxlji
gerast ábyrgir aðxlar að
framkvæmd þeirra.
\
s
s
N
S
s
s
s
i
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
S
s
S
s
s
N
s
$
*
s
s
N
b
b
s
s
s
s
s
s
s
s
s
$
*
s
s
S
*
s
s
s
s
s
S
s
s
s
s
S
s
s’
s
s
V
s
s
s
S
s
s
s
s
s
s
áskílffasíniðr blaislns
eru 4S60 og 4901.
Utan úr heimi
SÖMU frambjóðendur munu
heyja kosningabaráttuna í
Bandaríkjunum nú í haust og
1952. Demokratar hafa tilnefnt
Adlai Stvenson og repúblikan-
ar Eisenhower eins og við
mátti búast. Enn ganga þeir því
til einvígis, og ekki er neinum
vafa bundið að sigurhorfur
Eisenhowers eru mun meiri.
Hefði forsetinn verið heill
heilsu, mundi ekki nokkur mað
ur vera í vafa um úrslitin. Nú
má vera að kjósendum þyki
hann ekki nægilega hraustur til
að gegna þessu erfiða embætti,
og einkum munu margir hik-
andi við að kjósa hann, ef hann
tilnefnir Nixon enn sem vara-
forseta.
Tilnefning varaforseta gekk
auðveldlegar en menn höfðu
almennt búizt við, meðal ann-
ars vegna þess að Kefauver dró
sig í hlé til að bæta aðstöðu
Harrimans til að hafa áhrif á
gang þeirra mála. Meira að
segja skilyrðislaus stuðningur
Trumans dugði honum ekki.
Mikilvægast í þessu sam-
bandi er þó að Stevenson virð-
ist hafa tekizt að skapa ein-
ingu innan flokksins um aðal-
deiluatriðið, réttindamál negr-
anna. Mest hefur verið deilt um
afstöðu flokksins til hæstarétt-
ardómsins varðandi ólögiegan
kynþáttaaðskilnað í skólunum. ■
Annars vegar voru Norðurríkja'
menn, stuðningsmenn Harri-
mans, sem kröfðust þess að
dómur hæstaréttar skyldi virt-
ur í framkvæmd; hins vegar,
Suðurríkjamenn, sem ekki
vildu að minnzt yrði á hæsta-
réttardóminn í kosninga-stefnu
yfirlýsingunni.
Um þetta stóð deila á þinginu
og svo einkennilega vildi til, að
Truman — stuðningsmaður
Harrimans — varð til þess að
veita Stevenson það lið, sem
um munaði. Hann varaði við
stefnuskrárályktunum, er orð-
ið gætu til að sundra flokkn-
um í baráttunni, og var þá
gengið til samkomulags. Segj-
ast demókratar vera hæstarétt-
ardómnum fylgjandi, en yfir-
lýsing þeirra um framkvæmd
hans er mjög loðin. Er varað
við að beita þar „valdi“, en
ekki skilgreint hvað átt sé við
með því orði. Með öðrum orð-
um — verði Stevenson kosinn
forseti, eru honum frjálsar
hendur um framkvæmdir í
málinu.
Þeir, sem gera sér vonir um
hyggilegri stefnu í utanríkis-
málum, ef Stevenson verði kos-
inn, munu furða sig á stefnuyf-
irlýsingu flokksins hvað þau
snertir. Nú hafa demókratar
tekið upp svæsna andkommún-
istíska stefnu, saka repúblikana
harðlega um að halda Sjang
Kai-sjek í fjötrum, hafa með
meinleysi sínu stuðlað að því
að uppreisnir í Austur-Þýzka-
landi og Póllandi rynnu ut í
sandinn og linað á baráttunni
gegn útþenslu kommúnismans.
Einnig er flokkurinn eindregið
Framhaid á 7. biBu.
\ Kvikmyndir. I
m u
■ Bt
; BÆÐI kvikmyndahúsin í;
■ Hafnarfirði sýna um þessar-
Imundir gamlar myndir. Erul
; þetta myndir, sem áður hafa :
; verið sýndar hér og eru vel *
* kunnar sem úrvalsmyndir. S
I Bæjarbíó sýnir Rauðu ak-S
;urliljuna með Leslie How-;
jard í aðalhlutverki. Fæstir, ■
|er sáu þessa mynd á sínumS
Itíma, munu hafa gleymt af-:
; bragðsleik hans í myndínni,;
* né leik hinna leikaranna og ■
: hinu hugljúfa efni myndar-:
; innar. ■
; Hafnarfjarðarbíó sýnir;
| Gleym mér ei, með hinum I
; heimsfræga tenórsöngvara:
■ítala, Benjamino Gigli. Þess;
: ari mynd hafa ábyggilega ■
; engir Gigliunnendur gleymt,:
;né heldur láta ónotað tæki-;
Ifærið til að sjá hana aftur;
I nú, sennilega í síðasta sinn. S
; Söngurinn í myndinni er S
j ekki aðeins stórkostlegur,;
! heldur leikurinn líka. ;
; Enginn, sem góðum mynd- S
■ um ann, ætti að láta þess-:
jar tvær fara fram hjá sér. ;
\ S. Þ. ■
f##############################################################################*'
KVENNAÞÁTTUR
############»'
#######################
Ritstjóri Torfhildur Steingrímsdóttir
AÐLABANDI ER KONAN
ÁNÆGÐ
Þessi setning er að vísu að
verða álíka útslitin og „látið
blómin tala“ eða þ. u. L, en hún
er samt sönn.
Ég býst ekki við að sú kona
fyrirfinnist, sem sé sama hvort
hún er aðlaðandi eða ekki. Öll-
um líður að minnsta kosti bet-
ur ef þær vita að útlitið er í
lagi.
Augnabrúnir eru eitt þýðing
armesta atriðið í sköpun heíld-
arsvips andlitsins. En eins og
þær geta gefið andlitinu fagra!
heildarmynd, þá er líka hægt
að eyðileggja hana með því að
plokka þær of mikið.
Gætið þess umfram allt að
plokka aldrei efri línu augna-
brúnanna, því að hún fylgir
beininu fyrir ofan augað og er
í öllum tilfellum um skemmd á
svip að ræða ef henni er breytt.
Vitanlega má plokka burt ein-
staka illhærur, er koma kunna,
en heldur alls ekki meir. Reyn-
ið ekki heldur að beygja enda
brúnanna niður með því að
plokka þá að utanverðu. Plokk-
ið heldur hvilft inn í bogann
innan frá, það gerir sama gagn.
Viljið þér hins vegar beygja
augnabrúnirnar upp og' út, þá
plokkið aldrei ofan af boganum,
heldur neðan af endum þeirra.
Eins og stendur eru þykkar,
loðnar augnabrúnir í tízku, en
þrátt fyrir það þurfa flestar
konur að plokka hár, sem stund
um skemma neðri foogalínú
brúnanna. Plokkið þau, en með
varkárni. Togíð aðeins í þá átt,
er hárið vex, annars eigið þér á
hættu að kljúfa rótina. Augu
yðar munu verka skærari, ef
þér mjókkið augnabrúnirnar,
en þynnið þær hins vegar ekki.
Hár á milli augnabrúna þarf
aðgæzlu við.
Ef þér plokkið það burt, get-
ur það verkað þannig, að nálæg
augu verka betur aðskilin og
verða því oftast til að gera svip
mótið meira aðlaðandi.
En gleymið því aldrei, að
augnabrúnir vaxa ekki alltaf
aftur, gætið yðar því vel er þér
plokkið. Hafið aðeins góðan
plokkara til þessara hluta og
gætið yðar fyrir alla muni að
slíta hárið í rétta átf.
RAÐFATATÍZKA
Margar okkar brostu í kamp-
inn á sínum tíma, þegar karl-
mennirnir voru komnir með
alls konár skræpótt bindi jafn-
vel með nær ósæmilegum mynd
um, sem blöktu í golunni fram
an á maganum á þeim. Þetta
voru á sínum tíma kölluð
„stylebindi11 og eru nú sem bet-
ur fer nær því horfin af mark-
aðnum og alveg úr tízku. Þetta
er vel, því að svona róttækar
tízkubreytingar hæfðu ekki
karlmönnunum, sem anhars
eru svo litlum breytingum und
irorpnir hvað tízku snertir.
En nú höfum við, eða kyn-
systur okkar á meginlandinu,
tekið þennan „style“ upp í bað
fatatízku sumarsins. Ganga þær
með alls konar myndir frarnan
á sundbolum sínum, allt frá ab-
straktmyndum Picasso til
rauðra akurlilja.
j