Alþýðublaðið - 31.01.1957, Blaðsíða 4

«
AFþyttublaSíg
Fimmtudíagur 31. janúar 1957
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Helgi Sæmundsson.
Fréttastjóri: Sigvaldi Hjálmarsson.
BlaSamenn: Björgvin Guðmundsson og
Loftur Guðmundsson.
Auglýsingastjóri: Emilía Samúelsdóttir.
Ritstjórnarsímar: 4901 og 4902.
Afgreiðslusími: 4900.
Alþýðuprentsmiðjan, Hverfisgötu 8—10.
S
s
s
s
s
s
s
b
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
V
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
s
Hárið sem hvarf
HVERS VÆRI að vænta,
gf Sjálfstæðisflokkurinn færi
með stjórn landsins, sam-
kvæmt málflutningi Morgun
blaðsins og Vísis og íhalds-
foringjanna á alþingi? Vissu
lega er hollt að rifja upp
þessi atriði og bera þau sam-
an við reynsluna af stjórn-
prfari Sjálfstæðisflokksins
undanfarin ár.
S j álf stæðisf lokkurinn
hefði leyst efnahagsvanda-
málin til frambúðar og með
þeim hætti, að allt bæri sig
og enginn þyrfti að kvíða af
komu og rekstri atvinnu-
tækjanna í landinu. Jafn-
framt hefði hann Uomið í
veg fyrir öll ný útgjöld
vegna þessara ráðstafana
og til viðbótar Iækkað til
muna allar vörur og alla
þjónustu. Sömuleiðis
myndi hann binda með
traustum rembihnút enda
á sérhverja óheilbrigða
gróðastarfsemi og þá fyrst
og fremst heildsalanna og
olíufélaganna. Loks hefði
hann sent ameríska varnar-
liðið heim með fyrstu ferð
strax eftir kosningar og
myndi ekki Ijá máls á að fá
neitt fé að láni erlendis og
sízt af öllu í Vesturheimi,
því að á það kynni að verða
litið sem dollaramútur.
Þetta er svo sem ekkert
smáræði, en svona myndi
nú Sjálfstæðisflokkurinn
stjórna landinu, ef hans
væri valdið og mátturinn.
Þá stæði ekki á því, að dýrð
in segði til sín.
En hvers vegna í ósköpun-
um kom Sjálfstæðisflokkur-
inn engu af þessu í verk,
meðan Ólafur Thors, Bjarni
Benediktsson og Ingólfur
Jónsson voru ráðherrar og
áttu að finna lausn á vanda-
málum íslendinga? Morgun-
blaðið og Vísir minnast
aldrei einu orði á það atriði.
Þó myndi ærin þörf á við-
hlítandi skýringu í því efni.
Islendingar þekkja sem sé
'Sjálfstæðisflokkinn af
reynslu. Hann hefur um
•langt skeið verið úrslitaaðili
um löggjöf okkar og stjórn-
grfar. Þá tókst honum ekki
að leysa efnahagsvandræð-
in. Þá börðust atvinnuveg-
irnir í bökkum. Þá varð að
auka útgjöld og hækka tolla
og skatta miskunnarlaust frá
ári til árs, og þó hétu ráðstaf-
anirnar neyðarúrræði til
bráðabirgða. Þá hækkuðu
allar vörur og öll þjónusta,
og gróðastarfsemi þreifst
eins og illgresi í sumarblíðu.
Þá datt Sjálfstæðisflokkn-
nm ekki í hug að senda ame-
ríska varnarliðið heim, en
forustumenn hans leituðu
fyrir sér um lánveitingar
víðs vegar um veröldina, þó
að lítið færi fyrir árangri
þeirrar viðleitni af því að
traustið vantaði. Og þá voria
aldrei orðaðar mútur í sam-
bandi við dollara.
Sannleikurinn er sá, að
ábyrgðarleysi Sjálfstæðis-
flokksins í stjórnarandstöð
unni tekur engu tali. Nú á-
lítur hann allt auðveldan
leik, þó að hann kæmi engu
í verk nema axarsköftum í
stjórnartíð sinni. Og nú er
hann svo forhertur að í-
mynda sér, að íslendingar
hafi gleymt reynslu undan
farinna ára. Þetta sannast
á Morgunblaðinu og Vísi
dag hvern og mun þó koma
enn betur í ljós við útvarps
umræðurnar á mánudaginn
kemur. En viðleitnin er
vonlaus. íslendingar þekkja
Sjálfstæðisflokkinn og gera
sér glögga grein fyrir,
hvert viðundur hann er orð
inn.
Vissulega væri Sjálfstæð-
isflokknum sæmst að viður-
kenna, hvers konar arf hann
lét núverandi ríkisstjórn eft-
ir. Það væri að horfast í augu
við staðreyndir. En honum
dettur ekkert slíkt í hug,
heldur hefur í frammi hlægi-
legar blekkingar. Það var að
Sjálfstæðisflokkurinn hafði
hárið, sat í ríkisstjórn og
réði löggjöf og stjórnarfari.
Þá var hann vanmáttugur og
kunni engin ráð. En nú þyk-
ist íhaldið allt geta og allt
vita eftir að það er orðið
sköllótt.
AlþýðublaðiS vanlar unglinga
til aS bera blaðið til áskrifenda í þessum hverfum:
RAUÐALÆK
KLEPPTHOLT
HLÍÐARVEGI
NÝBÝLAVEGI
HÖFÐAHVERFI
SMÁÍBÚÐAHVERFI
Talið við afgreiðsluna - Sími 4900
r
Ávarp Dóru Þórhallsdóttur, forsetafrúar:
Kvenré
Góðir gestir og félagskonur!
í DAG er minnst stofnunar
Kvenréttindafélags íslands fyr-
ir 50 árum. Ég er ófeimin við
að segja, að þá var ég komin
undir fermingu, og farin svo-
lítið að fylgjast með í heimi
þeirra fullorðnu.
Um þetta leyti kom frú Bríet
Bjarnhéðinsdóttir oft á heim-
ili foreldra minna í Laufási, og
ég kynntist þá þegar hennar
áhugamálum.
Hún var gáfuð og einbeitt
kona, og sætti á stundum háði
af körlum og tómlæti af kon-
um, fyrir sitt markvísa starf.
það hefði verið gaman, ef hún
hefði getað verið hér og fund-
ið, að vér erum nú öll, konur
og lcarlar, orðin sama hugar.
Það, sem þá þótti frekja, er
nú svo sjálfsagt, að oss hættir
við að gleyma að nokkur bar-
átta hafi átt sér stað.
Nú dettur engum hér á landi
annað í hug en að kona og karl
eigi að hafa jafnan rétt í mann-
legu félagi. En þegar marki er
náð, þá er þó gott að gleyma
ekki baráttunni.
Jafnrétti eigum vér að meta,
þó að takmarkinu sé að mestu
náð. Það er ótrúlegt að hugsa
til baka ein fimmtíu ár, hvað
þetta var þá fjarlægt. Og það
er undarlegt, að karlar, sem þó
Dóra Þórhallsdóttir forsetafrú.
allir hafa átt móður, systur og
konur, skuli ekki alltaf hafa
litið á þær eins og jafningja í
öllu þjóðfélagsstarfi.
Það var til úti í löndum. að
talið var að konur hefðu ekki
sál. En um slíkt hefur aldrei
verið að ræða hér á landi, eins
og bert er af hinu glæsilega
jafnrétti kvenna og karla í Is-
lendingasögum, allt eftir mynd
arskap og hæfileikum.
Og þetta nægði máske með-
an he.imilið og ættin var næst-
i um þjóðfélag út af fyrir sig. —-
! Þetta er líka skýringin á því,
hvað þessi fimmtíu ár, hafa
skilað oss fljótt áfram. Og þó
kostaði þetta baráttu ágætra
kvenna, sem vér minnumst nú
með þakklæti og virðingu.
En með réttindum koma
skyldur. Sumum finnst máske
að íslenzkar konur hafi ekki
neytt til fulls sinna réttinda.
En við því vil ég segja, að þær
gæta ekki verr sinna skyldna
.en karlar, og skyldan er önnur
hliðin á réttindum. I þessu er
enginn metingur. Jafnræði er
bezt, ekki sízt milli kvenna og
karla.
Mér finnst mjög tilhlýðilegt,
að fimmtíu ára kvenfrelsisbar-
1 áttu sé minnzt með viðhöfn. Og
þessi sýning, sem mér er hér
| falið að opna, ber þess vott
hvers konur eru megnugar, en
þó vil ég bæta því við, að á því
verður aldrei haldin sýning,
(sem konur vinna mest og bezt
— á heimilum og í uppeldi
komandi kynslóða.
• Að svo mæltu þakka ég kven
réttindafélagi íslands 50 ára
jafnréttisbaráttu, sem hefur
verið háð með svo gæsilegum
árangri, — og lýsi yfir því að
I afmælissýning félagsins er opn-
Djilas vildi stofna sðsíaldemókrata-
flokk, en hlauf brlggja ára fangelsi
STOFNUN SÚ, sem nefnir
sig hæst.arétt Júgóslavíu, hefur
nú staðfest fangelsisdóm yfir
,,undirróðursmanninum“ Djil-
as, en undirréttur hafði af náð
sinni bent á heilsusamleg áhrif
3 ára fangelsisvistar á sálarlíf
manna. Hefur rétturinn vafa-
laust haft í huga fagurt for-
dæmi Janos Kadars, þótt þess
sé eigi getið í fréttum, hvort
ætlunin sé að vana Djilas eða
rífa af honum allar neglur, en
þetta hvorttveggja hafði sem!
kunnugt er mjög bætandi áhrif
á Kadar, svo að hann kom út
úr fangelsinu sem sannari
kommúnisti en hann var fyrir.
— Djilas var borinn hinum
þyngstu sökum. Hafði hann í
áheyrn erlendra blaðamanna,
jafnvel amerískra, spáð því, að
kommúnisminn yrði samferða
kapitalismanum í gröfina. Slík-
um ummælum mátti að sjálf-
sögðu ekki láta órefsað, enda
voru þau augljóst níð um fé-
laga Tító.
UNDIR ÁHRIFUM BEVANS.
Sú var tíðin, að ekki gekk
hnífur milli þeirra Títós og
Djilas, enda var hinn síðar-
nefndi talinn líklegur arftaki
foringjans. Fyrir þremur árum
slettist þó nokkuð upp á vin-
skapinn, þegar Djilas gerðist
svo djarfur að bera opinberlega
fram kröfur um málfrelsi, rit-
frelsi, skoðanafrelsi og frjálsar
kosningar. Gekk hann jafnvel
svo langt að skora á félaga Tító
að beita sér fyrir stofnun sósí-
aldemókrataflokks í Júgóslovíu
eftir brezkri fyrirmynd! Varð
nú öllum ljóst, að maðurinn
mundi ekki með öllum mjalla
eða hann væri handbendi er-
lendra gagnbyltingarsinna og
fasista. Enda kom í ljós við
rannsókn, að erlendir kratar og
,,vændismenn“ á borð við An-
eurin Bevan og Morgan Phil-
ips, aðalritara Alþjóðasam-
bands jafnaðarmanna, höfðu
komið ýmsum skrítnum flug-
um í koll þessum kommúnista-
leiðtoga, enda stóð Djilas í
stöðugu bréfasambandi við
Philips.
UNDIRRÓDURSSTARF-
SEMI.
Jafnframt hafði Djilas safn-
að um sig klíku manna með
svipuðu hugarþeli, meðal ann-
ars kom Kardejl, núverandi
varaforsætisráðherra, nokkuð
við þessa sögu, en kom sér þó
undan í tæka tíð. Ýmsum heið-
arlegum kommúnistum þótti nú
ekki annað duga en Djilas yrði
upp festur, frómum sálum til
viðvörunar, enda mætti aldrei
spyrjast, að slíkt illyrmi þrif-
ist.
GLYSGJARNAR KOMMÚN-
ISTAFRÚR.
Þó tók út yfir, er Djilas
réðist gegn virðulegum kom-
múnistafrúm landsins og sak-
aði þær um alls kyns auðvalds-
tilhneigingar, svo sem glys-
girni og tízkutildur. Hefðust
þær enda ekkert að, sem að
gagni mætti verða þjóðarbúinu,
en héldu um sig hirð þjónustu-
mevja, sem leystu af höndum
allt, er með réttu gæti kallazt
starf. Kvað Djilas þessar tild-
urmeyjar betur komnar í
vændishúsum og vitnaði í því
sambandi í Karl Marx og hefði
án efa vitnað til ummæla um
svipað efni Kiljan, ef búið
hefði verið að þýða Alþýðu-
bókina á júgóslavneskar tung-
ur.
MISKUNNSEMI TÍTÓS.
Var nú Djilas ásamt aðal-
skoðanabróður sínum Dedier
sviptur öllum virðingarstöðum
svo sem þingmennsku, en Tító
sýndi þessum forna félaga
nokkra vægð, og hlaut hann
einungis skilorðsbundinn fang
elsisdóm. Hins vegar fékk
leynilögreglan það verkefni að
gæta hans stöðugt á nóttu sem
degi. Hafði Djilas sig lítið í
frammi um skeið.
KARDEJL FLÝTUR ENN.
Á dögum ungversku bylting-
arinnar losnuðu ýmis annarleg
,.element“ úr viðjum, eins og
íslendingum er manna bezt
kunnugt. Kom Djilas þá fram
(Frh. á 7. síðu.)
Verð frá kr. 60,00.
Grilíon- !
■
■
hosur !
■
Verð frá kr. 16.00. :
■
*
TOLEDO I
Fisehersundi. ■
■
■
»>
• ■■■■BBB.PPSft ■«■■■»■«■>■ |!«K*iBfJKWKÍ