Vísir - 23.02.1915, Blaðsíða 1
' 'U.\ i...
1338
V I $ I R
Stærsta, besta og ódýra jta
blað á íslenska tungn.
Uni 500 tölublöð um árið.
Verð innanlands: Einstök
blöð 3au Mánuður 60 au.
Arsfj.kr. 1,75. Arg.kr.7,00.
Erl. kr. 9 00 eða 21/, doll.
Þrlðjudaginn 23. febrúar 1915.
v i s l R
kemur út kl. 12 á hádcgt
hvern dag.
Skrífstofa og afgreiSsls cr í
Austurstræli 14. Opin kl. 7
árd. tíl kl 8 siöd. Sími400.
Ritstjóri Gunnor Signrðsson
(frá Selalæk). Tilviðt.2-3.
-»
,SatvUas’ ^újjetv^a sUvon o$ feampaovtv. $\m\ \W
-o--o- Gamla BÍ6. o- -o-
Baráttan um
peningana.
Franskur lögreglu-sjónleikur í
2 þáttum.
Nýjar lifandl myndir
frá byrjun
Norðurálfu-ófriðarins.
t
JARÐARFÖR Óiafs Guð-
mundssonar frá Grafar-
holti fer fram frá Lágafelli á föstu-
daginn kl. 1 e. h.
HJARTANS þAKKIR til allra,
sem auðsýndu mér vinátru
og hluttekningu við legu, fráfall
og jarðarför dóttur minnar, Guð-
rúnar Einarsdóttur.
Reykjavík 22. febr. 1915.
Þórunn Hansdóttir.
Vefjargarn
hvítt og mislitt
— f*st í verslun —
S'Ættv. ^aUssotvav
Laugaveg 42.
Smjörlíki 3 teg.
og
ísl. Smjör
fSBSÍ {
Liverpool.
JAREARFCR móður okkar,
önnu Þorvarðsdóttur, fer
fram miðvikudaginn 24. þ. m. og
byrjar með húskveðju kl. tl1/', á
heimili hennar, Bókhlöðustíg 11.
Sigr. Sighvatsdóttir.
Árni Sighvatsson.
Landsbankaseðlar
„ógildir“ í Danmörku.
Viðtal við bankasijórana.
Nokkurt umtal hefir orð ð í dönsk-
um, norskum og jafnvel islenskum
hlöðum um þá ráöslöfun banka-
stjórnar Landsbankans, aö seölar
bankans skuli eigi vera innieystír
affatialaust í Landmandsbanken frá
síðasfl. áramófum, e:ns og áður
hefir átt sér staö. Þetta mun hafa
komið dáiftið flatt upp á Dani fyrst
f stað. Að vfsu gerði Landmands- 1
banken grein fyrir mál'nu að sínu
leyti, en blöðin voru samt ekki á-
nægð, og einkum veittist doktor
Valtýr Guðmtmdsson að bessu fyr-
irkomulagi í viðiali, sem »Po1L
tiken* átti við hann þ. 31. jan. s.L
Er fundið að því, að þetta bakí
almenningi þar óhæfilee óþægindi,
geli orðið til þess, að menn fái
skakka huemynd um hag Lands
bankans og haldi að hann sé illa
staddur, oe loks segia sumir Danir,
að þelta sé bersýnilega einn þáttnr
í viðleitni þlendinga til þess, að
snúa sem mest baki við »móður-
landinu*. — Vallýr segir oe, að
menn séu fokvondir út af þrssu
hér he'ma og blaðið hætir þvf við,
að Norömenn séu einnig óánægðir
oe stjórnin fsien'ka mnni reyna að
fska í taumana, en bötvnnin sé, að
hiín fái lidu ráðið fyrir banka-
stjórunum.
Vísir hefir nú átt tat um þetta
mát við háöa bankastjóra Lands
hankanc, og skýrðu þe!r frá ásiæð-
um sínnm til þessarar ráðstöfunar
hér um bil á þessa leið •
rþéear um þetta mal er að ræða,
þá er fyrst á það að iíta að alla
tið frá þvf, er Landsbankmn var t
stofnaður, hafa seðlar hans að lög-
um verið óinnlevsanlegir með puHi.
Alt og sumt, sem lögin frá 18.
sept. 1885 sepja um þaö efni, eru I
þessi ákvæði í 4. gr. þeirra :
»Seðlarnir skulu gjaldgeng r í
iandssjóð og aðra almannasióði
hér á landi og eru hér manna
milli löglegur gjaideyrir með fullu
ákvæðisverði.-------f bank- ,
anum má fá seðlunun. skift mót
c'ðrum seðlum, en geen smápen 1
ingum eftir því sem tök eru á«.
Þessa prein skildi stjórn bankans
ans, með öðrum orðum að gera þá
sania sem innleysanlega með gulli,
og það í öðru iandi, og sjá alltr,
að það er gagnstætt anda þessarar
greinar.
Þítð er jafnvet eigi hættulau-t,
íð eiga mikið af seðlum bankans
i i' veitnnni ytra. Með þ"í tckur
'■ 'andssjóður á sig áhættuna af seðla-
fölsun, og hún er meiri þar en hér,
og það er óeðlilegt, að nokkur
banki sé að lepgja á sig skatt, til
þess að seðlar hans séu innleystir
affaMalaust í öðru landi, einkum
þegar full þörf er á seðtunujn til
viðskifta f iar.dinu sjálfu.
Við höfum þegar fyrr löngu at-
hugað þetta mál og skrifast á rnn
það við Landmnndsbanken þegar
árið 1910, og á'eit hann eins og
við, að þessi aðferð væri óeðlileg.
Það sé rett, að seijendur seðlanna
borgi þann kostnað, sem af inn-
lausninni leiðir, eins og siður er
til víöast um heim, er um annara
landa seðla er að ræða. Þannig
hefir þetta líka verið haft frá þvf
er bnnkinn var stofnaður oe þang-
að til 1905, og kvartaði eng-
inn tim.
Þegar nú seðlar fslandsbanka
voru gerðir óinnleysanlegir f sum-
ar, erns og «vo vfða hefir ger' ver-
ið vegna ófriðarins, þá væri það
sérstaklega óeðlilegf, ef seðlar, sem
annafs eru að lögum óinnlevsar-
iegir, væru látnir vera innleysanlegir
í framkvæmdinni, og það í út-
löndiim. Það fvrirkomulag hefði
mátt misnofa á miög skaðfeean
hád fyrir bankann, til þ^ís að út-
vega sér gull. Þá hefði máft bú-
ast við því, að menn notnðu sem
mest Landsbankaseðla til horgana
íí' úr landinu, og yrðu þá meiri
fiutningar á þeim og þar af letð-
índi aukinn kostnaður, og það gæti
j-dnvel stofnað bankanum í vand-
ræði, ef hann hefði þurft að láfa
innleysa þar mikinn hluta seðlafúlgu
sinnar, og það ef til vill oftar en
einu sinni á ári, sem vel hefði get-
að orðið. Þessum kostnaði, og ef
til vill vandræðum, álitum við skylt
að firra bankann,
Það er athugandi, aö Islands-
bankaseölar eru meö lðgum gerðir
gjaldgengir f opinher gjöld og sjóði
í Danmörku, en þaö hafa Lands-
bankaaeðlarnir aldrei verið gerðir,
og sýn.r það, að landsstjórnin hefir
ekki ætlast til þe*s, að þeir séu þar
rétt og fyigdi henni fram, alt fram ,í vgltu.
að árinu 1905, þá er í«lands banki Þrátt fyrir þetta höfum við nú
tók til starfa. Þá var tekið upp á samt mælst til þess við Landmands-
þvf, af misskilinni samkepni við bank n, að hann Íeysi framvegis inn
hann, að fá seðlana innleysía f Land- Landsbankaseðla f minna mæli fyrir
mandsbanken á kostnað Landsbank- - ferðamenn, en þá auðvitað án kostn-
— Nýja Bíó
Ástleitna greiíaírúin
Spennandi og áhrifamikili
kvikmyndasjónleikur úr, stór-
borgarlífi nútímans, í þ r e m
þáttum og 00 atr.
Aðalhlutvcrkin leika
bestu og jafnfraint einhverjir
fegurstu leikendur Parísarborg-
ar, hr. ALEXANÐRE og frú
ROBINNE frá Comedie fran-
caise.
aðar fyrir bankann, og hefir hann
orðið viö þvf og gerir það á þann
hátt, sem títt er um útlenda seðla.
Að eins á þá sá, sem selur, að
borga hæfilega fyrir kostnað og
rentutap. Það er þannig hægt héð-
an af, eins og hinpað til, aö fá
irn'eysta þá seðla, sem óhjákvæmi-
legt er að fari út úr landinu, en
það á ekki við um stærri sendingar
frá kaupmönnum. Þær ættu helst
að vera í tékkum og póstávísunum,
eins og annarstaðar gerist, en til
þess þó að gera þeim til geös, sem
endilega vilja senda seðla, er bank-
inn reiðubúinn til þess að skifta við
þá á sfnum seðlum og öðrum, sem
affallalaust ganga ytra. Það er líka
f futlu samræmi við nefnda grein f
löguuum frá 1885.
Ef fslendingar vilja það e dilega,
að seðlar Landsbankans séu innlevs-
anlegir ytra, affallalaust, þá væri það
rétt og sjálfsagt, aö stjórn n gerði
samning um það við Svía, Norö-
menn og Dani, ef það er kieift.að þeir
ieystu þá inn okkur aö kostnaðar-
lausu, eins og við gerum við þeirra
seðia, en þá þyrfti landið jafniramt
að leggja bankanum til gutlforða.
Annars er vonandi, aö kaupsýslu-
menn og bankamenn ytra álti sig
fljótt á þessu og fallist á ástæður
okkar, einkum þegar þess er gætt,
að seðlafúlgan er ekki meiri en ein-
ar 750 þúsundir, sem við þurfum
sjáifir fyllilega á aö halda*.
Veðrið { dag:
Vm. loftv, 759 na.andv.b. - 4,0
Rv. U 760 a. gola “ —11,0
íf. 44 760 a. st.g. “ — 6,3
Ak. 44 761 s. andv. “ —18,0
Gr. 44 722 ana.st.k." —23,0
Sf. 4« 761 n. kui “ —13,1
Þh. U ( 756 nnv. k. “ — 5,6
VINN A.
Reglusamur maðr.r, sem hefir
fengist við vélar, óskar að fá atv.
við að fara með bifreið næsta
sé við
Afgr. v. fl.
sumar; helst að samið
manninn sem fyrst.