Alþýðublaðið - 17.04.1928, Blaðsíða 2

*—-q ~"-y- ~~ v»w 'myi -t -r^ t - w
ALÞÝÐUBI3AÐIÐ
IALÞÝÐUBLAÐIÐ
kemur út á hverjum virkum degi.
Afgreiðsla i Alpýðuhúsinu við
Hveriisgötu 8 opin irá kl. 9 árd.
til kl. 7 síðd.
Skrifstofa á sama stað opin kl.
j QVs—101/* árd. og kl. 8—9 síðd.
I4 Slmar: 988 (afgreiðslan) og 2394
(skriistoian).
Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
hver mm. eindálka.
Prentsmiðja: Alpýðuprentsmi&jan
j (í sama húsi, simi 1294).
I i
Drápsklyfjarnar.
Fær pjéðiaa velf af sér
peim byrðnm, er á
h&na voru lagðar i
sfjérnartíð íhaidsins?
Það sem gert feefir verið
til að draga úrafleiðingnm
ósijórnarinnar.
IV.
íhaldsstjórnin hafði að eins ver-
ið' stéttarstjórrt auðvaildsins, þægt
verkfæri. þess.
Burgeisunum var ekki þyngt
með drápsklyfjum. Þær voru
öðrum ætlaðar, alpýdumi.
Bændur og verkamenn fengu
að bera drápsklyfjarnar.
Drápsklyfjar ranglátra tolla.
Drápsklyfjar sukks og órei'ðu.
Drápsklyfjar hlutdrægni oig sér-
gæðingsskapar.
Drápsklyfjar ómensku og und-
irlægjuháttar við erlent og inn-
lent auðvald.
Drápsklyfjar atvinnuleysis og ó-
hagstæðrar verzlunar.
Drápsklyfjar skipulagsleysis og
taumlausrar, heimskulegrar saim-
keppni í framleiðslu og viðskift-
um.
Þjóðin hefir losað sig við í-
haldsstjórnina.
Enn þá hvíla á henni margar
þeirra drápsklyfja, er ihaldið
hafði á hana lagt, en nokkuð
hafa þær þó þegar verið léttairj
1. Skattarnir hafa verið færðir' í
réttlátaTa horf, sbr. hækkun skatt-
stigans, svo skatturinn kemur
á herðar þeim, sem geta greitt
hann.
2. Nokkur gangskör hefir verið
gerð að því að stöðva óreiðu
embættismanna, rannsaka glæpa-
mál frá stjórnartíð íhaldsins, Sbr.
nannsóknirnar á embættisfærslu
Einars M. Jórlassonar, sjóðþurð-
|tíhi í Brunabótafélagi íslanidis og
Hnífsdalssvikumum.
3. Tilraunir hafa verið .gerðar
151 að skipuleggja þann atvinnai-
veg, sem „frjáls samkeppni" hef-
ir komáð í hið versta öngþveiti,
sbr. síldareinkasöluna og sildar-
bræðslustöðina, er ríkið lætur
byggja og rekur fyrir sinn reikn-
4. Smábátaútvegur og jarðrækt
eru studd með ráðum pg dáð,
sbr. ábyrgð ríkisstjórnarinnar fyr-
ir lánl til samvinnufélags ísfirð-
inga til bátakaupa og útgerðar,
og Iög um byggingar og lartd-
námssjóð.
5. Samgöngum á sjó komið í
sæmilegt horf og stórfé lagt til
vega, brúa og síma, sbr. bygg-
ing nýs strandferðaskips . og út-
gjöld til ;Vega og brúa, sem nema
800—900 þúsund krónum.
6. Menningarstofnunum komið
á fót o.g aðrar bættar, sbr. gagn-
fræðaskóla hér í höfuðstaðnum
og ríkisrekstur víðvarps.
7. Umbætur á hegningarlöggjöf-
inni, bygging nýs fangahúss og
vinnuhælis.
8. Tilraun til að koma stjórn
peningamálanna í það horf, að
trygt geti talist fyrir hag heild-
arinnar, sbr. Landsbankalögin
nýju.
Þessar umbætur, sem hér hafa
verið taldar, hafa að eins verið
gerðar með það fyrir augum, að
draga úr sárasta sviÖanum af
svipuhöggum íhalds og stórút-
gerðarmanna.
Þó þetta þing, sem nú er að
enda, hafi ekki náð að rétta að
fullu við þjóðarhaginn, sem í-
haldið kom í öngþveiti, þá má
vona, að á komandi þingumverði
enn nokkuð unnið til bóta.
En eitt verður þó alþýða
manna að hafa hugfast og það
er: að fnllar bætur á þjóðfélags-
ástanidi voru er ekki hægt að fá,
fyrr en alþingi er h'reinsað af í-
haldsdótinu og frjálshuga og
íramadjarfir menn, þ. e. jafnað-
armenn, eru komnir í hreinan
meiri hluta, og tekið hefir verið
upp það ráð að Játa ríkið sjálft
reka atvinnufyrirtæki, s. s. útgerð,
verziun, banka o. fl. pg taka það-
an þau útgjöld, er þarf til áð
standast kostnaðinn af öllum
rekstri þjóðarbúsins.
Erf©iEd sinasiceFfl.
Khöfn, FB., 15. april.
Úliurinn hefur enn ekki kastað
sauðargærunni.
Frá Washington er símað:
Stjórnin í Bandaríkjunum hefir
sent stórveldunum til athugunar
tillögu þá um ófriðarbann, sam
Bandarikjn og Frakkland sömdu
árangurslaust um í vetur.
Umhverfis jörðina á 44 dögum
Palle Huld kom til Kaupmanna-
ihafnar í igær. Fór hann kringum
hnöttinn á fjörutíu og fjórum
dogum og setti met með ferða-
lági sínu. (Palle Huld mun vera
fjmtán ára gamall drengur, sem
Ifór í þetta ferðalag að tilhlutun
Kaupmannahafnarblaðsins „Poli-
tiken“, í tilefni af hundrað ára
afmæli skáldsagnahöfundaTins Ju-
les Verne, sem samdi söguna
„Umhverfis jröðina á áttatíu dög-
um.) . , ,
Skattsvikin í Reykjavík árið 1927.
YfírskattanefM og ríkisstjóm sekar nm hlífð við skaftsvikara.
Erinði ffiagnðsar V. Jóhannessonar Mltma AlMðnflohksins
í niðurjöfnunarnefnd vekur mikla athygli.
Fjöldi manna hlýddi á erindi
það, er Magnús V. Jóhannesson,
fulltrúi Alþýðuflokksins í niður-
jöfnunarnefnid, flutti um skattsvik
1 Nýja Bíó kl. 4 s. 1. sunnudag.
Erindið var mjög sköruglega og
einarðlega flutt.
Hóf Magnús erindi sitt með
því að lýsa fyrir mönnum, hvern-
ig niðurjöfnun útsvara fór fram,
meðan nýja fyrirkomulagið var
ekki' komið á.
Sátu þá 15 menn í niðurjöfnun-
arnefnd. Höfðu þeir ekkert annað
við að styðjast. í álagningu sinni
á skattþegnana en persónulega
þekkingu sína á högum einstak-
Iinganna og fyrirtækjannia. Vildi
því oft koma fyrir, að óréttlátat
væri Jagt á en þurft hefði að
vera, ef nefndin hefði haft eitt-
h'vað já kvætt við að styðjast.'
Árið 1924 var svo breytt um..
Meðiimum n iðurj öf nunarnefndar-
innar var fækkað úr 15 niður í
5. Um leið fékk nefndin að hafa
tekju- og eignaskýrslur, sem
skattstofan hafði yfir að ráða, til
hliðsjónar við álagningarnar.
Þarna virtist svo fenginn særni-
legur grundvöllur 'fyrir réttlátri
álagningu. En anmaö hefir orðið
uppi á teningnum.
Það hefir komist upp, að stór-
kostleg skattsvik hafa verið fram-
in.
Mörg eru þau framtöl, sem ber-
ast skattstjóra í hendur, er nið-
urjöfnunarnefnd hafa þótt afar-
grunsamleg. T. d. eru hér í bæn-
um fyrirtæki, sem sýnt hafa tap
á framtölum sínum árlegla, síðan
fyrst var gext að skyldu að telja
fram eignjr og tekjur td Skatt-
stofunnar, en hafa verið rekin ár
eftir ár og án þess að séð vexðij
að þau minki nokkuð atvinrtu-
rekstur sinn. Sum hafa þvert á
mótí aukiÖ og bætt Við sdg.
Ýmislegt er og fleira,, sem gerfr
framtöl grunsamleg. Dæmi eru
þess, að þegar dánarbú eru tekin
til skiftameðferðar, eiga þau tug-
um og jafnvel hundruðum þús-
unda, króna meiri eignir en til-
færðar höfðu Verið í síðasta
framtali hins dána.
Slik framtöl eru ekki einungis
grunsamleg, heldur bersýnilega
röng.
Það hefir því sýn,t sig, að á-
Jagnirtgin verður enn að byggj-
ast á tilgátum niðurjöfnunar-
nefndar. Hefir nefndin neyðst tii
að fara út á tilgátubrautina vegna
þess, að hún hefir séð, að mörg
framtölin voru röng. Áleit líka
meiri hluti nefndarinnar, sem er
íhaldssinnaður, að hún hefði ekki
rétt til að kæra hina brotlegu.
Tók hún þö auðvdtað grunsam-
legustu framtölin til rannsóknar.
Síðast liðið ár tók nefndin til
rannsóknar framtöl 30 skatt-
þegna, og skattsvik sönnuðust á
29. Sumir þessara 29 viðurkendu
fyrir skattstjóra, að þeir hefðu
talið rangt fram. Fengu þessir
29 hærri útsvör en þeim bar eftir
hinu falsaða framtali þeirra. Þettai
vanst við rannsóknina.
Þá er niðurjöfnunarnefnd fór:
að athuga útsvarskærur, kom þaifi
ótrúlega í Ijós, að menn, er viö'-
urkent höfðu skattsvik fyrir
skattstjóra, kærðu yfir of tíáu
útsvari.
Niðurjöfnunarnefnd tók slíkar
kærur ekki til greina, en þær
fóru til yfirskattanefndar. Nefnd-
jn vonaði, að yfirskattaneSndiiQ
myndi nú nota þann rétt, er hún
hafði tiL að kæra yfir skattsvik-
um.
Yfirska,ttanefnd bárust alls 98
útsvárskærur. Hún lækkaði út-
svör 56 kærenda, en synjaði 42'
um lækkun. Meðal þeirra, er yf-
irskattanefnd lækkaði útsvörin á,.
voru menn, er skattsvik höfðu
framið, og sumir þeirra höfðu
neitað skattstjóra um upplýsing-
ar um hag sinn. Þessi frámkoma
yfirskattanefndar er mjög víta-
verð og gefur almenmhgi tiletó
til að gera alls konar ályktanir,
sem illa geta farið með álit
nefndarinnar og tiltrú.
Magnús tók nokkur sönn dæmí
um þessa hollustu yfirskatta-
nefndar við „ýmsa betri borg-
afá“:
A hefir 10 000 kr. tekjur. Fjöl-
skylda hans er kona og fjórir ó-
magar. Samkvæmt mælikvarðá
niðurjöfnunapnnefndal' á hann a?J
bera 500 kr. útsvar. Útsvar þessa
manns lækkaði yfiisk.n.
B héfir 13 þús. kr. tekjur. Fjöl’-
skylda er kona og 2 ómiagar<
Niðurjöfnunarn. lagði á hann 1300
kr. útsvar. Yfirskn. lækkaði út-
svar þessa manns niður í 1100f
kx.
Yfirskn. lækkar um 10o/o útsvörr
15 gjaldenda, e» höfðu 7—30 þúsp
und kr. skattskyldar tekjur. Umí
engan þessara gjáldenda lágu
fyrir nokkrar þær upplýsingar, er
réttlætt gætu lækkunina. — Þessl
framkoma yfírskn. er mjög und-
arleg. Nefndiin lækkar útsvör
þeirra, sem háar hafa tekjurnair,
en lítur ekki við kærum þeirra',
er lægst höfðu launin og verstaii
ástæðumar.
Þegal niðurj.n. fékk vitneskju
um að yfírsk.n.
hafði lækkað útsvavar manna
er berír voru að skattsvikum,
rituðu fjórir menn úr nefndinnl
bréf tíl stjórnarráðsin.