Vísir - 19.08.1918, Blaðsíða 3

3&1SJUK
urverðið í fyrra haust). Og al-
kunnugt er, að þeir ráðherrarn-
ir tveir, Sigurðarnir, sem réðu
því að verðið var hækkað, héldu
því fram í fyrra haust, að hækk-
unin væri nauðsynleg, til þess
að sykurversluniu „ein út af fyrir
sig“, gæti borið sig.
Nú hefir blaðið íslendingur
það eftir Hallgrimi Kristinssyni,
forstjóra landsverslunarinnar, að
sykurverðið gæti verið lægra en
það er nú. — Það vita nú allir,
að verðhækkunin var óþörf. En
hitt vissu menn ekki, að hún
hefði verið svo óþörf, að verðið
hefði jafnvel mátt lækka frá því
sem það var áður,
Forvitni er mönnum á að fá
það upplýsi, .hversvegna for-
stjórn landsverslunarinnar lætur
ráðherrana hafa það eftir sór á
Þiagi, að þeir viti ekki hvort
sykúrverslunin beri sig með því
verði sem nú er á sykri, ef þeir
. vita að verðið „gæti verið Iægra“.
— Hvað er satt og hvað er ó-
satt? — f>að fer áð verða erfitt
að leysa úr þeirri spurningu
þegar stjórnin á í hlut.
Hvar komið er á
vesturvígstöðvunum.
Um það leyti sem sókn Þjóð-
verja hin síðasta á vesturvíg-
stöðvunum var að fara í mola
og bandamenn (einkum Frakkar
og Bandaríkjamenn) gengu sem
vasklegast fram, sagði „Daily
Mail“ (27. júlí):
Allir eru brosandi. Fréttirnar
um sigurvinninga bandamanna
á Soissons-vígstöðvunum og
undanhald Þjóðverja yfir Marne
hafa hrifið oss alla. Hin mikla
sókn Þjóðverja hefir til þessa al-
gerlega brugðist vonum þeirra.
Herkænska Fochs hershöfðingja
hefir reynst meiri en Þjóðverja.
Er það nokkur furða þó að menn
stöðvi hver annan á götunni,
takist í hendur og óski hver
öðrum til hamingju? Það er eins
og þegar sólin skín í heiði eftir
langvarandi dimmviðri.
Oss dettur ekki í hug, að nú
só ekkert annað eftir en að
hrósa sigri. A þessari stund er
barist af meiri grimd en nokkrú
sinni áður. Því fer fjarri, að við-
nám Þjóðverja á vígstöðvunum
milli Soissons og Rheims sé nú
að fullu brotið á bak aftur.
Sennilegt er, að Þjóðverjar eigi
enn eftir að koma við þolrifin í
okkur á þeim stöðvum. Yér vit-
um ennfremur, að her Þjóðverja
norðurfrá er enn við líði, öflug-
ur, mannmergur, vel vopnum
búinn og undir góðri stjórn- Það
er óhugsandi að Þjóðverjar reyni
ekki að nota- þennan her til þess,
að rétta við tafiið“.
Erlesd myat.
Kh. v. Bank. Pósth.
SterLpd. 15,03 15,40 15,70
Doll. 3,16 3,30 3,60
Sv. kr. 118,40 116,00 116,00
N. kr. 103,00 103,00
SantDingnrinii
milli Noregs og Bandaríkjanna
(Úr Yerslunartíðindum).
Samningurinn milli Noregs og
Bandaríkjanna var undirskrifað-
ur 80. apríl þ. á. Grildir hann
meðan ófriðurinn .varir, en hon-
um má þó segja upp að ári liðnu
frá samningsdegi og upp frá því
með þriggja mánaða fyrirvara,
Helstu atric i samningsins eru
þessi:
í I. gr. War Trade Board
samþykkir, að Noregur fái það,
sem álitið er að hann þarfnist
af nokkrum tilteknum vörum,
þó því að eins, að hvorki Banda-
ríkin né bandamenn þeirra þurfi
á þeim að halda, og ennfremur
er það skilyrði sett, að vörur
þessar séu eigi fluttar út til neins
þess lands, sem Bandaríkin eiga
í ófriði við. War Trade Board
skal greiða fyrir kaupum á slík-
um vörum og veita útflutnings-
leyfi fyrir þær og enn fremur
greiða fyrir, eftir föngum, að
Noregur fái aðrar nauðsynjavör-
ur til innanlands neytslu.
Stjórnir þeirra ríkja, sem eru
samherjar Bandaríkjanna, hafa
skuldbundið sig til að láta skip,
er flytja vörur til Noregs sam-
kvæmt samningi þessum, komast
leiðar sinnar tafarlaust, en áskilja
sér þó rétt til þess að láta rann-
saka skipin.
I II. gr. er meðal annars á-
kveðið, að norska stjórnin skuli
innan 60 daga frá samningsdegi
láta í té fullkomnar skýrslur um
hve mikið só til í landinu af
vörum þeim, sem upp eru taldar
í samningnum. Einnig skal látin
í té á mánuði hverjum skýrsla
um alían útflutning frá og inn-
flutning til Noregs. War Trade
Board getur sett sem skilyrði
fyrir útflutningsleyfum, að hinir
norsku vöruinnflytjendur setji
tryggingn fyrir því, á hvern hátt
þeir ráðstafl innflutningsvörun-
um.
Vöruinnflutningnum skal hag-
að þannig, að hann komi sem
jafnast niður á alt árið og Nor-
egur hefir heimild til þess að
hafa þriggja mánaða forða af
kinum tilteknu vörum. Öll mat-
væli og fóður, er fengið verður
í Bandarikjunum, skal keypt fyr-
ir milligöngu matvælastjórnarinn-
ar eða með hennar samþykki. Ef
um verður að ræða kaup á korni
eða mjöli annarstaðar, skal not-
uð meðalganga hveitiframkvæmd-
arnefndar bandamanna (Inter-
allied AVheat Executive). Báðar
þessar stofnanir munu gera alt,
sem í þeirra valdi stendur, til að
aðstoða Noreg í matvælakaup-
um.
í III. gr. er úkveðið um vöru-
útflutning frá Noregi. Bygt er
á þvi, að Bandaríkin og banda-
menn þeirra sjá Noregi fyrir hin-
upa mestu nauðsynjavörum og í
notum þess eigi Noregur að láta
bandamenn fá sem allra mest af
vörum þeim, er hann getur af
hendi látið. í þesjiu skyni er út-
flutningur til Miðveldanna samn-
ingsbundinn, þannig að einungis
tiltekið vörumagn má flytja til
þeirra. Helstu ákvæðin í þessu
efni eru:
Milj ónaþj ófurinn.
Eftir Ewald Gerhard Seeliger.
I.
Skrifararnir á skrifstofu bankafirmans
Stockes & Yarkcr í St. Louis höfðu fengið
aukafríkvöld og það logaði að oins á tveim
rafljósum fyrir framn hinn volduga pen-
ingaskáp með sex hurðuin fyrir í miðjum
stærsta salnuin.
Jim Stockes, formaður firmans,og Pétur
Voss, aðalgjaldkeri bankans og bókari,
sátu fyrir framan skápinn og einblindu
á hann. peirvoru fyrir löngu sannfærðir
um, að tvær miljónir dollara, sem áttu að
borgasl Diclc Patton, bómullar-„kóngin-
um“ frá Missouri, daginn eftir, væru alls
«kki í skápnum.
„]?ér eruð þjófur, herra Stockes,“ sagði
Pétur Voss jneð allri þeirri lmgarrósemi,
sem hann hafði lamið sér sem amerískur
Hamborgari og strauk á sér jarpa skegg-
ið, eins vel greitt og burstað. „þér hafið
nú á tveimur árum farið með tvær mil-
jónir í alls konar gróðabrall og þessum
tveim miljónum hafið þér í raun réttri
stolið frá hinu stórheiðarlega.firma Stock -
4 .
es & Yarlcer. pað væri rétt mátulegt handa
yðar, að þér væruð tekin fastur og dreg-
inn fyrir lög og dóm.“
Jim Stockes tók þessil þegjandi og var
mjög vesaldarlegur á svipinn. Hann kann-
aðist við orðabragð Péturs og kipti sér
ekki upp við það, en annars bafði liann
alveg á réttu að standa.
„Hvert cinasta fjárglæfrafyrirtæki, sem
cg hefi varað yður við, hefir farið iit vun
þúfur,“ liéll Pétur áfram, „og nú eru eng-
in önnur úrræði, en að taka á stofnfénu.“
„Nei — það skal aldrei verða,“ svaraði
Stoces og brá við hendinni. „A morgun
geri eg mig gjaldþrota og hinn daginn
kem eg mér einhverstaðar fyrir sem Vika-
dreng — og svo verður alt komið i samt
lag eftir tvö ár.“
„Herra Stockes,“ sagði Pétur Voss mjög
alvarlegur og í hálfum hljóðum. „pér ger-
ið yður ekki gjaldþrota á morgun!“
„Jæja — þá sjáið þér einhver ráð,“
sagði Jim Stockes vantrúaður. „Æ — nei!
Hér duga engin ráð — þau eru engin til!
Bölvaðir koparpappirarnir! Bara eg fengi
frest um fáeina mánuði! þeir hækka aft-
ur í verði — þcir bljóta að hækka — ann-
ars fer allur sá iðnaður fjandans til. En
Dick Patton er nautlieimskur og það er
ómögulegt að troða þessu inn i hausinn á
5
honum. Eg segí yður satt, kæri Yoss, að
það er liti um mig.“
„Fyrst að engin úrræði eru sjáanleg,
þá verðum við blátt áfram að búa þau til,“
sagði Pélur Voss brosandi. „Lítið þér á
þetta hérna! Hvað sjáið þér þarna í skúff-
unni? pað eru fjórir seðlabunkar og fimm
hundruð þúsund-dollara-seðlar j bverjum
eða tvær miljónir alls.“
„Hvert i ljómandi!“ hrópaði Jim Stoc-
kes og ællaði að þrífa til seðlanna. „Hvern-
ig getur það verið ?“
„Ussuss Shertið þér þá ekki Annars
gæli svo farið að þér liélduð að einungis
efsti seðillinn væri ófalsaður og það gæti
lcomi mér illa.“
„Æ!“ slundi Stockes. „Að þér skuluð nvi
„Já, eg er liárviss um það,“ stundi Stoc-
kes upp og ypti öxlum.
„Og þessum tveimur mrljómun stel eg
frá yður í nólt,“ hvislaði Pétur Yoss liróð-
ugur. Eg, sjálfur gjaldkerinn, ætla að lát-
ast vera þjófurinn til þess að firra firma'S
Stockes & Yarker gjaldþrotum.“
vera að þessu núna!“
„pér verðið nefnilcga að vera liárviss
um, að hér í þessum skáp séu i raun og
veru tvær miljónir — þessar tvær miljón-
ir, sem þér ætlið að borga Dick Patton á
morgun,“