Vísir - 17.09.1919, Blaðsíða 2

VÍSIR
bafa fyrirliggjandi:
Lageroliu, Cylinderolin.
Skivindaolin. Dynamoolin.
Tnrbineolin
Vélatvist.
Dampcylinderolin
Elektromotorolín.
Bakaraolin.
Simskeyti
tri trittarttara Viaáa.
Khöfn í gær.
Ósamlyndi í pýskalandi.
Frá Dresden er síinað, af>
INoske hafi í gær ráðist á hlaðið
„Vor\várts“ i opinberri ritdeilu.
J.'vi .Scheideniann hefir í „Vor-
\varts“ furidið að herstjórninni.
Óháðir jafnaðannenn neita
kröftuglega öllum orðrónii uni,
að nýjar breytingar á stjórnar-
farinu standi fyrir dyrum.
írlandsdeilan.
Times krefst þess, að stjórn-
in komi ákveðnara fram i ír-
landsdeilunni.
Sinn-k'einers fiokkui'inn býr
sig undir, að veita sterkari mót-
spyrnu en hingað til.
Suímr-JóUand.
Bendamunn hafa týst ógilda
aila íölusamriinga á opiBberui*
eignum í Suður-Jótlandi.
Vatosránið.
Nefndir þær, sem kosnar vorn
i báfiuni deilduni þingsins. til þess
ab íhugafrunivörp milli])inganeínd-
ar'nnar í fossamálinu. meiri- og
minni hluta. báru sameiginlega
frám tillögu til þingsálykt.unar um
a«'i vtitnsorka í Sogintt yrhi lögiS
undir landifi, og því skoti(~S td dóm-
stólanna. hvort bætifr skyldu
greiddar fyr'r. Yirtist þetta ve'i
ráöiö. því aö meö ]>essu móti vartS
komist hjá frekari deiluni um-eign-
arréttinn á vatni, en þarí mál svo
vaxiif. að ]>a«S er illa falliö til þess
aö verfia úrskurfíaö. af þinginu.
vegna þess. að þaö er algerlegn
lögfræðislegs eölis, og á því ..afi
guös og manna lögum", aö leggja
undir úrskurS dómstólanna. Afi
vísu er í tillögunni rætt urn eign-
arrétt á vatns o r k u. eti.ekki á
vatni, og hefir einn fossanefridar-
maöurinn, jón horláksson. skrifaö
langt mál i Mrghl. um þaö. aö t'l-
lagan kæmi ])ví ekki nærri ágrein-
ingsefni minni- og meiri-hluta
nefndarinnar. vatnsorkan sé ekki
eignarhæfur ..hlutur'' og auk ]>ess
. produkt“ vatnsmagnsins annars
vegar og ltins vegar hallans á far-
veginum, sem vitanl'egá sé eign
landeigenda. Auövitaö er riú li a 1 1-
i n n á farveginum ekki eignarhæf-
ur ..hlutur". og viröist hann því
ekki geta helgaö lande'garidanum
réttinn til vatnsörkunna-r fremur
en farvegurinn. hvernig sem hatin
er. réttinn til vatnsins. h'.n þaö er
nú einmitt ])aÖ, sem máli skiítir,
hver rétinn á til víitnsorkunnar e'öa
afnota hennar. og mátti þ’ví vel
oröa tillöguna ei.ns og gert var.
l ’ar viröist 'ratmar ekki um annaö
aö ræða, en misniun á oröalagi. en
ef um annaö væri aö ræöa. þá átti
einmitt aö oröa liana eins og ýert
var.
Tillagan var til umræöu í n. d.
-í gær og féll ])ar meö miklum at-
kvæöamun.
Meö tillögjuiini greiddu atkvæö-
])essir 9 þingmenn:
Bjarni Jónsson. Björn Kristjáns-
son. Einar Arnórsson, Gísli Sveins-
son. 'jón Jörisson, Magnús (luö-
mundsson, Magnús 1’étursson. >tg.
Stefánsson og horl. Jónsson.
Á mót< vortt io:
Benedikt Sveinsson, Björtí R.
Stefánsson, Finar Arnáson, F.inar
Jónsson. Kákon Kristófersson,
Jöruiidur Brynjólfsson. Matthías
Ólafsson, Pétur Jónsson, Pétur
Ottcsen, Pétur Pórðarson, Sigurö-
ur Sigyrösson. Stefán Stefánsson,
Sveinn Olafsson og Ólafur Briem.
F.n ])aö var ekki ])etta oröalag
tillögunnar, sem tun var dejlt eöa
henni varö aö falli ; heldur ekkí
kom ])aö fram, aö andstæöingar
haniar vteru ])vi andstasöir, aö
■ vatnsorkan í Sogintt yröi lögð und-
ir landiö; Jör. Br. tók þaö fratn
fyrir sitl ley-ti, aö hann gretddi at-
kvæði gegn fill. aöallega vegna
] þess. að hann óttaðist ]>aö. aö.sani-
j þykt. hennar inundi tefja fyrir j)ví.
aö landið gæti hagnýtt sér vatns-
#afl Sogsins, vegna. málaferlanna.
sem út af því hetti að liefja. — Nei.
])aö sem varö tillögunni aö fálli,
var þaö, aö þessi-rrtóó tþ .m: vildit -
ekki skjóta ])ví undif ■ dómstólana.
hvort landiö eöa .einsteklingarriir
ættu afnotarétt vatnsorkunnar
I>eir ])ykjast ]>ess allir fúllvissiiy.
og hyggja ])aö á lögspeki sirini. ;tö
latidiö eigi' cngan slíkan rétt. os
]>eir v i 1 j a e k k i láía clóinstólana
vera aö fjalla neitt tvm það. Þeir
menn, sem inest. háfá-> hlaöraö uin
vatns r á n ; ]>eir hikaekki við jiaö'.
aö ræna landiö þéiirr réfti, sem
þaö kann aö eiga. — l’eir- nninu ■
fremur skoöa sig sem fulltnia eiir-
staklinganna, sem Jiraskaö liafa
með vatnsréttindi'. heldur en þjö'S'-
íélagsins. Peim > firist ]>aÖ viöur-
hlutaminnu. aö láta lándiö greiöa
]>úsundir kfófta, eöá tngi eöa jafir-
vel hundruö ])úsundá-. íyrii- vatns- !
orkuafnot þáu sem það jtarfnast
og kann aö eiga rétt til endur-
gjaldslaust. h'eldur en aö leggja ]
þaö nndir úrskurö dóinstólanna, >
livort ..fossah'rask" eiristakliiig-
anna, sem hér lieflr þróást undáti-
farin ár. á nokkum rétt á sér.
Önnur tillága, um lielgun ái f
vátiiSorkuréftiiiduni lándsiris í p.f—
réttum, var samþvkt: meö í'5 gegtr ;
/. Frumvarp um vatnsorkusér-
leyfi er milTi' i. og 2. urmiæöu:.. en;
óvíst um fhrlog þess,.
W 'nte i m ■
Bejarfréttir.
Veðrtð í dag.
Hikif hér i mtwgttn 6.2 st.. ísa-
firði 5,6, Akttreyri 3,5, Grímsstöö-
uin ©;0, Seyöisfiröi 5,5 og Vest-
ínaanaeyjiim 6 st.
Rosaveður
liafa veiriö hér undanfarná tvo
d'aga. og hefii- snjóað i Skarðsheiði
Dáharfregn.
Lattgardaginn 13. |>. 111. ar.da'Öist
á Lándakotsspitala ekkjan Mar-
grét Guömundsdóttir. systir Guð-
. miindar (ittöihundssonar frá Vega<
mótum.
„Kóra“
fór í morgtm kl. 11, vestur og
noröur 11111 land. Meöal farþega
var Benedikt kaupm. Pórarirtsson
I frá ísafiröi, sem nú ætlar aö flytj-
] ast til Húsavíkur.
j ,,Skjöldur“
I fór til Bofgarness í.morgun kl.
ó, meö j)(íst.
t
Tvö seglskip
komu hingaö í gær. ,,Anc‘‘ meri
þýskt salt, og ,,Marie“ meö spán-
arsalt. Maria ætlaöi til Ifyrar-
bakká, en kom hirigaö vegua stór-
viöris.
4, enskir botnvörpungar
Teituðn liingaö undan ve'öri í gær.
Finn var meö hrotna vindu.
!OlR0 5 06 JOgr.
\JIUO ke„tl
verilun
Ingvars Pálssonar
Herbergi <
ásamt húsgögnum, vantat angaji,
einhleypan mann 1. okt, TllboS
, maerkt „Kinhleypur11 3endist
afgreiðslu Vísia. s
Fólk
aem viU selja notaðan .klæffaað
getur komið houum. til.
Ot Rydelsborg Laugaveg S, ó-
makslaun 10°/0 (tíu ppósent.)
Náttúrugripasafnið ,
hefit; nýskeö feiigiörujjög stóran
krabha (cancer ptígTtrusJ;,. sem
veiddist í Noröursjafiritni. Sagt er,
að hann hafi bitiö sundar kúst-
skaft. þegar hann Wom upp t skip-
iö. og rná af þvi marka spærö hans.
Hann verður til sýriis á Náttúru-
gt ipasafninu næsikf, simrmdag.
Knattspyrnan.
í gærkvöldi keptu; Valur og
Fram. Vann Valui (neö 2:0. 1
kvöld k-1. /l/4 áeppa.K. R. og VUc-
ingur.
Aukablað
fylgir þe.ssii- bla.öi VTísis.
Garðrækt.
Sjaldan liefir veriö -jafn stö'-
sprottiö í matjhrtagörðum sem- 1
stunar. Uppsfcera veröur ekki í
meöallagi. neijia þar setn allra hest
er sj)rottiö.
Frá ísafirðt
var símað í gær, að síbivciðt
væri' nú aíveg hætt þar. HTm 40-
þús. tunnur munu vera ktnmna1'
]>áir á land.
Skifting Þrakiu.
Friöarráöstefnan hefir nýleS3
tckiö ákvöröun uin, hvern'F
Prakíu skuli skift, og þar <"c^
um forlög Konstantinopel. -—
Austur-Þrakíii .veröur syösti þriðj'
ngttrinn lagönr undir Konstao
tinopcl, sem veröur sjált’stæö bo<F’
en aö .öörti leyti veröur ,-vustriý
prakía lögti tindir Grikkland og
Búlgarar þar hvergi aðgarig' 'cl r
hafinti. —■ Af Vestur-Prakíu f‘l
Pii
Grikkif einn fjóröahlntann.
]>rír fjóröuhlutarnir eiga aö my11 ‘
sjálfstætt riki undir vernd 1)joíSíl
handalagsips, 1