Alþýðublaðið - 11.05.1928, Blaðsíða 2

/
ALÞÝÐUBEAÐIÐ
*ALÞÝÐDBLAÐIÐ
j kemur út á hverjum virkum degi.
i Afgreiðsla í Alpýðuhúsinu við
i Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árd.
í til kl. 7 síðd.
< Skrífgtofa á sama staö opin kl.
91/! —IOVí árd. og kl. 8-9 siðd.
j Simar: 988 (afgreiðslan) og 2394
J (skrifstofan).
; Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,50 á
í mánuði. Auglýsingarverðkr.0,15
; hver mm. eindálka.
I Prentsmiðja: Alpýðuprentsmiðjan
; (i sama húsi, simi 1294).
i
Einbasalaá^steinolf o.
Ræða Haralds Guðmunds-
sonar á alþingi.
Þá kem ég að Shellfélaginu.;
Undirfélag þess, Anglo Saxon Pe-
troleum Co., sótti um leyfi til.
að mega byggja tanka við Skerja-
fjörð 16. marz '21 og fékk leyfið'
strax viku síðar. En svo skeður
pað undarlega, að það notar ekki
leyfið. Heldur kaupa 4 inniend-
ir menn iandið og leigja pað síð-
an félaginu, sem svo nú í haust
hefir bygt par hús, bryggju og
geyma, sem rúma um 8000 smá-
lestlr. Þetta iélag er erlent og
má pví ekki frekar en B. P. verzlia
hér með oliuna. Til pess var svo
stofnað olíusölufélag, H.f. Olíu-
salan, með 108 pús. kr. hlutafé.
Tilgangur pess er sá, að selja olíu
fyrir Shellfélagið. Við H.f. 01 íu-
salan er pað að athuga, að hún
hefir rekið olíusölu síðan um ára-
mót án þess að fá verzlunarlieyfi,
að minsta kosti var leyfið ófeng-
ið í febrúárlok. Annars virðist
fyrirkomulagið til pessa hafa ver-
ið hið sama hjá Shell og B. P.
ísienzk féiög hafa plíuna T um-
boðssölu fy.rir pau bæði enn pá.
En það, sem einkenniiegast og
athugaverðast er við' fyrrrkomu-
iag Shellfélagsins, er s'á millilið-
ur, sem það hefir búið tiil, eða
er að búa tH, milli sín og Ölíu-
verzlunarinnar, og mun ég nú
víkja að pví dálítið nánar.
Á bls. 16 í skýrslunni til stjórn-
arráðsins um þessi féilög segir
svo: „Mér var skýrt svo frá af
Hallgrími Tuliniusi stórkaup-
manni, að það hafi þegar verið
sett að skilyrði fyrir pví, að petta
útlenda steinolíufélag setti hér
upp olíugeyma og iegði fé fram
ti.l fyrnefndra mannvirkja, að ís-
ienzkt hlutafélag yrði stofnað,
sem keypti Oiliugeymana og önn-
ur mannvirki hins útlenda félags
hér á landi.“
Með öðrum orðum, Shellféiagið
hefir sett pað sem skilyrði fyrir
pví, að pað legði fram pessar 31/2
—4 mi.Llj. til (mannvirkjanna viö
Skerjafjörðinn og aranars staðar á
íaindinu og til olluverzlunarinnar,
Bð stofnað væri íslenzkt félag,
sem teldist eiga þau. Það er aug-
ijóst, að félaginu hafir ekki pótt
sinn hagur nægilega' trygður
Rafmapslampar og
skálar.
Ég heSi fyrlrliggjandi mikiar birgðir af rafmagns-
Ijésakrónnm, skálum og alls konar rafmagnslömpum.
Athygli skal vakin á pví, að pessir lampar ern
fluttir inn áðnr en verðtollslögin gengn í gildi.
Ný innflnttir lampar, og. larnpar, er síðar kunna
að verða flnttir inn, verða pvi dýrari, og er hér ein-
stakt tækifæri til að kaupa ódýra lampa á meðan
pessar birgðir endast.
Júlfius Bjðrnsson
Austurstræti 12.' Simi 837.
nema það fengi hér sama rétt og
íalenzkt féi:ag, og að pað hefir
pví sett þetta skilyrði. Það er
heldur ekki lengi verið að pví
að verða við þessurn kröfum;
nógir íslendingar bjóðást til áð
uppfyila petta skilyrði, pví að 14.
jan. s. 1. er stofnað hlutafélag,
skrásett í Hafnarfirði, sem nefn-
ist H.f. Shell á Islandi. Hlutafé
pess er talið 500 pús. og fullur
heimingur pess, eða 252 . pús., er
talið inn leyst Félagið hefjr pví
sarna rétt hér á landi og iranlent
væri, enda var sú krafa krafa
ertenda auðfélagsins. Þetta ís-
ilenzka félag á svo að kaupa
tankana við Skerjafjörð og tanka
pá, sem félagið hefir bygt og
byggir út um land, og ennfremur
tankaskipið.
I tilkynningurani til bæjarfóget-
ans í Hafnarfirði segir, að alt
hlutaféð sé innborgað.
S amkvæmt stof n samn ingnum
eru pað peir: Björgúlfur ölafsson
Læknir, Magnús Guðmundsson
hæstarj.máif.maður, Hallgrímur
Benediktsson stórkaupm., Halllgr.
Túliiníus stórkaupmaður og Gísli
J. Johnseu konsúill, sem stofna
félagið. Hinn fyrst nefndi lofar
að leggja fram 244 pús. kr„ en
hinir fjórir siinar 2000 krónumar
hver. Á stofnfundinum hefir firm-
að Anglo Saxon Petroleum Co.
og A. S. Dekenham í London
umboðsmenn tLl staðar. Hafa þau
forgangsrétt tiil að skriifa sig á.
fyrir hinum hiluta hlutafjárins og
lofa að leggja fram samtals kr.
248 þúsund.
Þessii er hinn íslenzki augi
Shellfélagsiins, sem samkvæmt
kröfu pess var gróðursettur hérJ
Verður ekki anncið sagt, en áð
auðfélaginu hafi gengið sæmilega
að fá Aiðsmenn hér.
Þetta féjlag, Shell á Islandi, á
svo að kaupa af erlenda Shell
lallt pess hafurtask hér. Um verð-
mæti eignanna segir svo í skýrsl-
uranii: „Herra Hallgrimur Tulinius
skýrði :mér svo frá, að mannvirki
félagsins hér á landi, par með
talið fyrrnefnt tankaskip, mundu
kosta um 2 miillj. króna og að
féiagið mundi hafa hér á hverj-
um tíma 1—U/2 milljón króna í
olíu og stá]tunnum.“
Þegar svo lögfræðingurinn fer
að rannsaka, hvort alt hlutaféð
muni vera innborgað, eins og seg-
fir í tilkynningunni, pá snýr hann
sér fyrst til Hallgr. Tuliniusar
og fær þær upplýsingar, að féð
'sé í r,aun og veru ekki inraborgaðj
Síðan hittir hann stærsta hlut-
hafann, Björgúlf Ólafsson, sent
góðfúslega gaf pær upplýsingar,
„að hann hefði ekki ininborgað
pað fé enn pá, sem hann ætliaði
að leggja í félagið, og að hann
mundi fá þá peninga, sem hann
Jegði fram, Iánaða hjá Anglo
Saxon Petroleum Co. Hann kvaðst
mundu gefa út. skuldabiréf (til fé-
lagsins og tryggja pví greiðslu
skuldarinnar með veði (sennilega
íandveði) í þeim hlutabréfum,
sem hann fengi. í H.f. Shell á Is-
landi.“
Fé pað, kr. 244 þúis„ sem st-ærsti
hluthafinn telist eiga í íslenzka fé-
laginu, er pví í raun og veru lagt
fram af enska félaginu í viðbót
við þær 288 þús. kr„ sem það
sjálft telst eiga af hlutafénu.
Á öðrum stað segir lögfræð-
ingurinn, að pað sé háttur slíkra
félaga að greiða póknun til stof.n-
enda,. venjuliega í hlutabréfum, og
hann telur seranilegt, að hinir hlut-
hafarnir haifi engan eyri lagt fram
heldur séu 8000 krónurnaT'ómaks-
laun til þeirra, 2000 krónur til
hvers. Hann segist ekki hafa at-
hugað, hvort enska félagið og
Englendingurinn hafi borgað inn
sinn hlut, 'en telur , pað óliklegt,
pvi að sennilega gangi sá hluti
hlutafjárins til greiðslu upp í and-
vlrði stöðvarinnar, sem Shell. á
íslandi ætlar að kaupa af enska
félaginu. Meira.
Íþróttafregsiír.
Utiæfingar byrja í kvölcl kú 8V2
hjá Ármann, og verða pær fram-
vegis á þriðjudögum og föstu-
dögum kl. 8V2 og á sunnudög-
um kl. 10—12 f .h. Sundæfingar
verða á mánudögurn og fimtu-
dögum kl. 8 e. h. — Nýjan leiik
hefir Ármann ákveðið að æfa,
Heitir hann „Waterpoio" (vatns-
knattleikur). Tennisdeild félagsins
byrjar að ,æf asnemmiá í mánuðin-
um. Kennarar verða í stökkum og
hlaupum Reidar Sörensen og í
köstum Ólafur Sveinsson,.
K. R. hefir auglýst knattspyrnu-
æfingar sínar í sumar. Verða pær
háðar alla virka daga, en dagarn-
ir skiftast á flokkana., Kennarí
verður eins og áður Guðmundur
Ölafsson. Útiæfingar í hlaupum,
köstum og stökkum verða á
sunnudögum kl. 10 árd„ priðju-
dögum kl. 8V2 og á föstudögum
kl. 8V2 að kveldi báða dagana.
Kennari í þessum íþróttum verð-
ur ólafur Sveinsson.
ípróttamenn! Sýnið nú áhuga
yk'kar fyrir fagurri líkamsment
og sækið æfingarnar í félögum
ykkar.
vilja' helát hinar góðkunnu enskui
reyktóbaks-tegundir:
! Waverley Mlxtnre, ,
Glasgow -------:—
Capstan ----------
Fást í öllum verzhmum.
Enskar hfifur
afar fjölbreytt úrval
nýkomið.
Veiðarfæraverzlunin
„Geysir“.
Niðursoðnir
ávextir
nýkomnir í stóru úrvali:
Perur, Plónrar,
Aprlcots, Ferskjur,
Jarðarber, Kirsuber,
Ananas, Bl. ávextir.
Verðið er pað langlægsta í bæn^
um frá kr. JL,50 pr. 1 kg. dös,
Varan mælir með sér sjálf.
N Komið og gerið kaupi
HalIdórRJnnnarsson
Aðalstræti 6. Sími 1318.
Sumarkápu-, kjóla-,
dragta- og telpukápu-
efnl.
Éinnig útikjólar nýkomnir
í fjölbreyttu úrvali,
mjög ódýrt.
Sanmastofan í Þinglioltsstr. 1..
Sig. fiuðmundsson.
Rrlend BásMskeytÍ.-
Khöfn, FB., 10. maí.
Ofriðurinn milli Kina og Japan.
Ægilegnr hildarleikur.
Frá London , er símað: Finrm
þúsund japanskir hermenm og að
minsta kosti þrjátíu þúsund af