Vísir - 14.12.1927, Blaðsíða 5

VÍSIR
Ml'Svlkud.ag'inn 14. des. 192}?.
Tiljólanna:
Spil. Holrnblað'sspilin, sem allir vilja lielst.
Kerti. :
Niðursoðnir ávextir.
Fíkjur og annað sælgæti í smápökkum.
ö ^ u Maggi-teningar.
Súkkulaði.
Lakkrís.
og margt fleira — NÝKOMIÐ.
HriS!
> -
>
mk
Nýkomi d:
ný uppskera.
Graeiz-vélar
og varastykkí i þær.
A. Obenhanpt.

Jr tilkynningu frá sendiherra
Dana).
^Kaupn^Jl^nar-blöjðunum verS-
ur tíörætt um íslensku listasýn-
inguna þar Qg flytja á hverjum
nffirgni langar ritgerðir meö
ntýndum af .sýniugunni. Yfirleitt
eru umsagnir allra þeirra blaða,
sétn tilgreind eru, mjög lofsam-
legar. Blaöið „Politiken“ segir, aö
méð tilliti til þess, að þarna sé til
svnis nær því alt; sem jslenskir
ntálarar iþ^fi ^fþastað, sé sýning
þSgsi mjög mikilsverð, þótt nokk-
uö': s'é' h£ih einstæö; sýningin sé
sýnirtg nýtísku listar, því aöra list
sé eigi um aö ræöa á íslandi. Með
einni undantekningu aö eins, til-
heyri hin íslenska málaralist al-
gerlega nútímanum, og kenni þar-
talsverðra áhrifa frá franskri list.
Þaö séu viðfangsefnin sjálf, sem
listamennirnir hafi valið sér, —
hin sérstæöa, stórkostlega og
hrikalega náttúrufegurö íslands,
sem geri íslenska málaralist sér-
kennilega og ókunnuglega i aug-
um Dana. en eigi hitt, að íslensk-
ir málarar bindi bagga stna ann-
arlegum hnútum. Blaðiö nefnir
ir fýrstaii Ásgrím Jónsson, ein-
kenni hans sé.þirta og hátíðablær
sem sé yfir landslagsmyndum
hans. Ásgrímur sé annar mestur
íslénskfa únálara, hinn sé Jón
Stefánsson, og séu þeir jafningj-
ar, er slcipi þar Öndvegi. Málverk
Jóns sé á-hrifámikil 0g fylgi þeirn
kraftur. Blaðinu finst mikið til
úhí - Kjárvák -sem háfi þar mikla
og alhliðá sýningu og nefnir ýms
málvérk éftir hariti og telur hann
vera fjölhæfan og hugmyndaríkan
listamann („en alsidig og fantasi-
l’uld Kunstner“). Hjá Gunnlaugi
Blöndal og Fitini Jónssyni segir
blaðið r-að;;kenni; mest áhrifa ný-
tiskú 'listár, einkutn hafi Gunn-
laugur orðið fyrir áhrifum
Frákká.; - Kristín Jónsdóttir og
Júlíaná ;SrVeihsdóttir skipi vel sæti
sín meðal stéttarbræðra sinna,
karlmánnanná.' Fjörugar og ná-
kvæmar lýsingar komi fram í
ihýifdufn' Kristínar, t. • d. „Útsýn
frá :Akui-éyri“, j,Gullfoss“ og „Sjö
rttenn að dansá*', en liíandi og
jtáttúrlegar mjög séu myndir Júlí-
önu, t. d. „Sntali tneð hund“ o. fl
0 _
Þá nefnir blaðið Guðmund Ein-
arsson, Guðmund heit. Thorsteins
son, Jón Þorleifsson og Sigurð
. Guðmundsson og lofs'amlega. Þór.
B. Þorláksson sé eini ísl. lista-
málarinn, sem tilheyri liðna tím-
anum. Frásögnin endar með þess-
unt orðum: „Margt virðist manni
eí til vill óþroskað og leitandi, og
þess verður vart, að ísl. listamenn
hafa engar innlendar stefnur eöa
ltefð við að styðjast í list sinni, en
þeir eru nú að mynda þær, og ef
þeir geta fyrst „melt“ öll þau
áhrif, sent þeir verða fyrir í utan-
ferðutn þeirra til menningarstöðva
Norðurálfunnar, þá eiga þeir að
því er virðist nær ótæmandi upp
sprettu listrænna nýmyndana, þar
sem er hin dularfulla 0g ósnortna
náttúrutign heimalands þeirra.
„Berlingske Tidende“ fer einn-
ig mjög lofsainlegum orðum um
sýninguna alla í heild og ýmsa
listamenn, sem blaðið getur um,
lýsir þeim málverkum þeirra, sem
því finst mest um vert, þ. á m.
Ásgríniiljónsson, Júlíönu Sveins-
dóttur, Jón Þorleifsson og Krist-
ínu Jónsdóttur. En einna fjölorð-
ast er blaðið um „hina þroskuðu
og „sterku“ list Jóns Stefánsson
ar“. „Föst, sterk, og þrungin
heimþrá, þannig er list þessa mál-
ara, með hinum gljáandi dimmu,
en hreinu litum og örugga formi
.... sambland af einhverju, sem
bæði er í senn, frumlega einfalt
og tignarlega göfugt.“ Þá er farið
mjög vinsamlegum orðum um
Kjarval o. fl.
„Nationaltidende“ byrjar um-
sögn sína um sýninguna með því
að lýsa listiðnaði þeitn, sem einn-
ig er þar til sýnis og lýkur á miklu
lofsorði. Segir blaðið að þar kenní
sérstakrar íslenskrar stefnu í list-
inni, „þar setn íslensk myndlist
verkar ekki ávalt á menn öðruvísi
en öll önnur list, — eru þessir
smíðisgripir, sem bera einkenni
vanafasts heimilisiðnaðar, svo
einkennilega íslenskir, að skyld-
leika (við samskonar hluti) frá
Noregi, Svíþjóð eða Danmörku
gætir sára sjaldan svo nokkuru
nemi.“ Að öðru leyti leitast hlað-
ið við áð svara spurningunni:
Hver sé frumlegastur og íslensk-
astur þessara 12 listamanna, sem
sýna þarna málverk sín. Jón Stef-
ansson sé að vísu alþjóðlegur i
„Teknik", en þó sjáist Islending-
urinn i honum alstaðar, en Guðm.
sál. Thorsteinsson sé þó líklegast
sá sýningarmanna, sem frumleg-
astur sé og ramislenskastur í
anda. Þótt verk hans sé eigi fyrir-
ferðarmikil, gæti þessara áhrifa
þeirra eigi að síður, og fer blað-
iö all-loflegum orðum unt verk
ltans. Um Jón Þorleifsson segir
blaðið að hann sé fastari í formi
og litblær málverka hans bjartur
og hátíðlegur, sem minni á geisla-
brot bergkrystals. Gunnlaugur
Blöndal sé orðinn Parísarbúi í
húð og hár, myndir hans heri þess
vitni, að hann hafi numið í París,
en eigi verði af þeim ráðið hvað
hann hafi kunnað áður en hann
kom til Frakklands. 'Yfirhöfuð
segir hlaðið, að það sé miklu
fremur náttúrufegurð landsins, en
listamennirnir sjálfir, sem veki að-
dáun áhorfendanna, og því verði
allir hrifnir af sýningunni.
„Socialdemokraten“ segir ;
þungamiðja sýningarinnar seu
málverk Jóns Stefánssonar, sem
þrátt fyrir dvöl sína í Danmörku,
sé ósvikinn íslendingur í list sinni,
og sé hann í fremstu röð íslenskra
og danskra rnálara. Ásgrímur
Jónsson sé gagnólíkur Jóni, skáld-
leg hjartsýni sé aðaleinkenni Ás-
gríms, en hann leggist sjaldan
eins djúpt og Jón Stefánsson. „So-
cialdemokraten“ ber yfirleitt lof
á listaniennina, sérstaklega Guðm.
sál. Thorsteinsson, sem blaðið
l'ullyrðir að hefði orðið dýrlegur
listamaður ef honum hefði enst
aldur. Kjarval finnur litt náð fyr
ir augum blaðsins og Gunnlaug
Blöndal telur það eigi hafa grætt
á dvöl sinni í Frakklandi, og sé
því eins og utan gátta á sýning-
unni, og svipað sé um Finn Jóns-
son að segja, þótt ntinna tjón hafi
hann beðið af Norðurálfumenn-
ingunni. En sýningin sem heild
hafi tekist mjög vel og lofsam-
lega.
Hveiti.
Margar tegundir af hinu alkunna Vernon-hveiti fengum við
með e.s. Goðafossi og seljum það til kaupmanna og kaupfé-
laga með sama verði og var áður en núverandi verðhækkun
kom.
Þórður Sveinsson & Co.
Besta Cigarettan i 20 stk. pökknm.
sem kostar 1 krönn er
Commander,
Westminster, Virginii,
cigarettur.
$3T Fást i ðllnm verslunnm.
lega dórna í Danmörku, lítur út
fyrir að víða annars staðar erlend-
is langi menn til að komast í
kynni við íslenska list og hafa
sýningarnefndinni borist fyrir-
spurnir úr ýmsum áttum þar að
iútandi.
Á laugardaginn var sýningin
að eins opin fyrir gesti, sem boðn-
ir höfðu verið þangað, en á
sunnunaginn var aðsókn mikil að
sýningunni. Þá unr kvöldið var
samkomá haldin í sýningarsölun-
um og var þangað boðið um 400
manns. Matthías Þórðarson þjóð-
minjavörður hélt þar fyrirlestur
um íslenska list, og var gerðttr að
hinn besti rómur, en Haraldur
Sigurðsson og frú hans skemtu
gestum með söng og hljóðfæra-
slætti af þeirri snild, sem þeim er
lagin. Að lokum var sunginn þjóð-
söngur Islendinga og hlýddu
menn á liann standandi. Á sunnu-
cíaginn seldust þrjú vatnslitamál-
verk eftir Ásgrírn Jónsson og
teiknimyncl ein lítil eftir Kjarval.
Aður hafa selst ntyndir eftir Jón
Stefánsson, Kristínu Jónsdóttur
og Júlíönu Sveinsdóttur. — Þegar
konungur vor opnaði sýninguna,
hauð hann að lána þangað hásæti
það hið útskorna, er íslendingar
gáfu Friðriki konungi VIII. er
hann heimsótti Island, og var boð-
i'ð þakksamlega þegið af sýning-
arnefndinni og sendi konungur
það á sýninguna samdægurs.
Þégar sýningunni er lokið
Khöfn fara sýningarmunirnir til
Nordisch Gesellschaft í Lúbeck
og verða sýndir þar. Og þar sem
sýningin hefir hlotið svo lofsam-
Dropar.
11.
Jólahók þessi er fögrum mynd-
unt prýdd.
Fyrsta Ijóð bókarinnar er eftir
Herdísi Andrésdóttur. Þaitnig eru
tyrstu ljóðlínurnar:
„Er stormar æða óðir,
og úti kveina strá,
við andans aringlóðir
er yl og ljós að fá.“
Þá er kvæði eftir Ólínu And-
résdóttur. Nefnir hún það Krist.
Næst er saga nteð mynd. Heitir
sagan: „Fyrstu jólin mín.“ Ólína
ritar söguna. Iiún segir sögur vel
Málið er gott.
Mynd er i bókinni af Strandar-
kirkju. Erindi fylgir myndinni.
Hefir Ólína kveðið það. Þetta er
seinni hluti þess:
— — „Grói sandar gráir,
grænni töðu vænni.
Hundraðfaldist heitin.
Haldist það um aldir.“
Herdís segir sögu kirkjunnar í
ljóði. Ennfremur kveður hún
kvæði, sem hún kallar: „Á efri
árum“.
„tlví skal kveina og gráta?
Hvað er vert að syrgja?
H j á 1 p i n heitir sögubrot. Er
það eftir Ólöfu frá Hlöðum.
Kvæöi er einnig eftir hana í rit-
inu.
„Ein í skugga“ heitir saga eftir
Kristínu Sigfúsdóttur.
— „Hvað ertu að hugsa, litla
lóa? Mig langar til að vita, hvaö
bærist í sál þinni nú. Áttir þú
ekki hreiður hérna í einh.verjum
mónum? Manstu þegar þú varst
að reyta brjóstið, svo að ylinn
legði hetur á litlu eggin þín?
Ertu að hugsa um það, þegar elsk-
hugi þinn söng fyrir þig, meðan
þú sast á eggjunum?“ —
„Draumur vetrarrjúpunnar“ cr
kvæði eftir Ólínu.
„Söngur starfsins“ heitir kvæði
eítir Huldu.
„Með gullin þín fyrstu eg bros-
andi beið
og bar þig í sólskinið út.“
„Eintal Unu gömlu“ er kvæði.
Halla Loftsdóttir kveður það.
„Þögul hef eg hljótt og lengi
barmað þenna sálaryl.
Vonin mín var demant dýrri,
en dó um leið og hún var til.
Þögnin helg og höfug tárin
hana lögðu í grafreit sinn.
Þá á blíðum bænarörmum
Lar mig sorg í himininn.“
Er þá komið að stökum Erlu.
* (Niðurl.)
Hallgrímur Jónsson.
Utan af landi.
FB. 12. des.
Á Akraaesi
er nú unnið að því, að koma upp
tveimur olíugeymum fyrir Skelfé-
lagið. Annast vélsmiðjan Héðinn
um verkið. Tekur annar geymirinn
100 tonn og er 17 ensk fet í þver-
rnál og 19 á hæð. Hinn tekur 150
vtonn, og er 19 fet í þvermál og
22 á hæð. Undirstaða geymanna
er steypt á klöpp, og er 10 X 20
metrar. Sennilegt er, að geymarn-
ir verði komnir upp í janúarmán-
uði.
í Vestmannaeyjum
er nú unnið að því að koma upp
tveimur olíugeymum fyrir Skelfé-
lagið. Tekur annar 100 tonn, og
er 17 X 19 ensk fet, þvermál og
hæð, en hinn tekur 200 tonn, og
er 20 X 25 ensk fet. — Hf. Ham-
at annast uppsetningu þessara
geyma.