Vísir - 11.11.1928, Blaðsíða 5
VlSIE
Píaiió og Flýgel
af aííra vönduðastu gerð hefi eg til sölu og panta fyrir þá,
er þess óska. Til sýnis eru vottorð um gæði þessara hljóðfæra frá þeim
snillingunum: F. LISZT, MAX REGER, RICHARD STRAUSS, RIC-
HARD WAGÍTER, o. fl.
Þeir, sem vilja vera vissir um að fá áreiðanlega góð hljóðfæri, og
xyrir t verð, miðað við gæðin, geta ábyggilega fengið þau hjá mér.
Virðingarfyllst
ÍSÓLFUR PÁLSSON.
Hðfaðskáldið danska
og hiö mikla upphaf.
i.
Danska skáldið Jolis. V.
Jensen mun óhætt að telja einn
af allra pennafærustu mönnum
sem nú eru uppi, og hefir mér
þótt gaman áð sjá hversu mik-
inn álauga svo liðgóður maður
hefir fengið á liffræði. Er eg
Jensen sérstaklega þakklátur
fyrir hin ágætu eftirmæli sem
liann skrifaði eftir vin minn og
kennara Herluf Winge. Hefir
skáldið og notið mikillar
fræðslu af Winge, sem var einn
af ágætustu visindamönnum
Dana,ogátti,ef til vill.ekkineinn
sinn liká á þvi sviði dýrafræð-
innar, sem hann lagði sérstak-
lega stund á. í hinum fróðlegu
dálkum „Lögréttu“ „tlm viða
veröld“, 10. okt. si., segir V. p.
G. nokkuð af bók, sem Jensen
hafi í smiðum, og kemur þar í
ljós, að hinn danski ritsnilling-
ur er farinn að hafa áhuga á
lífinu á öðrum stjörnum. Fer
sú hreyfing nú vaxandi, og sið-
an eg gat um bók Young-
husbands, hins enska lierfor-
ingja og landfræðings, Life in
the stars, hefi eg séð þess getið,
að dr. Barnes biskup í Birming-
ham, hefir einnig látið í ljós
áhuga á því máli, og er slíkt
vissulega eftirtektarvert tákn
tímanna, þvi að menn vænta
alls annai’s fremur af biskup-
um, jafnvel þó að mjög merkir
séu, en framfaraliugsana i lif-
fræði, enda var það einmitt
kristin kirkja, sem bældi niður
þenna vísi til vitneskju um lif-
ið á sjörnunum, sem til var frá
fornöld. En nú er það sem þvi
máli skal komið á sigurbraut.
Mjög þykir mér það virðing-
arvert að Johs. V. Jensen gerir
þó ráð fyrir að lifgeislan milli
hnatta geti átt sjer stað. En þar
sem hann talar um hina fyrstu
lifandi frumu sem nálarauga er
ekki verði komist i gegnum, eða
m. ö. o., að þar sé um gátu að
ræða, sem sé með öllu óviðráð-
anleg, þá er það ekki rjett. Hinn
magnandi kraftur sem leitar út
x æsar ófullkomleikans, byggir
sér undirstöðu, eða lxleður und-
ir sig, þannig að hann geti ávalt
komið fram á fullkomnari liált.
(Sjá ritgerðina „Hið mikla
samband“ í Nýal). Hann bygg-
ir upp ódeili (atom) og raðai’
þeim í samagnir (molecule) og
þegar samögnin er orðin nógu
samsett, þá getur þyrping af
slíkum tekið við lífhleðslunni,
og hin fyrsta lifandi fruma,
fyrstlingur lífsins, kemur þá
fram á þeim hnetti.
n.
V. p. G. hefir þgð eftip Jolxs. V.
jfanyKÐ, að lifið sé i.ðrofin heild“.
og er slíkt oft sagt, en það er
mjög rangt. það er einmitt það
sem að er hjá oss lxér á útskækl-
um tilverunnar, að lífið er ekki
heild. Og af þvi hlýst alt hið
illa. En lífið á að verða heild.
því lengra sem lífið er komið á
einhverri stjörnu, þvi fremur
iniðar alt til að koma á þessari
lífheild eða lifsambandi. Öll
vinna, öll skemtun, miðar að
því.
Og nú er hér á jöi’ðu að byrja
að rofa til í þessum efnurn,
enda ekki seinna vænna, því að
svo má lxeita, að mannkyn jarð-
ar vorrar sé á barrni glötunar-
innar og ætti slcamt eftir, ef
ekki yrðu bjargráð fundin. En
svo er þó nú farið að horfa, að
óhætt er að segja það fyrir, að
það mun takast. Mun mega
segja að sú björgunarstarfsemi
sé vel hafin, þegar farið verð-
ur að reisa stöðvar til sam-
bands við lifið á öðrum stjörn-
unx, og ættu íslendingar að
verða þar foi’gönguþjóð, eins og
eg hefi minst á i annari grein.
III.
Mikið er nú talað um frið með
öllum þjóðunx, og bræðralag.
En það er ekki nóg. „Bræðr
munu berjask“. Menn verða að
vita, að það getur komist á
nokkurslconar líftaug allra
manna á milli, og vinna að þvi
að það verði. pegar það er orð-
ið, mun enginn hrapa niður í
þær gjár sem lieita kvöl og ör-
vænting, og lifið hæltir að vera
á Helvegi. þess konar líftaug
hefir komist á stundum og þó á
ófullkominn hátt; en þó að
menn fái fréttir af slíku, þá trúa
sumir ekki, en aðrir telja krafta-
verk og yfirnáttúrlegt. Af þessu
tagi eru hin ótrúlegu tíðindi,
sem sögð eru frá Theresu Neu-
mann í Konnersreuth. Mánuð-
um saman hefir hún hvorki
bragðað þurt né vott. Húú er,
að lcveldi föstudags lilcust því
sem lxún væri liðið lik, að þvi er
góðar lieimildir segja, og hefir
blætt til muna iu- augum og
sárunx. En næsta dag er liún
hin hressasta, rjóð í kinnum og
liefir þyngst, ef eg nxan rétt, uixi
7 pund. Margir eru til vitnis um
þetta, og hættir það að vera dul-
arfult þegar menn vita að sam-
band gelur komist á eða líftaug,
þannig að einxx líkami fái þátt
í ástandi annars. Theresa hefir
tekið þátt í dauðastriði stúlku
sem var í öðru liúsi og alllangt
burtu, og svipað er sagt af öðru
fóllci sanxs konar. En ef nógu
íxiargir hefðu verið um slíka
þátttöku, þá hefði ekkert dauða-
strið oi’ðið. Að því er nxjer lief-
ir virst, þá er nokkur líkaxnleg
þátttaka i stríði deyjandi nxanna,
ekki mjög óalgeng, en þetta er
á svo lágu stigi, að það kemur
eþki að gagni. Mun á þessu
verða rnxkil og skjót breyting i
rétta átt, þegar.betra samband
verður fengið við fullkomnari
lífverur á öðrum stjörnum.
9. nóv.
Helgi Pjeturss.
jxeir bræður, Bjarni og Krist-
inn Péturssynir, liafa hrundið af
stað einu afarþörfu iðjufyrir-
tæki, með þvi að stofna með-
alalýsistunnuverksmiðju sína.
pörfinni fyrir auknum innlend-
unx iðnaði þarf varla að lýsa,
enda þótt eg vilji ekki láta hjá
líða að gera það nxeð örfáum
oi’ðum.
pörfin er öllum ljós af þvi, að
útgerðin muix nota nú um 30
þúsund tunnur á ári, og mun
láta nærri, að út úr landinu fari
árlega upp undir hálfa xxxiljón
króna. „Drjúgur er heima
fenginn baggi,“ segir máltækið,
og svo er unx þetta. Dugnaðar
og framfaramaðurinn Pétur
heitinn Jónsson faðir þeirra
bræðra gerði sér blikksmiðju
1906—07, þar senx nú er Ás-
garður, smjörlíkisgerðin, og rali
hann liana ásaixxt þeinx sonum
sinum, jxar til lxann féll i val-
inn. Öllunx Reykvíkingum var
hann að svo góðu kunnur, að eg
læt þetta nægja um hans starf-
semi á ýmsum sviðum. J?á
reistu þeir bi’æður sér 1910—11
stóra blikksmiðju, rétt ofan við'
Slippinn, og liafa unnið þar öll
þessi ár, þar til nú i sumar, að
þeir bygðu sér stóra viðbygg-
ingu til að hafa til afnota fyrir
blikklunnugerðina og vinna þar
íxú eingöixgu við hana 7—8
íxxenn og verður fjölgað eftír
þörfum, þvi að nóg er húsrúm
og gott fyrir nxjög íxiarga menn,
ef á þarf að lialda, i liinu nýja
liúsi. — Stórhýsi hafa þeir keypt
sér við Tryggvagötu, sem íxoí-
ast ixú fyrir alls konar vélar til-
lieyrandi trétunnugerðinni. í
hálfu húsinu nyrðra standa 8
vélar, reknar nxeð rafoi’ku, hinxx
helmingui’inn af húsinu notast
fyrir efnivið og tunnugeynxslu.
Við áðui’nefndar vélar vinna nú
5 nxenn, en verður fjölgað eftir
þörfunx. Uppi á lofti er vinnu-
stofa fyrir 5 nxenn, sem ein-
göngu vimxa að sanxsetixingu
á trétunnum, sem eru látnar
utan um blikktunnurnar, til að
vei’ja þær skeixxdum, því að þær
eru auðvitað úr þunnu blikki,
en dýr vara meðalalýsið, svo að
nauðsyn er á góðuixx unxbúðum .
þeir bræður ætla að endui’-
bæta vélarnar eftir hendinni og
fá sér fleiri af nýjustu gerðum
til jxess að allar tunnunxar geti
fjdlilega svarað til þess besta,
senx nú er til í þeirri grein.
Alt blikk er frá enskri verk-
smiðju, senx hefir mesla sölu
á blikki til Noregs og er af,
Norðmönnum viðurkend fyrir
vöruvöndun. Umsögn Norð-
maxxna á þvi sviði er mikils
virði, þar seixi þeir eru sú þjóð-
in i allri veröldinni, sem hefir
mesta og besta reynslu í meðala-
lýsisgerð, Nýfundnaland geixgur
þeinx næst. Og nxér er sagt, að
íslenskir lýsisframleíðenduif ætli
Sunnúd. 11. nóv. 1938.
Margar endurbætur.
Lægra verð.
I CHEVROLETá
Chevrolet vörubifreiðar eru enn á ný mikið endur-
bættar. Sérstaldega má nefna:
Hömlur (bremsur) á öllum hjólum.
Fimm gír, 4 áfram og 1 aftur á bak.
Stex’kari gírkassi með öxlum er renna i legum í stað
„busninga“.
Sterkari framöxull.
Sterkari stýrisumbúnaður.
Stýrisboltar í kúlulegunx.
Sterkari hjöruliður.
Framfjaðrir með blöðum sem vinna á nxóti hristingi
og höggum, á vondúm vegum.
Hlif framan á grindimxi til að verja vatnskassa og
bretti skemdum við árekstur.
Burðarmagn 1500 kíló (1866 kiló á grind).
General Motors smíðar nú um helming allra bifreiða
sem framleiddar eru í veröldinni, og þess vegna hefir
tekist að endurbæta bifreiðarnar og lækka verðið.
Chevrolet vörubifreiðar kosta kr. 2970,00 hér á staðn-
um.
Yerð á varahlutum lækkað xnjög mikið.
Chevrolet fæst nú með GMAC hagkvæmu borgunar-
skilmálum eins og aðrar General Motors bifreiðar.
Jóli. Ólafsson & Co.
Reykjavík.
Umboðsmenn General Motors bifreiða á íslandi.
líka að fara að tylla sér á skör-
ina. Betra er seint en aldrei.
Alt efni í trétunnurnar er
xxxjög gott að sjá, og blikktunn-
ui-nar eru áður þektar og standa
fyllilega á sporði því, sem eg
lxefi séð á ei’leixum verkstofum.
Óskandi væri að allir innlendir
lýsisfranxleiðendur vildu nota
sér liina nýju blikktunnuverk-
smiðju, og sýndu þar nxeð, að
þeir vilja hlynna að innlendmxx
iðnaði, því að nógir eru byrjun-
arerfiðleikarnir sanxt, og létu
öll sín viðskifti lenda lxjá þeim
bræðrum að svo miklu leyti,
sem þéir gætu fullnægt eftir-
spurninni, ef þær reynast ekki
dýrari en erlendar, seixi mun
ekki verða. Maður verður að
telja sjálfsagt, að peningastofn-
anir landsins fylgist með í öll-
um slíkunx þjóðþrifaxxxáluin sein
þessu, og bjóði sína aðstoð, þó í
litlum stíl væri. J?eir bræður
eiga allra þökk fyrir framtak
sitt og dugnað á þessu sviði, og
væri óskandi að upp rísi inn-
lendur iðnaður í sem flestunx
greinum, þvi að nóg eru verk-
efnin, en vantar framtakið.
R. S.
Ur og
klukkur
af bestu tegund,
fást nieð afslætti.
Notið tækifærið
fyrir ferminguna.
gullsmiður
Laugaveg 8.
Veödeildarbrjef
Bankavaxtabrjef (veðdeildar- {
brjef) 7. fiokks veðdeiídsi
Landsbankans fást keypt í |
Landsbankanum og útbúum
hans.
Vextir af bankavaxtabrjefum
þeasa ftokks sru 5*/0, er greið
ast t tvwmu lagi, 2. janúar og
1. jölf ár hvert.
Sðluverð brjefanna er 89 !
krówir lýrir 100 króna brjef
að nafnverBI.
Brjafín hljófla á 100 kr.,
500 kr., 1000 kr. og 5000 kr.
Landsbanki Íslands
V---, ............ ,