Vísir - 09.01.1934, Side 2

VlSIR
))MamaMiÆ
Sími 1-2-3-4.
Bændur og' búendur!
Notið
joðbætiefni
ERUM
BIRGIR AF:
Umbúðapappír.
Pappírspokum.
Gúmmíböndum
Elinja-garni.
Bindigarni.
Seglgarni.
Saumgarni.
Skógarni.
handa húsdýrum yðar. Fæst í
5 kg. pokum með fyrirsögn um
notkun.
Páll HallbjOrns.
Laugavegi 55.
Sími: 3448.
Vitnisburður Tr. Þ.
Símskeyti
—o—•
París, 8. jan.
United Press. — FB.
Frakkneska hneykslismálið.
Stavisky íramdi sjálfsmorfi á
gistihúsi x Chamliery, þegar lög-
reglan var aS brjótast inn í her-
hergi hans.
Þegar ríkisstjórnin fregnaöi, aS
Stavisky hefði framiS sjálfsmorS
breytti hún fyrri ákvörSun og til-
kynti, aS hún myndi ekki beiðast
lausnar. Ennfremur var sanxþykt
á ráðxxnejdisfundi aö gera ráSstaf-
anir til þess aS korna í veg fyrir,
aíS hneyksli slík sem þessi gæti
komiS fyrir aftur.
Seinustu fregnir: Stavisky beiö
ekki bana þegar af skotsárihu, en
honum er ekki líf hugaS. Hann
framdi sjálfsmorðstilraunina í
Chamonix, en ekki i Chamben'.
/
Chamonix, 9. jan.
United Press. —• FB.
Stavisky látinn.
Stavisky lést kl. 3.50 f. h.
>
• París, 9. jan.
Uuitcd Press. —• FB.
Dalimer hefir beðist lausnar.
Dalimer nýiendumálaráðherra
hefir beSist lausnar.
Vínarborg, 9. jan.
Unitcd Press. — FB.
Hermdarverk nazista í Austurríki.
Á ráöuneytisfundi í gær var
ákveSi'ð aS grípa til öflugra og
viötækra ráSstafana til þess að
koma í veg fyrir hermdarverk af
hálfu nazista, en þeir hafa unniö
aS þvf af kappi síöan um áramótin
aS koma á ógnaröld í landinu'. M.
a. ér taliS, að þeir séu valdir að
140 sprengingum, sem tjón hefir
orðið af, meira og minna. Iieim-
wehrliSiS og varalögreglan gegna
nú störfum að staðaldri með hinu
fasta lögregluliöi.
i
Washington, 9. jan.
United Press. — FB.
.. Bandaríkjamenn áforma mikil
gulikaup af Rússum.
Samkvæmt áreiðanlegum heixn-
ildum vinna trúnaðarmenn og ráð-
gjafar Roosevelts að áætlun um
að Bandaríkin kaupi af Rússum
meirihluta árlegrar gullframleiðslu
þeirra, í staSinn fyrir baðmull,
flesk, stórgripi, flutningatæki og
hverskonar vélar, svo og margt
fleira, sem Rússar þurfa á aS
halda. ViSskifti þessi eiga fram að
fara undir stjóm stofnunar, sem
rikisstjórnin hefir umsjá meö.
Þegar lijúin deila, kemur
margt í ljós. — Venjulega eru
hjúa-deilurnar lieldur óskemti-
legar, en stundum geta þær orð-
ið til upplýsingar og fróðleiks.
Og svo er um deilur þeirra
Tryggva Þórhallssonar og Jón-
asar frá Hriflu.
Menn hafa lengi furðað sig á
þolinmæði og langlundargeði
Tr. Þ. — Og líklega hefir engum
manni á íslandi verið vorkent
meira en honmn. Það varð lilut-
skifti Tr. Þ., að iáta J. J. segja
sér fyrir verkum árum saman.
Tr. Þ. var eins og barn í vargs-
klóm og hafði ekki þrek til að
rífa sig lausan.
En þar kom þó að lokum, að
syndamæUr Jónasar var orðinn
svo „skekinn og fleytifullur“,
að jafuvel Tr. Þ. setti í sig kjark
og' sleit sig lausan úr böðuls-
fanginu.
Og nú eni þessir menn byrj-
aðir að „gera upp reikningana“.
Þjrkir bersýnilegt, að reiknings-
skilin verði Jónasi nokkuð ó-
hæg, og líklegast, að Tr, Þ.
standi bráðlega yfir pólitískum
moldum hans.
Hinir „ánægðu“, þeir J. J. og
Eysteinn Jónsson, höfðu rubb-
að upp „tvennum þrettán“
Tíma-dálkum og áttu langlok-
ur þessar alveg að gera út af við
Tr. Þ. — Var haft eftir piltunx
þessum, hinu „ánægða“ spyrðu-
handi, að jicir tæki nærri sér,
að fletla svona ofan af aum-
ingja Tryggva, en gera yrði
stundum fleira en golt þætti,
og syndir Tr. Þ. væri svo stör-
kostlegar, að mikil refsing yrði
fyrir að koma, en reyna mundu
þeir þó, að hlífa, bersyndugum
aumingjanum. Var á Jónasi að
heyra, að hann hefði liirt
Tryggva upp af götu sinni og
bjargað houuni, jafnvel oftar en
einu sinni. Dugði þá ekki æfin-
lega islenskan, er J. J. var í
þessum björgunar-snúningum,
lieldur varð iiann að gripa til
frönskunnar, er mest lá við. —
Tr. Þ. hefir nú slitið sig laus-
an úr klóm Jónasar, eins og
áður var sagt, pg er svo að sjá,
sem hann kannist ekki meira
en svo við velgerninga • Jónasar
sér til handa. Hefir liann nú
færst það i fang, að svara
„tvennum þrettán dálkum“
þeiiTa „ánægðu", Jónasar og
Eysteins, og má ekki á lionum
sjá, að hann taki nærri sér hróp
og bannfæring þeirra kumpána.
„Framsókn“, blað Tr. Þ.,
kom út síðastliðinn laugardag,
og svarar hann þar langloku og
liarmagráti J. J. —- Verður
ekki uin það deill, að svarið er
hið skörulegasla. Er og auðsætt,
að nú er fremur sókn en vörn
af hálfu Tr. Þ. —
Grein sína nefnir Tr. Þ. „O-
heilindi“ og kveðst hann gera
það vegna þess, að liann „hafi
aldrei lesið blaðagrein í íslensku
blaði, þar sem skinið hefir í
annað eins liyldýpi ólieilinda,
eins og i þessari grein J. J.“ —
Grein Tr. Þ. er óneitanlega
merkilegl „plagg“, ekki síst
sakir þeirrar ömurlegu myndar
af J. J., sem jxar er brugðið á
loft. — Þarna talar gamall sam-
verkamaður J. J. — maður,
sem þrátt fyrir alt, vill fara ýel
með hann og aun honum alis
hins besta. Tr. Þ. er enginn níð-
höggur að eðhsfari, og því þarf
enginn að ímynda sér, að hann
geri lilut Jónasar verri, en efui
standa til. Hitt mun heldur, að
hann geti ekki fengið sig til, að
ganga svo nærri Jónasi, sem
verðugt væri og raunar alveg
nauðsynlegt.
Grein Tr. Þ. verður ekki rak-
in hér og ekki getið að sinni
nema örfárra atriða.
Jónas hafði talið sér trú um,
að hann væri að segja „brot úr
sögu Framsóknarflokksins“, t
þrettán dálka greininni í „Tím-
anum“.
Um þann söguvisdóm J. J. fer
Tr. Þ. svo felduin orðum:
„Þessi saga, sem hann segir.
er samfeld keðja sjálfsblekk-
inga. Hvert einasta atriði sögu
hans — nálega undantekningar-
laust — snýst um persónu J. J.
Ekkert gerist i Framsóknar-
flokknum utan við persónu J.
J. Altaf snýst alt um hann. Alt
sést frá þröngu sjónarmiði J.
J. Inn i hvert einasta söguatriði
er smeygt persónulegum atrið-
um frá J. J., tilfinningum hans,
eigi valdalitlum, gagnvart vin-
um og óvinum. *
.Það er ekld sársaukalaust að
segja þetta, en það verður að
gerast, og. ]>að er blákaldur
sannleikurinn.“
„Sjötíu og ein ósannindi“ er
fyrirsögnin á einum kafla grein-
ar Tr. Þ. Haun segist hafa farið
nákvæmlega yfir „sögubrot“
Jónasar og rekist á „71 — sjö-
tiu og eitt — atriði,þar sem sagt
er ósatt eða fárið rangt með.“
-— Og liann spyr: „Mundi það
vera góður málstaður, sem beit-
ir slíkum vopnaburði?“
„Átakanlegast er að lesa um
„góðverkin“, sem J. J. lelur, að
hann liafi unnið fyrir mig,“
segir Tr. Þ. „Tvisvar sinnum
liafi hann, eins og orða mætti,
hirt mig upp af götu sinni og
bjargað mér. Og svo á lesand-
inii að athuga, hvernig eg hafi
goldið bjargarlaunin."
Þá gerir hann grein fvrir þvi,
að góðverka-hjal Jónasar sé
eintóm ímyndun og rugl út i
loftið. — „Getur sjálfsblekk-
ingih komist á hærra stig cn
þetta?“ spyr Tr. Þ. — „Eil þcssi
liugsanagangur allur lijá .T. J.
.... er sv.o undarlegur og óvið-
kunnanlegur, að raun er að því,
að þurfa um að ræða.“
Tryggva Þórliallssyni liefði
ekki átt að ,vera það nein of-
ætlun, að vera búinn að átta sig
á því fyrir löngu, að hugsana-

1 a/b B. A. Hjorth & Co.
framleiða ýmsar vélar
járn- og trésmíði.
Umboösmenn:
1 Þórðor Svelnsson & Co.
iiiiiiiiiiiimiiiiiiiiniiiiiiiiiimiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiniimiininiiiiiai
gangur Jónasar er ærið „undar-
legur“. — En gott verður það að
teljast og' mikil framför, að
liann skuíi nú hafa komið auga
á þetta.-
Tr. Þ. lætur mikið yfir því,
að flokksþing Framsóknar-
manna 1919 og 1931 liafi farið
hið besta fram, enda liafi liann
þá haft forj'stuua. Svo bætir
hann við: „En 1933 liafði J. J.
forystuna á flokksþinginu og
stjórnaði spörkunum í okkur,
sem réðum á flokksþinginu
1931. J. J. var það, sem „skipu-
lagði“ tortrygni-róðurinn gegn
okkur þingmönnunum, og það
er hann, sem ber höfuðábyrgð-
ina á kosningaósigrinum 1933.
Verkin tala! — Það gefur
hverjum sem hann er góður
til!“
Síðasti kafli greinarinnar
ræðir um blíðmæli Jónasar í
garð Tr. Þ. (i 13-dálka grein-
inni). „Hami talar um það“,
segir Tr. Þ., „þegar eg finni
Strandamenn næsta vor. Hann
talar um það eins og sjálfsagð-
an hlut, að eg eigi að vera áfram
fuíltrúi þeirra, cinungis eigi
þeir að gefa mér nokkurar
mildar áminningar.
Það er engu líkara, en að nú
vilji hann fremja á mér þriðja
góðverkið.“
Síðar koma þessar klausur:
„Grein J. J. er skrifuð 15. des.
f. á. En mér hefir borist í hend-
ur bréf, sem seut var norður í
Strandasýslu, sem er dagsett
fimm dögum áður, þ. e. 10. des.
f. á>
Þetta bréf er frá miðstjórn
Framsóknarflokksins og í því
er lagt mjög ríkt á við Stranda-
menn, að fá sér nú annan þing-
mann en mig.“
En Tryggvi er hvergi smeyk-
ur og svarar þessu þann veg:
„Vil eg aðvara J. J. um það,
að skáka ekki oftar í þvi skjól-
inu, að mér sé ókunnugt um
þau skeyti, sem hann sendir
norður i Strandasýslu.4*
Hér skal nú staðar numið að
sinni. — Grein Tr. Þ., sú er
gerð hefir verið að umtalsefni
hér að framan, muu verða til
]>ess, að opna augu margra
manna fyrir ]>eirri hættu, sem
landi og lýð getur af því staðið,
að menn eins og J, J. liafi at-
kvæði um það, hvemig máiefn-
um þjóðfélagsins er til lykta
ráðið.
J. J. liefir enn um sig nokk-
urn hóp manna liér í bænum
og kunnugir íullyrða, að hann
hafi mikinn hug á því, að verða
borgarstjóri í Reykjavík, ef svo
ólíklega skyldi fara, að sam-
cignar-flokksbrotin þrjú næði
meiri hluta við kosningarnar
20. þ. m. — Hann hefir sér-
stakt lag á þvi, að hæna að sér
úrkast og dreggjar mannfólks-
ins lieimska menn og met-
orðagjarna, fégjarna, montna
og þýlynda. Og svo raðar hann
liðinu þannig -— cr svo ber
undir — að höfuð-nautið er
haft efsl á blaði.
„Skipnlagning
fátækramála“.
Fyrir laxiga löngti konx eg tíi
kaupstaðar hérlendis, þar sem átti
aö kjósa bæjarstjórn — eöa kann-
ske það hafi heitið hreppsneínd þá.
Varð eg þess var að mjög var deilt
uin hvar byggja skyldi nýja
bryggju x þessúm kaupstað. Uppá-
stungur um ]>að voru 2 eða 3 og
hafði lxvér um sig harðsnúinn
flokk með eða móti. — Eg hafði
eng'a hugmjud urn, lxver tillagan
var best, en lxafði hinsvegar rek-
ið mig á, að bi'yggjuleysið var stór
bagi ferðafólki og vafaláust þó
fremur kauptúninu.
Því sagði eg við einn boi'gai'-
anna: „Það verður miklu skemti-
legra, að koma hingað, þegar
bryggjan er komin; þið byrjið víst
á henni strax eftir kosningar.“
„Nei, þvx býst eg alls ekki við,“
svaraði hann.
„Nú, það var skrítið. Mér heyr-
ist allir vilji fá nýja bryggju, þótt
menn séu ósammála um hvar hún
eigi að vera,“ svaraði eg.
„Það er auðheyrt, að þér eruð
ókunnugur hérna. Það er oft búið
að rífast um þessa bryggju fyrir
kosningar, en þess á milli nefnir
lxana enginn í alvöru, og eg býst
viö, að það sé þegjandi samkomu-
lag ráðamannanna að rífast um
hana við nokkrar kosningar enn
þá. Eitthvað þurfa þeir að rífast
um, hvort sem er.“
Mér hefir oft komið þet'ta í hug
síðan, er eg heyri eða les umbóta-
ákafann rétt fyrir kosningar, — og
ber liann saman við aðgerðirnar
eða aðgerðaleysið þess á milli.
Mér virðist fátækraniálin eiga
að vera nokkurskonar „bryggju-
mál“ hér í Rvík í þetta sinn.
Fréttasmalar, sem aldrei lxafa
áöur, svo menn viti, tekið málstað
bágstaddi'a, heimsækja nú í mesta
lítillæti „kjallata- og háaloftsbúa"
og skrifa átakanlegar lýsingar af
óhæfilegum húsakynnum þeirra.
Aðrir „uppgötva,“ að það sé
„gamalmenni og kona, störfum
hlaðin,“ sexn stjórni fátækramálum
Reykjavíkur og ráðstaíi meir en
hálfri miljón króna til fátækra. —
Er þó alveg „gleymt“ að geta þess:
1. að þriðji fátækrafulltrúinn er
duglegur karlmaður á léttasta
skeiði, 2. að skrifstofustjóri borg-
arstjóra skrifar undir allar ávísan-
ir um fátækrastyi'k og 3. að bæj-
arráðinu er* ætlað að skera úr öll-
um stórmálum og ágreiningsmál-
utn á þesstx sviði.
Þá vilja sumir. að Mæðrastyrks-
nefndin fái væna fúlgu af fátækra-
fé til styrktar einstæðingsmæðrum,
og barnaverndamcnd handa barna-
heimilinu. Var gerður i vetur all-
Xnikill hvellur út af því, að fá-
tækrastjórn eða bæjarstjórn vildi
ekki láta 800 kr. til móður tveggja
barna, setn sveit átti utan bæjar..
Hefði slxkur styrkur sveitfest hana
hér í bæ,— en það var nú ekkí
vcrið að minnast á ]>að.