Vísir - 23.06.1934, Qupperneq 2

VISIR
margeftirspurðu eru komnar
aftur.
Lýðræðið
og hinir pólitísku
„rauðu hundar“.
Verzlun Ben. S. Þðrarinssonar bfðr bezt kaop.
Ein af hinum furðulegustu
kosningagrýlum rauðliða er sú,
að lýðræðið sé í hættu, ef sjálf-
stæðisflokkurinn riái völdum,
að einmitt Sjálfstæðisflolckur-
inu sé líldegastur allra flokka
til að traðlca lýðræðinu!
Þegar framið var liið mikla
ofheldisverk, þingrofið 1931,
af minnililutastjórn, sem liafði
að baki sér að eins litið brot
kjósanda í landinu, þá varð
það bert, hver sá stjórnmála-
flokkur er liér á landi, sem
lætur sig miristu skifta um lýð-
ræðið, næst kommúnistum. Sá
flokkur, sem þá traðkaði lýð-
ræðinu, er liklegastur til þess
að gera það á ný,' ef hann
fengi nokkru sinni aðstöðu til
þess aftur, og foringjarnir
hefði þá hug til þess.
Sjálfstæðisflokkurinn liafði
þá aðstöðu til þess, að lieita
ofheldi á móti og taka völdin
í sínar hendur. Það hefði ver-
ið auðvelt verk þá, að stjaka
þeim af stóli, ofheldismönnun-
um, sem þegar i stað mistu
kjarkinn og vildu helst fara
sem mesl huldu höfði og flýðu
jafnvel í austur og vestur, þá
dagana, sem þeim fanst ófrið-
legast í höfuðstaðnum. Og þó
að Sjálfstæðisflokkurinn hefði
þá telcið völdin í sinar liendur
með valdi, þá hefði eklci með
þvi verið traðkað lýðræðinu,
því að þegar í stað hefði mátt
leggja málið undir úrskurð
þjóðarinnar, og livernig sá úr-
skurður hefði fallið, vissu
menn fvrirfram. — Það var
„heitt hlóðið“ í mörgum Sjálf-
stæðisinönnum þessa dagana,
og þeir hafa vafalaust verið
margir, sem þá liefðu helst
kosið að gjalda rauðan helg
fyrir gráan þeim mönnum,
sem með þingrofinu liöfðu
troðið Iýðræðið undir fótum.
En 'sú varð niðurstaðan, að
Sjálfstæðisflokkurinn tók þann
kostinn, sem einn var fullkom-
lega i anda lýðræðisluigsjónar-
innar og samkvæmur viður-
kendum þingræðisreglum, að
láta þjóðina sjálfa skera úr og
á þingræðislegan hátt gera þær
ráðstafanir, sem nauðsynlegar
voru til að tryggja lýðræðið i
landinu.
Með þessu sýndi Sjálfstæðis-
flokkurinn, svo ótvírætt sem
verða má,-að hann vildi velja
sér það hlutskifti, að vera
sverð og skjöldur lýðræðisins.
Hann gelck til baráttunnar fyr-
ir fullkomnu Iýðræði á þing-
ræðisgrundvelli, gegn ofbeldis-
mönnunum, sem höfðu sýnt
það, að þeir voru þess albún-
ir að þverhrjóta allar lýð-
stjórnarreglur, ef þeir sáu sér
hag í þvi. Og þetta gerði Sjálf-
stæðjsflokkurinn þrátt fyrir
það, þó að sá þingræðisgrund-
völlur, sem hann varð að hevja
þessa baráttu á, væri allur
skakkur og skældur, vegna þess
hvernig kjördæmaskipuriin
var. Flokkurinn vissi, að liann
átti það á hættu, að bíða ósig-
ur i kosningum hvað ofan á
annað, jafnvel þó að við væri
að etja að eins lítið brot kjós-
anda í landinu. En þrátt fyrir
þessa óhægu aðstöðu, tók
floklcuriim þann kost, að fara
í öllu að „réttum“ lögum, og
þrátt fyrir ósigur sinn í fyrstu
kosningunum, sem fram fóru
eftir þetta, hélt liann upptelcn-
um hætti, og með festu og
þrautseigju vann liann að lolc-
um sigur í baráttunni, án þess
að noklyu sinni væri vikið frá
ströngustu þingræðisreglum.
Og' nú, þegar þessi sigur er
unninn, þegar flokknum hefir
tekist að koma fram þeim um-
hótum ó kosningafyrirkomu-
laginu, sem liann taldi nauð-
synlegt að koraa frapi, til Jicss
að tryggja lýðræðið í landinu,
nú ætti liann að sitja á svik-
ráðum við þetta lýðræði, sem
hann hefir verið að berjast
fyrir að tryggja og styrkja á
allan hátt. — Slíkri fjarstæðu
trúir enginn lcjósandi á land-
inu, jafnvel elcki óvitinn, sem
var að skrifa um „síðustu
kosningar“ í Alþýðublaðið á
dögunum.
Nei, lýðræðinu eru ýmsar
liættur húnar, en engin þeirra
stafar frá Sjálfstæðisflokkn-
um. Allar stafa þær í raun og
veru frá rauðu flokkunum.
.Yfir heiminn gengur um
þessar mundir mögnuð pólitíslc
pest. Einskonar pólitískir
„rauðir liundar“. Víða um lönd
slær út um lýðræðið rauðum
flekkjum, sem hafa þær afleið-
ingar, að einstaklingsframtalcið
lamast,og frjáls samkepni er
lögð í fjötra. Það er þessi ])cst
og afleiðingar hennar, sem er
undirrót þess vandræða-
ástands, sem nú er i heiminum.
Löggjöf flestra þjóða er sýkt
af kenningum sameignar-
manna, hvort sem þær eru
kendar við „framsókn“, social-
isma eða kommúnisma. Þessi
sýking veldur margskonar
truflunum á athafna- og við-
skiftalífi þjóðanna. Smitl)er-
arnir, sem valdir eru að sýk-
ingunni, þykjast einir vera fær-
ir um að bæta úr meinsemd-
unum. Þeir segja að eina ráðið
sé,að sleppapestinni alveglausri
og' lofa lienni að gagntaka alt
stjórnarfar þjóðanna og rasa
út! — Að öðru leyti skiftir i
tvö liorn um afstöðu manna
gagnvarl pest þessari, eins og
fjárkláðanum forðum! Sumir
eru niðurskurðarmenn, en aðr-
ir lækningamenn. Niðurskurð-
armennirnir telja lýðræðið orð-
ið svo sýlct af þessari óþverra-
pest, að það sé ekki á vetur
setjandi og hest að leggja það
niður við skurðartrogið. -—■
Lækningamennirnir lialda þvi
hins vcgar fram, að lýðræði'ð
sé í sjálfu sér gott, og ef tak-
ast megi að vinna bug á þess-
um pólitísku rauðu hundum,
sem það liafi tekið, þá muni
það aftur fá notið sín þjóðun-
um til blessunar, eins og áður.
Þá muni einstaklingsframtalc-
ið og hin frjálsa samkepni aft-
ur fá að njóta sín og allir erf-
iðleikar athafna- og viðskifta-
lífsins eyðast eins og ský fyrir
sólu og ný blómaöld fram-
kvæmda og framfara liefjast.
En livfernig á að vinna hug
á pestinni? Er nokkurt meðal
til við henni? — Já, meðalið
er til og alveg örugt, ef rétt
er með farið. Það er heilbrigð
skynsemi.
Hlutverk
Ásgeirs.
Það er haft eftir Ásgeiri Ás-
geirssyni forsætisráðherra, sem
nú er i kjöri í Vestur-ísafjarð-
arsýslu sem utanflokkamaður,
að hann telji það eitt aðal-
hlutverk sitt í stjórnmála-lif-
inu nú sem stendur, að rölta í
lcring um liina tvistruðu fram-
sókriar-hjörð og reyna að koma
henni allri í sameignar-kvíarn-
ar. —
Er talið, að liann þykist liafa
nokkura von um, að j)ctta
riiegi takast, ef honum lánist
að ná i forustusauðina í hvor-
umtveggja hópnum og geti
komið á þá vænu hábandi. Og
cinhver von lcvað þá líka vera
talin um það, að hópurinn ætti
að geta stækkað nokkuð, af ó-
skilafénaði frá sócíalistum og
kommúnistum. Þess er enn
vænst að sögn, að þegar hjörð-
in sé or'ðin ein, þá muni og
verða einn hirðir yfir öllu safn-
inu, þ. e. Ásgeir Ásgeirsson
sjálfur.
Þeir vita sem er, andstæðing-
ar Sjálfstæðisflokksins, að örð-
ugt muni geta reynst, að lcoma
fram skemdarverkum gegn
þjóð og landi, ef sjálfstæðis-
menn sigra í kosningunum á
morgun. — Þeir vita, að Sjálf-
stæðisflokkurinn er eini um-
bótaflokkur landsins — eini
flokkurinn, sem vinnur að
hagsbótum allrar þjóðarinnar.
Þeir vita það, andstæðingarnir,
að þeirra eigin flokkar cru
ekkert annað en hópar meira
og minna hugsunarlausra
manna, sem safnast liafa kring
uin valdasjúka og hálauna-
gráðuga menn, sem lofa öllu.
fögru, en lnigsa i raun réttri
um það eitt, að skara eld að
eigin kölcu. Og svo er reynt, að
halda þessu hugsunarlausa,
fólki við trúna með sífeldum
loforðuni og blekkingum. —
Og nu er sagt að Ásgeir Ás-
geirsson, sá liinn orðslyngi
og' orðhepni maður, sem
öllum gaf fyrirheit um
hrumleik og liáa elli, og fagur-
legast skrifaði um hvarfbaug
kreppunnar, blóð viðskiftanna
og velmegunarflötinn vestan
hafs, liafi tekið að sér það
þokkalega hlutverk, að sam-
eina alla smáflokkana — alla
andslcota þjóðlífs vors og
menningar, gcgn Sjálfstæðis-
flokkinum.
Slíkl hlutverk væri ófagurt
og ógöfugt. — Sameining spill-
ingaraflanna gegn eina heiðar-
lega stjórnmálaflokkinum, sem
til er með þjóðinni, væri eitt-
hvert allra versta og Iiáskaleg-
asta verkið, sem uririið hefir
verið hér á landi á síðustu
tímum.
Fj andskapur
alþýðubroddanna gegn
Sogsvirkjuninni.
—o—
Enn fara þeir á kreik, alþýðu-
broddarnir, og reyna að bregða
fæti fyrir Sogsvirkjunina. Hafa
þeir, sem lcunnugt er, þrásinnis
reynt að tefja fyrir því máli, en
ekki tekist, vegna þess, að
Sjálfstæðisflokkurinn hefir
fylgt því fram með festu og
áliuga.
Nú finna þeir upp á því, að
fara að bollaleggja um það,
hvort ekki muni betra að biða
dálítið enn, lilclega svona 6—8
ár, því að vel geti skeð, að hægt
verði að fá svo mikla hvera-
gufu uppi í Hengladölum, að
nægja muni til hitunar og lýs-
ingar í Reykjavík! Hefir verk-
fræðingur þeirra reiknað út, að
ef hveragpfan þarna upp frá
reynist nægilega mikil, ef nægi-
legt vatn fáist þar efra til hit-
unar, ef engir sérstakir örðug-
leilcar sé fyrir hendi, ef liægt
sé að lclófesta alt vatn, sem til-
falli í heilum dal, og ef alt ann-
að sé í lagi, ])á geti lcannske ver-
ið vit í því, að leggja úl í það,
að beisla gufuna í Henglinum!
Já — ef — ef — lierra kyr-
stöðumenn!
Ef þið fengið að ráða, þá
væri ekkert af viti gert, hvorki
í rafmagnsmálum né neinu
öðru. — Það er alveg ef-laust.
Og það er lika öldungis ef-
laust, að þetta uppþot Alþýðu-
blaðsins eða broddanna í ])ví
liði núna, á rót sina að rekja til
hinnar þrálátu andstöðu jafn-
aðarmannaleiðtoganna til Sogs-
virkjunarinnar, þeirrar and-
stöðu, sem alt af brýst út annað
veifið. Þeir mega í rauninni
eklci til þess hugsa, að Sogið
verði virkjað með öðrum hætti
en þeim, að útlendum auðfélög-
um sé trygð þar fullkomin yfir-
ráð, sbr. „f járaflaplön“ Sigurð-
ar Jónassonar og -þeirra kum-
pána. Samkvæmt þeim „plön-
um“ átlu jitlendir og innlendir
fjárplógsmenn að geta ráðið
rafmagnsverðinu og Reykvík-
ingar að vera ofurseldir geð-
þótta þeirra.
En sjálfstæðismenn voru ])ar
á verði og ónýttu ráðabrugg
Sigurðar og félaga hans. Hafði
Jónas frá Hriflu og aðrir því-
líkir framsóknarlimir verið
með Sigurði í þessu þokkalega
bruggi. Höfðu vonbrigði þeirra
félaga verið mikil, er „plönin“
ónýttust, og sumir þeirra fá
Trnlofonarhringar
altaf fyrirliggjandi.
Haraldur Hagan.
Sími: 3890. Austurstræti 3.
„tilfelli“ enn i dag, er þeir heyra
Sogið nefnt á nafn!
Þetta siðasta tilræði þeirra við
Sogsvirkjunina, hveragufu-fát-
ið, lýsir því sæmilega, liversu
gremjan út af því, að „plönin“
ónýttust, er enn logandi undir
niðri. En þegar þeir verða þess
varir, að kjósendurnir gera
magnað gys að „gufusnakki“
þeirra, þá verða þeir hræddir og
sverja og sárt við leggja, að
þeir sé lireint ckki á móti því,
að Sogið sé virkjað!
Nei, þvert á móti. — Þeir sé
einmitt með því! — Það sé bara
svo gaman að þessum útreikn-
ingum um gufuna og stóra-
stóra dalinn, sem eigi að fylla af
vatni!
Og víst sé um þa'ð. að eitt-
hvert vit geti nú verið i „gufu-
snakkinu“ — ef — ef — ef —
Slysni
Hannesar.
Það er sagt, að Jónas frá
Hriflu hafi orðið meira en lit-
ið styggur við Hannes dýra-
lækni fyrir lireinskilnina, er
hann kannaðist við það í út-
varpsræðu sinni núna í vik-
unni, að framsólcnarmenn væri
fjandmenn Reykjavíkur. Er
haft eftir .1. .1., að Iiann hafi
lcallað þetta ófyrirgefanlega
einfeldni og sagt sem svo, að
aldrei væri hægt að reiða sig
á þá i neinu, ])essa fylgismenn
sína. Meðal annars geti þeir
aldrei lært það, að offmegi satt
kyrt liggja. Það sé svo sem elclci
við þvi að búast, að vel fari
fyrir þeim í kosningunum, þeg-
ar frambjóðendurnir talci upp
á öðru eins og því, að fara að
bera sannleilcanum vitni!
.Tá, .Tónas á lilclega eftir að
lcomast að raun um það, að
Reykvíkingum þy.ki Hannes
ekki hótinu betri en vesaling-
urinn Hermann.
Hannes þessi befir einlcum
,.gert í því“, að vera fjármála-
spelcingur þeirra Tima-komm-
únista, og hefir oft fengið lag-
legasta vitnisburð hjá Jónasi
.fyrir skarpslcygni í þeim efn-
Uffl. Og visl er um það, að
Hannes álitur sig manna
snjallastan á fjármálasviðinu
og jafnvel fremri meistaran-
urn sjáífum!
En svo varð hönum þetta á,
að segja meira en hann mátti
nm hug sinn og annara fram-
sóknarmarina i garð Reylcvík-
inga. Og það var öll von, að
.Tónasi sárnaði. Eins og það
hefði elcki verið nær fyrir
Hannes, að tyggja upp gömlu
þvæluna um St. Th., Sæmund
og Gísla! — Eg veit elcki hvað
þið haldið! — Jú — eg segi
ykkur alveg satt, að það er æf-
inlega vafningaminst fyrir ein-
feldningaha i framsóknarlið-
inu, að halda sér við ræður
meistarans. Það svíkur engan
og þó er elclci liætt við snupr-
um eftir á eða brigsli um ein-
feldni og heimsku!
—s.