Vísir - 08.12.1935, Qupperneq 3

V 1SIR
samt sínar bestu stundir; þar naut
hann alls er mátti til yndis vera
í fagurri og frjósamri sveit; þar
orti hann mikiö af ljóöum sínum
og ljóöabréfum; þar fagnaSi' hann
vinum sínum og ástmeyjum. Hann
mat dvölina þar meir en bílífiö í
Róm, sem honum þótti of ónæðis-
samt. — Þegar hann fór aö reskj-
ast skifti hann þó stundum um
verusta'öi og dvaldi sér til heilsu-
bótar suöur viö Tarentuborg, því
næst Tibúrsveit, „brosti sá afkimi
jaröar best viö honum.“ — Meö
aldrinum ge öist hann helst of feit-
laginn og eklci vel hraustur, en
tamdi sér þó aö taka öllu meö jafn-
aöargeöi, enda þótti honum hiö
„gullna meöalhóf" best af öllum
dygöum. Hann náöi ekki háum
aldri, og eins og hann haföi óskað
sér þurfti hann ekki lengi aö lifa
eftir dauöa Mekenasar, því aö Me-
kenas dó stuttum tíma á undan.
Dauða Hórazar bar skjótt að;'
hann andaöist þann 27. nóvember,
57 ára aö aldri. Ágústus sá um aö
hann hlaut legstað sinn við hliöina
á legstaö Mekenasar. —- Þetta eru
'nú aöeins fáeinir drættir úr æfi
skáldsins. Minnismerki þaö er
Ágústus lét reisa honum er löngu
horfiö, en sjálfur bygöi hann sér
bautastein, sem betur hefir hald-
ist, en eir og „gnæfir ofar háreist-
um minnismerkjum Egiptalands-
konunga", eins og hann spáði
sjálfur um í hálfu gamni og al-
vöru í einu af kvæðum sínum.
Kvæði hans og kveðskapur hefir
ekki einasta varðveist frám áþenn-
an dag, heldur hefir hann nær þvi
á hverri öld verið lesinn af bestu
fræðimönnum um allan þann heim,
er grískar og latneskar bókmentir
hafa veriö mentunar-grundvöllur.
Fyrstu fimm aldirnar eftir dauða
hans var hann kjörskáld bæði
læröra og leikra. Svo varð hann
um nokkurar aldir uppáhald
lærðra manna, og lifðu þá ljóð
hans í ótal handritum. Um nokk-
urt skeið varö hann, einkum hjá
kirkjunnar mönnum, að lúta í
lægra haldi heldur en samtímis.-
skáld hans og vinur, Virgilíus, en
átti sér þó ávalt unnendur í
klaustrunum, þaðan sem kom-
in eru ágæt handrit. Svo
eftir það er prentlist er
upp fundin byrjar vegur Hórazar
aftur að aukast. Kvæði hans voru
fyrst prentuð 1471 og upp frá því
hefir varla liöið nokkurt ár, svo
að ekki hafi einhver útgáfa komið
af verkum hans. Ótal lærdóms-
menn hafa varið miklum tíma,
lærdómi, jafnvel sumir heilu æfi-
starfi, til þess að rannsaka hand-
rit, og semja skýringar við kvæði
ihans. Spakmæli úr ljóðum hans
gengu manna milli og mótuöu
hugsunarhátt og smekk og sið-
feröishugmyndir læröra manna og
runnu, svo frá þeim út til almenn-
ings og komu fram í ótal myndum.
Væri langt mál hægt að rita um
þetta. Óteljandi skáld að fornu og
nýju hafa þýtt kvæði hans á marg-
ar tungur. Sum af höfuðskáldum
heimsins, t. d. Byron, hafa þýtt
kvæði eftir hann, og ennþá eru
að koma út nýjar þýðingar, ýmist
af öllum verkum hans eða úrvals-
kvæðum. í íslensku má finna þýð-
ingar hjá skáldum vorum, alt frá
Stefáni Ólafssyni og fram undir
vora daga. — Stefán Ólafsson,
Sigurður Pétursson, Jón Þorláks-
son, Benedikt Gröndal eldri og
Benedikt Gröndal yngri, Jónas
Hallgrímsson, Sveinbjörn Egils-
son, Gísli Brynjólfsson, Steingrím-
ur, Matthías, Grímur Thomsen,
Hannes Hafstein o. fl. hafa þýtt
allmörg kvæði hans. — Yrði það
allstórt kver ef út væri gefið. —
Vér getum sagt að Ilóraz sé í fullu
fjöri og blóma á þessu ári, er tvö
þúsund ár eru liðin frá fæðingu
hans. ^
Sjálfur hefir Hóraz í ljóðum sin-
um, án þess að ætlast til þess eða
vita af því sjálfur, lagt til drætt-
ina til íullkominnar mannlýsingar,
og skína kostir hans sem manns
og skálds, og ekki síður birtast
þar gallar hans, fyrir þeim, sem
með athygli og skilningi læsu Ijóö
lians niður í kjölinn. Hann var svo
öfgalaus mannþekkjari og hrein-
skilinn í þekkingunni á sjálfum
sér, aö myndin af lionum skapast
ósjálfrátt í ljóðlínum hans og milli
línanna, einnig þar sem hann talar
ekkert um sjálfan sig. Hann var
ekkert tilþrifamikiö stórskáld, og
hann veit það og viðurkennir; tek-
ur því aldrei yrkisefni ofvaxið
fyrir gáfu sína. Hann er ekki
frumlegt skáld, dylur ekki hvert
hann sæki fyrirmyndir sínar.
Hann er enginn dýrðlingur í lífi
sínu, og reymr ekki til að gera sig
þaö. Hann er laus og hviklyndur
í ástamálum sínum; verður aldrei
ástfanginn af hjarta, og kvænist
aldrei, en undir yfirborðinu, jafn-
vel þar sem hann er grófyrtastur-
ur, er samt víðast eða ef til vill
alstaðar, eitthvað alvarlegt, og
jafnvel hreint; ástakvæði hans
'verða og að lesast meö hans öld
fyrir augum. Vinátta hans er sönn
og hreinskilin og óslítandi að
try&®! hann kann brosandi að
segja vinum sínum og samtíö til
syndanna. Hann er oft besti pré-
dikari á mörgum sviðum í siðferði-
legum efnum, og svo öfgalaus og
spakur að hann hefir eitthvað að
segja hverri öld, og er ]’ví í mörgu
sígildur. Þess vegna lifir hann
þennan dag á þessari öld, eins og
hann var sinnar aldar barn. —
Hann hefir margt að segja vorri
öld, sem eínnig kristnir menn
mættu taka sér til umhugsunar.
Um afstöðu hans til guðanna
mætti skrifa langt og merkilegt
mál. — Um snilli hans í meðferð
ríms og máls og allrar skáldlegrar
formfegurðar þarf ekki að fjöl-
yrða, þar er hann meistari.
Eg býst við að af öllum vei-ald-
legum skáldum eigi ég Hórazi
mest að þakka. Við unnendur
Hórazar segi eg: „Ef þú veist
eitthvað réttara, þá segðu mér það
hreinskilnislega, ef ekki, njóttu þá
þessa með mér.“
Fr. Fr.
Minning
ÞörunnarÁ.Bjdriisdóttur
I ráði mun vera — fyrir for-
göngu nokkurra kvenna hér i
bænum — að stofna sjóð lil
minningar um Þórunni Björns-
dótlur, Ijósmóður, sem nú er
nýlega látin.
Hefir blaðinu verið skýrt svo
frá, að til þess sé ætlast, að
konur af öllum stjórnmála-
flokkum taki þátt i sjóðstofn-
an þessari og vinni henni það
gagn sem þær mega. —
Hin látna kona, Þórunn Á.
Björnsdóttir, ljósmóðir, var al-
kunn hér í bæ og jafnframt
góðkunn. Hér starfaði hún
mestan hluta æfi sinnar, og
tekið mun hún hafa á móti
fleiri börnum en nokkur ljós-
móðir önnur, sem starfað lief-
ir hér á landi.
Til þess mun ætlast, að sjóð-
urinn beri nafn Þórunnar, en
hluthverk hans á að vera það,
að styrkja fátælcar sængurkon-
ur. Er það göfugt hlutverk og
gott og vafalaust mjög í anda
hinnar látnu merkiskonu. —
Sennilega boða forgöngu-
konurnar til viðræðufundar
um málefni þetta áður langt
um líður. Verður sjóðurinn þá
væntanlega stofnaður, stjórn
lcosin o. s. frv. — Ganga má
að því vísu, að þátttaka verði
mikil.
M.A. kvartettinn
hélt fyrstu söngskemtun sína á
þessum vetri í Nýja Bíó á föstu-
dagskveldið. Aðsókn var aö visu
ekki eins góð og búast heföi mátt
við eftir vinsældum kvartettsins,
en eftir viötökunum í fyrra dag
að dæma, er ekki nokkur vafi á
því, að fult hús verður á næstu
söngskemtun þeirra.
Undirrituöum var söngorinn ó-
blandið ánægjuefni. Óblandið af
því, aö viðfeldin framkoma söng-
mannanna, fjör þeirra, léttleiki,
hugkvæmni í meðferð laganna og
hinar einkar vel samsungnu radd-
ir, gerðu mikið rneira en að vega
upp á móti þeini göllum, sem voru
á meðferð sumra viðfangsefnanna.
En þeir gallar sem á voru, eru að
mestu þannig vaxnir að auðvelt er
að bæta úr þeim og söngmönnun-
um enginn greiði ger með því að
lienda þeim ekki á þá. Það er að
vísu ekki gott að sungið sé of
slétt og tilbreytingarlaust, og
prýði að því að lífgað sé upp á
sönginn með styrkleika og hljóð-
falls-(rytma)tilbrigðum. — En
fyrsta skilyrðið til þess að slíkt
njóti sín, er það, að ekki sé gert
of mikið af því. Og það er l^ka
rnikill kostur að sungið sé fjörlega
en gæta verður þess að missa ekki
lagið alveg úr böndunum. Dæmi
upp á þetta hvorttveggja var lagið
„ I Januari mánad“, eftir (Bell-
mann. — Því aðeins er söngmönn-
unum á þetta bent, að þeir hafa
skilyrði til að ná fullkomnun í list
sinni og eiga fylstu kröfu til þess
að vera teknir alvarlega.
Söngskráin var ágætlega valin.
Mest létt og fjörug lög eftir Bell-
mann 0. fl., krydduð með lyrisk-
um perlum, eins og vögguvísun-
um eftir Brahms og Mozart. Með
ágætum var meðferðin á þeirri
síðarnefndu og ennfremur má til-
nefna „Hrafninn flýgur um aftan-
inn“, sem sungið var með skemti-
legri kýmni, og gamla húsganginn
um veiðimanninn og krákuna —
sem kom út tárunum á undirrituð-
um — af hlátri!
Ef nokkurn söngmanninn ætti
að nefna öðrum fremur, þá væri
það helst bassinn, Jón Jónsson frá
Ljárskógum, sem hefir afburða-
góða rödd, djúpa og hljómfallega.
D.
Hér er ekki unt venjuleg, heil-
brigð viðskifti að ræða, lieldur
sýnir það að eins hvernig ítalir
liafa varið fé í þarfir þessarar
nýlendu, án þess að hafa enn
fengið þaðan aftur neitt því likt
og tilkostnaðinum nemur.
Venjulegir flutningar Italíu til
Eritreu og ítalska Somalilands
nema álíka og hún flytur inn
frá þeim.“
ítalir hafa án efa, segir
Southworth, haft lítinn gróða
af því fé, sem þeir hafa lagt í
fyrirtæki í nýlendunum. Iðnað-
ur í Libyu er enn á lágu stigi og
•á enn lægra stigi í liinum ný-
lendum ítala i Afríku. Og sann-
leikurinn er þá líka sá, að Italir
eru ekki vel til þess hæfir að
hafa með höndum nýlendu-
framkvæmdir, einkanlega í
lieitum löndum í svo stórum
stíl, að það færi þeim liagnað í
aðra liönd. Öðru máli er að
gegna um þjóðir eins ogBretaog
Hollendinga. Þeim hefir orðið
mikið ágengt í því, að koma á
fót stórfeldri nylendufrani-
leiðslu (gúmmí, haðmull) til
noíkunar í iðnaði vestrænna
þjóða, og í nýlendum þessara
þjóða liafa risið upp öflug
verslunarfyrirtæki. Slíkt liggur
ekki eins vel fyrir Suður-Ev-
rópuþjóðunum.' Um ítali er það
að segja, að þegar þeir flytjast
til nýlendnanna leggja þeir
flestir fyrir sig verslun í smáum
stíl eða garðrækt og búskap,
einnig í smáum stíl. Það er
þeim skapi næst að hafa ofan af
fyrir sér með líkum hætti og
þeir gerðu í heimalandi sinu.
Flestir þeirra notast að ein-
hverju leyti við aðstoð inn-
fæddra manna, en sjaldan í svo
stórum stíl, að sagt verði að þeir
hafi stór fyrirtæki með hönd-
um. Þetta hefir komið skýrt í
ljós i Túnis, sem vt* ’ sinn,
að yrði ítölsk nýlenda. Og í Tún-
is eru enn þann dag í dag fleiri
menn og konur af ítölskum ætt-
um en í öllum Afríkunýlendum
Itala til samans. Mikill fjöldi
þeirra eru verkamenn frá Sikil-
ey og Suður-Ítalíu og liafa ofan
af fyrir sér á þann hátt, sem að
framan greinir.
Niðurl.
Afríku>
æfintýri
ítala.
Framh.
Þvi næst vikur greinarhöf-
undur að þeirri reynslu, sem
ítalir hafa fengið i öðrum Afr-
íkunýlendum sínum, að því er
þetta snertir. Hafa Italir haft
fjárhagslegan hagnað af þeim?
Hversu miklu nema viðskifti
Itala við nýlendur þeirra? Ný-
lendurnar eru þessar: Libya
(að meðt. Tripolitania og Cire-
naica), Eritrea og ítalska Soma-
liland. Árið 1932 nam innflutn-
ingur Itala frá ölluin nýlendun-
um 56.700.000 lírum. En á sama
ári nam allur innflutningur It-
alíu 8.368.000.000 lírum. Það er
ekki mikill hluti’ af lieildarinn-
‘flutningnum og hann hefir ekki
aukist að verulegum mun síðan.
IJtflutningur frá Ítalíu til ný-
lendnanna hefir verið tiltölulega
meiri en innflutningurinn frá
þeim, en hér kemur til greina,
að þar eru meðtaldar vörugjafir
í stórum stíl til Libyu, sem liafa
sum árin numið meiru en inn-
flutningnum frá þessari ný-
lendu. Á undanförnum árum
hefir útflutningur fná Italíu til
Libyu numið um 200 milj. líra
á ári, en innflutningurinn þaðan
til Ítalíu að eins um 20 milj. líra.
Eósói-sitronkrem
hreinsar liörundið og öll óhreinindi úr svitaholunum.
Er vörn gegn fílapensum og gerir húðina mjúka, slétta
✓
og' litfagra. (
Munið Rósól-citron-coldkrem.
HOW TO ?ÍKEEP EDUCATED”
Read Daily the World-Wide Constructive News in
THE CHRISTIAN SCIENCE MOIVITOR
An International Daily Netvspaper
It gircs all thc constructive world news but does not exploit crime and
scandal. Men like the column “The World’s Day”—news at a glance íor
thc busy rcader. It has intercsting fcature pages for all the famíly. A
Weekly Magazine Scction, written by distinguished authorities, on cco-
nomic, social and political problems, gives a survey of world affairs.
The Christian Science Publishing Society
One, Norway Street, Boston, Massachusetts
Please enter my subscription to The Christian Science Monitor for
a period of
1 year $9.00 . 6 months $4.50 3 months $2.25 1 month 75c
Wednesday issue, including Magazine Section: 1 year $2.60, 6 issues 25c
Name..............................................
Address.............................................
Sample Copy on Requeat
Samkvæmt fyrirmælun laga
nr. 58, 30. nóv, 191-5, ber að
framkvæma þrifaböðun á öllu
sauðfé hér í iögsagnarum-
dæminu. Úf af þessu ber öll-
um sauðfjáreigendum hér 1
bænum að snúa sér n ú þeg-
a p til eftirlitsmannsiiis með
sauðíjárböðunum, herra lög-
regluþjóns Sigurðap Gísla-
sonar. Símar 1166 og 3944.
Borgarstjórinn í Reykjavík, 7. des. 1935.
Pétur Halldórsson.
1.0.0 F.3= 117I298 = E.T,2
V-eðurhorfur í gærkveldi.
Suðvesturland: Hvass austan í
nótt, en hægarj norð^iustan á
morgun. Úrkomulítið. Faxaflói:
Stinningskaldi á austan. Úrkomu-
lítið. Brei'ðafjörSur, Vestfirðir,
Norðurland, norðausturland:
Austan og norðaustan kaldi. Víð-
ast úrkomulaust. Helst hætt við
úrkomu nyrst á Vestfjörðum.
Austfirðir: Hægviðri í nótt, en
vaxandi austan kaldi. Vaxandi úr-
koma á inorgun. Suðausturland:
Allhvass austan. Rigning eða
slydda.
Leikhúsið.
Skugga-Sveinn hefir nú verið
leikinn við mikla aðsókn síðan
nokkuru fyrir aldarafmæli höfund-
arins (n. f. m.) og enn er lítiS
lát á aðsókninni. Er þeim leik mik-
ill lífsmáttur gefinn á leiksviði og
má þakka, það ekki hvað sist hin-
um dásamlegu ljóðum, sem í leik-
inn eru lögS og sungin á leiksvið-
inu. —i Úr þessu má búast við, að
sýningar strjálist, því aS skamt er
nú til jóla. LeikiS verSur í kveld
og aðgöngumiðar seldir við lækk-
uSu verði.
Fjárpestin í Borgarfirði.
Enn hafa borist fregnir um það,
að fjárpestin, sú hin sama og strá-
drepiS hefir fé í Deildartungu og
á fleiri bæjum og áSur er frá sagt
hér í blaSinu, hafi nú gert vart viS
sig víSar. Þrjár kindur ihöfSu
veikst í Skáney, og var þeim lóg-
aS þegar í staS. — Þá er og taliS,
aS í Arnarholti hafi um 50 kindur
drepist á skömmum tíma. Mun
hafa komiS til orSa, aS þar yrSi
öllu fénu lógaS, en ekki veit blaS-
iS hvaS úr því kann aS verSa eSa
hafa orSiS. — í Deildartungu virS-
ist nú tekiB fyrir sjúkdóminn aS
mestu, og eins á Kletti, enda mun
þar fátt fé eftir. — Eins og aS
líkum lætur eru (BorgfirSingar
mjög áhyggjufullir út af þessu
sóttarfari í fénu og er þaS ekki
aS ástæSulausu.
Stór flyöra.
Eftir því sem Fishing News
hermir kom enskur togari nýlega
meS mjög stóra flySru til Hull.
Hún hafSi veiSst viS norðurströnd
íslands. Lengdin var 365 cm, en
þyktin ca. 40 cm. og þunginn 266
kg. Hún var talin 25 £ virði, eSa
sem svarar rúmlega 550 kr. Til
samanburSar má geta þess, aS ár-
iS 1912 kom á marka'Sinn í Hull
flySra, sem var 272 lcg. aS þyngd,
en stærsta flyöra, sem sögur fara
af, hefir veiSst viS Noreg. Hún
var 470 cm. löng, en þó ekki nema
240 kg. Stærsta flyöra, sem menn
vita til aS vei'Sst hafi hér áöur,
vóg eitthvaö um 250 kg. (Hval-
bak, 1905). ÞaS væri fróSlegt aS
vita eitthvaö um aldurinn á svona
stórum flySrum. Aldur flySrunnar
er ákvaröaöur eftir kvörnunum,
og er mjög erfitt aS lesa hann rétt
Hafið þér komið í
Skepmabúðina
Laugaveg 15?
NINON
AuHarstr. 12 2
Hin fallega og smekklega
húna kona, kaupir í
NINON
Opið 10—121/2 Og 2 til 7.
þegar um mörg ár er aö ræSa.
Flyörur, sem eru þetta 120—135
cm. á lengd, eru 13—14 vetra
gamlar, en af því mætti giska á,
aS aldur stóru flyBrunnar, sem aö
framan er nefnd, hafi veriS ef tii
vill nokkrir tugir ára, en um þaS
veröur ekkert vitaö meS vissu.
(Árni FriSriksson, í Ægi).
Ríkarður Jónsson.
Sýning hans er opin til kl. 10
í lcveld í Qddfellowhúsinu. Þar
sem seinasti sýningardagurinn er
i dag, er hér um seinasta tækifæri
í bráS aö ræSa, til þess aS sjá hin-