Vísir - 08.11.1936, Blaðsíða 4
4
VlSIR SUNNUDAGSBLAÐ
Einbúinn.
Smasaga, eftir Axel lll Ol S teÍllSOll.
F undum okkar bar aldrei
saman, en við skrifuðuirist á
um mörg ár og héldum því
áfram, þar til nokkuru áður en
mér barst fregnin um sviplegt
fráfall hans.
Það mun hafa verið fyrir
tæplega hálfum öðrum áratug,
sem mér barst bréf frá honum
í fyrsta sinn. Bréfið var aðeins
fáeinar linur, en hann sendi
mér þá einnig langa ritgerð,
liugleiðingar um lífið og tilver-
una, og vildi koma þessu skrifi
sínu á prent. Mér duldist ekki,
að maðurinn var að ýmsu vel
gefinn og atliugull, en ritgerðin
haris var öll í molum. Það voru
góðir kaflar i henni, en það var
eins og hann gæti aldrei haldið
þræðinum til lengdar. Og
stundum varð alt tóm endi-
leysa. Eins og liann hefði byrj-
að að leika lag á strengjaliljóð-
færi og gert það vel, en svo
hrykki allir strengir, þegar
minst varði.
En lianA5 liélt áfram að skrifa
mér, þótt eg kæmi aldrei neinu
á prent eftir hann. Stundum
mintist hann á kotið sitt í
hraunjaðrinum. Hann átti
heima vestur á landi og hafði,
að þvi er mér skildist, litið um-
leikis. Hann skrifaði mér um
kotið sitt og sveitina sina, ör-
nefni, fólkið á þessum slóðum
þegar hann var að alast upp, og
'sagði sögur um það, en um
heimilisfólk sitt eða nágranna
ræddi hann ekki. En eg gat les-
ið á milli línanna, að hann var
einmana. Við höfðum vitanlega
ekki svo náin kynni hvor af
öðrum, að eg gæti spurt hann
spjörunum úr. Það eina, sem eg
gat fyrir hann gert, var að
skrifast á við hann, rabba við
hann, ef svo mætti segja, um
það, sem hann var að segja
mér frá.
En svo vildi það til eitt sinn,
að eg komst að því, af hreinni
tilviljun, að kunningi minn
einn, bóndi vestur á landi, þekti
talsvert til hans, þótt eigi væri
hann samsýslungur hans. Hann
lýsti honum svo, að hann væri
fróður um márgt, en hefði ald-
rei notið sín, og lengi verið tal-
inn „undarlegur“. Kotið hafði
hann erft. Hann var hátt á fer-
tugs aldri og hafði ekki kvong-
ast. Fyrir nokkurum árum,
sagðf þessi kunningi minn,
hafði hann leigt jörðina ung-
um bónda, nýkvonguðum.
Hann var hjg honum og konu
hans i einskonar liúsmensku.
Og við þessa breytingu á hög-
um lians varð hann allur ann-
ar, glaðlyndari og bjartsýnni,
en hann liafði áður alt af verið
þunglyndur með köflum, og á
stundum vart mönnuin sinn-
andi. Fór hann þá stundum
einförum um hraunið og flakk-
aði um alla sveitina, eirðarlaus
og vansæll.
En það var ekki.Iangt liðið
frá því er hann leigði jörðina,
sagði þessi kunningi minn enn-
fremur, er sá orðrómur komst
á kreik, að hann hefði felt liug
til konu bóndans, en það var
henni þvert um geð. Og svo
foru leikar, að bóndinn flutti á
brott með konu sína og fór að
hokra annarsslaðar. Og það var
lítið meira, sem þessi kunningi
rninn vissi um þetta.
En það var um þetta leyti,
sem nokkurt hlé varð á þvi, að
eg fengi Iínu frá „einbúanum“,
en mér skildist svo, að liann
hefði dvalist einn í kotinu sínu,
frá þvi er bóndinn og kona
hans fluttust á brott.
Og alllöngu síðar fékk eg
bréf frá þessum einstæða kunn-
ingja minum. Ilann vék ekki
að þvi á neinn liátt, sem kunn-
ingi minn hafði sagt, að öðru
leyti en því, að það kom enn
berara i Ijós en áður liversu
einmana hann var. Hann talaði
mest um skepnurnar sinar,
þær væri góðir félagar og
kynnin við þær bökuðu aldrei
nein vonbrigði, en það var auð-
fundið, að það var ekki nóg.
Það var eittlivað sem vantaði.
Hann ræddi |kki margt um
þetta. Bréfið var langt að vísu,
en það var aðallega um Gretti
og útlegð hans á Vesturlandi.
Enn komu nokkur bréf, um
örnefni, tiðarfar, skepnur. Svo
steinhætti liann að skrifa mér.
Og að nokkurum tíma liðnum
frétti eg, að liann væri látinn.
Hann hafði fyrirfarið sér.------
Mér er sagt, að lcotið lians
sé í eyði, þótt úr því mætti
gera myndarjörð, en nýbýli
liafa risið upp þarna í sveitinni,
þar sem skilyrði eru verri til
ræktunar. — —• —
Eg hefi geymt bréfin lians.
Andvökunótt eina las eg þau
öll aftur. Og er eg hafði gert
það fanst mér eg skilja alt bet-
ur, hvers vegna líf hans var í
molum og einstæðingísskapur-
inn hafði loks þau áhrif á hann,
að hann bugaðist alveg. Sjálfs-
þrek lians var af skornum
skamti. Hann var ekki af þeim
málmi gerður , að einveran
stælti hann. Og það varð eng-
inn til þess að hressa við þær
stoðir lífs hans, sem veikar
voru. Kannske hefði rík samúð
eða ást, en það er stundum lít-
ill munur á þessu tvennu, get-
að bjargað honum. En það
varð engin manneskja á vegi
hans, sem gat látið honum
neitt slíkt í té. Og það varð hon-
um ofraun um það er lauk. —
Eg hefi komið á þær slóðir,
þar sem einbúinn dvaldist alt
sitt líf. Eg kom þar að sumar-
lagi og sá 'bæinn hans að hruni
Fyrstu sujóar
E,g fagna’ yður, fyrstu snjóar,
þú, fyrsta vetrarmjöllin. —
Nú skarta hljóðir skógar.
Nú skína blessuð fjöllin __
\
Gesturinn hæða hreini,
þú helgar bygðir manna.
Guðs eg visku greini
í gliti kristalíanna.
t
Fögru, fyrstu snjóar,
eg fagna komu yðar.
* Muna mínum fróar
ma,gn hins nýja siðar:
Bleikur banagróður.
Blærinn fer hinn svali
eins og hetjuóður
yfir fjöll og dali.
Það er sem eilífð vaki, —
englar hennar syngi
og ísland undir taki ....
Eg ann þér, hvíta kyngi!
Grétar Fells.
lcominn. Umhverfis hiann var
völlurinn iðjagrænn og fagur,
eins og von ungrar sálar, sem
elskar lífið, en alt í kring grá-
svart brunahraun, liart og ó-
slétt undir fæti eins og þeir
stigir, sem lifið býður olnboga-
börnum sínum.
OFVIÐRI VIÐ JÓTLANDSSTRENDUR.
Fyrir skömmu geisaði ofviðri mikið á Norðursjó og víðar og olli m. a. miklu tjóni á vest-
*
urströnd Jótlands. Myndin hér að ofan sýnir bátahöfnina í Esbjerg eftir ofviðrið. Nokkr-
ir tugir danskra fiskimanna létu lífið i ofviðri þessu.